AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2009/ 178
Karar No: 2009 / 1299
Karar Tarihi: 10.12.2009

(66 S. K. m. 1, Ek m. 2, 4)

Davacı vekili 28.01.2009 tarihinde kayda geçen dava dilekçesi ve savunmaya karşı cevap dilekçesinde özetle; İstiklal Madalyası ile onurlandırılan dedesi..........'in İstiklal Madalyası sahibi iken vefat ettiğini, İstiklal Madalyasını taşıma hakkının tek erkek evlat olarak babası .............'a geçtiğini, babasının da vefat etmesi ile madalyanın tek evlat olarak kendisine intikal ettirilmesi gerektiği halde halası ...........'a intikal ettirilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek İstiklal Madalyasının kendisine intikal ettirilmemesi işleminin iptalini talep ve dava etmektedir.

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının dedesi ...........'a Türkiye Büyük Millet Meclisinin 24.05.1926 tarihinde yapılan 107'nci toplantısının 1'inci celsesinde kırmızı şeritli İstiklal Madalyası verildiği, madalya sahibi ...........'in 09.03.1967 tarihinde vefatı üzerine söz konusu istiklal madalyası ve 5920 numaralı istiklal madalyası vesikasının madalya sahibinin büyük oğlu olan davacının babası olan .............'a 13.06.1967 tarihinde Milli Savunma Bakanlığınca intikal ettirildiği, davacının babası .............in 01.03.2007 tarihinde vefatından sonra davacının vekili aracılığı ile 27.11.2008 tarihli dilekçe ile davalı idareye müracaat ederek söz konusu istiklal madalyasının kendi adına tescil edilmesini ve intikalini talep ettiği, davalı idarece; madalya sahibi olan davacının dedesi ..........'in kızı, davacının halası olan ........... hayatta olduğundan ve ...........'a intikali gerektiğinden bahisle olumsuz cevap verilmesi üzerine AYİM'de işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Dava konusu ihtilaf davacının İstiklal Madalyası sahibi dedesinin vefatı tek erkek evladı olan davacının babasına intikal etmesinden sonra madalya hamilinin de vefatı halinde İstiklal Madalyasının madalya hamilinin yaşayan kızına mı yoksa madalya sahibinin yaşayan kızma mı intikal edeceği noktasındadır.

Davacının dedesi .............. 29 Teşrinisani 1336 tarih ve 66 sayılı İstiklal Madalyası Kanunu kapsamında İstiklal Madalyasına hak kazanmış ve kendisine İstiklal Madalyası verilmiştir. İstiklal Madalyası Kanununda madalyaya hak kazanılması ayrı bir konu olarak, madalyaya hak kazanan vefatı halinde madalyanın intikali ayrı bir konu olarak düzenlenmiştir.

66 Sayılı İstiklal Madalyası Kanununun 525 sayılı kanunla değişik 1'inci maddesinde kimlere İstiklal Madalyası verileceği düzenlenmiş olup, buna göre; İstiklal madalyası bilfiil kıta başında, cephede veya dahili isyanları teskinde hamaset ve fedakari asarı gösteren erkan, ümera ve zabitan ve efrat ve milli kahramanlara ve cephe gerisinde ulvi maksadın husulü için mesai ibraz edenlere ve istiklali milli uğrunda fedayı hayat eden şehitlerin büyük oğluna, yoksa büyük kızına, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine verilir hükmü getirilmiş, ancak daha sonra 869 sayılı Kanunun 2'nci maddesiyle eklenen EK-4'ncü maddesinde 15 Mayıs 1335 (1919) ile 09 Eylül 1338 (1922) tarihleri arasında Milli Orduda görev alan herkese İstiklal Madalyası verileceği hükme bağlanmıştır. Madalya sahibinin vefatı halinde mirasçılara intikalini düzenleyen aynı Kanunun EK-2 nci maddesi ise; İstiklal madalyasını hamil olanlardan vefat edenlerin istiklal madalyası erkek oğullarının en büyüğüne, erkek oğlu yoksa kız çocuklarının büyüğüne, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine intikal eyler. Bunların vefatından yine bu suretle intikal eder. Bunlardan biri vefat edipte tertip dahilinde varis bulunmadığı halde diğer tabakada bulunanlara veya onların veresesine aynı suretle intikal eyler.// (Ek fıkra: 15/1/1927 - 958/1 md.) Müteveffanın madalyasının bu madde mucibince intikal edeceği mirasçısı, İstiklal Madalyası ile taltif olunmuş ise, madalya, bu maddedeki sıra mucibince İstiklal Madalyası olmayan mirasçıya intikal eder. hükmünü içermektedir. Öte yandan EK-4'ncü maddesinde; Kanun uyarınca madalya verilmesi ve mirasçılara intikal işlemlerinin Milli Savunma Bakanlığınca yapılacağı öngörülmüştür.

Yukarıda açıklandığı üzere madalyaya hak kazanan ve kanuni madalya sahibinin vefatı halinde madalyanın intikal ettiği kişi kanunda madalya hamili olarak tabir edilmiştir. Kanunda açıkça düzenlediği üzere madalya sahibinin vefatı halinde intikalinde 1'nci kuşaktan murisler bir sıra dahilinde hak sahibi iken, madalya sahibinin vefatı üzerine madalyayı intikalen devralan madalya hamilinin vefatı durumunda madalya sahibinin değil, madalya hamilinin 1'inci kuşaktan murislerinin bir sıra dahilinde hak sahibi olacağı hüküm altına alınmıştır.

Somut olayda, madalya sahibi İbrahim ..........'ın vefatı ile madalyanın intikal ettiği, madalya sahibinin 1'inci kuşaktan murisi ve tek erkek evladı ...........'in madalya hamili iken vefatı halinde, İstiklal Madalyası 66 sayılı İstiklal Madalyası Kanunu EK Madde 2 gereği, madalya sahibinin 1'inci kuşaktan kızı .........'a değil, madalya hamilinin tek evladı olan davacı .........(..........)'e intikal edecektir. Bu çerçevede dava konusu işlemin konu unsuru itibarı ile hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Belirtilen nedenlerle hukuka aykırılık teşkil eden işleminin İPTALİNE,

KARŞI OY GEREKÇESİ

66 sayılı İstiklal Madalyası Kanununun Ek-2 nci maddesi; İstiklal madalyasını hamil olanlardan vefat edenlerin istiklal madalyası, erkek oğulların en büyüğüne, erkek oğlu yoksa kız çocukların büyüğüne, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine intikal eyler. Bunların vefatından yine bu suretle intikal eder. Bunlardan biri vefat edipte tertip dahilinde varis bulunmadığı halde diğer tabakada bulunanlara veya onların veresesine aynı suretle intikal eyler. hükmünü haizdir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükmü gereğince, madalya sahibi ..............'m vefatı ile madalyanın en büyük erkek evlat sıfatıyla ............'a intikal ettiği, .............'in da vefatı halinde, söz konusu madalyanın toruna değil madalyaya hak kazanan (gerçek hak sahibinin) kendi çocuğu olan ............'in hayatta bulunması durumunda bu şahsa intikal etmesinin gerektiği görüşünde olduğumdan sayın çoğunlukça verilen; karara muhalif kaldım. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy