(5809 S. K. m. 4, 6, 7, 12, 13, 14, 16, 20) (Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği m. 5, 7, 11, 12)
Karar Tarihi: 12.04.2013
Karar No: 2013/DK-ETD/201
Gündem Konusu: SMS Arabağlantı Ücretleri.
KARAR: Erişim ve Tarifeler Dairesi Başkanlığının hazırladığı takrir ve ekleri incelenmiştir.
İşletmeciler arasında SMS çağrılarının sonlandırılması karşılığında alınmakta olan ve Kurumumuz tarafından son olarak 2009 yılı içinde belirlenen ilgili işletmecilerin SMS sonlandırma ücretlerinin değişen pazar şartları çerçevesinde gözden geçirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. İşletmecilerin, kendi şebekelerinde sonlandırılan çağrılar için diğer işletmecilerden talep ettikleri sonlandırma ücretinin yüksek olması, çağrı gönderen işletmecilerin maliyetlerinin yükselmesine neden olmaktadır. Bu itibarla, sonlandırma ücretlerinin düzenlenmesi; işletmecilerin piyasada rekabet edebilecek noktaya gelmeleri, abonelerine farklı ve kaliteli hizmetler sunabilmeleri, ücretlerdeki düşüşün son kullanıcı tarifelerine yansıması ve nihai olarak tüketicilerin daha uygun fiyatlar ile hizmet alabilmelerinin sağlanması yoluyla tüketici refahının artırılması bakımından önem arz etmektedir.
Sonlandırma ücretlerindeki düşüşün, piyasadaki rekabet ortamının devamı açısından olumlu etkileri bulunmaktadır. İşletmecilerin abonelerini kendine bağımlı kılan, şebeke içi haberleşme ve trafik artışını tetikleyen, aynı zamanda diğer işletmecilerin rekabet edebilmelerine engel teşkil edebilecek durumların oluşmaması bakımından konu değerlendirildiğinde, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nda yer alan “Herkesin, makul bir ücret karşılığında elektronik haberleşme şebeke ve hizmetlerinden yararlanmasını sağlayacak uygulamaların teşvik edilmesi” (md. 4/ç) ile “Tarifelerin, sunulan elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin maliyetleri mümkün olduğunca yansıtması” (md. 14/c) ilkeleri muvacehesinde sonlandırma ücretlerinin ilgili hizmetlerin sunum maliyetlerine yaklaştırılması daha da önemli hale gelmektedir.
Ücretlerin düzenlenmesinde nihai amaç rekabetin sağlanması ve tüketicilerin korunması olup, bu çerçevede Kurumun haiz olduğu yetkiler 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 4’üncü, 6’ncı, 7’nci, 12’nci, 13’üncü, 16’ncı ve 20’nci maddeleri başta olmak üzere ilgili maddelerinde ifade edilmektedir. Sonlandırma ücretlerinin yüksek olması da, çapraz sübvansiyon, yıkıcı fiyatlama, aşırı fiyatlama gibi rekabet ihlallerini dolaylı veya doğrudan ilgilendirmekte; sonuç olarak da rekabetin engellenmesine ve tüketicilere yansıtılan fiyatların yüksek olmasına neden olabilmektedir. Diğer taraftan, işletmecilerin (kendi şebekelerinde) çağrı sonlandırmada tekel konumda olmaları nedeniyle; mezkur Kanun hükümleri başta olmak üzere ilgili mevzuat uyarınca sonlandırma ücretleri mümkün olduğunca maliyet esaslı belirlendiğinde rekabetin önündeki önemli bir engel kaldırılmış olacak ve ilgili pazarda adil bir rekabet ortamı sağlanarak nihai olarak tüketici menfaatleri korunmuş olacaktır.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun ‘İlkeler’ başlıklı 4’üncü maddesi (a), (b) ve (ç) bendlerinde sırasıyla, “Serbest ve etkin rekabet ortamının sağlanması ve korunması”, “Tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi”, “Herkesin, makul bir ücret karşılığında elektronik haberleşme şebeke ve hizmetlerinden yararlanmasını sağlayacak uygulamaların teşvik edilmesi” elektronik haberleşme hizmetinin sunulmasında ve bu hususta yapılacak düzenlemelerde göz önüne alınacak ilkeler arasında sayılmaktadır. Anılan Kanunun 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının; (a) bendinde “Elektronik haberleşme sektöründe; rekabeti tesis etmeye ve korumaya, rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulamaların giderilmesine yönelik düzenlemeleri yapmak, bu amaçla ilgili pazarlarda etkin piyasa gücüne sahip işletmecilere ve gerekli hallerde diğer işletmecilere yükümlülükler getirmek ve mevzuatın öngördüğü tedbirleri almak”; (j) bendinde “kullanıcılara ve erişim kapsamında diğer işletmecilere uygulanacak tarifelere, sözleşme hükümlerine, teknik hususlara ve görev alanına giren diğer konulara ilişkin genel kriterler ile uygulama usul ve esaslarını belirlemek, tarifeleri onaylamak, tarifelerin denetlenmesine ilişkin düzenlemeleri yapmak” Kurumumuzun görev ve yetkileri arasında zikredilmektedir.
Anılan Kanun’un ‘Erişim yükümlülüğü’ başlıklı 16’ncı maddesinin beşinci fıkrasında; “Kurum erişim yükümlüsü işletmecilere, diğer işletmecilerin makul erişim taleplerini, bu Kanun hükümleri çerçevesinde karşılamalarına yönelik olarak eşitlik, ayrım gözetmeme, şeffaflık, açıklık, maliyet ve makul kâra dayalı olma yükümlülükleri ile erişim hizmetlerini kendi ortaklarına, iştiraklerine veya ortaklıklarına sağladıkları ile aynı koşul ve kalitede sunma yükümlülüğü getirebilir” hükmü yer almaktadır.
5809 sayılı mezkur Kanunun ‘Erişim tarifeleri’ başlıklı 20’nci maddesinin ikinci fıkrasına göre ise; “Yükümlü işletmecilerin tarifelerini maliyet esaslı belirlemediğini tespit etmesi halinde, Kurum erişim tarifelerini maliyet esasına göre belirler. Kurum, tarifeleri maliyet esasına göre belirleyinceye kadar diğer ülke uygulamalarını uygun olduğu ölçüde dikkate alarak, tarifeleri belirler ve/veya tarifelere üst sınır koyabilir. Kurumun belirlediği tarifelere uyulması zorunludur.” hükümlerini içermektedir.
Yukarıda zikredilen Kanun hükümlerinin yanı sıra, 08.09.2009 tarih ve 27343 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nin erişim ve arabağlantı tarifelerinin ne şekilde belirleneceğini detaylı olarak düzenleyen ‘Erişim tarifelerinin kontrolü’ başlıklı 12’nci maddesi;
“…
(2) Kurum, ilgili pazarda etkin piyasa gücüne sahip işletmecilere, erişim tarifelerini maliyet esaslı olarak belirleme yükümlülüğü getirebilir. Kurum tarafından talep edilmesi halinde yükümlü işletmeciler erişim tarifelerinin maliyet esaslı belirlendiğini ispat etmek zorundadır.
(3) Kurum, erişim tarifelerinin yükümlü işletmeciler tarafından maliyet esaslı olarak belirlenmediğini tespit etmesi halinde söz konusu tarifeleri maliyet esasına göre belirler. Kurum, tarifeleri maliyet esasına göre belirleyinceye kadar diğer ülke uygulamalarını, daha önce uygulanmakta olan ücretler ve düzenlemeye konu olan hizmetin toptan ve perakende seviyede aynı ve/veya benzer pazarlarda sunulan diğer hizmetlerle olan ilişkisi çerçevesinde uygun olduğu ölçüde dikkate alarak tarifeleri belirleyebilir ve/veya tarifelere üst sınır koyabilir. Kurumun belirlediği tarifelere uyulması zorunludur….” hükümlerini içermektedir.
Sonuç olarak, Avea İletişim Hizmetleri AŞ, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ ve Vodafone Telekomünikasyon AŞ için Referans Arabağlantı Teklifleri kapsamında SMS sonlandırma ücret tarifeleri ile Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ’nin Referans Erişim Teklifi kapsamında SMS çağrı başlatma, çağrı sonlandırma ve on-net çağrı ücret tarifelerinin; gerçekleşen ortalama birim SMS ücretleri, maliyet modeli ile elde edilen değerler göz önünde bulundurularak belirlenmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Bu kapsamda, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 4, 6, 7, 13, 14, 16, 19 ve 20’nci maddeleri, Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nin 5, 7, 11 ve 12’inci maddeleri ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde;
1) Aşağıdaki tabloda yer alan SMS çağrı sonlandırma ücretlerinin, ilgili işletmecilerin Referans Arabağlantı Tekliflerine eklenmek üzere onaylanması,
Yürürlük tarihi                        İşletmeciler                                        SMS çağrı sonlandırma
ücretleri (Kr/adet)
01.07.2013                              Avea İletişim Hizmetleri AŞ              0,47
                                               Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ         0,43
                                               Vodafone Telekomünikasyon AŞ     0,43
- Ücretler nettir (vergiler hariçtir).
2) Aşağıdaki tabloda yer alan SMS çağrı başlatma, çağrı sonlandırma, on-net çağrı ücretlerinin, Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ Referans Erişim Teklifi’ne eklenmek üzere onaylanması,
Yürürlük tarihi            SMS [2N (GSM) /3N (UMTS) Ayrımı
Gözetmeksizin uygulanacak ücretler]
01.07.2013                  Çağrı Başlatma           Çağrı Sonlandırma     On-Net Çağrıların
Ücreti (Kr/adet)         Ücreti (Kr/adet)          Ücreti (Kr/adet)
0,43                            0,43                             0,73
- Ücretler nettir (vergiler hariçtir).
3) İşbu Kurul Kararının ilgili işletmecilere tebliğ edilmesini müteakip yedi gün içinde ilgili işletmecilerin, internet sayfalarında bu ücretleri içeren Referans Erişim/Arabağlantı Tekliflerini kolay ve sürekli erişilebilir bir biçimde yayımlaması,
4) 13/03/2013 tarihli ve 2013/DK-ETD/142 sayılı Kurul Kararının 3’üncü maddesinde yer alan “2,91/1,70” ifadesinin “0,73/0,43” şeklinde değiştirilmesi ve Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ’nin söz konusu madde gereğince yapacağı raporlamaya Temmuz 2013 dönemi itibarıyla başlaması,
hususlarına karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy