AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2009/ 2
Karar No: 2009 / 16
Karar Tarihi: 27.02.2009

(5434 S. K. m. 44) (211 S. K. m. 74) (Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği m. 45)

Davacı vekili 11.07.2008 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kaydına geçen dava dilekçesinde özetle; müvekkiline Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nin 30.05.2008 tarihli Sağlık Kurulu Raporu ile Fonksiyon bozukluğu yapmış karaciğer yağlanması teşhisi konularak Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesi 45/B maddesi 16, 17'nci fıkrası karşısında (x) işareti konulmuş bulunduğundan sınıfının kıta komutanlığı olmayan uygun kadro yerlerinde görevlendirilmesi uygundur. kararı verildiğini, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinde 45/B maddesi 16,17'nci fıkrası hizasındaki (-) işareti hükmü uyarınca Astsubay Üstçavuş ve daha küçük rütbedeki personel için aynı rahatsızlığın sınıfı görevini yapmaya engel hal olarak gösterilerek bu personelin emekli olabilmesine veya sınıf değişikliği yaparak yeni sınıfında göreve devamına imkan tanındığını, böylece astsubaylar arasında sadece rütbe farkına dayalı olarak eşitsizlik yaratıldığını ve Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin Hastalık ve Arızalar Listesi 45/B maddesi 16,17'nci fıkrasına giren rahatsızlığı bulunan personel için Üstsubay, Kıdemli Yüzbaşı, Kıdemli Başçavuş ve Başçavuş rütbeleri karşısında (-) işareti konulacak yerde (x) işareti konulması ile üst norm olan 5434 sayılı Kanunun 44/1'nci maddesinin tanıdığı müktesep hakkının ortadan kaldırıldığını, yönetmelikle farklı emeklilik halleri yaratıldığını belirterek Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin 45/B maddesi 16,17'nci fıkrasının Piyade, Topçu, Hava Savunma ve Jandarma sınıfları için Üstsubay, Kıdemli Yüzbaşı, Kıdemli Başçavuş, Başçavuş rütbeleri karşısında (x) işareti konulan bölümün iptali ile Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Kurulunun 30.08.2008 tarih ve 878 numaralı raporunun karar bölümünün iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgeler incelenmesi sonucunda;

Davacı Jandarma Kıdemli Başçavuş ........'nın Şırnak İl Jandarma Komutanlığı'nda görevli olduğu, davacının yapılan muayeneler sonucunda Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Kurulu'nun 30.05.2008 tarih ve 878 rapor numaralı raporu ile Fonksiyon bozukluğu yapmış karaciğer yağlanması teşhisi konularak B/45 F-16 sınıfının kıta komutanlığı olmayan uygun kadro yerlerinde görevlendirilmesi uygundur. kararı verildiği, davacının söz konusu raporun karar bölümünün iptali ile bu kararın dayanağı olan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin 45/B maddesi 16, 17'nci fıkrasının Piyade, Topçu, Hava Savunma ve Jandarma sınıfları için Üstsubay, Kıdemli Yüzbaşı, Kıdemli Başçavuş ve Başçavuş rütbeleri karşısında (x) işareti konulan bölümün iptali istemiyle süresinde bu davayı açtığı anlaşılmıştır.

Dava konusu ile ilgili olarak tartışılması gereken ilk konu, Yönetmeliğin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin Hastalık ve Arızalar Listesi 45'nci madde B dilimi 16,17'nci fıkrasının Piyade, Topçu, Hava Savunma ve Jandarma sınıfları için Üstsubay, Kıdemli Yüzbaşı, Kıdemli Başçavuş ve Başçavuş rütbeleri karşısında (x) işareti konulan bölümün iptali istemidir.

Sınıflandırma çizelgeleri 1 ve 2 numaralı olmak üzere 2 grupta toplanmıştır. Bu çizelgelerde Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları ile Jandarma Genel Komutanlığı'ndaki bütün sınıflar belirtilmiş ve Hastalık ve Arızalar Listesindeki maddelerle bu maddelerdeki A, B ve D dilimleri ve bu dilimlerdeki fıkralar sıralanmıştır. Sınıflandırma çizelgesindeki artı (+) işaretleri general, amiral, üstsubay, subay, yedek subay ve astsubayların o sınıfta görev yapacaklarını, çarpı (x) işaretli sınıflarında Kuvvet Komutanlıkları ve Jandarma Genel Komutanlığı'nca yönergelerde belirtilecek olan kadro görev yerlerinde görev yapacaklarım, eksi (-) işaretleri general ve amirallerin fiili kıt'a komutanlığı görevini yapamayacaklarını, buna mukabil yönetim, idari ve diğer geri hizmetlerle ilgili kadro görevlerini yapabileceklerini, üstsubay, -subay, yedek subay ve astsubayların ise sınıflarında görev yapamayacaklarım belirtir.

Davacı tarafından her ne kadar söz konusu Yönetmelik hükmü ile Yönetmeliğin 45/B maddesi 16'ncı fıkrasına uyan rahatsızlığı bulunan Kıdemli Başçavuş ve Başçavuş rütbesindeki personel ile Üstçavuş ve daha küçük rütbedeki personel arasında farklı emeklilik halleri yaratıldığı, bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olduğu, 5434 sayılı Kanun'un 44/1'nci maddesinin tanıdığı müktesep hakkın ortadan kaldırıldığı ileri sürülmüş ise de;

Yukarıda izah edildiği üzere davacının rahatsızlığı Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin Hastalık ve Arızalar Listesinin 45'nci madde B dilimi 16'ncı fıkrasında yazılı rahatsızlıktır. Yönetmeliğe ekli Kara Kuvvetleri Komutanlığı 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinde bu arızaya sahip Jandarma Başçavuşların kıta komutanlığı olmayan uygun kadro görev yerlerinde sınıfı görevlerine devam edecekleri, Kıdemli Üstçavuş ve daha aşağı rütbedeki astsubayların ise sınıfı görevlerini yapamayacakları ve bu hastalık veya arızanın bulunduğu fıkra, herhangi bir sınıfta Kıdemli Üstçavuş ve daha aşağı rütbe için (+) ise sınıf değiştirme işleminin yapılabileceği belirtilmiştir.

Kamu hizmetinin görülme biçiminde ve bu hizmetin hangi nitelikteki personel eliyle gördürüleceğinin belirlenmesi ve seçiminde idarenin hizmet gerek ve özelliklerini gözeterek bir takdir yetkisi mevcuttur. İdare bazı kamu personeli için getirdiği ölçütleri bir kısmı veya diğeri için hizmet gerek ve özelliklerini gözeterek aramayabilir veya farklı ölçütler getirebilir.

Diğer taraftan 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nun 74'ncü maddesinde Hangi rütbe sahibinin hangi birlik ve askeri kurumda ne gibi vazifede olacağı kadrolarla tespit edilir. hükmüne yer verilmiştir. Dolayısıyla hangi görevler için hangi sınıf ve rütbede personel ihtiyacı olduğu dikkate alınarak kadronun, bunun doğal sonucu olarak da hangi kadro görevinin hangi sağlık niteliğini haiz personel tarafından yerine getirileceğinin tespit edilerek aynı sınıftaki bir rütbeyi haiz personelden beklenen vazife için engel teşkil eden bir hastalık veya arızanın daha ileri bir rütbe için aynı sınıfta başka bir vazifeyi yapmaya engel teşkil etmeyeceğinin kabul edilmesi mümkündür. Bu bağlamda Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin Hastalık ve Arızalar Listesi ile ekinde yer alan sınıflandırma çizelgeleri incelendiğinde birçok hastalık ve arızanın farklı düzeylerinin olduğu, rahatsızlığın görüldüğü personelin sınıfı ve rütbesi de dikkate alınarak sınıflandırma çizelgelerinin düzenlendiği, hatta aynı sınıflandırma çizelgesinde yer alan ölçütlerin aynı sınıfa tabi personel arasında da rütbelerine göre çeşitlilikler gösterebildiği, bunun hem personelin alacağı görev, görev şartları ve hem de tıbbın gereği olarak kişilerin yaşları ve tıp bilimindeki gelişmeler doğrultusunda değişebildiği görülmektedir. Askerlik hizmetinin ifası için öngörülen bir kadronun yetki ve görevleri farklı olduğu gibi, bu kadroda görev yapacak kişilerde aranacak fiziki performans ve sağlık yeteneğinin de farklı olması doğaldır. İnsan vücudunun yaşlanma ve hastalıklarla fiziksel performans kaybına uğrayacağı bilimsel gerçeği karşısında astsubay çavuş ile başçavuşun, teğmen ile binbaşının aynı fiziki yeterliliğe sahip olduğunu ileri sürmenin mantığı yoktur.

Eşitlik ilkesinin anlam ve kapsamı Anayasa Mahkemesi'nin çeşitli kararlarıyla ortaya konulmuştur. Anayasa Mahkemesi'nin değerlendirmesine göre kanun önünde eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Eşitlik ilkesinin amacı, birbiriyle aynı durumda olanlara ayrı kuralların uygulanmasının ve ayrıcalıklı kişi ve toplulukların yaratılmasının engellenmesidir. Yasa önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı kurallara tabi tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellikler kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar farklı kurallara tabi tutulursa eşitlik ilkesi zedelenmez.

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin iptali istenen dava konusu bölümü ile hangi kamu görevinin hangi rütbe ve sağlık niteliğine haiz personel tarafından gördürüleceğinin hizmet gerek ve özellikleri dikkate alınarak objektif olarak belirlenmesi ve idarenin takdir hakkını kullanması söz konusudur. Davacı rütbesi yönünden Kıdemli Üstçavuş ve daha aşağı rütbedeki personel ile aynı hukuki durumda değildir. Dolayısıyla söz konusu davacıda tespit edilen rahatsızlığın Başçavuş ve Kıdemli Başçavuş rütbesindeki personel için sınıfı görevini yapmaya engel sayılmaz iken Kıdemli Üstçavuş ve daha aşağı rütbedeki personel için sınıfı görevini yapmaya engel hal olarak sayılması eşitlik ilkesine aykırılık oluşturmaz.

Kazanılmış hak, kişinin bulunduğu statüden doğan tahakkuk etmiş ve kendisi yönünden kesinleşmiş, kişisel olacak niteliğine dönüşmüş haklar için söz konusudur.(Anayasa Mahkemesi 12.12.1983 gün ve 1983/11-48 Esas Karar sayılı kararı)

5434 sayılı Kanun'un 44'ncü maddesi genel hukuki durumlar yaratan bir hukuk kuralıdır. Davacı hakkında 5434 sayılı Kanunun 44'ncü maddesinin uygulanması ve bu madde uyarınca davacının daha önce bir hak elde etmiş olması ve dolayısıyla iptali istenen yönetmelik hükmü ile davacının kazanılmış hakkının ortadan kaldırılması da söz konusu değildir.

Tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinin dava konusu ilgili maddesi ile Türk Silahlı Kuvvetleri'ndeki sınıfların hizmet özellikleri, görev şartları ve özellikleri, kadro görev ve hizmet ihtiyaçları dikkate alınarak daha faal ve daha fazla efor gerektiren hizmetlerin yapıldığı genç rütbedeki personel ile daha ileri rütbedeki personel arasında sağlık şartları yönünden gerek emeklilik gerekse göreve devamın şekli bakımından farklı sonuçlar doğurabilecek şekilde yapılan düzenlemenin kamu hizmetinin en iyi bir biçimde yürütülmesini sağlamak amacına yönelik kamu yararına uygun objektif bir düzenleme olduğu, söz konusu yönetmelik hükmünün iptalini gerektiren bir hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Davacının Sağlık Kurulu Raporunun karar bölümünün iptali isteminin incelenmesinde;

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin Hastalık ve Arızalar Listesinin 45'nci maddesi B dilimi 16'ncı fıkrasında (Değişik:06.12.2004/8202) Biyokimyasal ve histopatolojik olarak düşük veya orta aktiviteli kronik hepatitler, fonksiyon bozukluğu yapmış hepatosteatoz, en az bir yıldır devam eden, sebebi bulunmayan, karaciğer biyopsisinde minimal reaktif değişikliklerin var olduğu kronik akciğer fonksiyon bozuklukları sindirim sistemi hastalığı olarak gösterilmiştir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'ne ekli Kara Kuvvetleri Komutanlığı için 1 numaralı sınıflandırma çizelgesinde Yönetmeliğin 45'nci madde B dilimi 16'ncı fıkrasına uyan hastalığı bulunan Jandarma sınıfı Başçavuş rütbesindeki personel hakkında sınıfının uygun kadro görev yerlerinde görev yapacağı kararının verileceği belirtilmiştir.

Davacı hakkında düzenlenen Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Kurulu'nun 30.05.2008 tarih ve 878 rapor numaralı raporunda davacının Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 45/B maddesi 16'ncı fıkrasına uyan hastalığın bulunduğu belirtilmiştir.

Bu açıklamalar dikkate alındığında Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 45/B maddesi 16'ncı fıkrasına uyan hastalığı bulunan davacı hakkında B/45 F 16 sınıfının kıta komutanlığı olmayan kadro görev yerlerinde görevlendirilmesi uygundur. kararlı rapor düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy