Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire 2014/1125 Esas 2014/1086 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2014/ 1125
Karar No: 2014 / 1086
Karar Tarihi: 11.09.2014

(2709 S. K. m. 125) (1602 S. K. m. 40, 42, 43, 45)

Davacı vekili; 28.05.2014 tarihinde Eskişehir İdare Mahkemesinde, 04.06.2014 tarihinde AYİM’de kayda geçen yenileme dava dilekçesi ile özetle; müvekkilinin Hava Harp Okulundan 2010 yılında mezun olduğunu, pilot sınıfına ayrılmak istemesi üzerine uçucu adayı olduğunu, GATA Haydarpaşa Hastanesinde yapılan muayeneler neticesinde gözünde tespit edilen bir rahatsızlık nedeni ile olumsuz rapor verildiğini, itirazı üzerine Etimesgut Asker Hastanesine sevk edildiğini, burada yapılan muayene sonrasında ise “uçucu yetiştirilmeye elverişlidir” raporu verildiğini, iki rapor arasındaki çelişkinin giderilmesi için sevk edildiği Ankara Etimesgut Asker Hastanesinin 25.05.2010 tarih ve 264 sayılı raporu ile “geçirilmiş fotoreklaktifkeratektomi operasyonlusu” tanısı ile “uçucu yetiştirilmeye elverişli değildir” kararı verildiği ve bu rapor üzerine elendiğini, müvekkilinin hatalı ve varsayıma dayalı düzenlenen raporlar nedeniyle pilot olma hakkını kaybettiğini, mesleği pilot olarak icra edenlerin diğerlerinin maaşından fazla maaş aldıklarını, müvekkilinin pilot olarak çalışamaması nedeniyle maddi ve manevi yönden zarara uğradığını, bu zararların nedeninin müvekkilinin hatalı ve kusurlu raporlar sonucu elenmesi olduğunu, bu raporlar nedeniyle pilot olma hakkını kaybettiğini belirterek; müvekkilinin maddi zararlarını karşılamak üzere 10.000,00 TL. maddi tazminat, duyduğu üzüntü karşılığı olarak 50.000,00 TL. manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM Genel Sekreterliğinin 12.06.2014 tarih ve GENSEK. :2014/2513/İda.İşl.Md. sayılı yazısı ile; dilekçede hasmın belirtilmemesi, TSK sağlık kurulu raporunun dilekçe ekinde yer almaması ve davanın görevsizlik kararının kesinleşme tarihinden itibaren 30 gün içerisinde alınmaması nedenleri ile bu konuda 1602 sayılı Kanunun 45’inci maddesi gereğince karar verilmek üzere Askeri Yüksek İdare Mahkemesi İkinci Daire Başkanlığına gönderilmiştir. AYİM 2’nci Daire Başkanlığının 25.06.2014 tarih, 2014/1023 karar sayılı kararı ile dava dosyasının AYİM 3'üncü Daire Başkanlığına tevdiine karar verilmiştir.

Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının Hava Harp Okulu 4’ncü sınıf öğrencisi olduğu sırada, mezuniyetten önce yapılan sağlık muayenesinde Hava Harp Okulu Sağlık Muayene Merkezinin 11.05.2010 tarihli raporu ile A/6 F4 Askeri öğrenciliğe devam eder, uçucu yetiştirilmeye elverişli değildir kararı verildiği, itiraz üzerine Eskişehir Asker Hastanesi 1 Nolu Hava Sağlık Muayene Merkez Başkanlığının 13.05.2010 tarihli raporu ile sağlam uçucu yetiştirilmeye elverişlidir kararı verildiği, iki kararın farklı olması nedeniyle ikinci kontrol muayenesi için sevk edildiği Etimesgut Asker Hastanesinin 25.05.2010 tarih, 264 sayılı raporu ile "geçirilmiş fotoreklaktifkeratektomi operasyonlusu” tanısı ile." A/6 F4 TSK SYY 72’nci maddeleri gereği uçucu yetiştirilmeye elverişli değildir " kararı verildiği, davacının uçucu yetiştirilmeye elverişli olmadığına dair işlemin iptali için AYİM 3'üncü Dairesinde 11.06.2010 tarihli dilekçesiyle iptal davası açtığı, bu davanın görümü sırasında davacının uyuşmazlığın çözümü için GATA Profesörler Kuruluna sevk edildiği, GATA Profesörler Kurulunun 04.04.2011 tarih, 24 saydı Raporu ile uçucu yetiştirilmeye elverişli olmadığının tespit edildiği, bu rapor nazara alınarak AYİM 3'üncü Dairesinin 14.04.2011 tarih, 2011/1189 karar sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, davacı vekili tarafından yapılan karar düzeltme talebinin de AYİM 3'üncü Dairesinin 26.07.2011 tarih, 2011/1765 karar sayılı kararıyla reddedildiği, bu kararın 10.08.2011 tarihinde davacı vekiline tebliğ edildiği, davacının 22.03.2012 tarihli dava dilekçesiyle Ankara 24'üncü Asliye Hukuk Mahkemesinde hakkında düzenlenen olumsuz raporlar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açtığı, Ankara 24’üncü Asliye Hukuk Mahkemesince 15.03.2013 tarihli kararı ile davanın görev yönünden reddine karar verilerek dava dosyasının görevli ve yetkili olan AYİM'e gönderilmesine karar verildiği, dava dosyasının, alınan bu karar üzerine 29.01.2014 tarihinde AYİM'e gönderildiği, AYİM Genel Sekreterliğinin 04.02.2014 tarihli yazısıyla tekrar yeni bir dava açılması gerektiği belirtilerek dava dosyasının Asliye Hukuk Mahkemesine iade edildiği, iade kararının 10.02.2014 tarihinde davacı vekiline tebliğ edilmesi üzerine iş bu davanın 11.03.2014 tarihinde AYİM'de açıldığı anlaşılmıştır.

Anayasanın 125’inci maddesinde idarenin eylem ve işlemlerinden doğan zararları ödemekle yükümlü olduğu hüküm altına alınmıştır. İdarenin sorumluluğu hizmet kusuru veya kusursuz sorumluluk ilkelerine dayandırılmaktadır. İdarenin hukuki sorumluluğu için bir zararın mevcudiyeti, zarara yol açan eylemin idareye yüklenilebilir nitelikte olması, zarar ile eylem veya işlem arasında illiyet bağının kurulması aranmaktadır.

Davacı vekilinin dilekçesindeki açıklamalar ve dilekçe ekindeki belgelerin değerlendirilmesi sonucu, tazminat talebinin müvekkilinin hatalı ve varsayıma dayalı düzenlenen raporlar nedeniyle yapıldığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla davacının tazminat talebi idari işlemden kaynaklanan bir taleptir. Tazminat istemi davacı hakkında düzenlenen ve pilot olmasını engelleyen olumsuz raporlara dayandırılmıştır.

İdari davalarda süre kamu düzenine ilişkin olduğundan öncelikle ele alınması gereken bir husustur. 1602 sayılı Kanunun 40’mcı maddesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açma süresinin her çeşit işlemlerde yazılı bildirim tarihinden itibaren altmış gün olduğu, 42’nci maddesinde ilgililerin haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla doğrudan tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davaları ile birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren altmış gün içerisinde tam yargı davası açabileceği, 43’üncü maddesinde idari eylemlerden haklan ihlal edilmiş olanların Askeri Yüksek İdare Mahkemesine dava açmadan önce bu eylemlerin yazılı bildirimi veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl içerisinde yetkili makama başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemelerinin lazım olduğu belirtilmiştir.

İdari işlemlerden veya işlemin icrasından dolayı oluştuğu ileri sürülen zararlar yönünden işlemin tebliğ tarihi veya uygulanmasından itibaren tam yargı davası açılabilir. İlgililer işlemin iptali davası ile birlikte tam yargı davası açabileceği gibi iptal davası sonrasında kararın tebliği tarihinden itibaren altmış gün içerisinde tam yargı davası açabilir veya bu süre içerisinde zararın karşılanması için idareye müracaat edebilir. İdare tarafından istemin reddi veya zımni ret süresinin bitiminden itibaren dava açabilirler.

Somut olaya dönecek olursak davacı, uçucu yetiştirilmeye elverişli olmadığına dair işlemin iptali için AYİM'de iptal davası açmış, bu davanın reddine karar verilmesinden sonra karar düzeltme isteminin de reddi kararının davacı vekiline 10.08.2011 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür. Davacının iptal istemli davasının sonuçlanmasından sonra dava açma süresi içinde tam yargı davası açabileceği gibi, idareye de başvurabileceği yasada açıkça belirtilmesine rağmen, davacının karar düzeltme isteminin reddi kararının tebliğinden uzun bir süre sonra 22.03.2012 tarihinde Ankara 24'üncü Asliye Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açtığı nazara alındığında iş bu davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

Yukarıda açıklanan sebeplerle;

Davanın süre aşımı nedeniyle REDDİNE,

11 EYLÜL 2014 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy