AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2011/ 2877
Karar No: 2012 / 2156
Karar Tarihi: 18.10.2012

(926 S. K. m. 119, 120, 123) (1632 S. K. m. 65)

Davacı, 26.07.2011 tarihinde Bodrum 2'nci Asliye Hukuk Mahkemesi ve 01.08.2011 tarihinde AYİM kayıtlarına geçen dava dilekçesinin, AYİM 1'inci Dairesinin 13.09.2011 tarih ve 2011/1321-1361 E.K. sayılı kararı ile reddedilmesi üzerine, 07.10.2011 tarihinde Milas 1'inci Asliye Hukuk Mahkemesi ve 11.10.2011 tarihinde AYİM kayıtlarına geçen yenileme dilekçesinde ve savunmadan sonra sunduğu cevap dilekçesinde özetle; 16.08.2009 tarihinde Bodrum İlçe J.K.lığı Mrk.J.Krk.K.lığı emrine 1'inci Asyş.Tim.K. olarak atandığını, 24.06.2011 tarihinde açıklanan il içi atamalarda Muğla İl J.K.lığının PER 1210-32652-11/Sb.Astsb.İşl.Ks. sayılı emri ile il içi atamasının yapıldığını ve aynı kararın tarafına 25.07.2011 günü tebliğ yapıldığını, Personel Kanununun 120'nci maddesi B bendinde belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atamalarda yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içinde atandıkları göreve katılmak zorundadır diye yazmasına rağmen, 24.06.2011 tarihinde açıklanan il içi atamalarda Muğla İl J.K.lığının PER 1210-32652-11/Sb.Astsb.İşl.Ks. sayılı emrinin ikinci maddesinde 3 gün içinde göreve başlamasının emredildiğini, 15 günlük mehil izninin daha sonra birlik komutanının uygun göreceği bir tarihte kullandırılacağının belirtildiğini, söz konusu emrin Personel Kanununun 120'nci maddesinin B bendine aykırı olduğunu, kaldı ki 15 günlük kanuni hakkı olan mehil izninin ertelenmesi için bu zaman zarfında denetleme, tatbikat, savaş hali mevcut olmadığını, dosyada bulunan 24 Haziran tarihli il içi atama yazısında inisiyatifin birlik komutanına bırakıldığını ve Personel Kanununun ilgili maddesinde mehil izninin nasıl kullandırılacağı yazılmasına rağmen kendisinin kullandırmadığını, atamasının AYİM'in 2011-1378 sayılı kararı ile yürütmeyi durdurma kararı verildiğini, tekrar atamasının yapıldığını ve 16.12.2011 tarihi itibarı ile 30+2 gün yıllık izine ayrıldığından ve ilgili birlik komutanları uygun görmediğinden kullandırılmayan kanuni hakkı olan mehil iznini kullanamadığını ve bu nedenle mağdur olduğunu, Muğla İl J.K.lığının 12.01.2011 tarihli emri nedeni ile de erteleme dilekçesi yazamadığından tamamen mağdur olduğunu, 24 Haziran 2011 tarihli il içi atama emrine uygun hareket ettiğini ve kanuni izni olan mehil iznini kullanamadığını belirterek, Muğla İl J.K.lığının PER 1210-32652-11/Sb.Astsb.İşl.Ks. sayılı emrinin iptaline ve yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM 1'inci Dairesinin 15.11.2011 tarih ve 2011/1642-1719 E.K. sayılı kararı ile dava dosyasının AYİM 3'üncü Dairesine tevdiine karar verilerek, dava dosyası Dairemize gönderilmiştir.

Davacının yürütmenin durdurulmasına ilişkin istemi, AYİM 3'üncü Dairesinin 29.12.2011 tarih ve 2011/2877 Esas sayılı kararı ile reddedilmiş, davacının yeniden yürütmenin durdurulmasına ilişkin istemi ise, AYİM 3'üncü Dairesinin 23.02.2012 tarih ve 2011/2877 Esas sayılı kararı ile reddedilmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda; Bodrum İlçe J.K.lığı Mrk.J.Krk.K.lığı emrinde 1'inci Asayiş Tim Komutanı olarak görev yapan davacının, Muğla İl J.K.lığının 24.06.2011 tarih ve PER. :1210-32652-11/Sb.Astsb.İşl.Ks. sayılı il içi atama emriyle garnizon değiştirecek şekilde il içi atamaya tabi tutulduğu ve Milas İlçe J.K.lığı Mrk.J.Krk.K.lığı İdari İşler Astsubaylığı görevine atandığı, söz konusu il içi atama emrinin 2'nci maddesinde, ismi karşısında özel durumu belirtilmeyen personelin (davacı da dahil olmak üzere) emrin alınmasına müteakip 3 gün mehil izni kullanarak yeni görev yerlerinde görevlerine başlayacaklarının, kullanılmayan mehil izinlerinin birlik komutanlarınca uygun görülecek tarihlerde kullandırılacağının belirtildiği, söz konusu emrin davacıya 25.07.2011 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine süresinde işbu davanın açıldığı, dava açıldıktan sonra AYİM Başsavcılık düşüncesinin taraflara tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.

Dava konusu uyuşmazlık, garnizon değiştirecek şekilde il içi atamaya tabi tutulan davacıya, 15 günlük mehil izninin tamamının bir defada verilmeyip, kalan kısmı birlik komutanınca uygun görülecek tarihlerde kullandırılmak üzere, 3 gün mehil izni verilmesi işleminin hukuka uygun olup olmadığı noktasındadır.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun Göreve atanmada başlama süresi başlıklı 120'nci maddesi; Subay ve astsubayların ilk ve görev süresi içinde atanmalarında:

a) Aynı belediye hudutları içinde veya aynı garnizon dahilinde bulunanlar, atanma emrini tebellüğ ettiği günü takibeden 24 saat içinde, bu süre resmi tatil gününe rastlıyorsa hizmetin başladığı gün mesai saati içinde,

b) Belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atanmalarda yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içinde,

Atandıkları göreve katılmak zorundadırlar.

Bu süreler dahilinde mazeretsiz göreve katılmayanlar hakkında özel kanunlar gereğince işlem yapılır.

(Ek: 29/7/1983 - 2870/9 md.) Yer değiştirme suretiyle yapılan atamalarda personelin izinli veya raporlu olması tebligata engel olmaz. Ancak (a) ve (b) bentlerindeki süreler, izin veya rapor müddetinin bitiminde başlar. hükmünü, aynı kanunun Savaş hali ve olağanüstü haller haller başlıklı 123'üncü maddesi ise;

"Savaş ve olağanüstü hallerde bu kanunun atanmaya dair hükümleri Genelkurmay Başkanlığının göstereceği lüzum ve Milli Savunma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararınca tatbik edilmeyebilir. hükmünü içermektedir.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 119'uncu maddesine dayanılarak hazırlanan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin Yeni göreve katılma başlıklı 27'nci maddesi; Subay ve astsubayların atanmalarında atama emrinde aksi emredilmedikçe;

a) Aynı belediye/büyükşehir belediye hudutları içine atananlar veya garnizon içi atamaya tabi tutulanlar, atanma emrinde aksi belirtilmedikçe tebellüğ ettiği günü takiben 24 saat içinde, bu süre resmi tatil gününe rastlıyorsa hizmetin başladığı gün mesai saati içinde,

b) Belediye/büyükşehir belediye hudutları dışında garnizonlar arası atamaya tabi tutulanlar, yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içinde,

atandıkları göreve katılmak zorundadırlar.

Bu süreler dahilinde mazeretsiz göreve katılmayanlar hakkında özel kanunlar gereğince işlem yapılır.

Atanmaya tabi tutulan personelin izinli, raporlu, tutuklu, açıkta, firarda ve izin tecavüzünde olması veya hastanede yatması tebligata engel olmaz. Ancak, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki süreler, tebligata engel olmayan hallerin bitiminde başlar Ataması yapılmasına rağmen bu sebeplerden dolayı ilişik kesemeyen personel birlik komutanlığınca birlik emrine alınır. hükmünü içermektedir.

JGY.:52-12 Jandarma Genel Komutanlığı Atama Yönergesinin 15'inci bölüm 5'inci maddesi ise; Jandarma Genel Komutanlığının atama emri gereğince, mehil izninin tamamını kullanmadan yeni birliğine katılması gereken personele, birlik komutanlarınca uygun görülecek bir tarihte kalan mehil müddeti kadar izin verilir. hükmünü içermektedir.

Diğer yandan, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 65'inci maddesinde, vazife ve memuriyetlerine gitmeyenlerin cezaları düzenlenmiştir.

Yukarıda zikredilen mevzuat hükümleri çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; 926 sayılı Kanunun 120'nci maddesi ile, subay ve astsubayların, belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atanmalarında yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içinde atandıkları göreve katılma zorunluluğu getirilmiş ve bu süre dahilinde mazeretsiz göreve katılmayanlar hakkında özel kanunlar gereğince işlem yapılacağı düzenlenmiş olup, bu maddede, göreve atanmada başlama süresi olarak asgari bir süre belirlenmediği ve atanan personele bir defada 15 gün mehil izni verileceğine dair düzenleme bulunmadığı, ayrıca 926 sayılı Kanunun 119'uncu maddesine dayanılarak hazırlanan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin 27'nci maddesine göre, atama emrinde, göreve atanmada başlama sürelerinin aksinin emredilebilmesinin mümkün olduğu, diğer yandan, JGY.:52-12 Jandarma Genel Komutanlığı Atama Yönergesinin 15'inci bölüm 5'inci maddesine göre, atama emri gereğince, mehil izninin tamamını kullanmadan yeni birliğine katılması gereken personele, birlik komutanlarınca uygun görülecek bir tarihte kalan mehil müddeti kadar izin verilebilmesinin mümkün olduğu, garnizon değiştirecek şekilde atamaya tabi tutulan personele, 926 sayılı Kanunun 120'nci maddesi ile azami olarak hak tanınan 15 günlük mehil izninin tamamının bir defada verilmeyip, kalan kısmı birlik komutanlarınca uygun görülecek tarihlerde kullandırılmak üzere, 15 günden az mehil izni verilmesinin, 926 sayılı Kanunun 123'üncü maddesi kapsamında, aynı kanunun atanmaya dair hükümlerinin tatbik edilmemesi niteliğinde olmadığı, bu itibarla davalı idarece, garnizon değiştirecek şekilde il içi atamaya tabi tutulan davacıya, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi maksadıyla, kalan kısmı birlik komutanınca uygun görülecek tarihlerde kullandırılmak üzere, 3 gün mehil izni verilmesi işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE,

18 EKİM 2012 tarihinde Üye Hakim Albay Mehmet Aydan AL ile Üye Hakim Albay Muhittin KARATOPRAK'ın karşı oyları ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Davacı dilekçesinde özetle; 2011 yılında il içi atamasının yapıldığını, atama emrinde 3 gün içerisinde yeni görev yerine katılmasının, 15 günlük mehil izninin birlik komutanlığınca uygun görülecek bir tarihte kullanabileceğinin belirtildiğini, bunun personel kanunun 120'nci maddesine aykırı olduğunu belirterek iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının Bodrum ilçe Jandarma Komutanlığından Milas İlçe Jandarma Komutanlığı emrine atamasının yapıldığı, atama emrinde özel durumu belirtilmeyen personelin (3) gün mehil izni kullanarak yeni görev yerine başlayacağı, kullanılmayan mehil izinlerinin birlik komutanlığınca uygun görülecek tarihlerde kullandırılacağının belirtildiği, atama esnasında mehil izninin tamamının verilmemesinin davaya konu yapıldığı anlaşılmıştır.

926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunun 120'nci maddesinde; subay ve astsubayların ilk ve görev süresi içerisinde atamalarında aynı belediye hudutları içerisinde veya aynı garnizon dahilinde bulunanların atama emrini tebliğ ettiği günü takip eden 24 saat içinde, Belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atamalarında yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içerisinde atandıkları göreve katılmak zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır. Kanunun amir hükmü ile Belediye hudutları dışında atama görenlere seyahat süresi dışında 15 gün içerisinde yeni birliğe katılma zorunluluğu getirilmiştir. Kanun ile katılma zorunluluğu getirilen süreye kadar ilgili personel izinli sayılmıştır. Bu kapsamda atama gören personele yeni görev yerine katılmak için 15 günlük süre hak olarak verilmiştir. İlgili personel bu sürenin tamamını kullanabileceği gibi tamamını kullanmadan da göreve katılabilir. Atama halinde kanunda tanınan 15 günlük mehil izninin tamamının kullanılmaması halinde ilgilinin talebi, idarenin de uygun bulması halinde mehil izninin bir kısmı veya tamamı başka bir tarihte kullanılabilir. Ancak kanunda ilgililere tanınan bu hakkın istek halinde atama esnasında tamamının kullanılmasına engel olunmaması gerekir. Anayasanın 128'inci maddesi uyarınca kamu görevlilerinin hak ve yükümlülükleri kanunla düzenlenir. Anayasanın bu hükmü uyarınca kanunla kamu görevlisinin atamada mehil izni personel kanunu ile belirlenmiştir. 926 sayılı kanununun 123'üncü maddesinde ise savaş ve olağanüstü hallerde bu kanunun atamaya ilişkin hükümlerin Genelkurmay Başkanlığının göstereceği lüzum ve Millî Savunma Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tatbik edilmeyeceği belirtilmiş, atamaya ilişkin hükümlerin hangi halde uygulanmayacağı kanunda gösterilmiştir. Normlar hiyerarşisi uyarınca işlem tesis edilirken önce kanun hükümleri esas alınır, kanuna uygun olmayan yönetmelik ve yönerge hükümleri esas alınmaz.

Somut olayda davacı Belediye hudutları haricinde atama görmüştür. Atama esnasında mehil izni kullandırılmaması hukuka uygun değildir. Yukarıda açıklanan nedenle işlemin iptaline karar verilmesi görüşü ile aksi yönde oluşan çoğunluğa katılmadım. 18.10.2012

KARŞI OY GEREKÇESİ

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun Göreve atanmada başlama süresi başlıklı 120'nci maddesinde; Subay ve astsubayların ilk ve görev süresi içinde atanmalarında:...b) Belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atanmalarda yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında 15 gün içinde atandıkları göreve katılmak zorundadırlar... düzenlemesine yer verilmiştir.

Söz konusu düzenleme ile Belediye hudutları dışında veya başka bir garnizona atanmalarda seyahat süresi dışında olmak üzere personelin taşınma ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmıştır.

Bu süre ilişik kesme tarihinden itibaren en fazla 15 gün olarak belirlenmiştir. Ancak personelin 15 günden daha kısa sürede atandığı birliğe katılması durumunda geriye kalan sürenin ayrıca kullanılması söz konusu değildir. Bunun yanı sıra dava konusu uyuşmazlıkta olduğu gibi taşınma süresinin sınırlandırılarak kalan sürenin sonradan kullandırılması yasa koyucunun amacı ile uyumlu olmayacaktır. Belirtilen nedenlerle Sayın çoğunluğa katılmam mümkün olmamıştır. 18.10.2012 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy