(2813 S. K. m. 5)
Karar Tarihi: 09.06.2020
Karar No: 2020/İK-BTD/171
Gündem Konusu: Görüş Alınması (Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı)
KARAR: Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığının hazırladığı takrir ve ekleri incelenmiştir.
17.02.2006 tarihli ve 26083 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile 08.06.2011 tarihli ve 27958 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Teşkilât Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuata istinaden;
Ek’te yer alan “Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı”nın onaylanarak;
1. Kamuoyu görüşünün alınabilmesini teminen otuz (30) gün süre ile Kurumumuz internet sayfasında yayımlanması,
2. Görüşlerinin alınabilmesini teminen ilgili Kurum ve Kuruluşlara gönderilmesi, hususlarına karar verilmiştir.
EK
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan:
ELEKTRONİK KİMLİK BİLGİSİNİ HAİZ CİHAZLARIN KAYIT ALTINA ALINMASINA DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI
MADDE 1 - 12/07/2014 tarihli ve 29058 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik’in 1 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı; elektronik kimlik bilgisini haiz cihazların elektronik haberleşme hizmetinden faydalanabilmesi için kayıt altına alınmasına, kayıp, kaçak veya çalıntı cihazlara elektronik haberleşme hizmeti verilmesinin engellenmesine ve elektronik kimlik bilgisi başka cihazlara kopyalanan, bertaraf edilen, ihraç edilen, işletmeciler tarafından finansman borcu olduğu bildirilen veya uluslararası daimi veri dolaşımı hizmetinden yararlanan cihazlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”
MADDE 2 - Aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye ikinci fıkra eklenmiştir.
“MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik;
a) İşletmecilerin kendi IMSI’leri üzerinden şebekelerinde hizmet sundukları elektronik kimlik bilgisini haiz cihazları,
b) Uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti alan elektronik kimlik bilgisini haiz ses haberleşmesi olmadan iletişim yapan cihazları,
c) 112 araç içi acil çağrı sisteminde (e-Call) kullanılan elektronik kimlik bilgisini haiz cihazları kapsar.”
“(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 112 Acil Çağrı Servisine ilişkin ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.”
MADDE 3 - Aynı Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 6, 53, 55, 56, 57, 58 ve Geçici 6 ncı maddeleri ile 15/05/2019 tarih ve 1111 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır.”
MADDE 4 - Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkranın (g) ve (l) bentlerinden sonra gelmek üzere sırası ile aşağıdaki şekilde (ğ) ve (m) bentleri eklenmiş ve fıkra metni buna göre teselsül ettirilmiştir.
“c) Başvuru merci: e-Devlet kapısını ve mevzuat gereği abone kayıt merkezleri üzerinden işlem yapmasına izin verilen kişiler için işletmeci abone kayıt merkezlerini,
“ğ) IMSI (Uluslararası Mobil Abone Tanımlayıcısı): GSM mobil sistemlerinde SIM kart için tanımlayıcı sayı dizisini,”
“m) Uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti (permanent roaming): Ardışık yüz yirmi gün içerisinde kümülatif olarak doksan günden fazla ses haberleşmesi (ses çağrısı başlatma, ses çağrısı sonlandırma, kısa mesaj başlatma) olmadan şebekede iz bırakarak alınan daimi dolaşım hizmetini,”
MADDE 5 - Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 6 - (1) Siyah liste; kaçak, kayıp, çalıntı, elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş ya da başka cihazlara kopyalanmış, bertaraf veya ihraç edildiği Kuruma bildirilmiş, uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti aldığı veya Kurum kayıtlarında yer almadığı halde ülke sınırları içerisinde kullanımda olduğu tespit edilmiş, kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almamak suretiyle beyaz listeden çıkarılmış, finansman borcu bulunan cihazlar kapsamında bildirilmiş cihazlara ait IMEI numaralarından oluşur.”
MADDE 6 - Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 7 - (1) Gri liste; beyaz ve siyah liste dışında kaldığı tespit edilen ancak elektronik haberleşme hizmetini ülke sınırları içerisinde geçici olarak alan cihazlara ait IMEI numaralarından oluşur.”
MADDE 7 - Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkranın (ç) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki şekilde (d) bendi eklenmiş ve fıkra metni buna göre teselsül ettirilmiştir.
“b) Başka cihazlara kopyalandığı tespit edilen IMEI numaraları ile 18 inci madde kapsamında belirlenen abone numaralarının,”
"c) 30/05/2019 tarihinden sonra* yolcu beraberinde getirilen cihazlara ait IMEI numaraları ile 3 (üç) takvim yılı ile sınırlı olmak üzere yolcunun kimlik numarasına kayıtlı abone numaralarının,” "d) İşletmeciler tarafından finansman borcu olduğu bildirilen cihazlara ait IMEI numaraları ile borcun devam ettiği süre boyunca borçlu kişi/kişiliğe ait abone numaralarının,”
MADDE 8 - Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddenin ikinci fıkrasının (c) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiş, aynı maddenin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki dördüncü fıkra eklenmiş ve diğer fıkra metni buna göre teselsül ettirilmiştir.
"MADDE 10 - (1) İşletmeciler, IMEI numarası siyah listede yer alan cihazın kullanıcısına IMEI numarasının siyah listede olduğuna dair kısa mesaj gönderir, kısa mesaj alma imkânı olmayan cihazların abonelerini mümkün olan farklı iletişim yöntemleri ile bilgilendirir ve uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti kapsamındaki cihazların kullanıcılarının abonesi olduğu yabancı operatörleri de bilgilendirir.”
"ç) 30/05/2019 tarihinden sonra yolcu beraberinde getirilen cihazın elektronik haberleşme bağlantısını kayıt işlemini gerçekleştirmesinden itibaren 24 saat içerisinde elektronik haberleşme hizmetini,
d) Kurumun MCKS’sinde kayıtlı iken kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almadığı tespit edilen cihazın elektronik haberleşme bağlantısını 24 saat içerisinde,
e) Uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti aldığı tespit edilen cihazın elektronik haberleşme bağlantısını otuz gün içerisinde,
f) İşletmeciler tarafından finansman borcu olduğu bildirilen cihazın elektronik haberleşme bağlantısını 24 saat içerisinde”
"(4) IMEI numarası siyah listede yer alan cihazın 112 acil çağrı servislerine erişimi sağlanır.”
MADDE 9 - Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesine aşağıdaki üçüncü fıkra eklenmiştir.
"(3) 30/05/2019 tarihinden sonra yolcu beraberinde getirilerek eşleştirilmiş beyaz listeye alınan IMEI numaralarının 3(üç) takvim yılı sonunda yolcuya ait kimlik numarasına kayıtlı abone numarası ile kullanılması şartı ortadan kalkar ve ilgili IMEI numaraları eşleştirilmiş beyaz listeden çıkarılarak beyaz listeye eklenir.”
MADDE 10 - Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin ikinci, yedinci ve sekizinci fıkraları sırası ile aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki dokuzuncu fıkra eklenmiştir.
"(2)Yabancı Misyon Kimlik Kartı hamili kişiler Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğ’de belirtilen bilgi ve belgelerle birlikte işletmeci abone kayıt merkezine başvurur.”
"(7) Cihaza ait IMEI numarası veya numaraları, gerekli kontrollerden geçmesi halinde 3 (üç) takvim yılı süreyle eşleştirilmiş beyaz listeye alınır.”
"(8) Kurumun ilgili bilgi veya belgelerde uygunsuzluk tespit etmesi halinde cihaza ait IMEI numarası veya numaraları beyaz listeden/eşleştirilmiş beyaz listeden çıkarılır.”
"(9) Kurum; başvuru sahibi, ilgili kurum/kuruluşlar ve abone kayıt merkezlerinden Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlere ilişkin her türlü bilgi/belgeyi, ilgili iş ve işlemlerin tesisinde değerlendirilmek üzere talep edebilir.”
MADDE 11 - Aynı Yönetmeliğin beşinci bölümünün başlığı "İhbarlar ve Adli Merci Talepleri” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 12 - Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
* “15.05.2019 tarihli ve 30775 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1111 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 4 ve 5 inci maddeleri uyarınca”
"MADDE 15 - (1) Cihazı çalınan, yağmalanan, kaybolan veya her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan kişiler cihazının elektronik haberleşme şebekesinden hizmet almasını engellemek için e-Devlet kapısı üzerinden veya telefon yoluyla BİM'e ihbarda bulunur.”
MADDE 13 - Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Adli Mercilerin talepleri
MADDE 16 - (1) IMEI numarası beyaz listede veya eşleştirilmiş beyaz listede bulunan ancak cihazı çalınan, yağmalanan, kaybolan veya her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan kişilerin cihazlarının elektronik haberleşme şebekesinden hizmet almasını engellemek için adli mercilere (Cumhuriyet Başsavcılıkları veya mahkemeler) yaptıkları müracaatlar üzerine cihazlara ait IMEI numaraları adli merciler tarafından siyah listeye alınabilir. Ayrıca, adli mercilerin elektronik haberleşme bağlantısının açılmasına veya kesilmesine ilişkin talepleri üzerine cihaza ait IMEI numarası Kurum tarafından siyah listeye alınabilir veya siyah listeden çıkarılabilir.
(2) Elektronik haberleşme bağlantısı kesilmiş olan cihazın bulunması halinde sahibinin adli mercilere yapacağı talep üzerine ilgili IMEI aynı yolla siyah listeden çıkarılır.”
MADDE 14 - Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(3) Elektronik kimlik bilgisinin başka cihazlara kopyalandığı tespit edilmiş gerçek cihazın kullanıcısına ait abone numarası adli merciler tarafından tespit edilerek Kuruma bildirilebilir.”
MADDE 15 - Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddeden sonra gelmek üzere 20 nci ve 21 inci maddeler aşağıdaki şekilde eklenmiş ve diğer maddeler buna göre teselsül ettirilmiştir.
"MADDE 19 - (1) İlgili mevzuat çerçevesinde bertaraf edilen cihazlara ait IMEI numaraları, gerekli bilgi ve belgelerle birlikte ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından elektronik ortamda Kuruma müracaat edilmesi halinde siyah listeye alınır.”
"Kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme hizmeti almayan cihazlar
MADDE 20 - (1) Kurumun MCKS’sinde kayıtlı iken kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almadığı tespit edilen cihazlar siyah listeye alınır.
(2) Bu madde kapsamında siyah listeye alınan cihazın tekrar kullanıma açılmasına ilişkin başvuru, IMEI numarasının son olarak kullanıldığı abone numarasının sahibi tarafından e-Devlet kapısı üzerinden yapılabilir.
(3) Kurumun MCKS’sinde kayıtlı iken kesintisiz yedi yıl süreyle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almadığı tespit edilen cihazın kullanıcısının Kurum kayıtlarında tespit edilememesi halinde, ilgili cihaza ait IMEI numarasının tekrar kayıtlı hale getirilmesi talebi cihazın ithalatçısı veya imalatçısı aracılığıyla MCKS üzerinden yapılabilir.
(4) Bu madde kapsamındaki cihazın ithalatçısı veya imalatçısının faaliyetine son vermiş olması durumunda ise Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğde belirtilen bilgi ve belgeler tamamlanarak Kuruma başvuru yapılabilir.
(5) Başvurunun Kurum tarafından yapılan teknik kontrollerden geçmesi halinde ilgili IMEI numarası beyaz listeye alınır.”
Finansman borcu bulunan cihazlar
MADDE 21 - (1) İthalatçı, beyaz listeye kaydettiği IMEI’lerden mobil haberleşme hizmeti sunan işletmeciler tarafından finansman borcu bulunduğu bildirilebilecek olanları MCKS’ye beyan eder.
(2) Beyanı takip eden beş iş günü içerisinde MCKS’de yapılacak analiz ile;
a) IMEI’nin daha önce ülkemiz mobil şebekelerinde hiçbir izinin olmadığına dair kontrolün Kurumun imkânları dâhilinde yapılarak olumlu sonuçlanması,
b) Analiz tarihi itibariyle beyaz listede bulunması hallerinde IMEI siyah listeye alınır.
(3) Bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında bulunan IMEI’nin mobil işletmeci tarafından borcu bulunduğunun bildirilmesi halinde, borçlu kişi adına kayıtlı MSISDN’ler ile birlikte ilgili IMEI eşleştirilmiş beyaz listeye alınır.
(4) İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, üçüncü fıkra kapsamında eşleştirilen IMEl’ler için mobil işletmeci tarafından borçluluk halinden çıkarılması talebinin MCKS’ye bildirilmesi halinde, ilgili IMEI eşleştirilmiş beyaz liste ve siyah listeden çıkarılarak beyaz listeye alınır.
(5) İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, finansman borcu bulunduğunun bildirilebilmesini teminen MCKS’ye beyan edilen ancak işletmeci tarafından bu kapsamda satışından vazgeçilerek MCKS’ye bildirilen IMEl’ler siyah listeden çıkarılarak beyaz listeye alınır. Bu IMEl’ler için ikinci ve üçüncü fıkradaki işlemler tekrar uygulanmaz.
(6) Finansman borcu ödenmeyen cihazların kullanıma kapatılması talebi, finansman borcunun tahsili amacıyla hukuki sürecin başlatılması ve aboneye ilgili mevzuat gereği bildirimin yapılmasının ardından işletmeci tarafından MCKS’ye bildirilir. Bu kapsamda MCKS’ye bildirilen IMEl’ler eşleştirilmiş beyaz listeden çıkarılır.
(7) Bu maddenin altıncı fıkrası kapsamında kullanıma kapatılan cihazların, hukuki sürecinin sonlandırıldığının işletmeciler tarafından MCKS’ye bildirilmesini müteakip;
a) Finansman borcunun devam ediyor olması halinde ilgili IMEl’ler için üçüncü fıkra kapsamında işlem yapılır.
b) Finansman borcunun sonra ermesi halinde ilgili IMEl’ler için dördüncü fıkra kapsamında işlem yapılır.”
MADDE 16 - Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki şekilde geçici maddeler eklenmiştir.
“19.07.2019 tarihinden önce elektronik kimlik bilgisi değiştirilen cihazlar
GEÇİCİ MADDE 1 - (1) 19/07/2019 tarihi itibariyle beyaz listede olup elektronik kimlik bilgisi bu tarihten önce değiştirildiği tespit edilen cihazlara ait IMEI numaraları 19/11/2019 tarihine kadar siyah listeye alınarak elektronik haberleşme hizmeti verilmesi engellenir.
(2) Birinci fıkra kapsamında cihazı haberleşmeye kapatılan kullanıcılar, e-Devlet kapısı üzerinden başvuru yaparak 19/07/2020 tarihine kadar Hazine ve Maliye Bakanlığı muhasebe birimi hesabına iki yüz elli Türk Lirası tutarındaki kayıt ücretini yatırmaları halinde cihazın IMEI numarası ve ilgili abone numarası eşleştirilerek eşleştirilmiş beyaz listeye alınır.
(3) Bu madde kapsamında elektronik kimlik bilgisi başka cihazlara kopyalandığı tespit edilen gerçek cihaz kullanıcısından kayıt ücreti alınmaz ve bu Yönetmelik’in 18 inci maddesi hükümleri uygulanır.
19.07.2019 tarihinden önce uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti alan cihazlar
GEÇİCİ MADDE 2 - (1) 19/07/2019 tarihinden önce MCKS kayıtlarında bulunmayan ve bu tarihten önce uluslararası daimi veri dolaşım hizmeti aldığı tespit edilen cihazlara ait IMEI numaraları 19/11/2019 tarihine kadar siyah listeye alınarak bu numaralara elektronik haberleşme hizmeti verilmesi engellenir.
(2) İşletmeciler, bu madde kapsamında siyah listeye alınan cihazların kullanıcılarını ve bu kullanıcıların abonesi olduğu yabancı operatörü bilgilendirir.
(3) Birinci fıkra kapsamında cihazı haberleşmeye kapatılan kullanıcılar, e-Devlet kapısı üzerinden başvuru yaparak 19/07/2020 tarihine kadar Hazine ve Maliye Bakanlığı muhasebe birimi hesabına iki yüz elli Türk Lirası tutarındaki kayıt ücretini yatırmaları halinde cihazın IMEI numarası ve adına kayıtlı abone numarası ile eşleştirilerek eşleştirilmiş beyaz listeye alınır.”
MADDE 17 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 18 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu Başkanı yürütür. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy