T.C. BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/929 Esas
KARAR NO: 2023/188 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 11/11/2021
KARAR TARİHİ: 22/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili şirketin, Ticaret Kanunu, Vergi Usul Kanunu, İş ve Sosyal Güvenlik mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat gereğince saklamakla mükellef olduğu ticari defter, belge, kayıt ve muhasebeye ilişkin tüm evraklarının 28.10.2021 tarihinde müvekkili şirketin fabrikasında çıkan yangın sebebiyle zayi olduğunu, müvekkili şirket merkezinin bulunduğu “... Mah. ... Cad. No:... Esenyurt/İstanbul" adresinde bulunan fabrikasında 28.10.2021 tarihinde saat 23:15 civarı başlayan ve çıkış sebebi henüz tespit edilemeyen yangın felaketi meydana geldiğini, yangın raporunun da henüz düzenlenmediğini, ancak işbu davanın ikame edilebilmesi için on beş günlük hak düşürücü süre bulunduğunu, 2009-2019 yıllarına ait; ticari defter ve belgeler, alış, satış faturaları, gelir, gider belgeleri, tahsilat ve tediye belgeleri, sevk irsaliyeleri, ithalat, ihracat belgeleri ile müvekkili şirketin hali hazırda çalışmakta olan tüm personellerine ait tüm yılların işbaşı eğitim dosyaları, İSG ve işyeri hekimine ait dosyalar, yangın ve ilkyardım eğitim dosyaları ve diğer eğitim dosyalarının söz konusu yangında zayi olduğunu iddia ederek; iş bu dilekçe ekinde sayılan tüm defter, fatura, dosya ve sair belgelerin zayi olduğundan zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; TTK'nın 82. maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünden; davacı şirketin sicil kayıtları celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Esenyurt Vergi Dairesi Müdürlüğüne müzekkere yazılarak; davacı şirketin vergi uyuşmazlığı olup olmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazı dosyaya kazandırılmış, incelenmesinde vergi uyuşmazlığına rastlanılmadığının bildirildiği görülmüştür.
Esenyurt Sosyal Güvenlik Merkezine müzekkere yazılarak; davacı şirketin SGK prim borcu olup olmadığının araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazı ve ekleri dosyaya kazandırılmış, incelenmesinde davacı şirketin herhangi bir prim borcu bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.
İ.B.B. İtfaiye Daire Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Şube Müdürlüğünden; .... tarihli İtfaiye Olay Raporu celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Büyükçekmece ...., ... ve .... Noterliklerine, Bakırköy .... ve .... Noterliğine müzekkere yazılarak; davacı şirketin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdik bilgilerinin araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazılar ve ekleri dosyaya kazandırılmıştır.
... Ltd. Şti., .... San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Ve .... San. Ve Tic. Ltd. Şti'ne müzekkere yazılarak; davacı şirketin fatura basım tarihlerinin araştırılarak Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş; cevabi yazılar dosyaya kazandırılmıştır.
Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının .... Sor. Sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Davacı vekili tarafından bildirilen tanıklar mahkememizce bizzat dinlenilmiştir.
Mahkememizce dinlenen davacı tanığı .... beyanında, " Ben davacı şirketin 13 yıldır çalışanıyım. Sevkiyat şefi olarak çalışıyorum. Olay tarihinde akşam saat 23:00 civarında iş yerinden beni aradılar. 25 dakikada iş yerine gittim. Ben gittiğimde fabrika tamamen yanmış ve kullanılamaz haldeydi. Benim çalışmış olduğum sevkiyat bölümü yıkılmış haldeydi. Fabrika tamamen yanmıştı. Ben gittiğimde yangın hala devam ediyordu. Çok şiddetliydi. İş yeri karton, ambalaj, koli işi üzerinedir. Fabrikayı o halde görünce üzüntümden dolayı bende o gece kalp krizi geçirdim. Kendi işimiz gibi sahiplenmiştik. Halen de tedavi görüyorum. Ben, halen aynı iş yerinde devam ediyorum. Fabrika yeniden yapıldı. Fabrikada herşey yanmıştı. Kurtulan birşey yoktu. Muhasebe bölümü de fabrikanın içerisindedir. Yangın dolayısı ile orası da kullanılamaz hale geldi. Fabrika ve idari bina bitişiktir. İdari binada insan kaynakları, ofis, muhasebe kısımları bulunur. İdari işlerin yürütüldüğü kısımdır. Hem fabrika hem ofis kısmı yanarak kullanılmaz hale geldi. Benim olaya dair bilgim ve görgüm bu kadardır." demiştir.
Mahkememizce dinlenen davacı tanığı .... beyanında, " Ben, davacı şirkette 2005 yılından beri çalışmaktayım. Şu an üretim müdürü olarak görev yapıyorum. Şirketimiz, ambalaj, koli üzerine üretim yapar. Ben olay tarihinde şirkette değildim. Ancak haber verdiler. Yaklaşık 25 dakikada arkadaşlarımız ile fabrikaya geldi. İtfaiye ekipleri vardı. Yangın henüz devam ediyordu. Fabrika ve bitişindeki idari bina kullanılamaz hale geldi. Yangının elektriksel nedenlerle çıktığı söylendi. Fabrikadaki ve idari binadaki herşey zayi oldu. Benim olaya dair bilgim ve görgüm bu kadardır." demiştir.
Mahkememiz dosyası davacı taraf iddiası, sunulan ve toplanan deliller, dosya kapsamı belgeler, TTK'nun 82. Maddesi uyarınca tacir tarafından saklanması zorunlu olan defter ve belgeler kapsamında; Dava dilekçesinde dökümü yapılan belge ve faturalar da incelenmek suretiyle talebe konu ticari defterlerin usulüne uygun olarak açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılıp yapılmadığı, zayi belgesi verilmesi talep edilen belgelerin nitelikleri itibariyle davacının yapmakta olduğu ticari işe ilişkin ticari belgelerden olup olmadığı, dava dilekçesi ekinde belirtilen belgelerin hangilerinin davacı şirket açısından saklanması zorunlu belgelerden olduğu hususlarında rapor düzenlenmek üzere SMMM bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen rapor mahkememiz dosyasına ibraz edilmiş;
10/11/2022 havale tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde özetle; "...Hem dosya muhteviyatına sunulan yangın raporunda hem de tanık beyanında, davacı tarafın ticari defter ve belgelerinin iş yerinde ortaya çıkan yangın ile zarar gördüğü, bu durumun davacı tarafın iradesi dışında meydana geldiğinin değerlendirildiği, davacı tarafın zayi belgesi verilmesi hususundaki taleplerinin flash bellek halinde detaylı olarak sunulmuş olduğu, sonuç olarak; yapılan incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda ve rapor içerisinde açıklanan nedenlerle; davacı tarafın zayi belgesi verilmesi hususundaki taleplerinin 5 adet tablo halinde flash bellek içerisinde detaylı olarak dosya muhteviyatına sunulduğu" değerlendirme ve tespitlerinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamından; Davacının, zayi olan ticari defter ve esas içeriği hakkında bilgi verdiği belgelerinin İstanbul ili, ... İlçesi, ... Mah. ... Cad. No:... adresinde çıkan yangın nedeniyle ziyaa uğradığı, dosya içerisinde mevcut İ.B.B. İtfaiye Daire Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Şube Müdürlüğünün .... tarihli İtfaiye Olay Raporu ve sunulan delillerin yeterli olduğu, 10/11/2022 havale tarihli bilirkişi raporunun da hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşıldığından, davanın kısmen kabulü ile meydana gelen yangın nedeniyle davacı şirketin saklamakla yükümlü olduğu ve Mahkememizce hükme esas alınan 10/11/2022 havale tarihli bilirkişi .... tarafından hazırlanan bilirkişi raporu ekindeki flash bellek içindeki tablo halinde belirtilen; a)1 numaralı tabloda yazılı davacı şirketin 2009-2015 yılları yevmiye, defter-i kebir ve envanter defterlerinin, b)2 numaralı tabloda yazılı satış faturalarının, c)3 numaralı tabloda yazılı alış faturalarının, 28/10/2021 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle TTK 82/7. maddesine göre zayi olduğunun tespiti ile zayi belgesi verilmesine, 10/11/2022 havale tarihli bilirkişi .... tarafından hazırlanan bilirkişi raporu ve eki flash bellek içindeki tabloların (1-2 ve 3 numaralı) hükmün eki ve ayrılmaz parçası sayılmasına, Gelir Gider Belgeleri, Tahsilat ve Tediye Makbuzları, Sevk İrsaliyeleri, İthalat ve İhracat Belgeleri, İş yeri Eğitim dosyaları ve sair belgelere ilişkin istem konusu edilen talebin söz konusu makbuz ve sair belgelerin neler olduğunun davacı yanca bildirilmediği, söz konu makbuzlar ve bir kısım belgeler yönünden talebin soyut nitelikte kaldığı, kaldı ki istem konusu edilen belgelere yönelik talebin bahse konu belgelerin başka kurumlardan yada birimlerden temin edilebilir de olduğu kanaati ile bu hususlara yönelik talebin yerinde olmadığı sonuç ve vicdani kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde tüm hususları içerir hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davacı şirketin saklamakla yükümlü olduğu ve mahkememizce hükme esas alınan 10/11/2022 havale tarihli bilirkişi ... tarafından hazırlanan bilirkişi raporu ekindeki flash bellek içinde tablo halinde belirtilen;
a)1 numaralı tabloda yazılı davacı şirketin 2009-2015 yılları yevmiye, defter-i kebir ve envanter defterlerinin,
b)2 numaralı tabloda yazılı satış faturalarının,
c)3 numaralı tabloda yazılı alış faturalarının, 28/10/2021 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle TTK 82/7. maddesine göre zayi olduğunun tespiti ile ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
2-10/11/2022 havale tarihli bilirkişi .... tarafından hazırlanan bilirkişi raporu ve eki flash bellek içindeki tabloların (1-2 ve 3 numaralı) hükmün eki ve ayrılmaz parçası sayılmasına,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Tarifesi Uyarınca alınması gereken 179,90-TL ilam ve karar harcının davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30-TL harcın mahsubuna, bakiye 120,60-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye İRAT KAYDINA,
4-Davanın mahiyeti gereği yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan gider avansının HMK 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra DAVACIYA İADESİNE,
6-HMK'nın uygulanmasına dair yönetmeliğin 58/1 maddesi gereğince davacının talebi halinde gerekçeli kararın TEBLİĞİNE,
Dair; 6100 sayılı HMK.'nun 341. ve devamı maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2023
Katip ...
¸


Hakim ....
¸



Full & Egal Universal Law Academy