Bayer AG’nin hayvan sağlığı iş kolu Bayer Animal Health’in Elanco Animal Health Inc. tarafından devralınması işlemi - Karar Sayı 20-08/80-47
Karar Dilini Çevir:
Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 20-08/80-47
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: Bayer AG’nin hayvan sağlığı iş kolu Bayer Animal Health’in Elanco Animal Health Inc. tarafından devralınması işlemi
Karar Tarihi: 06.02.2020

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2019-3-077 (Devralma)
Karar Sayısı : 20-08/80-47
Karar Tarihi : 06.02.2020
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Birol KÜLE
Üyeler : Arslan NARİN (İkinci Başkan), Şükran KODALAK,
Ahmet ALGAN, Hasan Hüseyin ÜNLÜ, Ayşe ERGEZEN
B. RAPORTÖRLER: Çiğdem Gizem OKKAOĞLU, Berkay KURDOĞLU, Nur ÖZKAN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Elanco Animal Health Inc.
Temsilcileri: Av. Gönenç GÜRKAYNAK, Av. Burcu CAN ve
Av. Sinem UĞUR
Çitlenbik Sokak No: 12 Yıldız Mahallesi Beşiktaş/İstanbul

(1) D. DOSYA KONUSU: Bayer AG’nin hayvan sağlığı iş kolu Bayer Animal Health’in
Elanco Animal Health Inc. tarafından devralınması işlemi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu kayıtlarına 16.12.2019 tarih ve 8759 sayı ile
giren ve en son 13.01.2020 tarih ve 341 sayı ile eksiklikleri tamamlanan bildirim üzerine
düzenlenen 28.01.2020 tarih ve 2019-3-077/Öİ sayılı Devralma Ön İnceleme Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle; dosya konusu işleme izin verilmesinde
sakınca bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Taraflar
G.1.1. Devredilen: Bayer Animal Health (BAH)
(4) BAH; Bayer Animal Health GmbH, KVP Pharma+Veterinär Produkte GmbH, Bayer
(Sichuan) Animal Health Co., Ltd. ve Bayer HealthCare Animal Health Inc.
şirketlerinden oluşmaktadır. BAH, reçeteli ve reçetesiz veteriner ürünlerinin üretimi,
geliştirilmesi ve pazarlanması alanlarında faaliyet göstermektedir.
G.1.2. Devralan: Elanco Animal Health Inc. (ELANCO)
(5) ELANCO, hayvan sağlığını ve gıda amaçlı hayvan üretimini iyileştirmek amacıyla,
dünya çapında çok sayıda ülkede veterinerler, gıda amaçlı hayvanların üreticileri ve
evcil hayvan sahipleri tarafından kullanılan ürünleri geliştirmekte ve pazarlamaktadır.
1954 yılında Eli Lilly and Company’nin bir parçası olarak kurulan ELANCO, 11.03.2019
tarihinde bu şirketten ayrılma sürecini tamamlayarak tamamen bağımsız bir şirket
haline gelmiştir.
(6) ELANCO, dört ana iş kolunda faaliyet göstermektedir:
i) Evcil hayvan hastalıklarını önleyici ürünler,
ii) Tedavi edici evcil hayvan ürünleri,
iii) Hayvanlar için gıda amaçlı, ileriye dönük protein ve sağlık ürünleri,
20-08/80-47
2/13

iv) Gıda elde edilen geviş getiren hayvanlar ve domuz ürünleri.
(7) ELANCO’nun ABD, Fransa, Çin, Kanada, Almanya, Tayvan ve Brezilya’da üretim
tesisleri; İsviçre, Kanada ve Avustralya’da araştırma ve geliştirme tesisleri; ABD ve
Almanya’da üretim tesisleriyle ortak konumlandırılmış araştırma ve geliştirme tesisleri
vardır. ELANCO’nun Brezilya, Çin ve Hindistan’da da araştırma ve geliştirme
operasyonları bulunmaktadır. ELANCO, Türkiye’de Elanco Hayvan Sağlığı Limited
Şirketi aracılığıyla faaliyet göstermektedir.
G.2. İlgili Pazar
G.2.1. Hayvan Sağlığına Yönelik Ürün Piyasasına İlişkin Genel Bilgiler
(8) Hayvan sağlığı endüstrisinin tahmini toplam küresel büyüklüğü 2017 yılında 55 milyar
ABD Doları olup; bu miktarın 30 milyarı ise evcil hayvanlar ve çiftlik hayvanları için
üretilen terapötik/tedavi edici ürünlerden oluşmaktadır. Bildirim Formunda sağlanan
bilgilere göre, önümüzdeki 5-6 yıl içerisinde endüstrinin yıllık büyüme oranının her iki
segment için de %5-6 oranında olacağı tahmin edilmektedir. Evcil hayvan ürünleri
ağırlıklı olarak kedi ve köpeklere odaklanmakla birlikte, atlar ve diğer bazı niş hayvan
türlerini de içermektedir. Evcil hayvanlar için satılan ana ürünler antiparaziterler ve
diğer ilaçlardır. Çiftlik hayvanı ürünleri ise sığır, domuz, kümes hayvanları, koyun ve
keçiler olmak üzere temel olarak beş farklı türe odaklanmaktadır.
(9) Bildirim Formunda yer verilen bilgilere göre, Türkiye’deki hayvan sağlığı endüstrisinde
ürün satışlarının büyük bir kısmı sipariş üzerine yapılmaktadır. Tedarik sözleşmelerinin
bulunduğu sınırlı hallerde ise bu sözleşmeler genellikle 1-5 yıllık süreler için, münhasır
olmayacak şekilde düzenlenmektedir. Hayvan sağlığı müşterilerinin büyük bir
çoğunluğu ürünleri ilgili tedarikçi ile doğrudan pazarlık yoluyla satın almaktadır. Bazı
yem değirmenleri zaman zaman ilaçlı yem ihtiyaçları için ihale açmaktadır. Bu sebeple,
hayvan sağlığı ürünlerinde müşterilerin tedarikçiler arasında geçiş yapmaları önündeki
engeller sınırlıdır. Müşteriler genellikle farklı tedarikçiler arasından birden çok
kaynaktan tedarik etmeyi tercih ettiklerinden, tedarikçiler arası geçiş Türkiye’de
oldukça yaygındır.
(10) Bunun yanı sıra, Bildirim Formunda, Türkiye hayvan sağlığı endüstrisinde yasal
düzenlemelerin çok olduğu, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve
Yem Kanunu uyarınca çıkarılan çok sayıda yönetmelik bulunduğu, mevzuat kaynaklı
önemli giriş engellerinden birinin reklam kısıtlamaları olduğu ifade edilmiştir. Tarım ve
Orman Bakanlığının düzenlemeleri uyarınca, reçeteli ürünlerin (antibiyotikler ve
antiparaziterler) tanıtımı yalnızca hayvan sağlığı meslek çalışanlarına (veterinerlere)
yapılabilmektedir. Yem katkıları gibi reçetesiz ürünlerin tanıtımı ise çiftçiler dâhil
herkese yapılabilmektedir. Ek olarak, hayvan sağlığı endüstrisinde araştırma ve
geliştirme süreçleri önemli rol oynamaktadır. Ancak, yine Bildirim Formunda yer verilen
bilgiler uyarınca, hayvan sağlığı ürünlerinin önemli birçoğunun patent korumasını
yitirmiş olması sebebiyle, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin gerekliliği, kayda değer
bir giriş engeli değildir.
G.2.2. İlgili Ürün Pazarı
(11) Bildirime konu işlem kapsamında, gerek devralan teşebbüs, gerekse devre konu iş
kolu, hayvan sağlığı ürünleri üretimi ve pazarlanması faaliyetleri ile iştigal etmektedir.
Hayvan sağlığı ürünleri geçmiş tarihli Rekabet Kurulu (Kurul) ve Avrupa Komisyonu
(Komisyon) kararlarında da değinildiği üzere; farmasötikler/ilaçlar (genellikle veteriner
ilaçları), biyolojik ürünler (genellikle aşılar) ve yem katkıları (özellikle tıbbi yem katkıları)
20-08/80-47
3/13

şeklinde bir sınıflandırmaya tabi tutulabilmektedir. Bununla beraber, Kurulun
03.03.2005 tarih ve 05-12/134-47 sayılı Sanofi/Ceva kararında da belirttiği üzere,
beslenme yem katkıları ve hijyen ürünlerinin de ilgili sınıflandırmaya dahil edilmesiyle
daha geniş bir tanıma ulaşılabilmektedir.
(12) Temel olarak, farmasötikler/ilaçlar çeşitli hayvan hastalıkları ve rahatsızlıklarını
önlemek veya tedavi etmek üzere belirli bir etken madde veya maddeleri ihtiva eden
ürünlerdir. Biyolojik ürün niteliği taşıyan hayvan aşıları, hayvanlarda görülen viral ve
bakteriyel hastalıklar ile parazitlik ve mantar enfeksiyonlarına karşı bağışıklık sistemini
düzenleyen ürünlerdir. Yem katkıları ise, bulaşıcı hastalıkları kontrol etmek veya
canlının büyümesini desteklemek amacıyla yemlere ilave edilen tıbbi veya besleyici
maddeler olarak tanımlanabilmektedir.
(13) Taraflardan ELANCO, Türkiye pazarında biyolojik ürün olarak aşı ve veteriner ilaçları
ile; BAH, veteriner ilaçları ve yem katkılarıyla faaliyet göstermektedir. Dolayısıyla
tarafların Türkiye’deki faaliyetlerinin yatay anlamda örtüşme noktası
farmasötikler/ilaçlar kapsamındaki veteriner ilaçlarıdır.
(14) Veteriner ilaçları, kendi içinde farklı sınıflandırmalara tabi tutulabilmektedir. Kurul
Sanofi/Ceva kararında veteriner ilaçları için; antiparaziter, antibakteriyel ürünler,
vitamin ve mineraller ile hormonlar olacak şekilde dörtlü bir ayrıma gitmiştir.
(15) İşlem taraflarının veteriner ilaçları alanında Türkiye’de satışını gerçekleştirdiği
ürünlerin listesine aşağıda yer verilmiştir.
Tablo 1- ELANCO’nun Türkiye’de Sattığı Hayvan Sağlığı Ürünleri
Ürün Terapi Seviyesi Hayvan Türü
Agita Barınak Uygulaması Gıda Amaçlı Hayvanlar
Avipro Ibd Xtreme Aşı Kümes Hayvanları
Avipro Nd Lasota Aşı Kümes Hayvanları
Avipro Precise Aşı Kümes Hayvanları
Avipro Salmonella Duo Aşı Kümes Hayvanları
Avipro Salmonella Vac E Aşı Kümes Hayvanları
Avipro Thymovac Aşı Kümes Hayvanları
Clinacox Antiparaziter (Tek hücreli) Kümes Hayvanları
Elancoban Antiparaziter (Tek hücreli) Kümes Hayvanları
Maxiban Antiparaziter (Tek hücreli) Kümes Hayvanları
Monteban Antiparaziter (Tek hücreli) Kümes Hayvanları
Denagard Premix 10% Antimikrobiyel (Oral) Kümes Hayvanları
Pulmotil Ac Antimikrobiyel (Oral) Kümes Hayvanları
Tylan Soluble Antimikrobiyel (Oral) Kümes Hayvanları
Hemicell1 Yem Katkısı Kümes Hayvanları
Kaynak: Bildirim Formu


1 Hemicell bir sindirilebilirlik arttırıcısıdır ve (i) Hemicell L (sıvı form) ve (ii) Hemicell HT (toz form) olmak
üzere iki formu bulunmaktadır. Hemicell HT, 2017 yılından bu yana Türkiye’de ne kayıtlıdır/tescillidir, ne
de satılmaktadır. Bayer’in, Türkiye’de Hemicell L ile rekabet eden herhangi bir ürünü bulunmamaktadır.
20-08/80-47
4/13

Tablo 2- BAH’nin Türkiye’de Sattığı Hayvan Sağlığı Ürünleri
Ürün Terapi Seviyesi Hayvan Türü
Advantix Ektoparaziter (Çok hücreli) Köpek
Advantage Cat Ektoparaziter (Çok hücreli) Kedi
Advantage Multi Endektosidler (Çok hücreli) Kedi
Advantage Multi Endektosidler (Çok hücreli) Köpek
Baymec 1% Injection Endektosidler (Çok hücreli) Sığır
Baymec 1% Injection Endektosidler (Çok hücreli) Koyun
Bayticol 1% Pour-On Ektoparaziter (Çok hücreli) Sığır
Bayvarol Ektoparaziter (Çok hücreli)
Diğer gıda amaçlı hayvanlar,
özellikle arılar
Drontal Plus Dog Endoparaziter (Çok hücreli) Köpek
Kiltix Collar Dog Ektoparaziter (Çok hücreli) Köpek
Profender Cat Endoparaziter (Çok hücreli) Kedi
Sebacil Ektoparaziter (Çok hücreli) Koyun
Seresto Collar Dog Ektoparaziter (Çok hücreli) Köpek
Seresto Collar For Cats & Small
Dogs
Ektoparaziter (Çok hücreli) Köpek
Seresto Collar For Cats & Small
Dogs
Ektoparaziter (Çok hücreli) Kedi
Baycox 5% Oral Antiparaziter (Tek hücreli) Sığır
Baycox 5% Oral Antiparaziter (Tek hücreli) Koyun
Alamycin La Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Sığır
Alamycin La Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Koyun
Baytril 10% Injection Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Sığır
Baytril 5% Injection Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Sığır, koyun, köpek ve kedi
Baytril Uno Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Sığır
Zerosef Antimikrobiyal (Enjeksiyon) Sığır
Baytril 2,5% Oral Antimikrobiyel (Oral) Sığır ve koyun
Baytril Tablets Antimikrobiyel (Oral) Köpek
Baytril Tablets Antimikrobiyel (Oral) Kedi
Bovistar Yem Katkısı Buzağı
Procalf Yem Katkısı Sığır
Reguleks Yem Katkısı Sığır
Vigansel Yem Katkısı Koyun, buzağı ve keçi
Catosal Vitamin-Mineral Sığır
Dermaleen Medikal Şampuan Köpek
Loxicom Injection Antiinflammatuar Sığır ve at
Rompun 2% Injection Yatıştırıcı / Analjezik
Sığır, kedi, köpek, at ve
yabani hayvanlar
Kaynak: Bildirim Formu
(16) Tablolarda da görüldüğü üzere, mevcut dosya konusunu oluşturan işlem kapsamında,
her iki tarafın da Türkiye’de faaliyetinin bulunduğu alanlar, yukarıda açıklanan veteriner
ilaçlarının bir alt grubu olan antiparaziterler ile antimikrobiyellerden oluşmaktadır.
(17) Hayvan sağlığı sektöründe ilgili ürün pazarının tanımlanmasında ve işlem taraflarının
sektördeki faaliyet alanlarının sınıflandırılmasında, gerek Kurul gerek Komisyon
aşağıda yer alan faktörleri göz önünde bulundurmuştur2:
i) Etken Madde veya Kimyasal Sınıf; ürünlerin hangi tedaviler için ve tedavinin
hangi aşamasında uygulandığının ifade edilmesinde belirleyicidir.

2 Kurulun 26.12.2002 tarih ve 02-81/945-391 sayılı Pfizer/Pharmacia kararı ile Komisyonun M.7917
Boehringer Ingelheim/Sanofi Animal Health Business kararı. Ayrıca belirtmek gerekir ki, IV. ve V. kriter
Komisyon tarafından ele alınmaktayken, Kurul içtihadında ilk üç kritere ek olarak yalnızca VI. kriter göz
önüne alınmıştır.
20-08/80-47
5/13

ii) Alınma Yolu; temel olarak oral yolla hayvan yemlerine katılarak ya da enjeksiyon
şeklinde gerçekleşebilmektedir.
iii) Hayvan Türü; bazı ürünler birden fazla hayvan türüne (özellikle çiftlik
hayvanlarına) uygulanabilmekteyken, bazı ürünler sadece belirli hayvan türleri
için etkinlik taşır. İlgili dosya minvalinde, hayvan türlerine yönelik çeşitli
sınıflandırmalara da gidilebilmektedir. Örneğin, geviş getirenler (sığır, koyun ve
keçi), kümes hayvanları, atlar, kültür balıkları (çiftlik balığı ve karides) şeklinde bir
ayrım yapılabileceği gibi kümes hayvanları ve evcil hayvanlar şeklinde de daha
genel bir ayrım yapılabilmektedir.
iv) Etkinlik Süresi; bazı ilaçların etkilerinin 24 saat, bazılarının ise sekiz aya kadar
uzayabildiğini ifade etmektedir.
v) Atılım Süresi; çiftlik hayvanlarına yönelik olarak, hayvana uygulanacak ilgili tedavi
sonrası hayvanın etinin veya sütünün insan sağlığına uygun olacağı zamana
kadar geçen süreyi ifade etmektedir.
vi) Üreme Evresi; Kurulun Pfizer/Pharmacia kararında pazar tanımı açısından göz
önüne aldığı faktörlerden birisidir.
G.2.2.1. Antiparaziterler
(18) Antiparaziter ürünler, temel olarak hayvan sağlığını doğrudan veya dolaylı yoldan
etkileyen, iç ve dış parazitlerin yol açtığı hastalıkların tedavisi için endike olan bir ilaç
sınıfıdır.
(19) Antiparaziter ilaçlar, Kurul içtihadı ve Komisyon kararları kapsamında farklı alt sınıflara
ayrılabilmektedir. Kurul Sanofi/Ceva kararında antiparaziter ürünleri temel olarak;
antelmentikler, endektosidler, ektoparazitler, antiprotozoerler şeklinde incelemiştir3.
(20) Bununla beraber, Kurul daha yakın tarihli Vilsan/Merck4 kararında Komisyonun
02.07.1997 tarih ve IV/M-885 sayılı Merck / Rhone- Poulenc- Merial kararında yer alan
“antiparazitlerin, tek hücreli parazitlere etki edenler ve diğerleri şeklinde iki ana gruba
ayrılabileceği” ifadesine atıf yapmış ve ilgili ürün pazarını tanımlarken ilaçların etken
maddesi ve alınma yolları bakımından bir ayrıma gitmiştir.
(21) Yukarıda yer verilen Tablolardan görüldüğü üzere, Türkiye’de satılan antiparaziter
ürünler kapsamında taraflardan ELANCO yalnızca tek hücreli antiparatizer sınıfında
yer alan ürünlere sahipken, BAH hem tek hücreli antiparaziter hem de çok hücreli
antiparaziter sınıfında bulunan ürünlere sahiptir.
(22) Dolayısıyla taraflar için Türkiye pazarında çok hücreli antiparaziter ürünler açısından
herhangi bir örtüşme söz konusu değildir. Bu sebeple mevcut dosya kapsamında;
Kurul içtihadı ve Komisyon kararlarındaki değerlendirmelere paralel şekilde, tarafların
antiparaziter ürünleri için ikili bir ayrıma gidilerek antiparaziterler segmenti altında,
yalnızca tarafların faaliyetlerinin örtüştüğü “tek hücreli antiparaziter” sınıfına
odaklanılması uygun görülmüştür.
G.2.2.2. Tek Hücreli Antiparaziterler (Antikoksidiyaller)
(23) Sanofi/Ceva kararında Kurul; tek hücreli antiparaziterleri, tarafların ilgili işlemdeki
faaliyetleri kapsamında anelmentik, antiprotozoer ve endektosid segmentlerine
ayırarak incelemiştir. Dolayısıyla antiprotozoerler tek hücreli antiparatizerler iken diğer
segmentlerin çok hücreli antiparatizer olduğu dikkate alındığında, Kurul dolaylı olarak

3 Endektosidler, ektoparazitler ve endoparazitlerin bir alt segmenti olan antelmentikler çok hücreli
antiparaziter ürünler iken, antiprotozoerler tek hücreli antiparaziterlerdir.
4 Kurulun 29.11.2017 tarih ve 17-40/639-278 sayılı kararı.
20-08/80-47
6/13

antiparatizerleri tek hücreli ve çok hücreli olarak iki kategoriye ayırmıştır. Bununla
beraber Kurul tarafların faaliyetleri doğrultusunda başka bir alt sınıflandırmaya
gitmemiş, ayrı alt pazarlar tanımlamamıştır.
(24) Pfizer/King5 kararında ise Kurul ilgili devralma işleminin yoğunlaşma doğurması
muhtemel pazarları tanımlanırken, tarafların faaliyetlerini “anti-koksidiyal tıbbi yem
katkıları” ve “tetrasiklin bazlı bakteriler gibi mikrobiyallerin tedavisine yönelik tıbbı yem
katkıları” olarak belirtmiştir. Bu bakımdan Kurulun, toplam tıbbi yem katkıları pazarını;
yoğunlaşmalara yönelik olarak yapılan bu analiz kapsamında, ürünün endikasyonu ve
içerdiği etken maddeye göre alt kırılımlara ayırdığı söylenebilecektir.
(25) Öte yandan, Komisyon, konu ile ilgili kararlarında6 ilgili ürün pazarı tanımı yapmamış
olmasına karşın; kümes hayvanları için aşılar, yem katkıları ve farmasötik
koksidiyostatlar olmak üzere üç alt antiparaziter (antioksidiyal) kategorisi belirlemiştir.
Bu kategorilerden ilk ikisi hastalık ve parazitleri önleyici özellik taşırken7, farmasötik
koksidiyostatlar tedavici özellikler taşımaktadır. Ayrıca, Komisyon ilgili kararında, ek
olarak antikoksidiyallerin uygulandığı hayvan türüne göre ayrı bir analiz yaparak
“kümes hayvanları antikoksidiyalleri” şeklinde ayrı bir pazarın olduğunu
değerlendirmiştir.
(26) Bildirim konusu işlem kapsamında, taraflar, tek hücreli antiparatizer ürünleri
çerçevesinde ilgili pazarının tanımlanması aşamasında, hayvan türü faktörünün8 göz
önüne alınması gerektiğini9 ayrıca ek olarak, taraflarca kümes hayvanlarına yönelik
antikoksidiyallerin:
- profilaktik antikoksidyaller (önleyici yem ve aşılar) ve
- famasötik koksidiyostatlar (tedavi edici ilaçlar)
olacak şekilde alt sınıflandırmasının yapılmasının uygun olacağını ifade etmişlerdir.
(27) Taraflar ayrıca pazarın bir bütün olarak “tek hücreli antiparaziterler” olarak
tanımlanmasının son derece yapay bir tanım olacağını, zira ELANCO’nun kümes
hayvanlarına yönelik antikoksidiyallerinin hayvan türü, kimyasal sınıf, alınma yolu ve
atılım süresi gibi özellikler bakımından BAH’ın antikoksidiyal ürünlerinden farklılaştığını
ileri sürmüşlerdir.
(28) İlgili Pazarın Tanımlanmasına İlişkin Kılavuz’da (Kılavuz) ilgili ürün pazarının
tanımlanmasında dikkate alınacak hususlara ilişkin olarak “ilgili ürünlerin özellikleri ve
kullanım amacı, ikame ürünlerin belirlenmesinde ilk adımdır.” ifadesine yer verilmiştir.
Bununla beraber Kılavuz, ürünlerin ikame olanakları ve benzer özelliklere sahip
olmalarının ilgili ürün pazarı tanımı bakımından tek başına yeterli olmayacağını ifade
etmektedir.
(29) Kılavuz’da ayrıca, ürünlerin benzer özellikleri ve ikame imkânlarının yanı sıra; tüketici
tercihleri, yakın geçmişte ürünlerin birbirini ikame ettiğine yönelik bulgular, müşteri ve
rakiplerin görüşleri gibi kriterlerin de Kurul tarafından dikkate alınabileceği
belirtilmektedir.

5 Kurulun 02.12.2010 tarih ve 10-75/1534-588 sayılı kararı
6 M.6205 Eli Lilly/Janssen Pharmaceutica Animal Health Business Assets kararı.
7 Bunlar profilaktik antikoksidiyaller olarak da adlandırılmaktadır.
8 Komisyonun M.6205 Eli Lilly/Janssen Pharmaceutica Animal Health Business Assets kararı
9 Antikoksidiyallerin; kümes hayvanları, sığır, koyun ve domuz için doz, kilo/yaş sınırlamaları ve pataloji
açısından ayrı özellikler arz edebildiği, bildirim formunda taraflarca dile getirilmiştir.
20-08/80-47
7/13

(30) İşleme ilişkin alternatif pazar tanımlarına geçilmeden önce işlem taraflarının satışını
gerçekleştirdiği tek hücreli antiparaziter ürünlerin, birbirleri arasındaki ikame
olanaklarına ışık tutması bakımından, içerdiği etken madde, alım yolları vb. faktörler
bakımından benzerlik ve farklılıklarının ortaya koyulması, ilgili pazarın
tanımlanmasında önem taşımaktadır.
(31) Türkiye’de tek hücreli antiparaziter sektöründe, ELANCO hâlihazırda Clinacox,
Elancoban, Maxiban ve Monteban adlı ürünleri ile faaliyet göstermekteyken; BAH
Baycox 5% adlı ürünü pazarlamaktadır10. Aşağıda tarafların söz konusu ürünlerinin
benzerlik ve farklılıklarına yer verilmiştir.
Tablo 3- Tarafların Tek Hücreli Antiparatizer Ürünlerinin Karşılaştırılması
ELANCO BAH
Ürün Maxiban Monteban Elancoban Clinacox Baycox 5%
Tür Yem katkısı (koksidiyostatlar)11 Farmasötik (koksidiyodal)
Kanal Nihai kullanıcılara ve toptancılara doğrudan satışlar
Yalnızca reçete ile satılan ilaç
– ecza (farmasötik) depolarına
Alınma Yolu Yeme katılarak uygulama Oral
Etken
Maddeler
Narasin +
Nikarbazin
Narasin Monensin Diklazuril Toltrazuril
Endikasyon Önleyici Önleyici Önleyici Önleyici Önleyici ve tedavi edici
Hayvan Türü
Besi
tavukları
Besi
tavukları
Besi tavukları
ve
yumurtlama
için yetiştirilen
tavuklar
Besi
tavukları ve
yumurtlama
için
yetiştirilen
tavuklar
Sığır (buzağı; sağmal buzağı,
sütten kesilmemiş sığırlar,
dana)
Kuzu (süt / et)
Kaynak: Bildirim Formu
(32) Tablo 3’ten görüldüğü üzere, bildirime konu işlemin taraflarının tek hücreli antiparatizer
sektöründe faaliyette bulundukları ürünler, özellikle geçmiş Kurul kararlarında12
pazarın tanımlanmasında dikkate alınan faktörler olan, etken madde ve alınma
yöntemi açısından farklılaşmaktadır. Bununla beraber, daha önce Kurul kararlarında
doğrudan değinilmeyen ancak Komisyon uygulamalarında karşılaşılan, ürünün
uygulanıldığı hayvan ölçütünün13 de tarafların faaliyetleri çerçevesinde farklılaştığı
görülmektedir.
(33) Tabloda dikkat çeken bir başka nokta ise ürünlerin satış kanalları ve nihai alıcılarının
birbirinden ayrıştığıdır. Zira ELANCO’nun ürünleri yasal olarak yem katkısı olarak
sınıflandırıldığı için nihai kullanıcılara doğrudan ve reçetesiz olarak satılabilmekteyken,
BAH’ın Baycox %5 ürünü reçeteye tabi bir ilaç olup doğrudan ecza depolarına
satılmaktadır.
(34) Tarafların ürünleri, patojenik koksidilerin neden olduğu ve hayvanların bağırsak
yolunda görülen koksidiyoz isimli bir hastalığın korunması veya tedavisine yönelik

10 Taraflar, BAH’ın küresel ölçekte aynı formülasyona sahip ancak farklı hayvan türlerine özgülenmiş
Baycox Piglet, Baycox Multi vb. gibi ürünlerinin mevcut olmasına karşın, Türkiye’de yalnız sığır ve
koyunlar için kullanılan Baycox %5 ürününü sattığını belirtmişlerdir.
11Elanco’nun antiparaziter (tek hücreli) ürünleri (Monteban, Maxiban, Elancoban ve Clinacox) ilgili yasal
yükümlülükler uyarınca Türkiye’de “yem katkıları” olarak lisanslanmıştır.
12 Örneğin Kurul 29.11.2017 tarih ve 17-40/639-278 sayılı Vilsan/Merck kararında, hayvan sağlığı
ürünleri kapsamında ilgili ürün pazarlarını; “…endoparazitler için buparvakon esaslı antiparazitler,
endoparazitler için benzimidazol esaslı antiparazitler” şeklinde tanımlamıştır.
13 İşlem tarafları, ilgili ürünlerin belirtilen hayvanlar dışında başka hayvan türlerine uygulayamayacağını
bu sebeple ürünlerin birbirini ikame etmesinin mümkün olmadığını ifade etmektedir.
20-08/80-47
8/13

antikoksidiyallere odaklanmaktadır. ELANCO’nun ürünleri koruyucu/önleyici özellikler
taşırken, BAH’ın ürünü ise hem koruyucu hem tedavi edici özellik taşımaktadır.
(35) Mevcut dosya kapsamında; tek hücreli antiparaziterler etken madde, alınma yolu,
uygulanan hayvan türü, satış kanalı gibi alt gruplara ayrılarak analiz edildiğinde,
tarafların ürünlerinin farklılaştığı ve ürünler arasında bir örtüşme bulunmadığı
görülmektedir. Yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda ilgili ürün pazarlarının
hayvan türü, kimyasal sınıf, alınma yolu ve atılım süresi gibi faktörler bazında
tanımlanabileceği vurgulanmakla birlikte tek hücreli antiparaziterler özelinde kesin bir
pazar tanımına gidilmesi zaruretinin bulunmadığı değerlendirilmektedir.
G.2.2.3. Antimikrobiyaller
(36) Antimikrobiyaller, temel olarak virüs harici mikroorganizmaları öldüren veya
büyümelerini engelleyen maddelerdir. Aşağıdaki tabloda, işlem taraflarının
antimikrobiyal ürünleri ve söz konusu ürünlerin belirli özellikleri yer almaktadır.
Tablo 4- Tarafların Antimikrobiyal Ürünlerinin Karşılaştırılması
ELANCO BAH
Ürün
Denagard
Premix 10%
Pulmotil Ac Tylan Soluble Baytril Tablets Enrofloksasin
Alınma
Yolu
Oral Oral
Etken
Maddeler
Tiamulin Tilmikosin Tilosin Enrofloksasin Enrofloksasin
Kimyasal
Sınıf
Pleuromutilin Makrolid Flürokinolon
Hayvan
Türü
Kümes hayvanları Kedi ve köpek Sığır ve Koyun
Kaynak: Bildirim Formu
(37) Kurul Sanofi/Ceva kararında ilgili ürün grubunun birçok değişkenine bağlı olarak pazar
tanımının yapılabileceğini değerlendirmekle birlikte, temel olarak ilacın tedavi edici
özelliğini belirleyen aktif bileşen14 ile ilacın alınma yolunu pazarın tanımlanmasında
belirleyici olarak kabul etmiştir. Bununla beraber aynı kararda, hayvanın türünün de
(çiftlik hayvanı-evcil hayvan) pazarı tanımlarken kullanılabilecek bir değişken olduğuna
dikkat çekilmiştir.
(38) Mevcut dosya kapsamında ilgili ürün pazarı, Kurul ve Komisyon içtihadıyla örtüştüğü
anlaşılan ve Bildirim Formunda yer alan “oral yolla alınabilen antimikrobiyaller”
şeklinde tanımlanabilecektir.
G.2.3. İlgili coğrafi pazar
(39) Bildirime konu işlem taraflarının faaliyetlerini ülkenin tamamında benzer koşullar
altında yürüttüğü dikkate alınarak ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak belirlenmiştir.
G.3. Yapılan Tespitler ve Hukuki Değerlendirme
G.3.1. Bildirim Konusu İşlemin Niteliği ve Değerlendirme
(40)
(…..TİCARİ SIR…..)15

14 Kurul bu kararında aktif bileşeni, ilacın tedavi edici özelliğini belirleyen bir molekül (etken madde) veya
belirli bir ilaç grubu (sülfanomid, makrolid, penisilin, tetrasiklin gibi kimyasal sınıflar) olarak tanımlamıştır.
15 (…..)
20-08/80-47
9/13

(41) Bildirim Formunda, işlemin hisseler ve varlıkların devri yoluyla gerçekleşeceği, işlemin
tamamlanmasının ardından ELANCO’nun, BAH’ın tamamına sahip olup BAH’ı kontrol
edeceği belirtilmiştir. Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde, bildirim konusu
işlemin kalıcı bir kontrol değişikliğine yol açtığı anlaşıldığından, söz konusu işlem
2010/4 sayılı Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ’in (2010/4 sayılı Tebliğ) 5. maddesi çerçevesinde bir devralmadır.
Dosya içeriğinden işlem taraflarının cirolarının anılan Tebliğ’in 7. maddesinin birinci
fıkrasında öngörülen ciro eşiklerini aştığı anlaşıldığından, bildirime konu işlem izne
tabidir.
(42) ELANCO satışını gerçekleştirdiği antiparaziter ürünlerden 2018 yılı için (…..) TL’ye
((…..) ABD Doları16) ulaşan bir satış geliri elde etmiş olup, söz konusu ürünlerin
teşebbüsün Türkiye’deki toplam hayvan sağlığı ürün cirosunun içindeki payı %(…..)
seviyesine yaklaşmaktadır. Bu bakımdan, antiparaziter ürünlerin ELANCO’nun hayvan
sağlığı ürün portföyünde önemli bir yer tuttuğu görülmektedir.
(43) BAH ise Türkiye’de yalnızca Baycox 5% ürünü ile antiparaziter sektöründe faaliyet
göstermektedir. BAH ilgili üründen 2018 yılı için yaklaşık (…..) TL ((…..) ABD Doları)
gelir elde etmiştir. Bu miktar BAH’ın 2018 yılı hayvan sağlığı ürünlerinin Türkiye satış
gelirinin %(…..)’üne tekabül etmektedir. Dolayısıyla ELANCO’nun antiparaziter
ürünlerinin kendi hayvan sağlığı ürün kategorisindeki payı ve ağırlığının, BAH’a kıyasla
çok daha yüksek olduğu görülmektedir.
(44) ELANCO’nun Türkiye’de hâlihazırda satılan tek hücreli antiparaziterleri Clinacox,
Elancoban, Maxiban ve Monteban olmak üzere dört üründen oluşmaktadır. Söz
konusu dört ürün kümes hayvanlarına yönelik yem katkısı formunda olup ihtiva ettikleri
etkin maddeler sırasıyla narasin+nikarbazin, narasin, monensin ve diklazuril’dir. BAH
ise etken maddesi toltazuril olan ve oral yolla alınan Baycox 5% ile pazarda varlığını
sürdürmektedir.
(45) ELANCO’nun antiparaziter ürünleri ile BAH’ın antiparaziter ürünleri; hedef alınan
hayvan türleri, alınma/uygulama şekli, etken madde ve endikasyon gibi özellikler
bakımından örtüşmemektedir. Bu sebeple, ürün portföyleri arasında talep yönlü bir
ikame ilişkisinin net olarak ortaya koyulamadığı, aksine böyle bir ilişkinin var
olmadığına yönelik emarelerin rekabetçi bir değerlendirmede daha ağır bastığı
kanaatine ulaşılmıştır.
(46) Dosya içeriği bilgilerden, ilgili pazarın geniş olarak tanımlanması durumunda, işlem
sonrası oluşacak teşebbüsün 2018 yılı için pazar payının %(…..) %(…..) seviyesine
yükseleceği anlaşılmaktadır. Bir teşebbüsün pazardaki görece yüksek pazar payı
önemli hâkim durum göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Zira Yatay
Birleşme ve Devralmaların Değerlendirilmesi Hakkında Kılavuz’da (Yatay Kılavuz) da
belirtildiği üzere teşebbüslerin %50’den fazla olan pazar payları hâkim durumun
varlığının göstergesi olarak kullanılabilmektedir.
(47) İlgili Kılavuz ayrıca salt pazar payını değil, işlem sonrası ulaşılacak yoğunlaşma
oranları ile bu oranlardaki değişimin de kritik olabileceğini belirtmiştir. Bu çerçevede
HHI analizi pazardaki yoğunlaşma düzeylerinin saptanmasında kullanılan başlıca
göstergelerden biri olarak kabul edilmektedir.

16 2018 yılına ilişkin Merkez Bankası Ortalama Döviz Alış kuru olan 1 Amerikan Doları = 4,83 TL esas
alınmıştır.

20-08/80-47
10/13

(48) Bu bağlamda, birleşme sonrası pazardaki HHI endeksi 1.000 ile 2.000 arasında olan
ve işlem neticesinde HHI endeksindeki değişim 250’nin altında kalan ya da birleşme
sonrası pazardaki HHI endeksi 2.000’nin üzerinde olan ancak işlem neticesinde HHI
endeksindeki değişimi 150’nin altında kalan işlemlerde belirli istisnalar hariç olmak
üzere17 rekabetçi kaygılar oluşması ihtimali düşük kabul edilmektedir.
(49) Yukarıdaki yer verilen bilgiler ışığında, 2018 yılı için geniş tanımlanan ilgili pazarda
işlem öncesi HHI endeksi (…..) seviyesindeyken, işlem sonrası bu değer (…..)’ye
yükselmektedir18. Dolayısıyla, birleşme sonrası pazardaki HHI endeks değeri Yatay
Kılavuz’da da değinilen 2000 değerinin üzerinde olmakla beraber endeksteki değişim
150 civarında gerçekleşmekte19 ve bu değer rekabetçi kaygılar oluşturma ihtimali
düşük olarak nitelendirilmektedir.
(50) İlgili pazarın antiparaziterler bakımından, geniş tanımlanması halinde tarafların işlem
sonrası toplam pazar payı %(…..) seviyesine ulaşmaktadır. Ancak bu ürün pazarında
BAH’ın pazar payının oldukça düşük olması ve işlem sonrası HHI endeksindeki
değişimin güvenli kabul edilen 150 seviyesinde gerçekleşmesi, ilgili işlem sonucunda
pazarda bir hâkim durum yaratılmayacağı veya işlemin bir hâkim durumu
güçlendirmeyeceği sonucuna ulaşmada önem arz etmektedir.
(51) Antiparaziterler pazarına ilişkin belirtilmesi gereken bir başka husus ise tarafların ciddi
bir dengeleyici alıcı gücüyle karşılaşacak olmalarıdır. Yatay Kılavuz’da ve Kurulun
geçmiş kararlarında20 kabul edildiği üzere, dengeleyici alıcı gücü, müşterilerin
büyüklükleri, sağlayıcı açısından önemli olmaları ve alternatif sağlayıcılara geçme
becerileri sayesinde ticari işlem yaparken sağlayıcıları karşısında elde ettikleri pazarlık
gücü olarak anlaşılmalıdır. Ayrıca Yatay Kılavuz’da alıcı gücünün, sağlayıcının
fiyatlarını artırması ya da kalitesini düşürmesi halinde müşterilerin makul bir zaman
diliminde alternatif sağlayıcılara kayma tehdidinde bulunabildikleri hallerde de söz
konusu olabileceği ifadelerine yer verilmiştir.
(52) ELANCO’nun en büyük müşterileri (…..). Sadece bu altı entegre teşebbüsün tek
başlarına tüm Türkiye’nin yaklaşık %(…..) oranındaki etlik piliç pazarına tekabül
etmesi; alıcıların Zoetis Hayvan Sağlığı Ltd. Şti. (ZOETİS), ANC Hayvan Beslenmesi
ve Sağlığı Hizmetleri A.Ş. (HUVEPHARMA) gibi sağlayıcıları tercih etme olanaklarının
bulunması, pazarda etkili bir dengeleyici alıcı gücü olduğu kanaatini desteklemektedir.
(53) Belirtilmesi gereken bir başka husus ise antiparaziterler özelindeki patent
korumalarıdır. Hem ELANCO’nun hem de BAH’ın Türkiye'deki tek hücreli antiparaziter
ürünleri bakımından patent koruması sona ermiştir. Aşağıda yer verilen Tablodan
görülebileceği üzere, Türkiye'de Elancoban ve Clinacox ile aynı etken maddeyi ihtiva
eden farklı jenerik ürünler21 sektörde halihazırda mevcuttur. Ayrıca, doğrudan bu

17 Yatay Kılavuz para.20
18 İşlem Öncesi: ((…..))² + ((…..))² + ((…..))² + ((…..))² = 5112, İşlem Sonrası: ((…..))² + ((…..))² + ((…..))²
+ ((…..))² =5262, HHI seviyesindeki değişim (ΔHHI)=150.
19 HHI endeksinin işlem sonrası 2000’in üzerinde olduğu ve endeksteki değişimin 150’nin altında olduğu
durumlarda dahi rekabetçi endişeler oluşabilmektedir (Yatay Kılavuz, para.20). Rekabetçi endişe
oluşmasına neden olabilecek faktörlerden bazıları mevcut dosya bakımından geçerli olmakla birlikte
dosya kapsamında yapılan ürün ve pazar analizleri başta olmak üzere diğer tüm göstergeler birlikte
değerlendirilmiştir. Zira HHI endeks değeri ve endeks değişim değeri inceleme konusu işlem neticesinde
öncül göstergeler olarak kabul edilmektedir.
20 Kurulun 31.05.2018 tarih ve 18-17/316-156 sayılı, 28.11.2017 tarih ve 17-39/623-270 sayılı kararları.
21 Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelik’e göre; “jenerik tıbbi ürün, aktif maddeler açısından
referans ürünle aynı kalitatif ve kantitatif kompozisyona sahip, aynı farmasötik formda ve biyo-
eşdeğerliliği uygun biyo-yararlanım testleriyle kanıtlanmış ürünü” ifade etmektedir.
20-08/80-47
11/13

ürünlerin jenerik versiyonları olmamakla birlikte, kümes hayvanı antikoksidiyalleri olan
ve söz konusu ELANCO ürünleri ile rekabet eden, Avatec (Lasolasit sodymn), Sacox
(Salinomycin), Deccox (Decoquıriate) ve Robenz (Robenidin hidroklorid) dahil olmak
üzere başkaca jenerik ürünler de mevcuttur. Alke'nin Coc-Cide AS adlı ürünü ise
Baycox 5% ile aynı etken maddeyi (Toltrazuril) içeren tek yerel jenerik versiyondur22.
Tablo 5- Tek Hücreli Antiparaziterler Bakımından Patent Korumaları ve Jenerik Ürünler
Taraf Ürün Patent
koruması olup
olmadığı
Rakip Rakip Ürün
(Jenerik Ürün)
Jenerik Ürünün
Tahmini Pazar
Payı (%)
ELANCO Maxiban Patent Dışı N/A N/A (…..)
Monteban Patent Dışı N/A N/A (…..)
Elancoban Patent Dışı HUVEPHARMA Coxidin (…..)
Clinacox Patent Dışı HUVEPHARMA Coxiril (…..)
BAYER Baycox 5% Patent Dışı Alke Coc-Cide 5% (…..)
Kaynak: Dosya içeriği bilgiler.
(54) Öte yandan, işlem taraflarınca, antiparaziterlerin üretiminin özel bir uzmanlık
gerektirmediği ve nispeten kolay bir süreç olduğu, dolayısıyla antiparaziterlerin (hem
çok hücreli hem de tek hücrelilerin) üretim ve tedariği açısından giriş engellerinin düşük
olduğu belirtilmiştir.
(55) Antimikrobiyal ürünlerde ise ilgili pazarın geçmiş Kurul ve Komisyon kararlarında
olduğu üzere etken madde (veya buna bağlı kimyasal sınıf) ve alınma yolu dikkate
alınarak tanımlanması durumunda, ilgili ürün pazarı “oral antimikrobiyal ürünler” olarak
tanımlanabilecektir. Bununla birlikte Kurul, Sanofi/Ceva kararında hayvan türünün de
dikkate alınabileceğini belirtmiştir.
(56) ELANCO antimikrobiyal sektöründe tamamı oral yolla alınan Denegard Premix 10%,
Pulmotil Ac, Tylan Soluble isimli üç ürünüyle faaliyet göstermekteyken; BAH’ın
sektörde enjeksiyon yoluyla alınan Almycin La (sığır ve koyun), Baytril 10%, Baytril
5%, Baytril Uno, Zerosef ürünlerinin yanı sıra oral yolla alınan Baytril 2,5% ve Baytril
Tablets (kedi ve köpek) ürünleri mevcuttur.
(57) Dosya içeriği bilgilerden, öncelikli pazarın tarafların faaliyetlerinin örtüştüğü ve
yoğunlaşmanın söz konusu olduğu “oral yolla alınabilen antimikrobiyaller” olarak daha
dar bir biçimde tanımlandığı durumda, işlem sonrası ELANCO’nun pazar payı %(…..)
olarak hesaplanırken, pazarın daha geniş kapsamda “antimikrobiyaller” şeklinde
tanımlanması durumunda ELANCO’nun pazar payı %(…..) seviyesinde olduğu
anlaşılmaktadır.
(58) Her iki pazar tanımı varsayımında da işlem sonrası oluşacak birleşik teşebbüsün pazar
payı, Yatay Kılavuz’da işlemin rekabet bakımından olumsuz etkilerinin, incelemenin
derinleştirilmesini ve birleşmenin yasaklanmasını gerektirecek düzeyde olmayacağını
varsaydığı %20 eşiğinin altında kalmaktadır.

(Erişim tarihi: 25.12.2019). Jenerik
ilaçlar bakımından patent koruması söz konusu değildir. Orijinal ilaçların patent koruma süresi bittikten
sonra, diğer firmalar orijinal ilaç sahibi firmadan izin almaksızın, aynı etkin maddeyi/maddeleri kullanmak
suretiyle aynı form, formül, kullanım ve etki alanına sahip jenerik ilaç üretebilmektedir.
22 Dosya içeriği belgelere göre başkaca etken maddeler içermekle birlikte, Baycox 5% ile aynı segmentte
kabul edilen ürünler mevcuttur. Bu ürünler Diclocox %2,5, Vetakoksin, Sulphamezathine ve
Teknomezathine %16’dır. Bu ürünlerin koyun ve sığırlar için antikoksiyal segmentindeki pazar payları
sırasıyla %(…..), %(…..), %(…..) ve %(…..)’dir. Diclocox, Diclazuril; Vetakoksin, Sulphamezathine ve
Teknomezathine %16 ise Sulfaquinoxaline sodyum etken maddesini içermektedir.
20-08/80-47
12/13

(59) Ayrıca, işlem taraflarının ürünleri arasında, Kurulun geçmiş kararlarında dikkate aldığı,
etken madde veya kimyasal sınıf açısından herhangi bir örtüşme bulunmadığı
değerlendirildiğinde, tarafların antimikrobiyal ürünlerinin, içerdiği etken madde veya ait
olduğu kimyasal sınıfına göre yapılacak bir pazar analizi sonucunda etkilenen bir
pazarın mevcut olmadığını söylemek bir çelişki oluşturmayacaktır.
(60) Belirtilmesi gereken bir başka husus ise antimikrobiyal ürün pazarında önemli sayıda
jenerik ürünün mevcut olduğu ve bu ürünlerin sektörde ciddi derecede bir rekabetçi
baskı oluşturduğudur. Söz konusu jenerik ürünlerin yarattığı rekabetçi baskıya ilişkin
tarafların görüşleri özetle;
- Antimikrobiyallerin üretimi için gerekli olan teknolojinin (diğer farmasötik
teknolojilere nazaran) karmaşık olmadığı ve bu durumun antimikrobiyaller
pazarına girişi kolaylaştırdığı ve bu nedenle jenerik şirketlerinin pazara girişinin ve
pazarda büyümesinin zor olmadığı,23
- Jenerik ürünlerin, bir ürünün patent kapsamı dışına çıkmasından itibaren genelde
bir yıl içinde piyasaya sürüldüğü, referans ürüne kıyasla fiyatlarının daha düşük
olduğu ve ürünlerin doğaları gereği, referans aldıkları ürünlerle çok yakın ikame
ilişkisi içinde olduklarından dolayı (aynı etken maddeyi içermesi veya aynı
farmasötik formda olması gibi)24 alıcı şirketlerin bu jenerik ürünleri tedarik
etmesinin kolay olduğu25
şeklinde ifade edilmiştir.
(61) Bildirim Formunda ELANCO, faaliyet gösterdiği antimikrobiyal ürünlerinin patent
koruması kapsamında olmadığı ve jenerik üreticilerin ELANCO’nun ürünlerine benzer
ürünler üretebileceklerini ifade etmektedir.26 Dolayısıyla, işlem sonrasında pazardaki
mevcut oyuncu sayısının azalacağı bilinse de, pazarda yer alan jenerik üreticilerin
rekabetçi baskısının devam edeceği değerlendirilmektedir27 .
(62) Bunun yanında, ELANCO ve BAYER’in faaliyetleri arasında Türkiye’de herhangi bir
dikey örtüşme bulunmamaktadır. Bu nedenle İşlem, Türkiye’de dikey olarak etkilenen
bir pazara yol açmayacaktır.
(63) Sonuç olarak, her ne kadar tarafların faaliyetleri arasında yatay bir örtüşme bulunsa
da pazarda (…..) güçlü alıcıların olması, HHI endeksindeki değişimin 150 civarında
kalması ve bu durumda, belirli istisnalar hariç olmak üzere, rekabetçi kaygılar oluşması
ihtimalinin düşük kabul edilmesi, patent sürelerinin dolması sebebiyle jenerik ürünlerin
orijinal ürünler üzerinde rekabetçi baskı oluşturması ve tarafların faaliyetleri arasında
dikey örtüşme bulunmaması gibi faktörler dikkate alındığında bildirime konu işlem
sonucunda hâkim durum yaratılması veya mevcut bir hâkim durumun

23 Komisyon M.7277 Eli Lilly/Novartis Animal Health (para. 119) kararında jenerik rakiplerin, ürünlerin
patent dışı olduğu pazarlara altı ay ila bir yıllık bir sürede girebildiklerini belirtmiştir.
24 Patentli bir ürünün patentini ihlal etmeyecek şekilde yeniden formüle edilerek veya ürün özelliklerini
değiştirerek hibrit yahut bükülmüş jeneriğini üretmek de mümkündür
25 Gerekli olan unsurlar şunlardır: i) İlgili ürünü üretebilme kabiliyeti. Böyle bir kabiliyete şirket içinde ya
da (daha sıklıkla) fason üretim yoluyla sahip olunabilmektedir. ii) ürünün jenerik versiyonunu tedarik
etmek için ilgili otoriteden alınacak pazarlama izni.
26 Bildirim Formuna göre; ELANCO, her antimikrobiyal ürünü için küresel düzeyde ortalamada 5 ilâ 10
farklı jenerik ürün bulunduğunu tahmin etmektedir.
27 Komisyon M.7277 Eli Lilly/Novartis Animal Health (para. 161) kararında tarafların ürünlerinin patent
dışı olduğunu ve aynı etken madde ile üretim yapan jenerik üreticilerin taraflar üzerinde rekabetçi baskı
uyguladığını belirtmiştir.
20-08/80-47
13/13

güçlendirilmesinin ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu
olmayacağı kanaatine varılmıştır.
H. SONUÇ
(64) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı Rekabet
Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ
kapsamında izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde yasaklanan
nitelikte hakim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin
ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle
işleme izin verilmesine, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy