AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2008/ 1059
Karar No: 2009 / 511
Karar Tarihi: 07.05.2009

(2709 S. K. m. 125) (1602 S. K. m. 35, 40, 45) (AYİBK. 05.12.1983 T. 1983/1 E. 1983/17 K.)

Davacı, 15.10.2008 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kayıtlarına geçen dava dilekçesinde özetle; kızının işitme problemi nedeniyle Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Kurulu kararı ile dijital işitme cihazı kullanmasının uygun görüldüğünü, dijital işitme cihazı ve muhteviyatına 1900 YTL. ödediğini, fatura bedelinin tarafına ödenmesi istemi ile idareye başvurduğunu ancak hesabına 800 YTL. yatırıldığını ve eksik ödenen kısmın kendisine iadesi için yaptığı müracaatın red edildiğini, hakkında tesis edilen bu işlemin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek; işitme cihazı ve muhteviyatının toplam fatura bedelinin eksik ödenmesi işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Çankaya İlçe Jandarma Komutanlığı emrinde Uzman Jandarma Çavuş görev yapan davacının kızının işitme problemi nedeniyle müracaat ettiği GATA Hastanesi Baştabipliği Kulak Burun Boğaz Servisi Uzmanı'nın 23.03.2007 gün ve 303 nolu raporu ile bilateral sensörinöral işitme kaybı tanısı konulduğu ve her iki kulağına da işitme cihazı tatbik edilmesine karar verildiği, davacının kızının daha sonra yapılan muayenesi sonunda GATA Baştabipliği Kulak Burun Boğaz Servisine ait üç tabip imzalı 08.11.2007 tarih ve 932 nolu rapor ile bilateral sensörinöral işitme kaybı tanısı konularak halen kullanmakta olduğu işitme cihazından yeterli fayda sağlayamadığından işitme cihazlarının yenilenmesine karar verildiği, bu maksatla hastane tarafından verilen rapora istinaden bahse konu digital işitme cihazının davacı tarafından 14.11.2007 tarihinde … İşitme Sistemleri Tic. Ltd. Şti. Kızılay şubesinden fatura karşılığı 1 adet Phonak Supero 413 AZ markalı digital işitme cihazının KDV dahil toplam: 1900 TL (Bindokuzyüz Türk lirası) ödenerek alındığı, digital işitme cihazı bedeline ödemiş olduğu tutarı almak üzere Jandarma İkmal Merkez Komutanlığı’na başvurduğu, digital işitme cihazı bedeli olarak davacıya 16.12.2007 tarihinde 800,00 TL tutarında ödeme yapıldığı, davacının 04.09.2008 tarihli dilekçe ile eksik kısmın iadesi için başvurduğunda; cevaben 2007 Yılı Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği uyarınca Maliye Bakanlığınca, her kulak için işitme cihazları için 800 TL ödendiğinin bildirildiği, işitme cihazı bedelinin eksik ödenen kısmının da ödenmesi talebinin reddi yönündeki işlemin iptali istemiyle davacının iş bu davayı açtığı anlaşılmıştır.

Dava açma süresinin, kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle, davanın her aşamasında gerek tarafların talebi üzerine ve gerekse re’sen mahkemece dikkate alınması gerekmektedir. Anayasanın 125 ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 40’ncı maddelerinde, dava açma süresinin her çeşit işlemlerde yazılı bildirim tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı belirtilmiş ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin 05.12.1983 gün ve E.1983/1, K.1983/17 sayılı İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararında da dava açma süresinin yazılı bildirimi takip eden tarihten başlayacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.

1602 sayılı Kanunun Dava Açma Süresi başlığını taşıyan 40 ncı maddesinde; ...Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açma süresi her çeşit işlemlerde yazılı bildirim tarihinden itibaren kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hallerde 60 gündür. Adresleri belli olmayanlara özel kanunlardaki hükümlere göre ilan yolu ile bildirim yapılan hallerde; özel kanunda aksine hüküm bulunmadıkça ilan tarihinden itibaren onbeş gün sonra başlar... hükmü yer almaktadır.

Kanunun İhtiyari Müracaat ve İdari Makamların Sukutu başlıklı 35 nci maddesinin (a) bendi, İhtiyari müracaat; Kesin işlem yapmaya yetkili makamlarca tesis edilen idari işlemlerin geri alınması, kaldırılması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması, üst makamdan yoksa işlemi yapmış olan makamdan idari dava açmak için belli olan süre içinde istenebilir. Bu müracaat işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurur. Altmış gün içinde cevap verilmez ise, istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddi üzerine dava açma süresi başlar ve müracaat tarihine kadar geçmiş olan süre de hesaba katılır. hükmünü amirdir.

Kanunun 35/b maddesinde ise; İlgililer, hakkında idari davaya konu olabilecek bir eylem veya işlemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler. Bu halde yetkili makamlar en çok altmış gün içinde bir cevap verirler. Bu süre içinde cevap verilmez ise, istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bitiminden itibaren idari dava açma süresi içinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açabilirler. denmektedir.

Kanunun 45 nci madde (A) bendinde, süresi dışında açılan davaların reddine karar verileceği belirtilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri çerçevesinde somut olaya dönüldüğünde; davacının 14.11.2007 tarihinde 1.900,00 TL. ödeyerek satın aldığı işitme cihazı bedelinin 800,00 TL.lik kısmının idare tarafından kendisine 16.12.2007 tarihinde ödendiği hususunda tereddüt bulunmamaktadır. Bu ödeme işlemi ile davacının eksik ödemeden haberdar olması nedeniyle 16.12.2007 tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresinin başladığı anlaşılmaktadır. Davacının ise eksik ödeme nedeniyle en geç 14.02.2008 tarihine kadar idari müracaatta bulunması veya dava açması gerekirken bu süre geçtikten sonra 04.09.2008 tarihinde idari müracaatta bulunduğu, yasal süre içerisinde yapılmayan idari müracaatlar üzerine verilen red cevaplarının ise yeni bir dava açma süresi bahşetmeyeceği dikkate alındığında davada süre aşımı bulunduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Davanın süre aşımı yönünden REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy