(2813 S. K. m. 5) (5809 S. K. m. 4, 6, 12, 48, 49, 50) (Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği m. 5, 6, 9, 17) (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği m. 12, 44)
Karar Tarihi: 23.07.2014
Karar No: 2014/DK-SDD/387 
Gündem Konusu: Digitürk Tüketici Şikayetleri Denetimi.
KARAR: Sektörel Denetim Dairesi Başkanlığının hazırladığı takrir ve ekleri incelenmiştir.
İdari ceza hukukunda geçerli olan, gerçekleştiği sırada hukuka aykırı olmayan bir fiil ve sonradan yürürlüğe giren ağırlaştırıcı hüküm nedeniyle idari yaptırım uygulanmaması ve fiil gerçekleştikten sonra yürürlüğe giren lehe hükmün geçmişe yürümesi ilkeleri çerçevesinde, mülga Telekomünikasyon Kurumu Tarafından İşletmecilere Uygulanacak İdari Para Cezaları ile Diğer Müeyyide ve Tedbirler Hakkında Yönetmelik ile 15/02/2014 tarihli ve 28914 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği dikkate alınarak işletmeci lehine olan ilgili hükümlerin uygulanması gerektiği değerlendirilmiştir.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu (EHK)’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, “Abonelik sözleşmeleri” başlıklı 50’nci maddesinin birinci fıkrası, Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin “Tarife değişiklikleri” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrası, “Haksız şartlar ve sözleşmenin yorumu” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrası, Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliğinin “On yedinci Maddenin Beşinci Fıkrasında Yer Alan Türden Haksız Şartlar” Başlıklı Yönetmelik Eki’nin (g) ve (ğ) bendleri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği “Tüketici haklarına ilişkin ihlaller” başlıklı 12’nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 44’üncü maddesi hükümleri, 31/10/2012 tarihli ve 2012/DK-14/549 sayılı Kurul Kararı ve ilgili diğer mevzuata istinaden;
1. Elektronik Haberleşme Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “İlgili merciler tarafından elektronik haberleşme hizmetinin sunulmasında ve bu hususta yapılacak düzenlemelerde aşağıdaki ilkeler göz önüne alınır: … b) Tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi.” hükmü, EHK’nın abonelik sözleşmeleri başlıklı 50’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Tüketiciler, elektronik haberleşme hizmetine abone olurken bu hizmeti sağlayan işletmeciyle sözleşme yapma hakkına sahiptir. Abonelik sözleşmelerinde asgari olarak elektronik haberleşme hizmeti sağlayan işletmecinin adı ve adresi, sunulacak hizmetler, teklif edilen hizmet kalitesi seviyeleri ve ilk bağlantının gerçekleştirilebilme süresi, sunulacak bakım ve onarım hizmetlerinin çeşitleri, uygulanacak tarifelerin içeriği ve tarifelerdeki değişiklikler hakkında güncel bilgilerin hangi yollardan öğrenilebileceği, sözleşmenin süresi, sona ermesi ve yenilenmesine ilişkin koşullar, işletmecinin kusurundan kaynaklanan nedenlerle sözleşmede belirtilen hizmet kalite seviyesinin sağlanamaması halinde tazminat ya da geri ödemeye ilişkin işlem, abone ile işletmeci arasında uzlaşmazlık çıkması halinde uygulanacak çözüm yöntemleri gibi bilgilere yer verilir.” hükmü, aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan “İşletmeci tarafından abonelik sözleşme koşullarında değişiklik yapıldığının aboneye bildirilmesinden sonra, abone herhangi bir tazminat ödemeden sözleşmeyi feshedebilme hakkına sahiptir. İşletmeciler, sözleşmede yapılacak değişiklikler yürürlüğe girmeden en az bir ay önce abonelerini bilgilendirmekle ve söz konusu değişikliklerin abone tarafından kabul edilmemesi halinde abonelerin herhangi bir tazminat ödemeden sözleşmeyi fesh edebilme haklarının bulunduğunu bildirmekle yükümlüdürler. Aboneler yazılı olarak bildirmek kaydıyla aboneliklerini her zaman sona erdirebilir.” hükmü, Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliğinin “Haksız şartlar ve sözleşmenin yorumu” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “İşletmecinin aboneyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak abonelik sözleşmesi, taahhütname veya kampanyalara koyduğu ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde, dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde abone aleyhine dengesizliğe neden olan hükümler geçersizdir. Abonelik sözleşmesinde yer alan kaydın açık ve anlaşılır bir biçimde kaleme alınmamış olması halinde de, abonenin mağduriyetine neden olduğu kabul edilebilir ve bu durumda abone lehine yorum esastır.” hükmü, aynı maddenin altıncı fıkrasında yer alan “Yönetmeliğin bu maddesinin uygulanmasında abonelik sözleşmesi ifadesi abonelik sözleşmesine yapılan her türlü eki, değişikliği, kampanya şartlarını ve taahhütnameleri kapsar.” hükmü ile “On yedinci Maddenin Beşinci Fıkrasında Yer Alan Türden Haksız Şartlar” Başlıklı Yönetmelik Eki’nin (g) bendinde yer alan “İşletmeci tarafından tek taraflı olarak, tüketici aleyhine olmak üzere hizmetin sunumunda, niteliğinde, süresinde ve ücretlerde yapılacak değişikliklere ilişkin kayıtlar,” hükmü ve (ğ) bendinde yer alan “İşletmecinin borçlandığı edimi değiştirmesine veya bundan sapmasına imkân veren kayıtlar; meğerki işletmecinin menfaatleri dikkate alındığında bu değişiklik veya sapmaya tüketicinin rıza göstermesi beklenebilir olsun.” hükmüne aykırı olarak, 32.246 aboneye talepleri olmadan ve onayları alınmadan SporExtra paketi tanımlanması ve söz konusu abonelere Eylül 2011 sonrası 4.687.980,69 TL ücret yansıtılması sebebiyle Digital Platform Teknoloji Hizmetleri AŞ hakkında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği “Tüketici haklarına ilişkin ihlaller” başlıklı 12’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “4) Şeffaflığın sağlanması ve bilgilendirmeye ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi” ve “7) Abonelik sözleşmelerinin kuruluşuna, uygulanmasına, feshine, değişikliğine, incelenmesi ve onayına yönelik yükümlülükler ile abonelik sözleşmelerine ilişkin ilgili mevzuatta belirtilen diğer yükümlülükleri yerine getirmemesi” hükmü ve aynı Yönetmeliğin 44’üncü maddesi hükmü çerçevesinde, 2012 yılı net satışlarının (1.081.961.276,68 TL) %0,5 (binde beş)’i oranında idari para cezası uygulanması,
2. Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin “Tarife değişiklikleri” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “İşletmeciler, tarife değişikliklerini abonelerine değişiklik yürürlüğe girmeden makul bir süre öncesinde kısa mesaj, arama ve/veya posta ile duyurmakla yükümlüdür. Söz konusu süre Kurum tarafından belirlenebilir. İşletmeci tarife değişikliklerini abonelerinin kolayca erişebileceği şekilde kendi internet sitesi üzerinden de duyurmakla yükümlüdür.” hükmüne aykırı olarak, değişikliklerin abonelere değişiklik yürürlüğe girmeden önce kısa mesaj, arama ve/veya posta ile duyurulmaması sebebiyle, Digital Platform Teknoloji Hizmetleri AŞ hakkında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği “Tüketici haklarına ilişkin ihlaller” başlıklı 12’nci maddesinin 1’inci fıkrasında yer alan “4) Şeffaflığın sağlanması ve bilgilendirmeye ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi” hükmü ile aynı Yönetmeliğin 44’üncü maddesi hükmü çerçevesinde, 2012 yılı net satışlarının (1.081.961.276,68 TL) %0,02 (onbinde iki)’si oranında idari para cezası uygulanması,
3. 31/10/2012 tarihli ve 2012/DK-14/549 sayılı Kurul Kararında yer alan “Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 6, 12, 48 ve 49’uncu maddeleri; Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin “Tüketici hakları” başlıklı 5’inci maddesinin 1/(g) bendi, “Şeffaflık ve bilgilendirme” başlıklı 6’ncı maddesi kapsamında,
1) Tüketicilerin hak ve menfaatlerini koruyan yeknesak bir uygulamanın gerçekleştirilmesini teminen, işletmeci tarafından abonenin bulunduğu paketin yürürlükten kaldırılması veya iptal edilmesi durumunda, bu durumdaki abonelerin başka bir tarifeye geçirilmesi için onaylarının alınması,
2) Bununla birlikte işletmeci tarafından abonenin geçirileceği tarifenin tereddütsüz bir şekilde her bakımdan abone lehine olması ve yeni tarife yürürlüğe girmeden makul bir süre öncesinde kısa mesaj, arama ve/veya posta ile yeni tarife hakkındaki detaylı bilgilerle birlikte mevcut tarifenin belirlenen tarihten itibaren yürürlükten kaldırılacağı hususlarında bilgilendirilmesi durumunda abone onayı aranmaması,
hususlarına karar verilmiştir.” hükmüne aykırı olarak, 30/10/2012 tarihli Kurul Kararı yürürlüğe girdikten sonra paket geçişi yapılan 17.812 aboneden 212 tanesi için kısa mesaj, arama ve/veya posta ile bilgilendirme yapılmaması ve abonenin geçirildiği yeni tarife paketinin tereddütsüz bir şekilde her bakımdan abone lehine olduğunun ispatlanmamış olması sebebiyle, Digital Platform Teknoloji Hizmetleri AŞ hakkında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği “Tüketici haklarına ilişkin ihlaller” başlıklı 12’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendinde yer alan “4) Şeffaflığın sağlanması ve bilgilendirmeye ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi” hükmü ile aynı Yönetmeliğin 44’üncü maddesi hükmü çerçevesinde, 2012 yılı net satışlarının (1.081.961.276,68 TL) %0,02 (onbinde iki)’si oranında idari para cezası uygulanması,
4. Elektronik Haberleşme Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “İlgili merciler tarafından elektronik haberleşme hizmetinin sunulmasında ve bu hususta yapılacak düzenlemelerde aşağıdaki ilkeler göz önüne alınır: b) Tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi.” hükmüne aykırı olarak, 2012 yılı içerisinde toplam 643.681 abonenin, 2013 yılı içerisinde ise 1.491.339 abonenin taahhüdünün abone onayı alınmadan faturada bilgi vermek ve SMS göndermek suretiyle yenilenmesi sebebiyle, Digital Platform Teknoloji Hizmetleri AŞ hakkında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği’nin “Tüketici Haklarına ilişkin ihlaller” başlıklı 12’inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü bulunmakla birlikte, işletmeci uygulamasının kendilerine gelen talepler ve şikâyetler doğrultusunda ortaya çıktığına ilişkin savunmasının kabul edilebilir bir savunma olması, taahhüdü yenilenen abonelere yansıtılacak cayma bedelinin o zamana kadar yansıtılan indirimlerin toplamı ile sınırlı kalacağı, dolayısıyla abonenin toplamda maddi bir zararının olmadığı, abonelere taahhütlerinin yenileneceğine dair hem SMS hem de fatura kanalı ile bilgilendirmenin yapılmış olması hususları göz önünde bulundurularak aynı Yönetmeliğin 44’üncü maddesindeki hafifletici sebepler çerçevesinde işletmeciye idari para cezası verilmemesi ve bundan sonraki uygulamaları için uyarılması,
5. Digital Platform Teknoloji Hizmetleri AŞ’nin yukarıda belirtilen ihlaller nedeniyle tüketicilere yapması gereken iadeleri gerçekleştirmesi ve söz konusu iadelere ilişkin sürecin Tüketici Hakları Dairesi Başkanlığı tarafından takip edilmesi
hususlarına oy birliği ile karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy