Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-48/667-285
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: BP Petrolleri A.Ş. lehine tesis edilen intifa hakkının 2002/2 sayılı Tebliğ'in 5/a maddesinde düzenlenen istisna hükmü kapsamında değerlendirilmesi talebi
Karar Tarihi: 21.08.2013


Rekabet Kurumu Başkanlığından;
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-1-50
Karar Sayısı : 13-48/667-285
Karar Tarihi : 21.08.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, Dr. Murat ÇETİNKAYA,
Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER : Harun GÜNDÜZ, Tuğçe KOYUNCU,
Muhammed Safa UYĞUR
C. BİLDİRİMDE
BULUNANLAR :
(1) D. DOSYA KONUSU: BP Petrolleri A.Ş. lehine tesis edilen intifa hakkının 2002/2
sayılı Tebliğ'in 5/a maddesinde düzenlenen istisna hükmü kapsamında
değerlendirilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 28.05.2013 tarih ve 3331 sayı ile intikal
eden İmaj İç ve Dış Tic. A.Ş. (İMAJ) ve Dorukkaya Matbaacılık Yay. Rekl. Madencilik
Enerji ve İnş. A.Ş. (DORUKKAYA) tarafından yapılan başvuruda, anılan teşebbüslere
ait olan Ankara ili, Etimesgut İlçesi, Bahçekapı Mahallesi, 40621 ada, 5 parsel ile
kayıtlı taşınmazda bulunan akaryakıt ve LPG istasyonuna ilişkin olarak akdedilmiş
olan dikey anlaşmanın hangi tarihe kadar 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin
Grup Muafiyeti Tebliği (200/2 sayılı Tebliğ) kapsamında muafiyetten yararlandığına
ilişkin olarak muafiyet bildiriminde bulunulmuştur.
(3) Söz konusu taşınmazla ilgili olarak BP Petrolleri A.Ş (BP) temsilcisi tarafından
gönderilen ve Kurum kayıtlarına 10.06.2013 tarih ve 3609 sayı ile intikal eden
başvuruda BP ile Zeynep KAYA, Cüneyt KAYA, Hümeyra ERDEM (MALİKLER)
arasındaki intifa protokolünün 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5(a) maddesinde düzenlenen
istisna kapsamında yer aldığına karar verilmesi talep edilmiş ve menfi tespit
bildiriminde bulunulmuştur. Tarafları ve konusu aynı olan her iki dosya tek bir menfi
tespit/muafiyet dosyası kapsamında değerlendirmeye alınmıştır.
(4) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, 11.09.2009 tarihli intifa protokolünün tek
başına 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği anlamında bir
dikey anlaşma olmaması sebebiyle, mevcut durumda 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun kapsamında bulunmadığı, bu nedenle ilgili intifa
protokolüne menfi tespit belgesi verilmesine yer olmadığı ifade edilmiştir.
- BP Petrolleri A.Ş.
Temsilcisi: Av. İlmutluhan SELÇUK
Ebulula Mardin Cad. No:57 Akatlar Beşiktaş/İstanbul
- İmaj İç ve Dış Tic. A.Ş.
Macun Mah. 3. Cad, No:2/6 Yenimahalle/Ankara
- Dorukkaya Matbaacılık Yay. Rekl. Madencilik Enerji ve İnş. A.Ş.
Macun Mah. 3. Cad, No: 2 Yenimahalle/Ankara
13-48/667-285
2/4
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Öncelikle söz konusu taşınmaz üzerinde akaryakıt istasyonu işletilebilmesi amacıyla
taraflar arasında akdedilen sözleşmelere bakılmıştır. 04.11.1994 tarihinde taşınmaz
maliklerinin ortağı olduğu Gaye Filmcilik Matbaacılık San. ve Tic. A.Ş. (GAYE)
tarafından Mobil Oil Türk A.Ş.1 (MOBİL)’ye 15 yıl süreli kira hakkı tesis edilerek
tapuya şerh edilmiş, aynı tarihte anılan istasyonunun işleticiliği 15 yıl süreyle
maliklere bırakılmıştır. Söz konusu kira hakkının süresi 04.11.2009 tarihinde sona
ermiştir.
(6) Maliklerin ortağı olduğu İMAJ ile BP arasında imzalanan 01.06.2001 tarihli anlaşma
gereğince İMAJ, BP ile akdetmiş olduğu işleticilik anlaşması nedeniyle sahip olduğu
işleticilik hakkından 9 yıl süreyle feragat etmiş ve buna karşılık olarak BP tarafından
İMAJ’a aylık (…..) ABD Doları ödemeleri hususunda anlaşma sağlanmıştır. İMAJ’ın
BP lehine işleticilikten feragat etmesi üzerine istasyona bayi olarak DAMLA PETROL
atanmıştır. DAMLA PETROL ile BP arasında 03.06.2001 tarihinde bir yıl süreli
“İşleticilik Anlaşması” imzalanmış, tarafların anlaşmanın bitiminden otuz gün evvel
diğer tarafa anlaşmayı yenilemeyeceğini yazılı şekilde bildirmediği takdirde
anlaşmanın aynı hüküm ve şartlarla bir yıl daha yenilenmiş sayılacağı, müteakip yıllar
için de söz konusu hükmün geçerli olacağı hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla belirsiz
süreli bir işleticilik anlaşması imzalanmıştır.
(7) BP ile DAMLA PETROL arasında işleticilik sözleşmesi imzalanması öncesinde
DAMLA PETROL ile maliklerin ortağı olduğu GAYE arasında 01.04.2001 tarihli ve 10
yıl süreli kira sözleşmesi imzalanmıştır. Yine DAMLA PETROL ve GAYE arasında
01.04.2001 tarihinden 2010 yılı Ekim ayına kadar geçerli olacak şekilde DAMLA
PETROL’ün GAYE’ye aylık (…..) ABD Doları tutarında işleticilik bedeli ödemesi
hususunda bir Sözleşme imzalanmıştır.
(8) DAMLA PETROL ile BP arasındaki “İşleticilik Anlaşması” BP tarafından iddia edildiği
üzere, DAMLA PETROL’ün ürünleri başka bir dağıtıcı firmadan temin etmesi ve diğer
bazı sözleşme yükümlülüklerine aykırı davranması nedeniyle 25.08.2006 tarihli
ihtarname ile BP tarafından feshedilmiştir. Bayilik ilişkisinin sonlandırılmasıyla birlikte
DAMLA PETROL dağıtıcı sıfatıyla kendi ürünlerini ilgili istasyonda satmaya
başlamıştır. DAMLA PETROL’ün taşınmazı tahliye etmemesi üzerine, BP tarafından
DAMLA PETROL aleyhine müdahalenin önlenmesi davası açılmış olup davada
taraflar, 05.04.2013 tarihli Protokol ile taşınmazın tahliyesi hususunda anlaşarak
davanın sulh yoluyla sonlandırılması hususunda anlaşmışlardır. BP’den edinilen
bilgiye göre mahkeme, 05.07.2013 tarihi itibarıyla dosyanın konusuz kaldığına karar
vermiştir.
(9) 2009 yılına gelindiğinde, 1994 yılında kurulan dikey anlaşmanın unsurlarından olan
15 yıl süreli ve tapuya şerhli kira sözleşmesinin süresinin sona erdiği, maliklerin
işleticilikten feragat ettiği, istasyona daha sonra atanan DAMLA PETROL ile olan
işleticilik anlaşmasının feshedildiği ve BP ile herhangi bir bayi arasında bir bayilik
anlaşmasının bulunmadığı görülmüştür. Başka bir ifadeyle, taraflar arasında dikey
anlaşmanın asli unsuru olan bayilik, işleticilik, tedarik vb. bir sözleşme ve bu
sözleşmenin süresine etki eden intifa, tapuya şerh edilmiş kira, ekipman gibi bir
sözleşme bulunmamaktadır. Dolayısıyla 2009 yılında tapuya şerhli kira
sözleşmesinin süresinin sona ermesi ile birlikte, artık taşınmaz üzerinde BP’nin

1 Mobil Oil Türk A.Ş. ile BP Petrolleri A.Ş.’nin ortak girişimi olan akaryakıt ortaklığı Rekabet Kurulu’nun
12/12/2000 tarihli ve 00-49/517-282 sayılı kararı ile izin verilen işlem neticesinde BP Petrolleri A.Ş.’ye
devredilmiştir.
13-48/667-285
3/4
muvafakati olmaksızın, bir gerçek ya da tüzel kişinin BP’den başka bir dağıtıcıya ait
ürünlerin satışını yapamayacağına yönelik kısıtlamanın ortadan kalktığını söylemek
mümkündür.
(10) Bu koşullar altında malikler, 11.09.2009 tarihli intifa protokolü ile BP’ye 10 yıl süreli
intifa hakkı tesis etmiş ve 10.11.2009 tarihinde söz konusu intifa hakkı tapuya tescil
edilmiştir. Dolayısıyla bu tarihte maliklerin BP’ye intifa hakkı tesis etmek hususunda
özgür iradeleriyle hareket ettikleri kanısına varılmıştır.
(11) DAMLA PETROL ile Kaynakkaya Enerji Elek. Üretim Petrol ve Akaryakıt Ürn. San. ve
Tic. A.Ş. (KAYNAKKAYA) arasında 01.04.2013 tarihinde noterde yapılan “İşletme
Hakkının Devri Sözleşmesi” ile DAMLA PETROL istasyonun işletme hakkının
tamamını içinde bulunan demirbaşlarla birlikte KAYNAKKAYA’ya devretmiştir. BP ile
DAMLA PETROL arasında akdedilen 05.04.2013 tarihli Protokol’de DAMLA
PETROL’ün taşınmazı tahliye edeceği ve BP’nin işletici adayı olarak belirlediği
KAYNAKKAYA’ya işleticiliği devredeceği hususunda anlaşma sağlanmıştır.
(12) Dosya konusu olaya ilişkin olarak İMAJ ve DORUKKAYA yetkilisi Yiğit YİĞİT ile
görüşülmüş ve bu görüşme tutanağa bağlanmıştır. Yapılan görüşmede anılan şahıs
tarafından aktarılan bilgiler şu şekildedir:
(13) “2001 yılında DAMLA PETROL ile GAYE arasında bir kira sözleşmesi akdedilmiş ve
aynı yıl BP ile DAMLA PETROL arasında bayilik sözleşmesi imzalanmıştır. 2006
yılında BP bu sözleşmeyi feshetmiş ve aralarında dava süreci başlamıştır. İstasyon
üzerinde 01.04.2013 tarihine kadar DAMLA PETROL, kendi kurumsal kimliği altında
aktif olarak faaliyet göstermiştir. DAMLA PETROL’ün istasyon üzerinde faaliyeti fiili
bir duruma dayanmaktadır. BP ile DAMLA PETROL arasındaki dava devam
etmektedir. 2009 yılında istasyon malikleri istasyon üzerinde BP lehine 10 yıllık intifa
hakkı tanımış, fakat BP ile DAMLA PETROL arasında yakın tarihte bir mutabakata
varılarak, DAMLA PETROL istasyonu KAYNAKKAYA’ya devretmiştir. Ayrıca,
KAYNAKKAYA’nın yönetim kurulu başkanı Abdulmecit KOYUNSAĞAN’ın daha önce
İMAJ’ın ortaklarından birisi olup, bu konudaki kayıtlar 29.01.2008 tarihli Türkiye
Ticaret Sicili Gazetesi’nde de bulunmaktadır.”
(14) Yukarıda yer verilen açıklamalar değerlendirildiğinde, halihazırda istasyonda intifa
hakkı sahibi BP ile herhangi bir bayi arasında bir tedarik anlaşmasının bulunmadığı,
bu çerçevede malikler ile BP arasında imzalanan 11.09.2009 tarihli intifa
protokolünün tek başına 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti
Tebliği anlamında bir dikey anlaşma olmadığı, bu sebeple, mevcut durumda 4054
sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bununla birlikte, BP’nin söz konusu intifa hakkına dayanarak anılan istasyonun
işletilmesi amacıyla KAYNAKKAYA da dahil olmak üzere herhangi bir teşebbüs ile
bayilik/işleticilik sözleşmesi akdetmesi halinde bu dikey anlaşma, 4054 sayılı Kanun
ve 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında değerlendirilebilecektir.
H. SONUÇ
(15) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, BP Petrolleri A.Ş. ile
malikler Zeynep KAYA, Hümeyra ERDEM ve Cüneyt KAYA arasında imzalanan
11.09.2009 tarihli intifa protokolünün, tek başına 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği anlamında bir dikey anlaşma olmaması nedeniyle 4054
sayılı Kanun kapsamında bulunmadığına, dolayısıyla ilgili intifa protokolüne menfi
tespit belgesi verilmesi yönünde karar tesis edilmesine yer olmadığına OYÇOKLUĞU
ile karar verilmiştir.
13-48/667-285
4/4







Rekabet Kurulu’nun 21.08.2013 Tarih ve13-48/667-285 Sayılı Kararına


KARŞIOY


Kurulumuzun, BP Petrolleri A.Ş. ile malikler Zeynep KAYA, Hümeyra ERDEM
ve Cüneyt KAYA ar asında imzalanan 11.09.2009 tarihli intifa protokolünün, tek
başına 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği anlamında bir
dikey anlaşma olmaması nedeniyle 4054 sayılı Kanun kapsamında bulunmadığına;
dolayısıyla ilgili intifa protokolüne menfi tespit belgesi verilmesi yönünde karar tesis
edilmesine yer olmadığına şeklindeki kararına aşağıda belirteceğim nedenlerle
katılmıyorum.

Kurulumuz Kararında, 11.09.2009 tarihli intifa protokolünün, tek başına 2002/2
sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği anlamında bir dikey anlaşma
olmadığı belirtilmekte ise de, Damla Petrol ile maliklerin ortağı olduğu Gaye Filmcilik
Matbaacılık San. ve Tic. A.Ş. arasında 01.04.2001 tarihli ve 10 yıl süreli kira
sözleşmesi imzalanmış bulunmaktadır. Bu sözleşmenin akabinde de, Damla Petrol
ile BP arasında 03.06.2001 tarihinde bir yıl süreli “İşleticilik Anlaşması” imzalanmış;
tarafların anlaşmanın bitiminden otuz gün evvel diğer tarafa anlaşmayı
yenilemeyeceğini yazılı şekilde bildirmediği takdirde, anlaşmanın aynı hüküm ve
şartlarla bir yıl daha yenilenmiş sayılacağı, müteakip yıllar için de söz konusu
hükmün geçerli olacağı hükme bağlanarak, belirsiz süreli bir işleticilik anlaşması
yürürlüğe girmiştir. Diğer taraftan, Damla Petrol ile Kaynakkaya Enerji Elek. Üretim
Petrol ve Akaryakıt Ürn. San. ve Tic. A.Ş. (İmaj’ın sahiplerinin kurduğu şirket)
arasında 01.04.2013 tarihinde noterde yapılan “İşletme Hakkının Devri Sözleşmesi”
ile Damla Petrol istasyonun işletme hakkının tamamını içinde bulunan demirbaşlarla
birlikte Kaynakkaya’ya devretmiştir. BP ile Damla Petrol arasında akdedilen
05.04.2013 tarihli Protokol’de Damla Petrol’ün taşınmazı tahliye edeceği ve BP’nin
işletici adayı olarak belirlediği Kaynakkaya’ya işleticiliği devredeceği hususunda
anlaşma sağlanmıştır. Bu anlaşmalar karşısında, Kurulumuzun, intifa sözleşmesi ile
kurulan hukuki irtibat nedeniyle ve ayrıca rekabete açık olmanın taşınmazla ilgili bir
hak olması karşısında, 11.09.2009 tarihli intifa protokolünün, tek başına 2002/2 sayılı
Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği anlamında bir dikey anlaşma
olmaması 4054 sayılı Kanun kapsamında bulunmadığına; dolayısıyla ilgili intifa
protokolüne menfi tespit belgesi verilmesi yönünde karar tesis edilmesine yer
olmadığına şeklindeki Kurulumuz Kararına katılmıyorum.



Reşit GÜRPINAR
Kurul Üyesi



Full & Egal Universal Law Academy