AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2013/ 954
Karar No: 2014 / 1055
Karar Tarihi: 02.07.2014

(657 S. K. m. 72)

Davacı vekili, 10.06.2013 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesinin, AYİM 2’nci Dairesinin 19.06.2013 tarih ve 2013/759 - 737 Esas - Karar Sayılı Kararı ile reddedilmesinden sonra, 01.07.2013 tarihinde AYİM’de kayda geçen yenileme dilekçesi ile cevaba cevap dilekçesinde, özetle; davacının 07.04.1997 tarihinden itibaren J.Gn.K.lığı Per. Bşk.lığı Svl.Me. ve İşçi Tyn. Şb. Md.lüğü bünyesinde memur olarak göreve başladığını; kendisine verilen tüm görevleri başarı ile yerine getirdiğini; hiçbir disiplin cezası almadığını; 30.05.2013 tarihli tayin emriyle mevzuata uygun olmayan atamaların sebebini sorması üzerine sözlü hakarete maruz kaldığını ve bununla de yetinilmeyerek intibak atamasına tabi tutulduğunu; toplam 110 memurun atanma gerekçelerinin maddi ve hukuki olarak mevcut olmasına rağmen davacının atamasının sübjektif olarak gerçekleştiğini; atama işleminin şekil, konu, maksat ve sebep unsurları yönünden de hukuka aykırı olduğunu ayrıca, davacının atamasının J.Gn.K.lığı Personel Başkanı tarafından yapıldığını Yönetmeliğin 18’inci maddesinde, hangi tür atamaların J.Gn.K.lığı Personel Başkanlığına devredilebileceğinin belirtilmiş olduğunu; atama işleminin yetki unsuru yönünden de hukuka aykırı olduğunu belirterek işlemin iptaline ve yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM Nöbetçi Daire Başkanlığının 21.08.2013 gün ve 2013/373 Esas sayılı kararıyla Yürütmenin Durdurulması talebinin reddine karar verilmiştir.

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; J.Gn.K.lığı Per.Bşk.lığı Svl.Me.ve İşçi Tyn.Şb.Md.lüğü emrinde görev yapmakta olan davacının, J Gn.K.lığının 04.06.2013 tarihli atama istemiyle Loj.K.lığı Kur.Bşk.lığı Ana Mlz Bkm.İkm.D.Bşk.lığı, Ana Malzeme ve Plan Koor.Şubesi emrine atanması üzerine bu işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle süresinde iş bu davanın AYİM'de açıldığı anlaşılmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72’inci maddesi; “Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.

(Değişik fıkra: 09/04/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 05/02/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 Sayılı Kararı ile; Yeniden düzenlenen fıkra: 18/05/1994 - KHK/ 527/5 md.) Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.

(Ek fıkra: 09/04/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 05/02/1992 tarih ve E.1990/22, K.1992/6 Sayılı Kararı ile; Yeniden düzenlenen fıkra: 18/05/1994 - KHK/ 527/5 md.) Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;

a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara %60'ı,

b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara %50'si,

c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara %25'i, kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.

Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.

(Ek fıkra: 09/04/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 05/02/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 Sayılı Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/05/1994-KHK/ 527/5 md.) Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez. Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli Sandığına yatırılması gerekir.

(Değişik fıkra: 29/11/1984 - KHK - 243/13 md.) Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar.” hükmünü,

Jandarma Genel Komutanlığı Ve Sahil Güvenlik Komutanlığında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına ilişkin Yönetmeliğin “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesi:

‘Yer değiştirme suretiyle atamalarda esas alınacak temel ilkeler şunlardır:

a) Bu Yönetmelik kapsamındaki Devlet memurları için hizmet alanlarındaki görevin sürekliliği esastır.

b) Yer değiştirme sureti ile atamalarda, atanmak istenilen hizmet bölgesi ve alanındaki kadro imkânları ile ayrılmak istenen yerdeki hizmet ihtiyacı öncelikle dikkate alınır.

c) Kurumun hizmet ihtiyacı nedeniyle hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerine bakılmaksızın belirli bir süre görev yapmak üzere veya sürekli görevle atama yapılabilir.

ç) Hizmet ihtiyacı nedeniyle yapılacak atamalarda, görevin özelliğine göre hizmet bölgeleri ve alanları arasında memurların adil ve dengeli dağılımı sağlanır.

d) Atama isteklerinin değerlendirilmesinde asgari bölge ve eşiti birlik komutanları ile kurum amirlerinin görüşleri de dikkate alınır.

e) Atanacak memurun asaletinin onaylanmış olması gerekir.’ hükmünü;

Yönetmeliğin ‘Hizmet gereği yapılacak yer değiştirmeler’ başlıklı 10’uncu maddesi ise:

‘(1) Haklarında yapılan adli ve idari bir soruşturma sonucuna göre o yerde kalmalarında sakınca görülenlerin, hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerine bakılmaksızın, hizmetin gereği olarak yer değiştirme suretiyle atamaları yapılır.

(2) İdari teşkilatlanmadaki değişikliklere bağlı olarak kadroların iptali durumunda kazanılmış hak aylığı derecesiyle öncelikle aynı il içerisindeki benzer bir kadroya, bunun mümkün olmaması halinde diğer illerdeki benzer kadrolara atanma yapılır. Bu şekilde yapılacak yer değiştirme suretiyle atamalarda, durumuna uygun boş kadro bulunması halinde personelin isteği dikkate alınır.’ hükmünü;

Yönetmeliğin 18’inci maddesi ise:

‘(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki

a) Jandarma Genel Komutanlığı emrindeki Devlet memurlarının atama ve nakil yetkisi İçişleri Bakanına aittir. İçişleri Bakanı bu yetkisini;

1) Özür grupları, mahkeme kararları, kadro değişikliği, nakil, görevde yükselme, unvan değişikliği ve görev grupları arasındaki geçiş kapsamındaki atamalar için Jandarma Genel Komutanlığı Personel Başkanına,

2) (1) numaralı alt bent dışındaki atamalar için, Jandarma Genel Komutanına veya Jandarma Genel Komutanlığı Kurmay Başkanına devredebilir.

b) Sahil Güvenlik Komutanlığı emrinde görevli Devlet memurlarının atamaları 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun 8 inci maddesi hükümlerine göre Sahil Güvenlik Komutanlığınca yapılır.’ hükmünü içermektedir.

Yönetmeliğin 18’inci maddesi uyarınca, Jandarma Genel Komutanlığı emrindeki Devlet memurlarının atama ve nakil yetkisinin İçişleri Bakanına ait olduğu; İçişleri Bakanının, bu yetkisini, ‘özür grupları, mahkeme kararları, kadro değişikliği, nakil, görevde yükselme, unvan değişikliği ve görev grupları arasındaki geçiş kapsamındaki atamalar’ için Jandarma Genel Komutanlığı Personel Başkanına devredebileceği; bunlar dışındaki atamalar için, Jandarma Genel Komutanına veya Jandarma Genel Komutanlığı Kurmay Başkanına yetki devrinin mümkün olduğu görülmektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve açıklamalara nazaran, dava konusu olay değerlendirildiğinde; öncelikle davacının ataması J.Gn.K.lığı Personel Başkanlığınca yapılmıştır. Bu durum, Yönetmeliğin 18’inci maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Zira, davacının ataması, yetki devriyle Personel Başkanlığına devredilebilecek türdeki atamalara girmemektedir.

Her ne kadar davalı idarece, Yönergede belirtilen esaslara göre yetkili makamca işlem tesis edildiği savunulmuş ise de; Yönetmeliğin 18’inci maddesine aykırı olan Yönerge hükmüne riayet edilmiş olmasının, işlemi hukuka uygun hale getirmez. Bu gerekçeler ışığında; davacının atamasında, Yönetmeliğin 18’inci maddesinde belirtilen esaslara aykırı hareket edildiği ve işlemin ‘yetki’ unsuru itibariyle hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Ayrıca dava dosyasındaki belgelerden ve davalı idarenin savunmasında davacının görevinin kendisine verdiği yetkileri farklı amaçlar uğrunda kullanmaya başladığının anlaşılması üzerine yeni ihdas edilen Tayin ve Nakil işlemleri Uzmanı kadro görev yerinde kalmasında sakınca görülmesi sebebiyle atamasının yapıldığı anlaşılmaktadır. Davalı idarenin bu iddiaları ile ilgili olarak davacı hakkında davalı idarece yapılmış herhangi bir adli veya idari tahkikat bulunmamakta olup aksine birçok takdir ve ödül belgesi bulunmaktadır. Davacıyla ilgili tek olumsuz belge 30 Mayıs 2013 tarihinde tutulan tutanak üzerine “Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek” suçundan aldığı disiplin cezasıdır. Davacı da bu cezanın hemen akıbetinde normal atama dönemi olmamasına rağmen atamaya tabi tutulmuştur. Davacının aynı eylemi dolayısıyla hem disiplin cezası ile cezalandırılması hem de atamaya tabi tutulması işlemi ölçülülük ilkesine de aykırı olup bu yönüyle hukuka aykırıdır. Zira idari işlemlerin genel amacı kamu yararı olup, davacının cezalandırma amaçlı olarak uzun süredir görev yapması sebebiyle uzmanlaştığı bir kadrodan hiçbir tecrübesi olmayan başka bir kadroya atanmasında kamu yararı da bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle;

Davacının Svl.Me. ...'ün atanma İŞLEMİNİN İPTALİNE,

Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 02 TEMMUZ 2014 tarihinde OYÇOKLUĞU ile karar verilmiştir.

KARŞI OY GEREKÇESİ

1. Jandarma Genel K.lığı Ve Sahil Güvenlik K.lığında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 18’inci maddesi uyarınca, Jandarma Genel Komutanlığı emrindeki Devlet memurlarının atama ve nakil yetkisinin İçişleri Bakanına ait olduğu; İçişleri Bakanının, bu yetkisini, ‘özür grupları, mahkeme kararları, kadro değişikliği, nakil, görevde yükselme, unvan değişikliği ve görev grupları arasındaki geçiş kapsamındaki atamalar’ için Jandarma Genel Komutanlığı Personel Başkanına devredebileceği; bunlar dışındaki atamalar için, Jandarma Genel Komutanına veya Jandarma Genel Komutanlığı Kurmay Başkanına yetki devrinin mümkün olduğu görülmüştür.

2. Bu kapsamda;

a. Atamaya ilişkin anılan yetkinin 26 Mart 2013 tarihinde verilmiş olması,

b. Davacının uzun süredir burada görev yapmış olması, bu nedenle de atama ile ilgili problemlerini gündeme getiren memurlara atama konusunda yetkinin kendisinde olduğunu ifade etmesi ve bu kapsamda da kendisine verilen yetkileri farklı amaçlar uğrunda kullanmaya başladığının anlaşılması ve bu durumu nedeni ile görev yerinde kalmasında sakınca görülmüş olması,

c. Yapılan atama ile hiçbir özlük kaybına uğramamış olması

çerçevesinde tesis edilen dava konusu işlemin hukuka uygun olduğunu değerlendirdiğimizden çoğunluğun görüşüne katılmadık.02.07.2014

AYRIŞIK OY GEREKÇESİ

Dava konusu işlemin yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu şeklindeki gerekçeye iştirak etmekte, işlemde kararda belirtilen diğer hukuka aykırılık bulunduğu yönündeki gerekçeye katılmadığından, bu yöndeki gerekçe nedeniyle ayrışık oy kullandım. 02.07.2014 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy