Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-10/191-81
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Bedir Uluslararası Nak. Tic. Ltd. Şti.’nin Kayseri ili sınırlarında a tipi antrepo hizmeti veren tek firma olduğu ve aşırı fiyat uyguladığı iddiası
Karar Tarihi: 12.03.2014




Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-4-110 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-10/191-81
Karar Tarihi : 12.03.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER : Hüseyin COŞGUN, Kasım ŞENGÜL
C. BAŞVURUDA
BULUNAN :
1. Ev Dekor İthalat ve İhracat Tic. Ltd. Şti.
Sanayi Cad. No: 17 Yukarı Dudullu Ümraniye/İstanbul
2. Ayem Hırdavat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret
265/18 Sokak No: 4 Yenigün Mahallesi Buca/İzmir
3. Alfa Mobilya ve Sanayi Ürün Paz. Ltd. Şti.
Ferhatpaşa Mah. Yeditepe Cad. No: 89 Ataşehir/İstanbul
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN :
Bedir Uluslararası Nak. Tic. Ltd. Şti.
Organize Sanayi Girişi No:17 Melikgazi/Kayseri
(1) E. DOSYA KONUSU: Bedir Uluslararası Nak. Tic. Ltd. Şti.’nin Kayseri ili sınırlarında
a tipi antrepo hizmeti veren tek firma olduğu ve aşırı fiyat uyguladığı iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle; Bedir Uluslararası Nak. Tic. Ltd. Şti.
(BEDİR)’nin Kayseri’de antrepo hizmetleri pazarında tekel durumda olduğu, BEDİR ile
şikâyetçi firmalar arasında antrepo hizmetlerine ilişkin yazılı veya sözlü bir anlaşma
olmasına rağmen bu anlaşmadaki fiyatlara riayet edilmeyerek aşırı yüksek fiyatlar
uygulandığı iddia edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 02.12.2013 ve 12.12.2013 tarihlerinde intikal
eden başvurular, 09.01.2014 tarihli Kurul toplantısında görüşülerek, 14-01/26-M(1) sayı
ile önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca yapılan inceleme üzerine
hazırlanan 27.02.2014 tarih ve 2013-4-110/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; önaraştırma konusuna ilişkin olarak BEDİR
hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına gerek
olmadığı sonucuna ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Dosya kapsamında, ilgili ürün pazarı “antrepo hizmetleri pazarı” ilgili coğrafi pazar ise,
“Kayseri ve Mersin illeri” olarak tespit edilmiştir.
(6) Şikâyete konu uygulamanın hukuki niteliği 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’un 6. Maddesi temelinde genel olarak hâkim durumun kötüye kullanılması, bunun
14-10/191-81
2/3

özel bir türü olarak ise sömürücü rekabet ihlalleri başlığı altında yer alan aşırı fiyat
uygulamasıdır.
(7) Bu noktada, Danıştay 13. Dairesinin 2009/109 E. ve 2013/212 K. sayılı kararı uyarınca
aşırı fiyat uygulamalarına müdahale edilebilmesi için hâkim durumdaki teşebbüsün ilgili
pazarda tekel veya tekele yakın konumda bulunması gerektiği şeklindeki tespiti önem arz
etmektedir.
(8) Bu tespitin ardından ortaya konulması gereken husus öncelikle ilgili pazarda tekel veya
tekele yakın bir pozisyona işaret eden hâkim durumun varlığı, ikinci olarak ise
uygulamanın bir kötüye kullanma olduğudur.
(9) Hâkim duruma ilişkin artık yerleşiklik kazanmış tanıma göre bir teşebbüsün hâkim
durumda bulunduğundan bahsedebilmek için rakiplerinden, müşterilerinden ve nihai
olarak tüketicilerden bağımsız olarak hareket edebilmesi gerekmektedir. Buna ilaveten
pazara giriş önünde ciddi engellerin bulunması ve bir alıcı gücünün yokluğu koşulları da
analize dâhil edilmelidir.
(10) Dosya kapsamındaki bilgilerden anlaşıldığı üzere, Mersin antrepoları, daha doğrusu
burada ortaya çıkan piyasa fiyatı belirleyici bir veridir. Dolayısıyla Kayseri’deki bir
antreponun yukarıda tanımlanan ilgili pazarlar çerçevesinde buradaki rakiplerinden
bağımsız bir şekilde hareket edebileceğini söylemek mümkün görünmemektedir. Nitekim
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından alınan verilere göre Mersin Gümrük Müdürlüğüne bağlı
59 adet A tipi genel, 24 adet C tipi özel antrepo bulunmaktadır.
(11) Öte yandan Mersin antrepoları dışında Bedir’in rakiplerinden bağımsız hareket etmesini
engelleyen bir diğer faktör de hali hazırda Kayseri’de faal olan özel antrepolardır. Yine
Gümrük ve Ticaret Bakanlığının verilerine göre, Kayseri Gümrük Müdürlüğüne bağlı 1
adet A tipi genel, 5 adet C tipi özel antrepo bulunmaktadır.
(12) Bu noktada değerlendirmeye katılması gereken bir başka faktör ise Kayseri’de TCDD
bünyesinde faaliyet gösteren ve geçici depolamaya elverişli olan antreponun varlığıdır.
Her ne kadar diğer antrepolar gibi sınırsız bir süre ile ürün depolanmasına elverişli olmasa
da, bu antreponun da somut olay koşullarında 45 güne kadar bu hizmetten faydalanmak
için bir alternatif olduğu anlaşılmıştır.
(13) Dosya kapsamındaki bilgilerden anlaşıldığı üzere, Ev Dekor İthalat ve İhracat Tic. Ltd.
Şti., BEDİR’in fiyatlarından memnun kalmaması sonrasında serbest bölgede bir depo
kiralayarak ithal ettiği malları özel antrepo statüsünde depolamış ve ihtisas gümrüğü olan
Kayseri Gümrüğünde faaliyetlerini bu şekilde sürdürmeye devam etmiştir. Buradan,
BEDİR’in müşterilerinden bağımsız hareket edemediği ve fiyatlardaki artışın müşterileri
başka alternatif kanallara yönelttiği sonucuna ulaşılmıştır.
(14) Antrepo hizmetlerine ilişkin olarak vurgulanması gereken bir başka nokta da ithalatçı
herhangi bir teşebbüsün aslında bu hizmetten faydalanmak zorunda olmadığıdır. İthalatçı
bir teşebbüs dilerse ürünlerini doğrudan bir gümrüğe veya somut olayda olduğu gibi bir
ihtisas gümrüğüne naklederek gerekli vergilerin ödenmesi sonrasında iç pazara sunacak
hale gelebilmektedir.
(15) Dosyada yer alan bilgilerden, ilgili yasal yükümlülükleri yerine getiren ve yeterli sermaye
sahibi olan teşebbüsler için önemli bir giriş engeli içermeyen ve çok sayıda sağlayıcının
bulunduğu ilgili pazarda BEDİR’in hâkim durumda olmadığı anlaşıldığından, kötüye
kullanma olduğu iddia edilen uygulamaya ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmasına
yer olmadığı kanaatine varılmıştır.
(16) Bu hususlar çerçevesinde, dosya konusuna ilişkin olarak soruşturma açılmasına gerek
olmadığı kanaatine varılmıştır.
14-10/191-81
3/3



J. SONUÇ
(17) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYÇOKLUĞU ile karar
verilmiştir.










KARŞI OY GEREKÇESİ
(12/03/2014 tarihli ve 14-10/191-81 sayılı Kurul Kararı)

Bedir Uluslararası Nak. Tic. Ltd. Şti.’nin Kayseri ili sınırlarında a tipi antrepo hizmeti
veren tek firma olduğu ve aşırı fiyat uyguladığı iddiasına yönelik olarak düzenlenen rapora
ve incelenen dosya kapsamına göre, Kurulca alınan 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi
uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmaması kararına aşağıdaki gerekçelerim
nedeniyle karşıyım.

1. Şikayetçi teşebbüsten alınan başvuruda şikayete konu teşebbüsün Kayseri‘de tekel
olmasından hareketle antrepoya koydukları mallar için teslimde anlaşılan ücretin 8 katı
ücret istenildiğini, araya birilerinin girmesiyle 5 kat ücret ödemek suretiyle mallarını
çekebildiklerini, teşebbüsün hakim durumunu fahiş fiyat uygulamak suretiyle kötüye
kullandığını iddia etmektedir.
2. Kurul kararına konu raporda şikayet konusu teşebbüsün hakim durumda olup olmadığına
yönelik tespit yapılmamıştır. TCDD‘nin var olduğu ifade olunan antrepo ile şikayetçi
teşebbüsün açtığı C sınıfı antreponun varlığı ve ilgili pazara girişte mevzuattan ve
piyasadan kaynaklanan bir engelin olmadığına yönelik beyan ve bilgilerden hareketle ilgili
pazarda ilgili teşebbüsün hakim durumu bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Oysa ki ilgili
coğrafi pazarda toplam antrepo sayısı, toplam kapasite, ihtiyaç duyulan antrepo
ihtiyacının ne kadarının karşılanabildiği, atıl kapasite bulunup bulunmadığı, teşebbüslerin
depo kapasitelerine ve cirolarına göre pazar paylarının ne olduğu gibi bilgilerin tespitinden
sonra şikayet edilen teşebbüsün hakim durumda olup olmadığına karar vermek
gerekirken bu yapılmamıştır.
3. Yine karara konu raporda fahiş fiyatta dikkate alınması gereken ilk ölçüt tekel ya da tekele
yakın bir durumun varlığı yanında uygulamanın kötüye kullanım olup olmadığının tespit
edilmesi gerekirken bu yapılmamıştır. Buna gerekçe olarak da teşebbüslerin düzenlediği
faturaların farklı olduğu iş kalemleri ile fatura unsurlarının benzer olmadığı ileri
sürülmektedir. Oysa ki ilgili piyasadaki teşebbüslerin düzenlediği faturalardan hareketle
hizmetin esaslı unsurlarını içererek ortak değerlendirme kriterlerinin tespitinin mümkün
olduğunu ve bu tespitler baz alınarak karşılaştırmaların yapılabileceğini düşünüyoruz.
Dolayısıyla başvuru sahibi teşebbüsten talep olunduğu iddia olunan 8 kat yüksek ücretin
14-10/191-81
4/3

ya da karşılıklı girişimlerle 5 kata razı olunan ücretin fahiş olup olmadığı, bunun geçici bir
süreliğine mi yoksa uzun bir süreden beri mi sürdürüldüğü, ayrımcı bir niteliğe haiz olup
olmadığına yönelik tespitleri yaptıktan sonra uygulamanın kötüye kullanım olduğuna
karar verilebilecektir.
4. Bilindiği üzere Danıştay kararlarında yapılan önaraştırma neticesinde düzenlenen
rapordaki tespitlerin rekabet ihlaline yönelik şüpheleri ortadan kaldırmıyorsa soruşturma
açılması gerektiğini öngörmektedir.

Sonuç olarak fahiş fiyata yönelik iddiaların gerek hakim durum ve gerekse
uygulamanın kötüye kullanım olup olmadığı yönüyle kuşkuları ortadan kaldıracak
açıklıkla karşılanamadığından karara karşı olmamızı gerektirmiştir.



Fevzi ÖZKAN
Kurul Üyesi



Full & Egal Universal Law Academy