AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2008/ 479
Karar No: 2008 / 1243
Karar Tarihi: 23.10.2008

(Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği m. 45, 71)

Davacı, 31.03.2008 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesinde özetle; Deniz Kuvvetleri Komutanlığında helikopter pilotu olarak görev yapmakta olduğunu, Eskişehir Asker Hastanesi Baştabipliğinin 22.05.2007/1198 nolu raporu ile hakkında Remisyonda Ülsaratif Kolit (İnflamatuar Bağırsak Hastalığı) tanısı ve Md.B/45 F-8 gereği Pilotaja Elverişli Değildir. Arızası uçuştan dolayı değildir. Fiilen uçuş gerektirmeyen sınıfının uygun kadro görev yerlerinde göre yapar. kararı verildiğini, bu rapora itiraz ettiğini, itiraz üzerine 1 nci kontrol muayenesi için Etimesgut Asker Hastanesi’ne sevk edildiğini ve bu Hastanenin 05.07.2007/1028 sayılı raporu ile Nonspesifik Kolit tanı ve TSK SYY Bl.VII Md.72/10-E Gereği Pilotaja Elverişlidir. kararı verildiğini, iki rapor arasında farklılık bulunması nedeniyle 2 nci kontrol muayenesi için Güzelyalı Asker Hastanesi’ne sevk edildiğini, bu Hastanenin 27.11.2007/783 sayılı ön raporu ile Remisyonda Kronik İltihabı Bağırsak Hastalığı tanısı ile B/45 F-8 Md.si Gereğince Pilotaja Elverişli Değildir. Fiili Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar. Arızası Uçuştan Dolayı Değildir. kararı verildiğini, bu rapora da itiraz ettiğini, bunun üzerine Ankara/GATA Profesörler Kuruluna sevk edildiğini, Ankara/GATA Gastroenteroloji Polikliniğinde görevli Doç.Tbp.Alb…………… tarafından muayenesinin yapıldığını, yapılan rektosigmoidoskopi sonucu hakkında TSK SYY.ne göre uçuşa mani olmayan Non -Spesifik Kolit tanısı konduğunu, muayenesinde alınan endoskopik biyopsi örnekleri üzerinde Ankara/GATA Patoloji Laboratuarınca yapılan incelemede sadece hafif -orta şiddete inflamasyon bulgularına rastlandığını, bu bulguların Gastroenteroloji Polikliniğince verilmiş olan Non -Spesifik Kolit tanısını doğrulamakta olduğunu, Non - Spesifik Kolit tanısının TSK SYY.nin 72/10 -E maddesi kapsamına girmekte olduğunu, Uçuş Muayene Kurulları’nın bu nedenle hakkında Pilotaja Elverişlidir. kararı vermesi gerektiğini, ancak Ankara/GATA Profesörler Kuruluna sek edilmesine rağmen, kontrol muayenesi sonucu düzenlenen son raporun önceki iki rapordan birisine uyduğundan bahisle Kurulda görüşülmesine gerek olmadığının bildirildiğini, ancak hakkında düzenlenen Güzelyalı Asker Hastanesi raporundaki Remisyonda Kronik İlitihabi Bağırsak Hastalığı tanısının yanlış olduğunu, mevcut rahatsızlığı ile ilgili olarak Ankara/GATA Profesörler Kuruluna sevk edilmesi gerektiğini belirterek, 2 nci kontrol muayenesi neticesinde hakkında düzenlenen Güzelyalı Asker Hastanesinin 27.11.2007/783 sayılı sağlık kurulu raporunun iptaline karar verilmesini talep ve dava etmektedir.

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Deniz Kuvvetleri Komutanlığı 351 nci Deniz Helikopter Filo Komutanlığı emrinde helikopter pilotu olarak görev yapmakta olan davacı hakkında düzenlenen Eskişehir Asker Hastanesi’nin 22.05.2007/1198 no’lu raporu ile Remisyonda Ülseratif Kolit tanısı ile B/45 F-8 Gereği Pilotaja Elverişli Değildir. Arızası Uçuştan Dolayı Değildir. Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar kararı verildiği, davacının bu rapora itirazı üzerine 1 nci kontrol muayenesi için Etimesgut Asker Hastanesi’ne sevk edildiği, bu Hastanenin 05.07.2007/1028 no’lu raporu ile Nonspesifik Kolit tanı ve TSK SYY Bl. VIII Md.72/10 -E Gereği Pilotaja Elverişlidir kararı verilmesi üzerine, iki rapor arasında farklılık bulunduğundan bahisle 2 nci kontrol muayenesi için Güzelyalı Asker Hastanesi’ne sevk edildiği, bu Hastanenin 27.11.2007/783 no’lu raporu ile Remisyonda Kronik İltihabi Bağırsak Hastalığı tanısı ile B/45 F-8 Md.si Uyarınca Pilotaja Elverişli Değildir. Fiili Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar. Arızası Uçuştan Dolayı Değildir. kararı verildiği, davacının bu rapora da itirazı üzerine Millî Savunma Bakanlığının 28.01.2008 tarihli yazısı ile GATA Profesörler Kuruluna sevk edildiği, GATA Baştabipliğinin 28.02.2008 tarihli yazısı ile; davacı hakkında düzenlenen ilk sağlık kurulu raporu ile 2 nci kontrol muayenesi sonucunda düzenlenen sağlık kurulu raporu sonucunun bir biri ile uyumlu olduğundan görüşülmesine gerek olmadığının bildirilmesi üzerine davacının 2 nci kontrol muayenesi sonucunda hakkında düzenlenen Güzelyalı Asker Hastanesinin 27.11.2007/783 no’lu raporun iptali istemi ile işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, esasen iptali istenen rapor ile, davacının ilk muayenesi neticesinde Eskişehir Asker Hastanesi tarafından tanzim edilen raporun tanı ve karar kısımlarının birbirleriyle uyumlu olup - olmadıkları noktasındadır. Davacı Güzelyalı Asker Hastanesindeki ikinci kontrol muayenesinde sonucunda tanzim edilen raporun hatalı olduğunu, bu rapor ile birlikte, süreçte tanı-karar yönünden üç farklı raporun ortaya çıktığını ve Konunun GATA Profesörler Kurulu tarafından çözülmesi gerektiğini belirtmektedir.

Pilotların sağlık yeterliliklerinin düzenlendiği TSK SYY’nin 72/10-B maddesinde; semptomsuz visseropitoz, midenin ince ve kalın barsağın konjenital malformasyonları (megakolon hariç), divertikülleri, ince ve kalın barsağın rezeksiyonsuz veya uçuş görevine engel teşkil etmeyen (klinik ve laboratuar bulgularının normal olduğu) segmenter rezeksiyonlu ameliyatları, tek veya birkaç adet polipleri, hafif irritabl kolon sendromu (kötü huylu tümör hariç) rahatsızlıklarının uçuş araç ve gereçlerini kullanmaya engel teşkil etmeyeceği, uçuş emniyetini bozmayacağı ve zamanla artmayan bu arızaların uçuşa engel teşkil etmeyeceği belirtilmiş, aynı Yönetmeliğin hastalık ve arızalar listesi bölümü 45/B-8 nci maddesindeki; komplikasyon yapmamış kronik iltihabi bağırsak hastalıklarının (Crohn Hastalığı, Kolits Ülseroza ve benzeri) remisyonları, konjental ve akkiz megakolun, altı aylık tedaviye rağmen iyileşmeyen veya nüks eden soliter rektal ülser rahatsızlıklarının, sınıflandırma çizelgesinin A diliminde (-) işareti aldığından, uçuşa engel olan ve fiilen uçuşu gerektirmeyen, sınıfının uygun kadro görev yerlerinde istihdamı gerektiren rahatsızlıklar olarak kabul edilmiştir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin Raporların Onay Makamları ve İtirazları başlıklı 71 nci maddesi ise; Hava Sağlık ve Muayene Merkezlerinin düzenlediği istirahat, geçici uçuştan men veya uçuşa elverişlilik raporları o merkezin baştabipliğince, uçuşa elverişsizlik raporları ise Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığı Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığınca onaylanır. Sınıf değişikliğini gerektiren raporların son onay makamı, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığıdır.

Hava Sağlık ve Muayene Merkezlerince verilen raporların en son onay makamı tarafından onaylanıp ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edildiği veya karar onay makamlarınca tatminkâr bulunmadığı takdirde ya da herhangi bir ihbarda, uçucu Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca, birinci kontrol muayenesi için diğer bir Hava Sağlık ve Muayene Merkezine gönderilir. Yapılan ilk muayenenin kararı ile sonraki kontrol muayenesi arasında uyumsuzluk bulunmazsa karar kesinlik kazanır. Kararlar arasında uyumsuzluk bulunursa; uçucu, ikinci kontrol muayenesi için üçüncü bir Hava Sağlık ve Muayene Merkezine gönderilir.

Bu merkezin kararı önceki iki karardan hangisine uyuyorsa ona göre işlem yapılır. Şayet ikinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor ile önceki iki rapor arasında tanı ve karar bakımından bir uyumsuzluk görülürse; raporlar, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığına gönderilir. Bu makam ilgiliyi, kesin kararlı raporun düzenlenmesi için Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu muayenesine gönderir. Bu Kurulca düzenlenen rapor üzerinde hiçbir değişiklik yapılamaz. Rapor kararı kesindir. Bu raporların onayı, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığınca yapılır. şeklinde düzenlenmiştir.

Somut olayın dava konusu olmasından sonra, GATA Dekanlığı ve Eğitim Hastanesi Baştabipliğinin 16.04.2008 tarihli emrine istinaden olayla ilgili inceleme ve görüş için tamamı dâhiliye uzmanı öğretim üyelerinden oluşan komisyon teşekkül ettirildiği anlaşılmaktadır. Söz konusu komisyon 21.04.2008 tarihli raporunda; iptali talep edilen Güzelyalı Asker Hastanesi tarafından remisyon kronik iltihabi barsak hastalığı tanısı ile verilen B/45, F-8, pilotaja elverişli değildir kararlı raporun, ilk merkez olarak Eskişehir Asker Hastanesi tarafından remisyon da ülseratif kolit (inflamatuar bağırsak hastalığı) tanısı ile verilen B/45, F-8, pilotaja elverişli değildir kararlı rapor, ile uyumlu olduğu, farklı hastaneler tarafından konulmuş olan tanıların isim olarak ayrı olsalar da neticeten süregelen kalın barsak iltihabi hastalığını ifade ettiğini, düzelmeyen süregelen kalın barsak iltihaplarının (kolitler) sağlık kurulunda aynı işlemi gördükleri belirtilmiştir.

Sonuç olarak davacının ikinci kontrol muayenesi (üçüncü merkez) olarak sevk edildiği İzmir Güzelyalı Asker Hastanesi tarafından remisyonda kronik iltihabi barsak hastalığı tanısı ile verilen B/45, F-8, pilotaja elverişli değildir kararlı raporundaki tanı ve kararın, davacının ilk muayene için sevk edildiği (birinci merkez) Eskişehir Asker Hastanesinin tanı ve kararı ile aynı paralelde olduğu, bu bağlamda Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 71 nci maddesi gözetilerek, üç merkezden ikisinin raporları uyumlu olduğundan davacının GATA Profesörler kurulu muayenesine tabi tutulmaksızın işlem tesisinin mevzuata uygun olduğu, davacının iptalini talep ettiği Güzelyalı Asker Hastanesinin 27.11.2007/783 sayılı, remisyonda kronik iltihabi barsak hastalığı tanı ve B/45, F-8 pilotaja elverişli değildir kararlı raporun tanzimi aşamasında intranet ortamındaki uçucu muayene sisteminden istifade edilerek davacının talebi safahatı ile bilgilere ulaşıldığı, gerekli tetkiklerin yapıldığı, neticeden raporun tanziminde usul ve mevzuata aykırı bir yön görülmediği sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE,

KARŞI OY GEREKÇESİ

Davacı dilekçesinde özetle; 1988 yılından beri Deniz Kuvvetleri Komutanlığında helikopter pilotu olarak görev yaptığını, Eskişehir Askeri Hastanesinin 22.05.2007 tarihli raporu ile pilotaja elverişli değildir kararı verildiğini, bu rapora itirazı üzerine sevk edildiği Etimesgut Asker Hastanesinin pilotaja elverişlidir raporu düzenlendiğini, iki rapor farklı olduğundan Güzelyalı Asker Hastanesine sevk edildiğini, ileri tetkik için İzmir Asker Hastanesine gönderildiğini, pilotaja elverişli değildir raporu verildiğini, GATA Profesörler Kuruluna sevkini talep ettiğini, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığı tarafından GATA Profesörler kuruluna sevk edildiğini, burada tetkiklerinin yapıldığını, Profesörler Sağlık Kuruluna çıkarılmadan evraklarının iade edildiğini, Askeri Hastaneler tarafından hakkında farklı kararlar verilmesinin nedeninin rahatsızlığının nitelenmesine yönelik olduğunu, hafif iltihabi kolon sendromunun pilotaja elverişli kararı verilmesini gerektirdiğini, GATA Profesörler kuruluna sevki ile alınacak rapora göre Güzelyalı Asker Hastanesi tarafından düzenlenen raporun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Eskişehir Asker Hastanesinin 22.05.2007 tarih 1198 sayılı remisyonda ülseratif kolit teşhisi ile pilotaja elverişli değildir raporu düzenlendiği, davacının itirazı üzerine sevk edildiği Etimesgut Asker Hastanesinin 05.07.2007 tarih ve 1028 sayılı nonsperitik kolit teşhisli pilotaja elverişlidir raporu verildiği, raporların sonuç bölümü farklı olduğundan Güzelyalı Asker Hastanesine sevk edildiği, bu hastanenin 27.11.2007 tarih ve 783 sayılı remisyonda kronik iltihabi bağırsak hastalığı teşhisi ile pilotaja elverişli değildir raporu verildiği, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığının 28.01.2008 tarihli yazısı ile Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 71 nci maddesi uyarınca davacının GATA Profesörler Sağlık Kuruluna sevk edildiği, davacının GATA Komutanlığına başvurduğu, tetkiklerinin yapılmaya başlandığı, GATA Profesörler Sağlık Kuruluna çıkarılmadan farklı asker hastanelerince konulmuş olan tanıların isim olarak ayrı olsalar da neticede süre gelen kalın barsak iltihabı hastalığını ifade ettiği, GATA Profesörler Sağlık Kurulu muayenesine tabi tutulmaksızın işlem tesisi gerektiği belirtilerek davacının evraklarının iade edildiği, davacı hakkında sonuç işlem tesisine esas alınan Güzelyalı Asker Hastanesinin raporunun iptalini dava konusu yaptığı anlaşılmıştır.

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin raporların onay makamları ve itirazları başlıklı 71 nci maddesi; Hava sağlık ve muayene merkezlerinin düzenlediği istirahat, geçici uçuştan men veya uçuşa elverişlilik raporları o merkezin baştabipliğince, uçuşa elverişsizlik raporları ise Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığı Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığınca onaylanır. Sınıf değişikliğini gerektiren raporların son onay makamı, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığıdır.

Hava Sağlık ve Muayene Merkezlerince verilen raporların en son onay makamı tarafından onaylanıp ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edildiği veya karar onay makamlarınca tatminkâr bulunmadığı takdirde ya da herhangi bir ihbarda, uçucu Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca, birinci kontrol muayenesi için diğer bir Hava Sağlık ve Muayene Merkezine gönderilir. Yapılan ilk muayenenin kararı ile sonraki kontrol muayenesi arasında uyumsuzluk bulunmazsa karar kesinlik kazanır. Kararlar arasında uyumsuzluk bulunursa; uçucu ikinci kontrol muayenesi için üçüncü bir Hava Sağlık ve Muayene Merkezine gönderilir. Bu merkezin kararı önceki iki karardan hangisine uyuyorsa ona göre işlem yapılır. Şayet ikinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor ile önceki iki rapor arasında tanı ve karar bakımından bir uyumsuzluk görülürse; raporlar, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığına gönderilir. Bu makam ilgiliyi, kesin kararlı raporun düzenlenmesi için Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu muayenesine gönderir.

Bu Kurulca düzenlenen rapor üzerinde hiçbir değişiklik yapılamaz. Rapor kararı kesindir. Bu raporların onayı Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığınca yapılır. şeklinde düzenlenmiştir. Aynı Yönetmeliğin 72 nci maddesinde yetişmiş uçucular hakkında, hava sağlık muayene merkezlerindeki muayeneleri sırasında uçuş yönünden karar verilirken uçucu adayların nitelikleri uygulanmakla beraber uçuş araç ve gereçlerini kullanmaya engel teşkil etmeyecek, uçuş emniyetini bozmayacak ve zamanla artmayacak aşağıdaki arızaların uçuşa engel teşkil etmeyeceği belirtilerek uçuşa engel teşkil etmeyecek hastalıklar arasında (Madde 72/10-E) hafif iltihabı kolon sendromu da gösterilmiştir.

GATA Yönetmeliğinin 15 nci maddesinde Profesörler Sağlık Kurulunun görevleri sayılmış, bunlar arasında Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sağlık sorunları ve raporlarıyla ilgili anlaşmazlıkları sağlık kurulu olarak ve hakem sıfatı ile kesin karara bağlamak olduğu belirtilmiştir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli uçucu personel hakkında verilen raporların nasıl kesinlik kazanacağı, itiraz halinde yapılacak işlemler ve onay makamlarının yetkileri Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 71 nci maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca Hava Sağlık ve Muayene merkezince verilen raporlar onay için ilgili makama gönderilecek, itiraz halinde veya onay makamı tarafından tatminkâr bulunmadığı takdirde ya da herhangi bir ihbarda ilgili personel birinci kontrol muayenesine sevk edilecektir. Yapılan ilk muayene ile ikinci muayene uyumlu ise rapor kesinlik kazanacak, uyumsuzluk bulunursa, uçucu personel üçüncü bir Hava Sağlık Muayene merkezine gönderilecektir. Bu merkezin kararı önceki iki rapordan hangisine uyarsa ona göre işlem yapılacak, ikinci kontrol sonucunda düzenlenen rapor ile önceki iki rapor arasında tanı ve karar bakımından bir uyumsuzluk görülürse Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığınca ilgili personel Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık kuruluna gönderilecektir.

Somut olayda; davacı hakkında üç muayene sağlık merkezi tarafından düzenlenen raporlar tanı bakımından farklıdır. Pilotaja elverişli olmadığı noktasında iki rapor uyumlu ise de teşhis yönünden farklı durumdadır, hastalığın tanısının farklı konulması halinde Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 72 nci maddesi uyarınca pilotaja elverişli olup, olmama noktasında ayrı sonuçlara gidebilecektir. İtirazlardan sonra düzenlenen raporların kesinlik kazanması için onay makamları tarafından yeterli bulunarak onaylanması gerekmektedir. İtiraz sonunda düzenlenen raporlar yeterli görülmezse Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği hükümleri uyarınca Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Daire Başkanlığı uçucu personeli GATA Profesörler kuruluna sevk etmeye yetkilidir. Hastalığın tanısının konulması tamamen tıbbi konuya yöneliktir. Davacının muayenesinin yapılarak, tetkiklerinin değerlendirilmesi suretiyle tanının konulması ve sonuç kararın buna göre verilmesi gerekir. Düzenlenen raporlar tanı ve karar bakımından uyumlu görülmeyerek davacının GATA Profesörler kuruluna sevkine rağmen yetkili kurulda davacının teşhisinin konularak kesin karar verilmeden davacı hakkında Güzelyalı Asker Hastanesinin raporu esas alınarak işlem tesis edilmesi mevzuata, hukuka uygun değildir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle işlemin iptaline karar verilmesi görüşü ile davanın reddi yönünde oluşan çoğunluğa katılmadım. 23.10.2008 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy