AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2009/ 797
Karar No: 2009 / 1279
Karar Tarihi: 03.12.2009

(5271 S. K. m. 223, 231) (926 S. K. m. 65)

Davacı 13.05.2009 tarihinde Aydın İdare Mahkemesi kaydına, 20.05.2009 tarihinde AYİM kaydına geçen yenileme dava dilekçesinde özetle; Emre itaatsizlikte ısrar suçundan 30.06.2007-07.04.2008 tarihleri arasında açığa alındığını, açıkta kaldığı sürede maaşından kesinti yapıldığını, yapılan yargılama sonucunda Mahkemece hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiğini, açıkta geçen sürede maaşından yapılan kesintilerin kendisine ödenmesi gerekirken ödenmediğini belirterek dava konusu işlemin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde, Hv.Eğt.K.lığı As.Sav.lığının 27.04.2007 tarih ve 2007/257-212 E-K sayılı iddianamesi ile Zincirleme Askeri Eşyayı Hususi Menfaatinde Kullanmak, ısta müessir fiil (2 kez), emre itaatsizlikte ısrar, zincirleme memuriyet görevini kötüye kullanmak suçlarından yargılanarak cezalandırılması iddiasıyla hakkında kamu davası açılması üzerine davacının J.Gn.K.lığının J9.06.2007 tarihli yazısına göre hakkında emre itaatsizlikte ısrar suçundan açılan dava nedeniyle açığa alındığı, Hv.Eğt.K.lığı As.Mah.nin 07.04.2008 Tarih ve E.2008/039, K.2007/141 sayılı kararı ile emre itaatsizlikte ısrar eylemi dahil iddianameye konu bütün eylemlerinden mahkumiyetine karar serilerek 5271 sayılı CMK'nun 231/5,6 maddeleri gereği hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, J.Gn.K.lığının 28.04.2008 tarihli yazısı ile 07.04.2008 tarihinden geçerli olarak açığının kaldırıldığı, 28.01.2009 tarihli dilekçe ile idari müracaatta bulunarak açıkta iken eksik ödenen aylıklarının ödenmesini talep ettiği, talebinin 12.03.2009 tarihli yazı ile reddedilerek 17.03.2009 tarihinde davacıya tebliği üzerine dava konusu işlemin iptali istemiyle süresinde bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunun 65’nci maddesinde açığa alınanlara, açıkta kaldıkları sürece aylıklarının üçte ikisinin, tutuklulara ise yarısının ödeneceği ancak bu gibilerden haklarında kovuşturmaya yer olmadığına, muhakemenin menine, beraata, her ne sebeple olursa olsun kamu davasının düşmesine veya ortadan kaldırılmasına karar verilenlerin ödenmeyen veya noksan ödenen her türlü özlük haklarının ödeneceği hüküm altına alınmıştır.

5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 231’nci maddesinde sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebileceği, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının kurulan hükmün sanık hakkında bir hukuki sonuç doğurmamasını ifade ettiği, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanığın beş yıl süreyle denetim süresine tabi tutulacağı, sanığa denetimli serbestlik tedbiri uygulanabileceği, denetim süresi içerisinde dava zaman aşımının duracağı, denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlenmediği, denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde açıklanması geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak düşmesine karar verileceği belirtilmiştir.

Davacı hakkında yapılan yargılama neticesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, tutuklu ve açıklı bulunulan sürelerde eksik ödenen özlük haklarının ödenebilmesi için 926 sayılı Kanunun 65’nci maddesinde sayılan kararlar arasında gösterilmemiştir.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının niteliği irdelendiğinde; hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesesi, davayı ve cezayı ertelememekle birlikte, hükmün açıklanmasını erteleyen, 5 yıllık denetim süresi içinde kasten bir suç işlenmemesi ve denetimli serbestlik hükümlerine uygun davranılması (eğer mahkemece denetimli serbestlik tedbiri uygulanmış ise) halinde açıklanması geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak davanın düşmesine karar verilmesini; denetim süresi içerisinde kasıtlı yeni bir suç işlenmesi veya (eğer mahkemece hükmedildiyse) denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranılması halinde ise hükmün açıklanmasını sağlayan yeni bir müessesedir.

5271 sayılı kanunun hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesesinin düzenlendiği 231’nci maddesinde geçen kurulan hükmün sanık hakkında bir hukuki sonuç doğurmamasını ifade eder şeklindeki ifadenin bu kararın ilgili hakkında 5271 sayılı kanunun 223’ncü maddesinde belirtilen mahkumiyet, beraat veya davanın düşmesi, güvenlik tedbirine hükmedilmesi gibi bir karar olarak yorumlanmaması anlamında değerlendirilmesi gerekir.

Bu itibarla; hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, yukarıda açıklanan niteliği itibariyle 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 65’nci maddesinde sayılan kararlar (kovuşturmaya yer olmadığına, muhakemenin menine, beraata, her ne sebeple olursa olsun kamu davasının düşmesine veya ortadan kaldırılmasına dair kararlar) kapsamında değerlendirilemeyeceği, zira ceza mahkemesince belirlenen 5 yıllık denetim süresi içerisinde eğer davacı kasten yeni bir suç işler ise ceza mahkemesince, daha önce hükmolunan ceza ile ilgili hükmün açıklanacağı, dolayısıyla bu hükmün beraat veya düşme gibi değerlendirilemeyeceği, davacının tutuklu bulunduğu sürelerde eksik aldığı özlük haklarının, ancak 5 yıllık denetim süresi içerisinde kasıtlı yeni bir suç işlemediği takdirde açıklanması geri bırakılan hükmün ortadan kaldırılarak ceza mahkemesince davanın düşmesine karar verilmesi halinde 926 sayılı Kanunun 65’nci maddesi kapsamında davacıya ödenebileceği, bu nedenle; açıkta geçen sürelerde maaştan yapılan kesintilerin ödenmemesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata uyarlı olduğu sonucuna varılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy