Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Daire 2012/805 Esas 2013/231 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2012/ 805
Karar No: 2013 / 231
Karar Tarihi: 20.02.2013

(657 S. K. m. 72, 76) (Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik m. 5, 9, 10)

Davacı, 31.08.2012 tarihinde AYİM.'de kayda geçen dava dilekçesinin AYİM 2 nci Dairesi tarafından reddi sonrasında 20.07.2012 tarihinde AYİM'de kayıt altına alman yenileme dilekçesi ile cevaba cevap dilekçesinde özetle; İletişim Fakültesi mezunu olduğunu, mesleğinin Yönetmenlik, Halkla İlişkiler Uzmanlığı olduğunu, 14 Nisan 2006 tarihinde sağlık nedeniyle kendi isteğiyle Gnkur.İletişim D.Bşk.lığından Hrk.Bşk.lığı Eğt.D. İdari Kısım Amirliğine Personel İşlem Uzmanı olarak atandığını, Hrk. Bşk.lığında 6 yıllık çalışma sürecinde kadro görevinde hiç çalıştırılmadığını, 2011 Ağustos ayından itibaren ise sürdürmekte olduğu evrak kontrol uygulaması sonlandırıp yeni bir görevlendirilme yapılmayarak yaklaşık 8 ay boşa çıkarıldığını, 24 Nisan'da gerekçe gösterilmeden kadrosunun kapatıldığını, bir emir ile başkanlık dışı tercih listesi yapmaya zorlanarak Harekat Başkanlığından ilişiğinin kesildiğini, yaklaşık bir hafta sonra Sivil Memurlar Ş.Md. tarafından Karargah dışından tercih yapmasının istendiğini, böyle bir talebinin olmadığını, Hrk.Bşk.lığında kalmak istediğini makamında bildirdiğini, 23 Mayıs 2012 tarihli yazı ile TSK Sağlık Komutanlığı MEBS Daire Başkanlığına "İkmal ve Bütçeleme Uzmanı" olarak atanmak suretiyle görevinin ve görev yerinin değiştirildiğini, 12 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilen, 29.06.2012 tarihli yazı ile yazılı itirazlarına rağmen TSK Sağlık Komutanlığı MEBS Daire Başkanlığına "İkmal ve Bütçeleme Uzmanı" olarak atamasının ikinci kez onaylandığını, Personel İşlem Uzmanı kadrosunun kapatılmasının dayanağı olmadığını, gerekçe gösterilmeden kasıtlı olarak kapatıldığını, zira bu kadro kapsamındaki görevlerin halen devam etmekte olduğunu ve süreklilik arzettiğini, kadrosunun bulunduğu İd.Kıs.A.liğinde, İdari İşler Uzmanı kadrosunun iki yıldır açık olduğunu, Başkanlıkta ise halen üç açık kadro mevcut olduğunu, atandığı "İkmal ve Bütçeleme Uzmanı" kadrosunun hem eğitimi hem de mesleki görev ve deneyimlerine tamamen aykırı olduğunu, kendisinin İletişim Fakültesi mezunu olduğunu, atandığı kadroda "İşletme Mezunu olma ve ikmal ve bütçeleme konularında ileri seviyede eğitim" şartı gerektiğini, 6 yıldır görev yerindeki belirsizlikler ile üzerinde kurulan baskının kaldırılması için mağduriyetinin giderilmesi yönünde sözlü ve yazılı başvurularından dolayı cezalandırıldığına inandığım, hak etmediği ve maruz kaldığı tüm muamele ve uygulamalarla sorunlu ve istenmeyen kişi pozisyonuna düşürülerek Başkanlıktan uzaklaştırıldığını, itibar zafiyetine uğratıldığını ve sağlığının bozulduğunu, belirterek öncelikle, iptale konu kadro kapatılmak suretiyle haksız bir şekilde Gnkur. Harekat Bşk.lığı dışında bir göreve atanmaya ilişkin idari işlemin yürütmesinin durdurulmasını, yargılama sonucunda ise, hukuka açıkça aykırı haksız ve cezalandırma amacı taşıyan 22 Mayıs 2012 tarih ve PER.:1210-1562-12 sayılı atama işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM 2 nci Dairesinin 26.09.2012 gün ve GENSEK NO.2012/2613, ESAS NO.2012/805 sayılı kararıyla davacının yürütmenin durdurulmasına ilişkin talebi reddedilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; 1992 yılında TSK Foto Film Merkez K.lığında sivil memur olarak göreve başlayan davacının Genelkurmay Başkanlığının değişik birimlerinde görev yapmayı müteakip 2006 yılında Genelkurmay Hareket Başkanlığı Eğitim Daire Başkanlığına personel işlem uzmanı olarak atamasının yapıldığı, bu görevi yürütmekte iken, Genelkurmay Başkanlığının 24 Nisan 2012 tarihli emriyle görev yaptığı kadronun kapatılması üzerine Genelkurmay Başkanlığının 23 Mayıs 2012 tarihli emriyle TSK Sağlık Komutanlığı MEBS Daire Başkanlığı emrine İkmal ve Bütçeleme Uzmanı olarak atamasının yapıldığı, davacının 07 Haziran 2012 tarihli dilekçesiyle bu durumun değiştirilmesi için ihtiyari müracaatta bulunduğu, bu müracaata davalı idarenin 29 Haziran 2012 tarihli yazısıyla olumsuz cevap verilmesi üzerine iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun, "Yer Değiştirme Suretiyle Atanma" başlıklı 72nci maddesinin 1 inci fıkrası; "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır." hükmünü amirdir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun, memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesini düzenleyen 76 ncı maddesi ise; "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. Memurlar istekleri ile kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı ve başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler." hükmünü öngörmektedir.

26.02.2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atamalarına İlişkin Yönetmeliğin "Temel İlkeler" başlıklı 5 inci maddesi; "(1) Yer değiştirme suretiyle atamalarda esas alınacak temel ilkeler şunlardır;

a) Bu Yönetmelik kapsamındaki Devlet memurları için hizmet alanlarındaki görevin sürekliliği esastır.

b) Yer değiştirme sureti ile atamalarda, atanmak istenilen hizmet bölgesi ve alanındaki kadro imkanları ile ayrılmak istenen yerdeki hizmet ihtiyacı öncelikle dikkate alınır.

c) Kurumun hizmet ihtiyacı nedeniyle hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerine bakılmaksızın belirli bir süre görev yapmak üzere sürekli görevle atama yapılabilir.

ç) Hizmet ihtiyacı nedeniyle yapılacak atamalarda, görevin özelliğine göre hizmet bölgeleri ve alanları arasında memurların adil ve dengeli dağılımının sağlanması esastır.

d) Atama isteklerinin değerlendirilmesinde birlik komutanı veya kurum amirlerinin görüşleri de dikkate alınır.

e) Atanacak memurun asaletinin onaylanmış olması gerekir." hükmüne amirdir.

Atamalarda göz önünde bulundurulacak hususlar aynı Yönetmeliğin 9uncu maddesinde; "(1) Atamalarda aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:

a) Atamalarda aile bütünlüğünün muhafaza edilmesi bakımından, eş ve sağlık durumları, ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak dikkate alınır.

b) Aynı kurumda çalışıp da atanma talebinde bulunan eşlerden ast durumunda olanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.

c) Farklı kurumlarda çalışıp da atanma talebinde bulunan eşlerden unvan, kadro ve görev bakımından daha aşağıda bulunanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.

ç) Önceki görev yerinden disiplinsizlik ve ahlaki nedenlerle atamaya tabi tutulan memurların, eski görev yerlerine yeniden atanma istek ve teklifleri dikkate alınmaz.

d) Özürlü memurların atanmak istedikleri yerde boş kadro bulunması halinde kadroları ile birlikte atamaları yapılabilir.

e) Terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit olan veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan kamu görevlileri ile er ve erbaşların, Devlet memuru olarak görev yapan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşlerinin; yer değiştirme suretiyle atanma talepleri, bu durumlarının ilgili yerlerce belgelendirilmiş olması kaydıyla, kadro imkanları da dikkate alınmak suretiyle bu Yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümlere bakılmaksızın öncelikle gerçekleştirilir." hükmüyle düzenlenmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi; "(1) Haklarında yapılan adli ve idari bir soruşturma sonucuna göre o yerde kalmalarında sakınca görülenlerin, hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerine bakılmaksızın, hizmetin gereği olarak yer değiştirme suretiyle atamaları yapılır.

(2) İdari teşkilatlanmadaki değişikliklere bağlı olarak kadroların iptali durumunda kazanılmış hak aylığı derecesiyle öncelikle aynı il içerisindeki benzer bir kadroya, bunun mümkün olmaması halinde diğer illerdeki benzer kadrolara atanma yapılır. Bu şekilde yapılacak yer değiştirme suretiyle atamalarda, durumuna uygun boş kadro bulunması halinde personelin isteği dikkate alınır." hükmünü amirdir.

Konuyla ilgili olarak yukarıda değinilen mevzuat hükümleri ışığında davacını iptalini talep ettiği atama işlemi irdelenecek olursa: Hizmetin aksatılmadan yürütülmesini temin ile yükümlü olan idarenin, kadro ihtiyaçlarını gözeterek devlet memurlarını değişik görev yerlerine ataması hususunda takdir hakkına sahip olduğu kuşkusuzdur. Özellikle bir kadronun kapatılmasına bağlı olarakbukadrodaistihdamedilenmemurların,hizmetihtiyacınabinaen atandırılmalarında hukuka aykırılık bulunmamaktadır. (Velev ki bu atama işlemi memurun özlük haklarına halel getirmiş bulunmasını.) Somut olayda hizmetin gerekleri dikkate alınarak davacının görev yaptığı kadronun kapatılması hususunda davalı idarenin takdir yetkisi bulunmakta olup, davalı idarece bu takdir yetkisinin sübjektif ve hukuka aykırı bir şekilde kullanıldığına ilişkin somut bir bilgi ve belge yoktur. Bu yönüyle davacının görev yaptığı kadronun kapatılması işleminde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Ancak kadrosu kapatılan davacının ataması yapılırken uzmanlık alanı, nitelikleri ve boş kadro bulunması halinde isteğinin dikkate alınması gerekir. Bu yönden dava konusu işlem incelendiğinde davacı İletişim Fakültesi mezunu olup, 2006 yılından itibaren personel işlem uzmanı olarak görev yapmaktadır. Davacının atandığı görev ise "ikmal ve bütçeleme uzmanı" görevidir. Atama işleminin tesis edildiği tarih itibarıyla bu kadronun temel nitelikleri arasında "İşletme Bölümü mezunu olmak" sayılmış ayrıca arzu edilen niteliklerden biri olarak da "ikmal ve bütçeleme konularında ileri seviyede eğitim almış olmak" şartı aranmıştır. Davacıda bu niteliklerden hiçbirisi mevcut değildir. Bu durumda davacının isteği de dikkate alınarak boş bulunan eğitimine veya uzmanlık alanına (personel işlem uzmanı) uygun bir kadroya atandırılması gerekirken eğitim durumuna ve uzmanlık alanına uygun olmayan TSK Sağlık K.lığı MEBS D. Başkanlığı emrine "İkmal ve Bütçeleme Uzmanlığı" kadrosuna atandırılmasında ne kişi yararı ne de kamu yararı bulunmamaktadır. Bu yönüyle dava konusu işlemin amaç unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Her ne kadar davacı dava dilekçesinde Genelkurmay Başkanlığı Harekat Başkanlığı dışında bir göreve atandırılmasının hukuka aykırı olduğunu iddia etmiş ise de; davalı idarenin davacıyı Gn.kur. Bşk.lığı Hrk. Başkanlığı emrinde çalıştırma zorunluluğu bulunmayıp yukarıda belirtilen eğitim durumu, uzmanlık alanı dikkate alınmak ve kişisel kin, garez gibi sübjektif sebeplere dayanmamak kaydıyla, mümkünse istekleri de dikkate alınarak ihtiyaç duyulan boş kadrolardan birisine atama hususunda takdir yetkisi bulunmaktadır.

Açıklanan sebeplerle;

Davacı Svl.Me. Elif BAŞARIR'ın TSK Sağlık Komutanlığı MEBS Daire Başkanlığına İkmal ve Bütçeleme Uzmanı olarak atanmasına ilişkin İŞLEMİN İPTALİNE,

20 ŞUBAT 2013 tarihinde OYÇOKLUĞU ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy