BİLSİNG Automation Tic. Ltd. Şti.’nin yıkıcı fiyat uygulaması yoluyla hakim durumunu kötüye kullandığı iddiası - Karar Sayı 17-41/642-281
Karar Dilini Çevir:
Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 17-41/642-281
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: BİLSİNG Automation Tic. Ltd. Şti.’nin yıkıcı fiyat uygulaması yoluyla hakim durumunu kötüye kullandığı iddiası
Karar Tarihi: 14.12.2017

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2017-1-51 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 17-41/642-281
Karar Tarihi : 14.12.2017
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN,
Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER: Hakan EREK, Zekeriya TURAN, Öykü SARIASLAN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Nurgül Dayan Cyber Endüstriyel Tasarım
Ahmet Yesevi Mahallesi Harmandere Sk. No:2/24 Nilüfer
BURSA
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Bilsing Automation Tic. Ltd. Şti.
Çalı Sanayi Bölgesi Bursa Caddesi 24. Sokak No: 9 BURSA
(1) E. DOSYA KONUSU: BİLSİNG Automation Tic. Ltd. Şti.’nin yıkıcı fiyat uygulaması
yoluyla hakim durumunu kötüye kullandığı iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Rekabet Kurumu (Kurum) kayıtlarına 25.08.2017 tarihinde
intikal eden ve Nurgül Dayan Cyber Endüstriyel Tasarım (CYBER TASARIM)
tarafından yapılan başvuruda, 2015 yılından itibaren CYBER TASARIM’ın, robotlu
taşıma sistemleri, transfer presi taşıma sistemleri ve bileşenleri konusunda hizmet
veren ve ürünleri (…..) yerli imalata dayalı bir firma olduğu, sektörde faaliyet gösteren
Alman menşeli Bilsing Automation Tic. Ltd. Şti.’nin (BİLSİNG) yurtiçi pazar payının
(…..), CYBER TASARIM’ın ise (…..) olduğu, uluslararası pazarda ise BİLSİNG’in pazar
payının (…..), Alman menşeli Springer GMBH firmasının pazar payının (…..), İtalyan
menşeli MİSATİ firmasının pazar payının (…..) olduğu, 2016 yılının son çeyreğinde
aynı faaliyet kolundaki bir müşteri ile 2017 yılındaki toplam satış rakamlarında (…..)
oranında düşüş yaşandığı, müşteri ile yapılan sözlü görüşmeler sonucunda rakip olan
BİLSİNG firmasının kendilerine 2016 satış rakamlarının çok altında teklif verdiği, daha
önce 35-56 Euro birim fiyatla satılan ürünlerin şu an 8-10 Euro civarında fiyattan
satıldığı, tahminler dahilinde bu müşteriye ithalat fiyatları üzerinden herhangi bir kar
marjı dahi eklenmeden satış yapıldığı, kısacası BİLSİNG’in yıkıcı ve agresif fiyat
politikası ile sektöründe tek Türk firması olan CYBER TASARIM firmasını piyasadan
silme operasyonunda bulunduğu, bu durumun pazardaki tüm müşterilere de
yaygınlaşması halinde piyasada dayanabilme güçlerinin yok denecek kadar az olacağı,
CYBER TASARIM’ın henüz iki yıllık yeni bir firma olduğu, yeterli finans gücünün
olmaması sebebi ile dayanma gücünün bulunmadığı ifade edilmekte ve 4054 sayılı
Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun) kapsamında BİLSİNG
hakkında işlem yapılması talep edilmektedir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Söz konusu başvuruya istinaden hazırlanan 11.09.2017 tarih
ve 2017-1-51/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, Rekabet Kurulunun (Kurul) 27.09.2017
tarihli toplantısında ele alınmış olup, 17-30/504-M sayılı Kurul kararı ile dosya konusu
iddialara yönelik olarak 4054 sayılı Kanun’un 40. maddesinin birinci fıkrası uyarınca
önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
17-41/642-281

2/12


(4) Önaraştırma kapsamında; 08.11.2017 tarihinde BİLSİNG’de yerinde inceleme
yapılmış, yine aynı tarihte şikayetçi CYBER TASARIM ile görüşülmüş ve ayrıca,
CYBER TASARIM’dan şikayete konu dışlayıcı uygulamaların gerçekleştiği ürünlere
ilişkin yıllık satış miktarları ve cirolarına ilişkin bilgi talebinde bulunulmuş ve bu taleplere
ilişkin cevabi yazılar Kurum kayıtlarına intikal etmiştir. 09.11.2017 tarihinde BİLSİNG’in
müşterileri olan (…..) ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
(5) Önaraştırma sonucunda düzenlenen 05.12.2017 tarihli ve 2017-1-51/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu 14.12.2017 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve 17-41/642-
281 sayı ile karara bağlanmıştır.
(6) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: Dosya kapsamında; 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi
kapsamında yıkıcı fiyat uygulayarak rakiplerini dışladığına ilişkin somut herhangi bir
veriye ulaşılamadığından BİLSİNG hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi
uyarınca soruşturma açılmasına gerek olmadığı ve şikâyetin reddedilmesi gerektiği
belirtilmiştir.
I. İNCELEME, GEREKÇE VE HUKUKİ DAYANAK
I.1. Hakkında İnceleme Yapılanlar
I.1.1. BİLSİNG
(7) 1982 yılında otomotiv firmalarına hidrolik robot geliştirmek ve temin etmek amacıyla
Almanya’da BİLSİNG Robot Systems adı altında kurulan teşebbüs, 1992 senesinde
otomotiv endüstrisi için esnek kavrama ve taşıma sistemleri geliştirilmesi, üretim ve
satış pazarına odaklanarak ticari unvanını BİLSİNG Automation olarak değiştirmiştir.
Mevcut durumda BİLSİNG, otomotiv pres (baskı) odaları ve gövde atölyelerine yönelik
olarak esnek teçhizatın yanı sıra plastik endüstrisi ve sair uygulamalara yönelik üretim
gerçekleştirmektedir.
(8) Farklı ürün portföylerine yönelik olarak çeşitli ülkelerde üretim, satış ve pazarlama
faaliyetlerini sürdüren BİLSİNG, araştırma geliştirme faaliyetlerini Almanya’da, üretim
faaliyetlerini ise Çekya’da gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de ise BİLSİNG Automation
Tic. Ltd. Şti. ticari unvanı altında 2004 yılından beri ithal ettiği malların satış, pazarlama
ve montajına yönelik olarak faaliyette bulunmaktadır.
I.2. İlgili Pazar
I.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(9) Başvuruya konu faaliyetler esas itibarıyla üretim süreçlerinde kullanılan taşıma
sistemlerini ilgilendirmektedir. Taşıma sistemleri robotlu taşıma sistemleri, karbonfiber
taşıma sistemleri ve transfer presi taşıma sistemleri olmak üzere üç kategoriye
ayrılmaktadır. İncelemenin üzerine yoğunlaştığı ürünler ise otomotiv ve beyaz eşya
sektörünün üretim safhasına yönelik olarak kullanılan robotlu taşıma/aktarma,
sıkıştırma (presleme) ve kavrama sistemlerinin parçalarından oluşmaktadır. Robotlu
taşıma sistemlerine yönelik çalışan firmalar otomotiv ve beyaz eşya sektöründe
kullanılan pres makinaları ve gövde otomasyon sistemleri ve parçalarının tasarım,
üretim ve montaj işlerine yönelik faaliyet yürütmektedir.
(10) Başvuru sahibinden edinilen bilgiler ışığında; yapılan iş genel hatlarıyla kalıp ve proses
tasarımı tamamlanmış robotlu hatlarda robot taşıma setinin tasarlanması; kalıp, pres
ve robot taşıma seti ile simülasyon çalışmasının yapılması; robotlu taşıma setlerinde
kullanmaya yönelik özel alaşımlı alüminyum borular, özel boru bağlantıları ve
karbonfiber robot kolu imalatı ile ana sanayi crossbar hatları ve pres altında parça
17-41/642-281

3/12


taşımaya yönelik robot taşıma setinin devreye alınması olarak nitelendirilmektedir.
Üretim süreçlerinde kullanılan bahse konu taşıma sistemleri birçok parçadan meydana
gelmektedir. Bu parçalar kendi aralarında bağlantılar, vakumlar, tutucular, döner ve
uzatma kolları, havalı bileşenler, karbon fiber tutucular gibi alt kategorilere ayrılmakta
ve birbirlerine monte edilerek taşıma sistemlerinin belirli bölümlerini oluşturmaktadırlar.
(11) Yıkıcı fiyat uygulanarak rakiplerin dışlandığı yönündeki iddiaların konusunu oluşturan
ve BİLSİNG tarafından üretilen ürünler; tutucular, bağlantılar ve karbon fiber tutucular
olmak üzere üretim süreçlerinde kullanılan taşıma sistemlerinin farklı kategorilerinde
kullanılmakta ve söz konusu ürünler, robotlu taşıma sistemlerini oluşturun materyaller
olarak sınıflandırılmaktadır.
(12) Bu ürünler BİLSİNG’e özgü ürünler olmakla birlikte, BİLSİNG’in rakibi konumunda
bulunan CYBER TASARIM ve DESTACO’nun anılan ürünlere ikame olacak nitelikte
ürünler ürettiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar adı geçen ürünler tutucu, bağlantı ve
karbon fiber tutucu gibi farklı sınıflarda yer alsa da, anılan her bir ürün kategorisinde bir
ilgili ürün pazarı tanımlanması yerine, tüm ürünlerin üretim bandında taşıma amaçlı
olarak kullanılması nedeniyle ilgili ürün pazarı, bu ürünlerin birleşiminden oluşan ve
özellikle otomotiv ve beyaz eşya üretim bantlarında kullanılan “robotlu taşıma sistem
parçaları” olarak tanımlanmıştır.
I.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(13) Başvuruda bulunan CYBER TASARIM’ın Türkiye’de üretim yapması ve satışlarını
Türkiye’de gerçekleştirmesi, öte yandan BİLSİNG’in üretimini yurt dışında
gerçekleştirmekle birlikte, şikayete konu davranışların Türkiye’deki satış ve pazarlama
faaliyetleri kapsamında ortaya çıkmış olması nedeniyle işbu dosya bakımından ilgili
coğrafi pazar “Türkiye” olarak tanımlanmıştır.
I.3. Değerlendirme
I.3.1. Yerinde İncelemelerde Elde Edilen Bilgi ve Belgeler
(14) Önaraştırma kapsamında, başvuruda belirtilen hususların netleştirilmesi amacıyla
inceleme tarafı teşebbüsde yerinde inceleme yapılmıştır. Yapılan yerinde incelemede
elde edilen belgelere aşağıda yer verilmektedir.
(15) 29.09.2016 tarihinde (…..) tarafından BİLSİNG (…..) a atılan “BİLSİNG fiyat sorunları”
konu başlıklı e-postada aşağıdaki ifadeler kullanılmıştır:
“(…..),
Öncelikle ekteki maille ilgili çalışma ve geri dönüşünüzü mutlaka bekliyoruz.
Biliyorsunuz son dönemde PRES atelyesindeki bir preste yapılan bir kaza ile sizden
alınan BİLSİNG yadek parça alımları artmıştır.
Bu nedenle BİLSİNG ürünlerinde yedek parça kullanımı çok artmıştır.
Bu maliyet artışı nedeniyle bizde fiyatlarınız toplu alıma göre çok yüksek olması
nedeniyle sıkıntı yaşamaktayız. Maliyetimizi azaltmak adına bu dönemde alternatif
marka ürün çalışması yapıyoruz.
Sizden beklediğimiz bu çalışmada BİLSİNG ürünleri maliyetinin alternatif markalara
göre eşdeğer çıkması, başka markaya geçmemek adına yedek parça alımlarında
indirim oranının (Ek maildeki gibi anormal yıllık artış olmaması başlıca talebimiz)
toplu alımlarda kullandığımız indirim oranını (…..) civarına çıkartmanız ve yıllık
artışların (…..)i geçmemesidir.
17-41/642-281

4/12


Şuan en acil olan bu ürün için çalışmayı yapıp nihayi fiyatınızı bize iletirmisiniz?
Sat
No
(…..) Depo
Kodu Malzeme Tanımı
Talep
Miktarı
Talep
Yapan
İndirimli
Birim Fiyatı
Y3270106012 GMC-TR-40-95-02-1500 1
(…..)

(16) Yukarıdaki belgenin devamında (…..) tarafından (…..)’ya atılan e-postada aşağıdaki
ifadeler kullanılmıştır:
“Merhaba (…..) Bey,
Az evvel telefonda görüştüğümüz gibi, Carbon Fiber kollarında indirimi ne yazıkki
yapamıyoruz.
Bunun sebebi de kullandığımız Carbonun elyaf farkından dolayı yapamıyoruz. Şu
ana kadar kullanılan Karbonlar daha önce kullanılan elyaf tipleri HT ve IT elyaf tipleri
idi. Ocak 2016 itibari ile karbonda geliştirdiğimiz yeni elyafla satışa çıktığını mail
ortamında bildirmiştik, dolayısı ile fiyatlarda indirim yapamıyoruz ki telefonda
bildirdiğim gibi bize gelişi (…..) bedellerini (Uçak, navlun, nakliye vs)
hesapladığınızda zaten Size yine de zararına veriyoruz.
Aynı şekilde yeni ürünler için de fiyatların artış sebepleri (ARGE çalışmaları, Kalıp
maliyetleri, farklı kauçuk malzemelerin kullanılması vs vs…) …”
(17) Yukarıdaki e-postalardan BİLSİNG’in kendisinden daha fazla indirim isteyen
müşterisine, yeni bir indirimin mümkün olmadığını, hali hazırda zararına satış
yapıldığını belirttiği görülmektedir.
(18) 24.03.2017 tarihinde BİLSİNG (…..) tarafından BİLSİNG (…..)’e atılan “FW: Sipariş No:
(…..)” başlıklı e-postanın ekinde aşağıdaki fiyat teklifine rastlanmıştır:
“(…..) BİLSİNG Automation Tic. Ltd. Şti.
Fiyat teklifi no: (…..) 21.03.2017
Değerli Bay (…..)
21.03.2017 tarihli talebiniz için teşekkürler. Sözleşme Tarafının Yasal İşlemlerine
İlişkin Satış ve Teslim Koşulları uyarınca; internet
sitesinden ulaşabilirsiniz veya talebiniz halinde tarafınıza gönderebiliriz;
fiyatlandırmamız aşağıdaki gibidir:
Ürün Adet Ürün Fiyatı Toplam
TK-25-40-S (…..) (…..) (…..)
Fiyat (…..)
İndirim (…..) (…..)
Nihai Fiyat (…..)
Teslimat ve ödeme koşulları:
Teslimat koşulu: önceki işlerin paketlemesi hariç
Teslimat zamanı: 4-6 hafta
Ödeme:%100’ü teslimatta; ancak en geç ön monataj işlemlerinden 4 hafta sonra”
17-41/642-281

5/12


(19) Söz konusu fatura örneğinden BİLSİNG’in müşterisine yüksek oranda indirim yaptığı
görülmektedir.
(20) BİLSİNG’deki yerinde incelemede teşebbüs yetkilileri ile yapılan görüşmede; şirketin
Almanya’daki kuruluşunun 45 yıl öncesine dayandığı, Türkiye’de ise 2004 yılında
İstanbul’da faaliyetlerine başladıkları, ancak otomotiv sektörünün bulunması nedeniyle
2006 yılında Türkiye şubesinin Bursa’ya taşındığı, ürünlere ilişkin araştırma-geliştirme
çalışmalarının Almanya’da yapıldığı, üretimin Çekya’da gerçekleştirdiği, Türkiye
tarafında ise sadece satış, pazarlama, montaj ve diğer servislerin sunulduğu, ürünlerin
maliyetlerinin şirket merkezinde yapılan araştırma-geliştirme çerçevesinde oluştuğu, bu
maliyetler üzerinde Türkiye şubesinin hiçbir etkisinin olmadığı, oluşan maliyetin üstüne
gümrük ve nakliye koyularak satışların gerçekleştiği, üretilen parçaların ana sanayi
(otomotiv markaları) ve/veya yan sanayiye (otomotiv üreticilerine parça sağlayan
üreticiler) satıldığı, genel olarak bakıldığında satışların büyük bölümünün 20 firma
üzerine yoğunlaştığı, satışların uzun süreli sözleşmeler çerçevesinde değil, sipariş
bazlı olarak teklif usulüyle satış yapıldığı, yapılan sözleşmelerde müşterilere rakiplerin
paçalarını kullanma yasağı getirilmediği veya kullanılması durumunda BİLSİNG’in
ürünlerinin garantiden çıkacağına ilişkin hükümlerin bulunmadığı ifade edilmiştir.
I.3.2. Müşterilerle Yapılan Görüşmelerde Elde Edilen Bilgiler
(21) Önaraştırma kapsamında BİLSİNG’in müşterilerinden (…..) tarafından şu hususlar
ifade edilmiştir:
“BİLSİNG firmasıyla uzun yıllardır çalışıyoruz; presler arası transfer kolu
kullanıyoruz. BİLSİNG’in karbonfiber kollarda patentleri olduğunu biliyorum, bu
nedenle ilgili ürünü üreten başka bir firma olmadığını düşünüyorum. BİLSİNG’in
rakipleri olan Misati ve başka yabancı menşeili firmalardan teklif aldık. BİLSİNG fiyat
artışı yaptığında, başka firma arayışına girdik. O sırada BİLSİNG’den ayrılan bir kişi
kendilerinin yerli üretim yaptığını söyledi ve biz de o firmadan alım yaptık. BİLSİNG
neden artık onlarla çalışmadığımızı sorguladığında fiyatta indirim yaptılar. Yapılan
indirim önceden yapmış oldukları zammı geri çekmek şeklinde gerçekleşti. Stok
durumu ve proje durumuna göre alım yaptığımız firma değişiyor. Bizim müşteri
firmalarımızın da yönlendirmeleri oluyor. Her ülke kendi imalatçısını destekliyor.
Ürünlerin alım sürecinde uzun süreli bir sözleşme olmuyor, sipariş bazında alım
yapıyoruz. BİLSİNG ve Cyber ürünleri arasında kalite farkı var denebilecek bir
performans ölçümü yapılmadı. Kullanılan ürün kırılmadığı sürece, ömrünü
tamamlıyor. BİLSİNG kendi ürünleri dışında kalan ürünlerin kullanılmasını
engelleyici herhangi bir davranışta bulunmamıştır.”
(22) BİLSİNG’in bir diğer müşterisi olan (…..) yetkilisi (…..) tarafından şu hususlar ifade
edilmiştir:
“Otomotiv firması olarak saç parça imalatı yapıyoruz. Firmaya 4-5 yıl önce başladım,
ondan önce firmaya transfer presi alınmış kullanılmış ancak teçhizat daha sonra
transfer presi olarak değil sadece pres olarak kullanılmıştır. Transfer presini tekrar
devreye sokmak için 3 farklı firmadan teklif aldık, bunlardan birisi de BİLSİNG
firması idi. BİLSİNG’den teklif aldık; ancak fiyatlar çok yüksek olduğu için işleme
koyamadık. Bu süreçte Cyber firması ile tanıştık, onlardan aldığımız fiyat ve ürünün
uygun olması nedeniyle onlarla çalışmayı uygun gördük ve taşıma presini devreye
aldık; mevcut halde Cyber firması çalışmaktayız. Bundan sonra, BİLSİNG
firmasından (…..) ile (…..) bizi ziyarete geldiler; neden geldikleri hakkında fikrimiz
yoktu. Yeni ürünlerini tanıttıktan sonra, Cyber firması ile ilgili konuşmaya başladılar;
datalarını çaldıklarını, ürünlerini kopyaladıklarını ve izinsiz üretim yaptıklarını
17-41/642-281

6/12


anlattılar. Cyber‘ın korsan üretim yaptığını belirttiler. Yaklaşık iki sene önce oldu bu
konuşma. BİLSİNG’in Türkiye’deki fiyat politikasını değiştireceklerini söylediler
ancak ben daha sonra BİLSİNG’den fiyat teklifi almadım ve bu firmayla tekrar
çalışmadık. İhtiyacımız olan ürünleri Cyber’dan temin etmeye devam ettik.”
(23) BİLSİNG’in müşterilerinden (…..) ile yapılan görüşmede teşebbüs yetkilisi tarafından
ifade edilen hususlar şu şekildedir:
“2007 yılında BİLSİNG’den malzemeleri aldık, ondan sonra 2008 ve devamında yeni
hatlar kurulduğunda da BİLSİNG’den alım yapmaya devam ettik. Piyasada başkaca
firmalar da mevcut. Ford’dan ayrılan birkaç kişi vardı sektörde çalışan, Türkiye
menşeili bir firma da geldi ürünlerini tanıttı ancak ürünleri satın almaya cesaret
edemedik. Bunun sebebi ise ihtiyacımız olan malzemelerin tamamını tek bir
firmadan almak istememizdir. Yeni firmadan 2-3 ürün alıp, kalan ürünleri başka
firmadan almayı tercih etmedik. BİLSİNG firmasından diğer tüm ürünleri temin
ediyoruz, parça parça farklı firmalardan ihtiyacımız olan firmaları bölmek istemedik.
BİLSİNG’in bir dayatması olmadı bu konuda. BİLSİNG firması son dönemde bize
büyük bir indirim yapmadı ancak toplu alımlarda bulunduğumuz için iskontolar
oluyor. Alternatif firmalarda üretilen ürünler birbirlerine benzer nitelikte olup,
piyasada faaliyette bulunan birden çok firma bulunmaktadır.”
I.3.3. Hukuki Değerlendirme
(24) 4054 sayılı Kanun’un “Hakim Durumun Kötüye Kullanılması” başlıklı 6. maddesinde
“Bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya
hizmet piyasasındaki hâkim durumunu tek başına yahut başkaları ile yapacağı
anlaşmalar ya da birlikte davranışlar ile kötüye kullanması hukuka aykırı ve yasaktır.”
hükmü yer almakta ve ilgili hükmün devamında kötüye kullanma hallerine ilişkin
örneklere yer verilmektedir. Dosyanın konusunu oluşturan şikayet başvurusunda,
BİLSİNG’in belirli ürünlerde agresif ve yıkıcı fiyatlar vererek CYBER TASARIM’ı piyasa
dışına çıkarmaya çalıştığı iddia edilmektedir. Bu iddia çerçevesinde işbu dosya
kapsamında BİLSİNG’in “yıkıcı fiyat” uygulayarak 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini
ihlal edip etmediği incelenmiştir.
(25) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında bir ihlalden bahsedebilmek için hakim
durum ve kötüye kullanma unsurlarının bir arada sağlanması gerekmektedir. Hakim
durumun bulunmadığı veya kötüye kullanmanın tespit edilemediği bir durumda diğer
unsurun değerlendirilmesine gerek bulunmamaktadır. Dolayısıyla aşağıda 4054 sayılı
Kanun’un 6. maddesi kapsamında BİLSİNG’in yıkıcı fiyat uygulayıp uygulamadığına
ilişkin değerlendirme yapılmıştır.
(26) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamındaki kötüye kullanma hâllerinden biri olan
yıkıcı fiyatlama, Hakim Durumdaki Teşebbüslerin Dışlayıcı Kötüye Kullanma
Niteliğindeki Davranışlarının Değerlendirilmesine İlişkin Kılavuz’un (Kılavuz) 50.
paragrafında, “hâkim durumdaki bir teşebbüsün pazar gücünü korumak veya artırmak
üzere mevcut veya potansiyel rakiplerinden birini veya daha fazlasını piyasa dışına
çıkarmak, disipline etmek ya da diğer biçimlerle rakibin rekabetçi davranışını
engellemek için kısa vadede maliyetinin altında satış fiyatı belirleyerek zarar etmeyi
göze aldığı (feragatte bulunduğu) rekabet karşıtı bir fiyatlama stratejisi” olarak
tanımlanmaktadır. Kılavuz’un 51. paragrafında, hakim durumdaki teşebbüsün
incelenen davranışı açısından uyguladığı fiyat ile katlandığı maliyetinin karşılaştırıldığı
yıkıcı fiyat analizinde, incelenen davranış sonucunda eşit etkinlikteki bir rakibe
piyasanın kapanmasının muhtemel olup olmadığının araştırılmasının esas olduğu ifade
edilmektedir.
17-41/642-281

7/12


(27) Bu çerçevede yıkıcı fiyat değerlendirmesinde, fiyatların maliyet altında kalması
durumunda otomatik olarak rekabetçi anlamda bir zararın ortaya çıkacağı sonucuna
ulaşılmamakta, eşit etkinlikteki bir rakibe piyasanın kapanmasının muhtemel olup
olmadığının da incelenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla dosya konusu iddialar
bakımından öncelikle yıkıcı fiyat analizinin asli unsurlarından biri olan maliyet altı
fiyatlamanın varlığı incelenmiştir.
(28) Kılavuz çerçevesinde yıkıcı fiyat analizinin ilk aşamasında hakim durumdaki
teşebbüsün fiyatlama davranışı ile herhangi bir feragatte bulunup bulunmadığı
değerlendirilmekte, hakim durumdaki teşebbüsün ilgili zaman diliminde üretim
miktarının tamamı veya belirli bir kısmı için düşük fiyat uygulayarak aslında
kaçınabileceği bir zarara katlanması durumu feragatte bulunma olarak
nitelendirilmektedir. Ayrıca incelenen teşebbüsün davranışı kapsamında aslında
kaçınabilecek olmasına rağmen zarar ettiğinin tespitinde ortalama kaçınılabilir maliyetin
(OKM) kullanılabileceği ifade edilmektedir.
(29) OKM ölçütü çerçevesinde BİLSİNG’in CYBER TASARIM tarafından işaret edilen
ürünler ile ilişkilendirilebilecek sabit ve değişken maliyetlerin BİLSİNG’in Türkiye’de
uygulamış olduğu satış fiyatlarıyla kıyaslanmasının, BİLSİNG’in yıkıcı fiyat
uygulamasında bulunup bulunmadığını ortaya koyabileceği değerlendirilmektedir.
(30) BİLSİNG’in Çekya’daki üretim merkezinin Türkiye gibi diğer şubelerine, üretim
maliyetlerinin üzerine kâr koyarak satış yaptığı ifade edilmektedir. Bu anlamda
BİLSİNG’in Türkiye’de katlandığı maliyetlerin hem Çekya’daki üretim maliyetlerini hem
de BİLSİNG’in Çekya tesisinin kârını içermekte olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple söz
konusu kalemlerin bir arada ve ayrı olarak BİLSİNG’in Türkiye’deki fiyatlama
davranışıyla kıyaslanması daha doğru olacaktır. Aşağıdaki tabloda BİLSİNG’in
belirtilen ürünlerle ilişkilendirilmiş maliyetlerine yer verilmektedir.
Tablo 1: İncelenen Ürünlerle İlişkilendirilen Maliyetler (Euro)
Ham
Madde Süreç Paketleme Emek Nakliye Toplam
TR-A-40-95-VH-A2 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
KLO-40-40 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
KLR-40-40 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
K-25-40-S (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
ES25-19-50 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
PA-19-G3/8 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
GMC-TR-40-95-01-1300 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
GMC-TR-40-95-02-1500 (…..) (…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
(31) Yukarıda yer alan tablodaki maliyetler ve BİLSİNG’in grup içinde uyguladığı kâr marjı
çerçevesinde sadece maliyetleri kapsayan birim net maliyetlerle (BNM), grup içi kâr
marjını da kapsayan birim toplam maliyetler (BTM) BİLSİNG’in fiyatlarıyla yapılan
kıyaslamalara aşağıdaki grafiklerde yer verilmektedir.

Grafik 1: (…..)

Grafik 2: (…..)


17-41/642-281

8/12



Grafik 3: (…..)


Grafik 4: (…..)


Grafik 5: (…..)


Grafik 6: (…..)


Grafik 7: (…..)


Grafik 8: (…..)

(32) CYBER TASARIM tarafından işaret edilen ürünlere ilişkin grafiklerden, BİLSİNG’in,
rakiplerin pazar dışına çıkarılması ya da disipline edilmesi ile sonuçlanabilecek bir
maliyet altı fiyatlamada bulunmadığı, BİLSİNG’in fiyatlamalarının en gerçekçi maliyet
olduğu düşünülen BNM’nin üstünde kaldığı anlaşılmaktadır. Örneğin, BİLSİNG’in
müşterisine “GMC-TR-40-95-02-1500” ürünü için zararına satış yaptığını belirttiği e-
posta ile “GMC-TR-40-95-02-1500” ürününün fiyat ve maliyetine ilişkin grafik birlikte
incelendiğinde, BİLSİNG tarafından 29.09.2016 tarihinde yapılan satıştaki birim fiyatın
(…..) Euro olduğu, söz konusu satış için BİLSİNG tarafından katlanılan BTM’nin ise
(…..) Euro olduğu görülmektedir. Bu bağlamda BİLSİNG tarafından teklif edilen fiyatın
maliyetlerin üstünde olduğu anlaşılmaktadır. Benzer şekilde TK-25-40-S ürününe ilişkin
olarak BİLSİNG’in 21.03.2017 tarihli teklifinin de, TK-25-40-S ürününe ilişkin grafikte
yer alan fiyat-maliyet analizi dikkate alındığında, 28.03.2017 tarihinde gerçekleşen
satışın birim fiyatının (…..) Euro olduğu, söz konusu satış için BİLSİNG’in katlandığı
BTM’nin ise (…..) Euro olduğu görülmekte, bu bağlamda da BİLSİNG’in yaptığı
satışların maliyetinin üstünde olduğu anlaşılmaktadır.
(33) Yukarıdaki bilgiler ışığında, BİLSİNG’in fiyatlama davranışının kötüye kullanma olarak
nitelendirilemeyeceği, BİLSİNG’in yıkıcı fiyatlama yoluyla 4054 sayılı Kanun’un 6.
maddesini ihlal etmediği sonucuna ulaşılmıştır.

J. SONUÇ
(34) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına, gerekçeli kararın
tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak
üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy