AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2014/ 1567
Karar No: 2014 / 1141
Karar Tarihi: 18.09.2014

(500 S. K. m. 1)

Davacı 03.12.2013 tarihinde AYİM kaydına geçen dava dilekçesinde özetle; KKTC’de görev yapıyor olduğundan 500 sayılı Kanun gereğince tazminat almakta olduğunu, 5947 sayılı Kanun’un 12’nci maddesi gereği TSK’da görev yapan tabiplere ödenen sağlık hizmetleri tazminatının 500 sayılı Kanun gereği almakta olduğu tazminatın hesaplanmasına dâhil edilmediğini fark ettiğini, 500 sayılı Kanun’un l’inci maddesindeki “her türlü zam ve tazminatların ibaresi karşısında Kıbrıs tazminatının hesaplanmasına sağlık hizmetleri tazminatının da dâhil edilmesi gerektiğini ancak dâhil edilmediğini, konu ile ilgili 02.09.2013 tarihinde idareye başvurduğunu, verilen cevapta sağlık tazminatının Kıbrıs tazminatına dâhil edilmediğinin bildirildiğini, yapılan işlemin hukuka aykırı olduğunu belirterek göreve başladığı 03.08.2013 tarihinden itibaren kendisine ödenmesi gereken fark ada tazminatı hakkı saklı kalmak suretiyle KTBK K.lığının 27.09.20.13 tarih ve MLY.BÜT.: 45777922-9250 10471-13/73113014 sayılı ret işleminin iptalini dava etmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; 03.08.2013 tarihinde KTBK K.lığı Kur. Bşk.lığı Loj. Ş. Sağ. ve Vet. Ks. (Ks. A.)’da göreve başlayan davacının “Kıbrıs’a Gönderilecek Türk Askeri Birliği Mensuplarının Aylık ve Ücretleriyle Çeşitli İstihkakları ve Birliğin Başka Giderleri” isimli 500 sayılı Kanun’a istinaden Kıbrıs tazminatı adı altında tazminat aldığını, TSK’da görevli tabiplere ödenen sağlık hizmetleri tazminatının Kıbrıs tazminatı hesaplanmasına dâhil edilmesi gerektiğini belirterek bu konuda idareye 02.09.2013 tarihinde dilekçe ile başvuru yaptığı, idare tarafından verilen 27.09.2013 tarihli cevabi yazıda Maliye Bakanlığının 27.04.2011 tarih ve B.07.0.BMK.015.115423-5 sayılı yazısına atıfta bulunularak sağlık hizmetleri tazminatının Kıbrıs tazminatının hesaplanmasına dâhil edilmediğinin belirtildiği, akabinde davacı tarafından süresinde işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Anayasa’nın 128/2’nci maddesi; “memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir....” hükmünü içermektedir.

Sağlık Hizmetleri Tazminatı 926 sayılı TSK Personel Kanunu’nun Ek 17’nci maddesinin ç fıkrasında düzenlenmiştir. Maddede Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında bulunan öğretim üyesi tabip, öğretim üyesi diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi, tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda bu mevzuat hükümlerine göre uzman olanlara kanunda gösterilen oranları geçmemek üzere orgeneral aylığının (ek gösterge dâhil) brüt tutarı ile çarpımı sonucu bulunan miktarda sağlık hizmetleri tazminatının ayrıca ödeneceği belirtilmiştir.

Kıbrıs’ta konuşlu Türk birliklerinde görevlendirilen TSK mensuplarına ödenecek ek tazminat ile ilgili olarak 500 sayılı Kıbrıs’a Gönderilecek Türk Askerî Birliği Mensuplarının Aylık ve Ücretleriyle Çeşitli İstihkakları Ve Birliğin Başka Giderleri Hakkında Kanun’un 1. maddesinin ilk fıkrasının ikinci cümlesinde “... (Değişik cümle: 26/12/2001 - 4730 S.K./1. md.) Bu personele, bir ayda aldıkları aylık (ek gösterge dahil), taban aylığı, kıdem aylığı, ödenek ve her türlü zam ve tazminat toplamının net tutarının % 100'ünü geçmemek üzere Bakanlar Kurulunca tespit edilecek tutar, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi olmaksızın her ay tazminat olarak ayrıca ödenir ve bu tazminata hak kazanmada ve ödenmesinde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır” hükmü yer almaktadır.

Bu düzenleme gereğince Bakanlar Kurulu’nun 2002/3698 sayılı Kararı ile TSK mensubu asker kişiler yönünden rütbeleri, sivil memurlar yönünden ise kadro dereceleri esas alınmak suretiyle tazminat oranları belirlenmiş ve 19.02.2002 gün ve 24676 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Davalı idare savunmasında, Maliye Bakanlığının 27.04.2011 tarih ve B.07.0.BMK.015.115423-5 sayılı görüşü doğrultusunda, 500 sayılı Kanun'un l’inci maddesinde "...her türlü zam ve tazminat" ifadesinin, ucu açık, sınırı ve kapsamı belirsiz bir unsur olarak kabul edilemeyeceği, bu nedenle bu ifadenin niteliğe bakılmaksızın tazminat adı altında yapılmakta olan her türlü ödemeyi kapsamadığı ve belirtilen her türlü tazminat kapsamına 926 sayılı Kanun'un Ek 17'nci maddesinin (ç) fıkrası uyarınca yapılan ödemenin girmediğinin belirtildiğini, ifade ederek Kıbrıs’ta görev yapan personele sağlık hizmetleri tazminatı ödenemeyeceğini öne sürmüştür.

500 sayılı Kanun’un lafzına baktığımızda personele aldıkları aylık, taban aylığı, kıdem aylığı, ödenek ve her türlü zam ve tazminat toplamının Bakanlar Kurulunca tespit edilen oranlarda hesaplanan miktarının her ay tazminat olarak ayrıca ödeneceğinin düzenlendiği görülmektedir. Bu düzenlemenin yapıldığı 4730 sayılı Kanun’un gerekçesinde KKTC’de bulunan birliklerin zor şartlarda görev yaptığı, hayat pahalılığının Türkiye’den fazla olması, çalışan eşin orada çalışamaması ve çocukların eğitimi gibi nedenlerle personelin mağduriyetinin arttığı, KKTC’de faaliyet gösteren Türkiye Cumhuriyeti kurumlarının temsilciliklerinde görev yapan personelin maaşlarının askeri personele göre daha yüksek olduğu belirtilerek TSK personeline ödenen tazminatın 1980 yılında ödenen tazminatı reel olarak karşılayabilecek bir seviyeye çıkartılması gerektiği, madde gerekçesinde ise bu madde ile KKTC’de görev yapan personelin aylıklarının her türlü ödemeler dâhil %100 fazlasının ödemeye esas alınacağının öngörüldüğü belirtilmiştir. Kanunun amacının Kıbrıs’ta görev yapan personele ödenen Ada tazminatı matrahına her türlü ödemelerin katılmasının amaçlandığı görülmüştür.

Tüm bu bilgiler bir arada değerlendirildiğinde, KKTC’de görev yapan TSK personeline 500 sayılı Kanun gereğince ödenen tazminatın hesaplanmasında personelin aylık olarak aldığı tüm tazminatların hesaplamaya dâhil edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Anayasanın yukarıda belirtilen “memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir....” hükmü uyarınca da, davacıya ödenen Kıbrıs tazminatı matrahına sağlık hizmetleri tazminatının dahil edilmemesi işleminin hukuka aykırı olduğuna karar verilmiştir.

Kanunla ödenmesi öngörülen bir ödemeden kimlerin yararlanma hakkı olup olmadığı hususunda yetkili birimler tarafından bir değerlendirme yapılır. İlgili hakkında idare tarafından kendiliğinden birel işlem tesis edilirse bu işlemden zarar görenler işlemin tebliğinden itibaren dava açabilirler. Kanunda belirtilen özlük hakkından yararlanma hakkı olmadığı değerlendirilenler için müracaat yok ise genelde birel işlem tesis edilmez. İdareye müracaat veya-bu hakkın kullanılması için süre açısından kanunda aksine bir düzenleme bulunmadığı takdirde kanunda yer alan düzenlemenin kendisine uygulanarak bu haktan yararlandırılması için her zaman idareye müracaat edilebilir. İlgilinin müracaatı üzerine kanunda yer alan özlük hakkına müracaat edenin müstahak olup olmadığı konusunda birel işlem tesis edilir. Bu işlemden zarar görenler birel işlemin tebliğinden itibaren dava açabilir. İdari işlemin iptali durumunda müracaat tarihi esas alınır.

Davacı KKTC’de göreve başladığı tarihten itibaren sağlık hizmetleri tazminatının Kıbrıs tazminatına dâhil edilerek hesaplanacak miktarın kendisine ödenmesine karar verilmesini talep etmiş ise de davacının idareye müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren ilgili tazminatın ödenmesine karar verilmiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Davacıya ödenen ada tazminatı matrahına sağlık tazminatının dâhil edilmemesi işleminin İPTALÎNE, davacının idareye müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren özlük haklarının davacıya ÖDENMESİNE,

18 EYLÜL 2014 tarihinde Üye Hakim Albay Mehmet Aydan AL’ın karşı oyu ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARSI OY

5947 sayılı Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun gerekçesinde; Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışan sağlık personeli de dâhil, kısmi zamanlı çalışma sisteminden tam gün çalışma sistemine geçilmesiyle, kamu sağlık kuruluşlarında görev yapan hekimlerin tüm mesaisini çalıştığı kuruma hasretmesi suretiyle, sağlık hizmetlerinin hakkaniyete, halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun, verimli, kaliteli ve etkin şekilde sunulmasına katkıda bulunulmasının amaçlandığı belirtilmiştir.

Söz konusu tazminat sağlık personelinin tam gün çalışması nedeniyle ödenmesi öngörülen bir tazminattır. Davacının görevli olduğu KTBK.lığı Kuzey Kıbrıs Cumhuriyetinde konuşlu bulunmaktadır. 500 sayılı Kanun ile KKTC de bulunan birliklerin zor şartlarda görev yaptığı, hayat pahalılığının Türkiye’den fazla olması, eşin çalışamaması ve çocukların eğitimi gibi nedenlerle personelin mağduriyetinin giderilmesi amacıyla ada tazminatının ödenmesi öngörülmüştür. Her türlü ödemeler ibaresinden aylığı oluşturan kalemlerin anlaşılması gerekir. Sağlık hizmetleri tazminatı personelin rütbesi, unvanı, görevi, çalışma şartları ve süresi, görev yeri ve özellikleri gibi kriterlere göre değişen ve aylık kalemi içerisinde değerlendirilmemesi gereken bir tazminattır. Her iki tazminatın ödenme amacı dikkate alındığında KKTC de görevli personelin ada tazminatının belirlenmesinde sağlık hizmetleri tazminatının hesaplamaya dâhil edilmemesi gerektiği kanaatinde olduğumdan Sayın çoğunluğa katılamadım. 18.09.2014 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy