AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2013/ 1660
Karar No: 2014 / 434
Karar Tarihi: 26.03.2014

(2709 S. K. m. 125)

Davacı vekili, 06.11.2013 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesi ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; müvekkili davacının 2013 yılında Kuleli Askeri Lisesinden mezun olduğunu, Kara Harp Okuluna kayıt için sağlık muayenesine tabi tutulduğunu, bu muayene sırasında rahatsızlığı tespit edilerek “kronik nitelik kazanmış uyum bozukluğu, D/16/F/1 askeri öğrenci olamaz” kararı verilmesi üzerine Kara Harp okuluna kabul edilmediğini, söz konusu rapor nedeniyle 30.09.2013 tarihinde tebliğ edilen yazı ile ilişiğinin kesildiğini, rahatsızlığının bünyesel olduğunu, Kuleli Askeri Lisesine girmeden öncede rahatsızlığının mevzut olduğunu, askeri liseye alınırken yapılan sağlık muayenesi usulüne uygun olarak yapılsa idi, davacının sağlık durumu nedeniyle askeri öğrenciliğe alınmayacağını, şu an sınava hazırlık nedeni ile en az 1 yıl kaybetmiş durumda olduğunu, lise mezunu olduğu için dikey ya da yatay geçiş söz konusu olmadığını, askere elverişli olmadığı halde davalı idarece yeterli muayene yapılmadığı için bu durumunun tespit edilememesi sonucu Kara Harp Okuluna alınıp askeri öğrencilik yapması nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararlarının karşılanması gerektiğini, fazlaya ilişkin istemleri saklı kalmak kaydıyla; davacıya 1.000-TL maddi ve 1.000-TL manevi olmak üzere toplam 2.000-TL tazminatın olay tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden; askeri liseye girmeden evvel 16.07.2008 tarihinde İstanbul Yeşilyurt Hv.Sağ. ve Mua.Mrk.Bşk.lığında yapılan muayenesinde, askeri lise öğrenciliğine engel bir rahatsızlığı görülmeyerek “sağlam” olduğuna karar verilen ve bu karara istinaden Kuleli Askeri Lisesine kabul edilen davacı M...’ın, Kara Harp Okuluna devam edebilmesi gerekli olan muayene sonucunda Kasımpaşa Asker Hastanesine bağlı Hava Harp Okulu Bünyesinde teşkil edilen sağlık kurulunca düzenlenen, 09.05.2013 tarih ve 124 nolu sağlık kurulu raporuyla, hakkında “D16F1 Kronik nitelik kazanmış uyum bozukluğu Askeri Öğrenciliğe Devam Edemez" kararının verildiği, bu raporun onaylanması üzerine davacının 30.09.2013 tarihi itibariyle askeri okuldan çıkarıldığı, davacı vekilince 06.11.2013 tarihli dilekçe ile 1.000 TL maddi ve 1.000 TL manevi olmak üzere toplam 2.000 TL tutarındaki tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi talebiyle MSB.lığı aleyhine AYİM’ de süresi içinde işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
T.C. Anayasasının 125 inci maddesine göre, idare kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararları ödemekle yükümlüdür. Bu suretle idarenin sorumluluğu Anayasa prensibi olarak kabul edilmiştir. Ancak idarenin sorumluluğunun hangi esaslara göre belirleneceği Anayasa’da belirtilmemiş, bu meselenin halli doktrin ve yargı kararlarına bırakılmıştır. Bugün idarenin sorumluluğu hizmet kusuru ve kusursuz sorumluluk ilkelerine dayandırılmaktadır. İster hizmet kusuru, isterse kusursuz sorumluluk ilkelerine dayandırılsın, genel olarak idarenin tazmin borcunun doğabilmesi için bir zararın mevcudiyeti, zarara yol açan eylemin veya işlemin idareye yüklenebilir nitelikte olması ve zarar ile eylem veya işlem arasında illiyet bağının bulunması zorunludur. Bu şartlardan birinin yokluğu idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırır. Bu nedenle ortada bir zarar yoksa veya meydana gelen zararın idari eylem ve işlemle ilgisi bulunmuyorsa, idari faaliyet zararın gerçek nedenini, illiyetini teşkil etmiyorsa, arada illiyet bağı mevcut değilse veya zarara yol açan eylem veya işlem idareye yüklenebilir nitelikte değilse, idarenin sorumluluğu ortadan kalkmaktadır. İdari işlemden doğan tam yargı davalarında da, eylemden doğan tam yargı davalarında olduğu gibi idarenin tazmin sorumluluğu, hizmet kusuru ve kusursuz sorumluluk kuram ve ilkelerine dayanmaktadır.

Dava konusu uyuşmazlık, davacının askeri öğrenciliğe elverişli olmadığı halde davalı idarece yeterli muayene yapılmadığı için bu durumunun tespit edilmemesi sonucu, Askeri Liseye alınıp askeri öğrencilik yapması ve Kara Harp Okuluna giriş muayenesi sırasında düzenlenen rapor gereği Kara Harp Okuluna alınmaması ve bu aşamada üniversite imtihanlarına girmemesi dolayısıyla sınava hazırlanması suretiyle emsallerine göre hayata 1 yıl geç atılması sonucu uğranılan zararlarının tazmini istemine yöneliktir.

Bu açıklamalar ışığında dava konusu olay incelendiğinde; davacının askeri öğrenci statüsüne, statüye giriş ve statünün devamı için gerekli şartları bilerek girdiği, statüye giriş ve statünün devamı için gerekli şartların bulunmaması veya bu şartların kaybedilmesi halinde statüye son verileceğinin gerek Türk Silahlı Kuvvetleri Ortaöğretim Okulları Yönetmeliği hükümlerinde gerekse askeri öğrenciliğe kabul sırasında Noterlikçe tanzim edilen ve askeri öğrencilerin velileri tarafından imzalanan, Askeri Okullara girme hakkını elde eden öğrenciler için düzenlenecek yüklenme senedinde belirtildiği, Lise eğitimi olması nedeniyle reşit olup olmama durumuna göre kendisinin ve velisinin talebi üzerine bu statüden istediği an çıkabileceği, askeri lisede ağırlıklı yabancı dil eğitimi verilmesi nedeniyle hazırlık sınıfı dahil olmak üzere eğitim yapıldığı, bu eğitim süresince öğrencilerin tüm ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılandığı, davacının aldığı bu nitelikli eğitim, öğrenim süresince kendisine yapılan masraflar, lise eğitimi olması nedeniyle Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde öngörülen tetkiklerin yapılarak askeri öğrenciliğe kabul edilmesi, Sağlık yeteneği Yönetmeliğinde yapılan değişikliğin davacının Kara Harp Okuluna girişinden önce Askeri lisedeyken yürürlüğe girmesi, davacının rahatsızlığına ilişkin olarak değiştirilen Yönetmelikle farklı bir düzenleme getirilmemesi ve davacının lise mezuniyet durumuna herhangi bir değişiklik ve engel teşkil etmemesi, bu süreçte davacının Üniversite sınavına girmesinin engellendiğine ilişkin iddianın somut dayanağının bulunmaması, kaldı ki, üniversite sınavına başvurmasının engellenmesinin, ayrı bir işlem ve dava konusu olabileceği dikkate alındığında, davalı idarenin kusurlu ve kusursuz sorumluluğunu gerektirecek bir işlem ve tazmin edilmeyi gerektirecek gerçek bir zarar bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacı M....’ın maddi ve manevi tazminat istemini içeren yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE,

Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 26 MART 2014 tarihinde OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Askeri öğrenci olabilmek için 16.07.2008 tarihinde İstanbul Yeşilyurt Hv.Sağ. ve Mua.Mrk.Bşk.lığında yapılan muayenesinde, askeri lise öğrenciliğine engel bir rahatsızlığı görülmeyerek “sağlam” olduğuna karar verilen ve bu karara istinaden Kuleli Askeri Lisesine kabul edilen davacı M…’ın Kara Harp Okuluna devam edebilmesi gerekli olan muayene sonucunda düzenlenen Kasımpaşa Asker Hastanesine bağlı Hava Harp Okulu Bünyesinde teşkil edilen sağlık kurulunun, 09.05.2013 tarih ve 124 nolu sağlık kurulu raporuyla, hakkında “D16F1 Kronik nitelik kazanmış uyum bozukluğu Askeri Öğrenciliğe Devam Edemez" kararının verildiği, bu raporun onaylanması üzerine davacının askeri okuldan çıkarıldığı, davacının okuldan çıkarılmasına esas teşkil eden rahatsızlığın psikiyatrik rahatsızlık olduğu anlaşılmıştır.

Dava konusu uyuşmazlık, davacının askeri öğrenciliğe elverişli olmadığı halde davalı idarece yeterli muayene yapılmadığı için bu durumunun tespit edilmemesi sonucu, Askeri Liseye alınıp askeri öğrencilik yapması sonradan düzenlene rapor gereğince davacının askeri okuldan çıkarılması nedeniyle Üniversite imtihanlarına girmemesi dolayısıyla emsallerine göre hayata 1 yıl geç atılması sonucu uğranılan zararlarının tazmini istemine yöneliktir.

Dava dilekçesinde davacının askeri öğrenciliğe elverişli olmadığı halde davalı idarece yeterli muayene yapılmadığı için bu durumunun tespit edilmemesi sonucu, Askeri Liseye alınıp askeri öğrencilik yapması nedeniyle Üniversite imtihanlarına giremediği talep edildiği, bu durumda dolayısıyla emsallerine göre hayata 1 yıl geç atılması sonucu uğranılan zararlarının tazmininin, tıbbi bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davacının rahatsızlığının askeri öğrenciliğe kabul muayeneleri sırasında mevcut olup olmadığı, bu rahatsızlığın o tarihte tespit edilip edilemeyeceği, bu konuda davalı idarenin bir kusuru bulunup bulunmadığının tespitinden sonra hasıl olacak duruma göre karar verilmesi gerekirken, dosyadaki mevcut verilerle davanın reddine karar veren sayın çoğunluk görüşüne katılamadık. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy