AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2012/ 928
Karar No: 2012 / 938
Karar Tarihi: 17.10.2012

(2709 S. K. m. 157) (1602 S. K. m. 20, 21)

Davacı 31.07.2012 tarihinde Adana Nöbetçi İdare Mahkemesinde 03.08.2012 tarihinde AYİM'de kayda geçen dava dilekçesinde özetle; 26.07.2012 tarihinde K.K.K.lığı Astsubay Meslek Yüksek Okulu için Kara Harp okulunda imtihana girdiğini, birinci seçim sınavını kazandığını, ön sağlık imtihanına girdiğinde muayene olduğunu, muayene eden doktor ile arasında 2-3 adım mesafe olduğunu, doktorun kendisini sağa sola döndürdüğünü, git dediğini, sonradan başarısız olduğunun bildirildiğini ve hakkının zayi olduğunu, sağlık raporunun tam teşkilatlı bir hastaneden veya askeri hastaneden alınmadığını, sadece ayak üstü bakılmak suretiyle kendisine olumsuz rapor verilerek, elenmesine neden olunduğunu tam sağlıklı bir rapor aldırılsa idi kendisinin elenmesinin mümkün ve muhtemel olmadığını belirterek, Astsubay Meslek Yüksek Okuluna ilişkin ön sağlık imtihanında başarısız sayılması işleminin iptaline ve öncelikle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyası AYİM Genel Sekreterliğinin 11 Ekim 2012 gün ve GENSEK:2012/2821/İda.İşl. Md.. sayılı yazısı ile dava konusunun AYİM'in görevine girmediğinden bahisle bu hususta bir karar verilmek üzere AYİM 2 nci Dairesine gönderilmiştir.

1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanununa göre, davanın görevli yargı yerinde açılıp açılmadığı ilk inceleme sırasında davanın esasına girilmeden incelenecek hususlar arasında sayılmıştır. Zira görev kamu düzeni ile ilgili olup davanın her safhasında dikkate alınması hukuk alanında ihtilafsız kabul edilen bir keyfiyettir. Bu nedenle işin esasına girilmeden davanın görevli yargı yerinde açılıp açılmadığı hususu incelenmiştir.

Anayasanın, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin görevleri, üyelerinin seçimi ve özlük hakları, kuruluşu, işleyişi ile yargılama usullerine ilişkin 157 nci maddesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimi yapan ilk ve son derece mahkemesidir. Ancak askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz hükmü bulunmaktadır.

Askeri Yükse İdare Mahkemesinin görevlerini belirleyen, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 2508 sayılı Kanunla değişik 20 nci maddesinde, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Türk Milleti adına askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gösterilen görevleri yapar. Ancak, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda, ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz. Bu kanunun uygulanmasında asker kişiden maksat, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, uzman çavuş, uzman jandarma çavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlardır hükmü, aynı kanunun idari davalar ve yargı yetkisinin sınırı başlığı taşıyan 21 nci maddesinde de, 20 nci madde de belirtilen kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlemi ve eylemden dolayı açılacak iptal ve tam yargı davalarının doğrudan doğruya ve kesin olarak Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde çözümlenip karar bağlanacağı hükmü yer almaktadır.

Anayasanın ve 1602 sayılı Kanunun bu hükümleri karşısında bir davaya Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde bakılabilmesi için;

1. İdari işlemin bir asker kişi göz önünde tutularak tesis edilmesi veya idari eylemin bir asker kişiye yönelmiş olması, yahut uyuşmazlığın askerlik yükümlülüğünden doğmuş olması,

2. Dava konusu idari işlem ve eylemin askeri hizmete ilişkin bulunması şartlarının birlikte gerçekleşmiş olması gerekir.

Bu yasal mevzuat çerçevesinde davacı....'in durumu incelendiğinde, davacının askeri öğrenci statüsüne girmediği öğrenci aday adayı sivil kişi iken iptali istenen işlemin tesis edildiği, dolayısıyla davacının Asker kişi sıfatının bulunmadığı, bu nedenle, 1602 sayılı AYİM Kanununun 20'nci maddesine göre idari işlemin asker kişiyi ilgilendirme şartının gerçekleşmediği anlaşılmakla davanın görev ve çözüm yerinin mahkememiz olmayıp Genel İdari Yargı Yeri olduğu sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle;

DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,

17 EKİM 2012 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy