AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2008/ 579
Karar No: 2008 / 1273
Karar Tarihi: 30.10.2008

(66 S. K. m. 1, Ek. m. 2, 4) (926 S. K. m. 201)

Davacı, 22.04.2008 tarihinde kayda geçen dava dilekçesinde özetle; dedesi …..’nun istiklal madalyası hamili iken 04.04.1988 tarihinde vefat ettiğini, istiklal madalyasını taşıma hakkının en büyük erkek evlat olarak babası ….’na geçtiğini, babasının da 13.04.2007 yılında vefat etmesi ve erkek evladı bulunmaması sebebiyle bu madalyayı taşıma hakkının kendisine verilmesi gerektiğini, ancak Kadıköy Askerlik Şubesi tarafından bu talebinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek, istiklal madalyasının intikal ettirilmemesi işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmektedir.

Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden; 15113 numaralı istiklal madalyası sahibi ……..’nun 04.04.1988 tarihinde vefatı ile madalyasının müracaatta bulunan büyük oğlu (davacının babası) …….’na 06.03.2000 tarihinde intikal ettirildiği, ……’nun 13.04.2007 tarihinde vefatı üzerine madalyanın istekte bulunan 2 nci oğlu (davacının amcası) ……na 21.01.2008 tarihinde intikal ettirildiği, daha önce davacının 30.10.2007 tarihli dilekçesi ile Üsküdar Askerlik Şubesi Başkanlığına müracaat ederek babası adına kayıtlı bulunan istiklal madalyasının kendisine intikalini talep ettiği, şubenin 06.12.2007 tarihli cevabi yazısı ile; istiklal madalyası sahibinin en büyük erkek çocuğu, onun vefatında büyük oğlu/kızı (madalya sahibinin torunu) düzenine göre yapılmakta olan intikal işlemlerinin mevzuattaki değişiklik nedeniyle madalya sahibinin 1 nci kuşaktan (oğlu/kızı) hayatta iken, bu kuşak arasında intikal ettirildiği, davacının babasının vefatı sonrası hayatta olan davacının amcasına intikal edebileceği ve bu konuda davacının amcası ….’nun da müracaatının bulunduğu belirtilerek talebinin red edildiği, bunun üzerine süresinde işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Taraflar arasındaki ihtilaf, madalyanın ilk sahibinin vefatı ile en büyük erkek evlada intikalinden sonra, bu kişinin de vefatı halinde, intikalin madalyanın ilk sahibinin yaşayan diğer oğluna mı, yoksa madalyanın son sahibinin mirasçılarına mı intikal edeceği noktasındadır.

926 Sayılı Personel Kanununun 201 nci maddesinde; İstiklal Madalyası Kanunu ile ek ve değişikliklerindeki İstiklal Madalyasına ait hükümlerin saklı olduğu belirtilmiştir.

66 Sayılı İstiklal Madalyası Kanununun 525 sayılı kanunla değişik 1 nci maddesinde kimlere İstiklal Madalyası verileceği düzenlenmiş olup, buna göre; İstiklal madalyası bilfiil kıta başında, cephede veya dahili isyanları teskinde hamaset ve fedakari asarı gösteren erkan, ümera ve zabitan ve efrat ve milli kahramanlara ve cephe gerisinde ulvi maksadın husulü için mesai ibraz edenlere ve istiklali milli uğrunda fedayı hayat eden şehitlerin büyük oğluna, yoksa büyük kızına, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine verilir hükmü getirilmiş, ancak daha sonra 869 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle eklenen EK-4 ncü maddesinde 15 Mayıs 1335 (1919) ile 09 Eylül 1338 (1922) tarihleri arasında Milli Orduda görev alan herkese İstiklal Madalyası verileceği hükme bağlanmıştır. Madalya sahibinin vefatı halinde mirasçılara intikali düzenleyen aynı Kanunun EK-2 nci maddesi ise; İstiklal madalyasını hamil olanlardan vefat edenlerin istiklal madalyası erkek oğullarının en büyüğüne, erkek oğlu yoksa kız çocuklarının büyüğüne, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine intikal eyler. Bunların vefatından yine bu suretle intikal eder. Bunlardan biri vefat edipte tertip dahilinde varis bulunmadığı halde diğer tabakada bulunanlara veya onların veresesine aynı suretle intikal eyler.// (Ek fıkra: 15/1/1927 - 958/1 md.) Müteveffanın madalyasının bu madde mucibince intikal edeceği mirasçısı, İstiklal Madalyası ile taltif olunmuş ise, madalya, bu maddedeki sıra mucibince İstiklal Madalyası olmayan mirasçıya intikal eder. hükmünü içermektedir. Öte yandan Ek-4 ncü maddesinde; Kanun uyarınca madalya verilmesi ve mirasçılara intikal işlemlerinin Milli Savunma Bakanlığınca yapılacağı öngörülmüştür.

Yapılan incelemede, davacının dedesine 66 Sayılı Kanuna göre İstiklal Madalyası verildiği, bilahare vefatında aynı kanunun Ek-2 nci maddesi kapsamında en büyük oğul olarak davacının babasına madalyanın intikal ettirildiği, madalyanın son hamisinin davacının babası olduğu noktasında şüphe yoktur.

66 Sayılı kanunun Ek-2 maddesi kapsamında, madalyanın ilk sahibinin vefatı halinde, birinci dereceden mirasçıların öngörülen sıra dahilinde hak sahibi oldukları açıktır. Yine aynı madde hükmüne göre, sayılan hak sahiplerinden birisinin madalyayı aldıktan sonra vefat etmesi halinde ise bu madalyanın torunların da dahil olmak üzere sıralı mirasçılarına intikal etmesi gerekmektedir. Buna göre, madalyanın son hamisi olan davacının babasının vefatı halinde, tertip dahilindeki varislerine Kanundaki sıraya göre (büyük oğul-büyük kız-baba-anne-eş) intikal ettirilmesi gerektiğinden, erkek kardeşi olmayan ve en büyük kız olduğu anlaşılan davacının hak sahibi olduğu kanaatine varılmış ve davacı yerine, davacının amcası adına yapılan madalya tescil işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Yukarıda açıklanan sebeplerle;

Davacıya istiklal madalyasının intikal ettirilmemesi işleminin İPTALİNE,

KARŞI OY GEREKÇESİ

66 sayılı İstiklal Madalyası Kanununun Ek-2 nci maddesi; İstiklal madalyasını hamil olanlardan vefat edenlerin istiklal madalyası, erkek oğulların en büyüğüne, erkek oğlu yoksa kız çocukların büyüğüne, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine intikal eyler. Bunların vefatından yine bu suretle intikal eder. Bunlardan biri vefat edipte tertip dahilinde varis bulunmadığı halde diğer tabakada bulunanlara veya onların veresesine aynı suretle intikal eyler. hükmünü haizdir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükmü gereğince, madalya sahibi ….’nun vefatı ile madalyanın en büyük erkek evlat sıfatıyla ……’na intikal ettiği, …….’nun da vefatı halinde, madalya sahibinin 1 nci kuşaktan diğer oğlu ……. hayatta iken madalya hamilinin 1 nci kuşaktan erkek evladı olmadığından bahisle en büyük kız evladı olan davacıya intikali yönünde oluşan sayın çoğunluk görüşüne katılmak mümkün olmamıştır. 30.10.2008 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy