AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2014/ 201
Karar No: 2014 / 936
Karar Tarihi: 03.07.2014

(926 S. K. m. 24, 72) (Türk Silahlı Kuvvetleri Astsubay Sınıflandırma Yönetmeliği m. 8, 10)

Davacı 03.02.2014 tarihinde AYİM kaydına geçen dava dilekçesinde özetle: K.K.K.lığı Tayin Daire Başkanlığı tarafından sınıf değişikliği anketi yapılacağı duyurulması üzerine sağlık sınıfından maliye sınıfına geçmek üzere başvurduğunu, ancak 29.01.2014 tarihinde ikmal sınıfı astsubaylığına geçirildiğini öğrendiğini, ikmal sınıfına istek dışı geçirildiğini, daha önce 2006-2011 yılları arasında Maliye Bütçe Kurumunda gerçekleştirme astsubayı olarak çalıştığını, maaş mutemetliği kursu gördüğünü, sınıflandırma yapılırken mesleki geçmişinin dikkate alınmadığını, Tayin Daire Başkanlığı tarafından yapılan sınıf değişikliği anketlerinde 55 kişinin sınıf değişikliği yapılacağının, anketi doldurmayanların ise sayı yetersizliği durumunda ihtiyaca binaen sınıflardaki eksik sayı miktarına göre ilgili sınıfa dağıtılacağının belirtildiğini, kendisine 3 sınıf değişikliği tercihi yapma hakkı verildiğini, hepsini de maliye sınıfı olarak işaretlendiğini, eğer üçününde aynı seçerek olmayacağı bilgisi verilseydi, maliye sınıfına geçemeyeceği olasılığını göz önünde bulundurarak bu anketi doldurmayıp tercihte bulunmayacak olduğunu, maliye sınıfı dışında başka bir sınıfa geçirilmeyeceğini düşündüğü için tercih yaptığını, deneyimi olmayan ikmal sınıfına geçirildiğini, ikmal sınıfına geçirilmesinde kamu yararı bulunmadığını belirterek sağlık astsubay sınıfından ikmal astsubay sınıfına geçirilme işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde: K.K.K.lığı mensubu sağlık astsubay sınıfında (Teknisyen branşları hariç) kadronun mevcudu destekleme oranının % 99 seviyesine yükseldiği, TSK insan gücü planına göre hazırlanan K.K.K.lığı Personel Temin ve Yetiştirme planında kadroların %90 oranında desteklenmesine göre yapıldığı dikkate alınarak K.K.K.lığının 04.12.2013 tarih ve PER:22282378-1280-199305-13/Tyn.D.Muh.Hiz.Des.Snf.Ş. (Sağ.Ks.) sayılı mesaj emri ile personel ihtiyacı olan personel, maliye ve ikmal sınıfı astsubay destekleme oranlarını dengelemek maksadıyla sağlık sınıfına mensup 55 astsubayın söz konusu sınıflarda yeniden sınıflandırılması için çalışma başlatıldığı, söz konusu emirde 1997-2003 neşetli sahra sıhhiye branşlı 55 astsubayın bu üç sınıfta yeniden sınıflandırılacağının, istekli veya uygun personel olmaması halinde mesleki safahatı uygun olan personelin yeniden sınıflandırmaya tabi tutulacağının belirtildiği, yeniden sınıflandırılmak isteyen personel için internet ortamında tercih formu sunulduğu, bu formda personele geçmek istediği sınıf için öncelik sırasına göre üç tercih sunulduğu, davacının her üç tercihini de maliye sınıfı olarak işaretleyerek sınıf değişikliği yapılması isteğinde bulunduğu, 31.12.2013 tarihi itibariyle 418 sağlık astsubayından 28 personelin sınıf değişikliği talebinde bulunduğu, ikmal sınıfında 11, personel sınıfında 9, maliye sınıfında 7 kontenjan bulunmasına rağmen sadece 7 personelin ikmal sınıfı için tercihte bulunduğu, müracaat eden 28 personelden 27 personelin sınıf değişikliğine tabi tutulduğu, davacının tercih ettiği maliye sınıfına değil, ikmal sınıfına geçirildiğini, 29.01.2014 tarihinde öğrendiği, sağlık astsubaylığından ikmal astsubaylığı sınıfına geçirilme işleminin iptali istemiyle süresinde bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

AYİM 3’üncü Dairesinin 03.04.2014 tarih ve Gensek No:2014/513, Esas No:2014/201 sayılı kararı ile davacının yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun “Yeniden Sınıflandırma” başlıklı 72’nci maddesinde astsubayların yeniden sınıflandırılmasında (d) bendi hariç olmak üzere 24’üncü madde esaslarının uygulanacağı belirtilmiş, aynı kanunun 24’üncü maddesinde ise; “subaylar, aşağıdaki durumlarda yeniden sınıflandırılırlar;

a) Sıhhi sebepler:

b) (Değişik bent: 09/08/199l-KHK-445/1 md.; Aynen kabul: 23/01/1992-3768/1 md.) Uçuştan ayrılanlar:

c) (Mülga bent: 19/04/2000-4564 S.K./4.md.)

d) İkinci bir tahsil yapanlar:

e) İdarece görülecek lüzum üzerine:

1. Sınıflandırma hatası sebebiyle yeterlik düşüklüğü gösterdiği sınıflandırma kurullarının tetkik ve teklifi ile anlaşılan teğmenler,

2. Kuruluş ve kadro değişiklikleri sebebiyle veya idarece görülecek lüzum üzerine, sınıflarının değişmesi icabeden subaylar,

3. Yeni bir sınıf kurulmasında, bu sınıfı teşkil etmek üzere lüzumlu personel temini için idarece, lüzum görülecek sınıf ve rütbedeki subaylar, yeniden sınıflandırılırlar.” hükmüne yer verilmiştir.

Astsubay Sınıflandırma Yönetmeliğinin “sınıflandırma faktörleri” başlıklı 8’inci maddesinde personelin ilk ve yeniden sınıflandırılmasında (1) Sınıfların kadro ihtiyacı, (2) Personelin sağlık durumu, (3) Zihni kabiliyetleri, (4) Tahsil, sivil mesleği, tecrübesi, alakaları, (5) Fiziki profili, (6) İsteğinin dikkate alınacağı belirtilmiş,

Aynı Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde de; “Astsubayların yeniden sınıflandırılmaları aşağıdaki hallerde yapılır.

a) Sıhhi sebepler

b) (Değişik:4.6.1992-21248/2 md.) Uçuştan ayrılanlar

c) Özel hizmet niteliğini kaybedenler

d) Yeterlik düşüşlüğü gösterenler: İlk sınıflandırma hatasından dolayı yeterlik düşüklüğü gösterdiği sınıflandırma kurullarının tetkik ve teklifiyle anlaşılan astsubay okulları öğrencileriyle astsubay çavuşlar,

e) Kuruluş ve kadro değişikliği sebebiyle sınıfları değişecek astsubaylar,

f) İdarece görülecek lüzum üzerine sınıfları değişecek astsubaylar,

g) Yeni bir sınıf kurulmasında, lüzumlu personel temini için idarece lüzum üzerine sınıfları değişecek astsubaylar,” düzenlenmesine yer verilmiştir.

Personelin yeniden sınıflandırılması ve buna bağlı olarak sınıfının değiştirilmesinde idarenin takdir hakkının bulunduğu yukarıdaki hükümlerde yer alan “idarece görülecek lüzum üzerine” ve “lüzum görülecek sınıf ve rütbedeki subaylar” ibarelerinden açıkça anlaşılmaktadır. Genel olarak takdir yetkisi, idarenin belli bir konuda karar alıp almama veya birden fazla karar arasında seçim yapma imkânıdır. Belli bir işleme neden olarak hangi tür maddi veya hukuksal olguların kullanılacağını seçmede, ya da belli nedenlerin ortaya çıkması durumunda belli konudaki işlemin yapılıp yapılmaması yönetimin takdirine bırakılmış olabilir. İşlemin nedeni, yasada açıkça belirlenmemiş, ya da yukarıda izah edildiği gibi neden olarak “görülecek lüzum üzerine” gibi belirsiz bir kavram kullanılmış ise bu gibi durumlarda yönetime tanınmış olan takdir yetkisi, işlemin nedenini belirleme, ya da neden olarak gösterilen belirsiz kavramı belirli duruma getirme biçiminde kendini gösterir.

Ancak takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, kamu hizmetinin verimliliği, etkinliği ve kamu yararı ile kişisel yarar arasında bir denge kurulması zorunluluğu bu hak ve yetkinin sınırını oluşturur.

Kamu hizmeti, hizmet gerekleri ve kamu yararına uygun olarak yürütülür. Hizmetin hangi nitelikteki personel eliyle yürütüleceğinin belirlenmesinde takdir hakkı hiç kuşkusuz idareye aittir. İdare kamu hizmetini gördüreceği personeli seçerken hizmetin özelliklerini, hizmetin gereksinme duyduğu personelin niteliklerini ve personelin sınıf mevcudunu göz önünde bulundurmak zorundadır.

Dava dosyası incelendiğinde; 2003 yılından itibaren yüksek okul statüsüne dönüştürülen Sağlık Astsubay Meslek Yüksek Okulunun ilk ve acil yardım teknikeri/ambulans ve acil yardım teknikeri branşlarında mezun vermeye başladığı, söz konusu branşlarda yetişen personelin değişen ulusal sağlık mevzuatına göre hasta ve yaralıya doktor nezareti olmadan müdahale yetkisi olan tek personel durumunda kaldığı, iç güvenlik ve komando birliklerine 2005 yılı ve sonrası mezunu olan ilk ve acil yardım teknikeri branşlı sağlık astsubaylarının ataması ve tatbikat, atış, spor, mühimmat imhası gibi tabip bulunması gereken faaliyetlerde tabip bulunmaması durumunda ilk ve acil yardım teknikeri branşlı astsubayların görev almaları nedeniyle sağlık astsubay meslek yüksek okulundan sağlık astsubay sınıfında personel yetiştirilmesi zorunluluğunun ortaya çıkması, ayrıca branş eğitimi uygulanmasının kaldırılması ile sahra sıhhiye branşlı sağlık astsubay kaynağından teknisyenlik branşlarına geçişle sahra sıhhiye branşlı astsubay mevcudunda yıllara sari olarak meydana gelen azalma nedeninin ortadan kalkması sebebiyle sahra sıhhiye branşlı astsubay mevcudunda zamanla artış meydana geldiği ve yetiştirme planlarında kadroların % 90 oranında desteklenmesi öngörülmesine rağmen sağlık astsubay sınıfından kadronun mevcudu destekleme oranın %99’a yükseldiği bu nedenle personel ihtiyacı olan personel, maliye ve ikmal sınıfı astsubay destekleme oranlarını dengelemek maksadıyla sağlık sınıfına mensup astsubayların bir kısmının bu sınıflarda yeniden sınıflandırıldığı bu kapsamda davacının da ikmal sınıfında yeniden sınıflandırıldığı anlaşılmaktadır.

Davacı her üç tercihini de maliye sınıfı olarak işaretlediğini, her üç tercihinin de aynı sınıf olamayacağı bilgisi verilseydi hiçbir tercihte bulunmayacağını, mevcut sınıfında devam edeceğini ileri sürmüş ise de;

Tercih formunda öncelikle personele “Personel, maliye ve ikmal sınıflarından birine geçmek istiyormusunuz” sorusu sorularak öncelikle sırasına göre sınıf tercihi yapması istenmiştir.

Sınıf değişikliği yapılmasına ilişkin emirde, eğer yeterli istekli veya uygun personel olmaması durumunda isteğe bakılmaksızın uygun personelin sınıf değişikliğine tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Davacı tercihte bulunmakla tercihte bulunmayan personele göre geçirilebileceği sınıfları öncelik sırasına göre seçme hakkı elde etmiştir. Ancak tercihte bulunmak personelin mutlaka ilk tercihinde yeniden sınıflandırılacağı anlamına gelmemektedir. İkmal sınıfında 11 kontenjan bulunmasına rağmen 7 personel ikmal sınıfı için talepte bulunduğundan doğal olarak 4 personel tercih etmediği halde ikmal sınıfında sınıflandırılmıştır.

Davacının atama safahatı dikkate alındığında daha önce Maliye Bütçe Şube Kısım Amirliğinde gerçekleştirme görevlisi astsubayı olarak çalışmadığı anlaşılmaktadır. Maaş mutemetliği görevi personel arasında ikiz görevli olarak yürütülen bir görev olup sınıf değişikliğinde mutlaka dikkate alınması gereken bir husus değildir. Davacının GATF Dek.ve Eğt.Hst.l’inci Basamak Muayene ve K.K.lığı Polikliniğinde İd.İşl.Astsb. olarak görev yaptığı ve kadro görevi itibariyle aynı zamanda mal sorumlusu olduğu anlaşılmıştır.

Sağlık Meslek Yüksek Okulunda K.K.K.lığı adına alınacak öğrenci mevcudunun 2014 yılından itibaren 45’ten 15’e düşürülmesi sebebiyle sağlık astsubayı destekleme oranının yıllara sari olarak düşeceği öngörülerek ilk başta 55 olan sınıfı değişecek personelin 27 olarak değiştirildiği görülmüştür.

Yukarıdaki açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde davalı idare tarafından sınıf değişikliğine ilişkin işlem tesis edilirken objektiflikten uzaklaşıldığı, takdir yetkisini takip eden amaca (kamu yararına) uygun kullanılmadığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, sınıfların kadro ve mevcut durumu, davacının safahatı ve isteği dikkate alınarak tesis edilen davacının sağlık astsubay sınıfından ikmal astsubaylığı sınıfına geçirilmesinde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE,

03 TEMMUZ 2014 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy