Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Daire 2011/116 Esas 2011/836 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2011/ 116
Karar No: 2011 / 836
Karar Tarihi: 15.06.2011

(2709 S. K. m. 128) (657 S. K. m. 33, 72, 76) (Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik m. 5, 9, 11)

Davacı, 17.12.2010 tarihinde AYİM'de kayda geçen dava dilekçesinde ve davacı vekili 11.04.2010 tarihinde AYİM'de kayda geçen cevaba cevap dilekçesinde özetle; davacının 2001 yılında GATA SMYO'dan mezun olduktan sonra 2002 yılında Malatya Asker Hastanesi'nde görev yapmaya başladığını, bu dönemde evlendiğini, halen Gölcük Asker Hastanesi Baştabipliği emrinde görev yaptığını, 2006 yılında eşinden boşanmasına rağmen halen aynı hastanede çalıştığını, 19.08.2010 tarihinde yeni bir evlilik yaptığını, eşinin özel sektörde çalışmakta olduğunu, 26.08.2010 tarihli dilekçeyle davalı idareye başvurarak eşinin bulunduğu garnizona atanma talebinde bulunduğunu, bu müracaatının atama dönemi olmaması sebebiyle reddedildiğini, bunun üzerine 07.10.2010 tarihinde tekrar müracaatta bulunduğunu, 1 'inci ve 2'nci sicil amirlerinin atanma talebini uygun bulmalarına rağmen İstanbul Sağlık Hizmetleri Bölge K.lığının 20.10.2010 tarihli yazısıyla talebinin reddedildiğini, çalıştığı kurumda tuttuğu nöbetler nedeniyle eşiyle hafta sonu dahi bir araya gelme imkanı bulamadığını, 30 yaşında olmasına rağmen halen çocuk sahibi olamadığını, aile bütünlüğünün temini açısından atama talebinin kabul edilmesi gerektiğini, atama ve yer değiştirme istemlerinde amacın kamu yararı olduğunu, davalı idarece, davacının atamasına onay verilmesi gerekirken takdir yetkisinin hukuka aykırı ve adaletsiz bir şekilde kullanıldığını, davacı ile aynı durumda olup da ataması yapılan birçok personel bulunduğunu belirtmek suretiyle atanma talebinin reddi yönünde tesis edilen işlemin iptaline karar verilmesini, yürütmenin durdurulması istemiyle talep ve dava etmiştir.

Davacının yürütmenin durdurulmasına ilişkin talebi, AYİM 2'nci Dairesinin 23.03.2011 tarih ve 2010/116 Esas sayılı kararı ile reddedilmiştir.

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Gölcük Asker Hastanesi Baştabipliği emrinde sivil memur hemşire olarak görev yapmakta olan davacının, 19.08.2010 tarihinde özel sektörde çalışan bir şahısla evlenmesi sonrasında 07.10.2010 tarihli dilekçeyle davalı idareye başvurarak eşinin görev yaptığı İzmir garnizonuna atanmayı talep ettiği, bu talebinin İstanbul Sağlık Hizmetleri Bölge K.lığının 20.10.2010 tarihli yazısıyla reddedilmesi üzerine davacı tarafından atanma talebinin reddi yönünde tesis edilen işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle süresinde AYİM'de iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Konu ile ilgili mevzuat incelendiğinde; Anayasanın 128'inci maddesi memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtmektedir.

Anayasanın belirtilen kuralı gereğince yürürlüğe konulan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Kadroların tespiti başlıklı 33'üncü maddesinin 1'inci fıkrası; Kadrosuz memur çalıştırılamaz. hükmünü, Yer değiştirme suretiyle atanma başlıklı 72/1 'inci maddesi; Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır. hükmünü, Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi başlıklı 76'ncı maddesi ise; Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit 68'nci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. Memurlar istekleri ile kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı ve başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler. hükmünü öngörmektedir.

Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin, Temel ilkeler başlıklı 5'inci maddesi:

(1) Yer değiştirme suretiyle atamalarda esas alınacak temel ilkeler şunlardır;

a) Bu Yönetmelik kapsamındaki Devlet memurları için hizmet alanlarındaki görevin sürekliliği esastır.

b) Yer değiştirme sureti ile atamalarda, atanmak istenilen hizmet bölgesi ve alanındaki kadro imkânları ile ayrılmak istenen yerdeki hizmet ihtiyacı öncelikle dikkate alınır.

c) Kurumun hizmet ihtiyacı nedeniyle hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma sürelerine bakılmaksızın belirli bir süre görev yapmak üzere sürekli görevle atama yapılabilir.

ç) Hizmet ihtiyacı nedeniyle yapılacak atamalarda, görevin özelliğine göre hizmet bölgeleri ve alanları arasında memurların adil ve dengeli dağılımının sağlanması esastır.

d) Atama isteklerinin değerlendirilmesinde birlik komutanı veya kurum amirlerinin görüşleri de dikkate alınır.

e) Atanacak memurun asaletinin onaylanmış olması gerekir. Hükmünü

Aynı Yönetmeliğin Atamalarda göz önünde bulundurulacak hususlar başlıklı 9'uncu maddesi;

(1) Atamalarda aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:

a) Atamalarda aile bütünlüğünün muhafaza edilmesi bakımından, eş ve sağlık durumları, ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak dikkate alınır.

b) Aynı kurumda çalışıp da atanma talebinde bulunan eşlerden ast durumunda olanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.

c) Farklı kurumlarda çalışıp da atanma talebinde bulunan eşlerden unvan, kadro ve görev bakımından daha aşağıda bulunanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.

ç) Önceki görev yerinden disiplinsizlik ve ahlaki nedenlerle atamaya tabi tutulan memurların, eski görev yerlerine yeniden atanma istek ve teklifleri dikkate alınmaz.

d) Özürlü memurların atanmak istedikleri yerde boş kadro bulunması halinde kadroları ile birlikte atamaları yapılabilir.

e) Terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit olan veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan kamu görevlileri ile er ve erbaşların, Devlet memuru olarak görev yapan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşlerinin; yer değiştirme suretiyle atanma talepleri, bu durumlarının ilgili yerlerce belgelendirilmiş olması kaydıyla, kadro imkânları da dikkate alınmak suretiyle bu Yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümlere bakılmaksızın öncelikle gerçekleştirilir hükmünü;

Yine aynı Yönetmeliğin İsteğe bağlı yer değiştirmeler başlıklı 11 'inci maddesi:

(1) Aşağıda belirtilen öncelik sırası esas alınarak, hizmet bölgelerindeki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle atama;

a) Sağlık Durumu: Memurun sağlık durumuna dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisinin veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu kimselerden birinin, bulunduğu yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağını ya da tam teşekküllü hastane bulunan bir yerde oturma zorunluluğu bulunduğunu, tam teşekküllü resmi hastaneden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi halinde,

b) Eş Durumu: Memurun eş durumuna dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; eşinin 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi bir kurumda memur statüsünde çalıştığını, görev yeri belgesi ve vukuatlı nüfus kayıt örneği ile belgelendirmesi halinde yapılabilir.

(2) İlk defa Devlet memurluğuna atananlardan kuruma son başvuru tarihinden sonra veya görevde yükselme ve unvan değişikliği ile atananlardan yerleştirmeye esas tercihlerin yapıldığı son başvuru tarihinden sonra birinci fıkrada belirtilen özür halleri ortaya çıkanlar, atanmak istedikleri yerde münhal kadro bulunması kaydıyla, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki süreleri tamamlamadan durumlarına uygun yere atanabilirler. Başvuru ya da tercihlerini eşinin görev yaptığı garnizon dışındaki bir yer için yapanların atanma istekleri değerlendirmeye alınmaz.(Ek cümle: 18/03/2011-27878 S.R.G Yön/1.md.) Ancak memurun atamasının yapıldığı sırada veya yapıldıktan sonra eşinin görev yaptığı garnizonun değişmesi durumunda, atanma istekleri değerlendirmeye alınır.

(3) Eğitim Durumu: Memurun eğitim durumuna dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; durumunu belgelendirmesi şartıyla mevcut tahsil seviyesinin üzerinde en az ön lisans düzeyinde eğitim görmek üzere sınavı kazanmış olması gerekir. Bu durumda eğitim-öğretim yapılacak yüksek öğretim kurumlarının bulunduğu bölgeye sınıf ve unvanına uygun kadro bulunması halinde ataması yapılabilir. Ancak bölgelerdeki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan, bu istek dikkate alınmaz. hükmünü içermektedir.

Belirtilen mevzuata göre; devlet memurlarının kurum içindeki atamaları konusunda idarenin belli bir takdir yetkisi bulunmakta, bu yetkinin ise, kamu hizmetinin verimliliği, etkinliği ve kamu yararı ile kişi yararı arasında bir denge kurulmak suretiyle objektif şekilde kullanılması gerekmektedir. Ayrıca mevzuata göre, kadrosuz memur çalıştırılmasına imkan bulunmamaktadır.

Dava konusu işlemde, davacının, serbest meslek sahibi eşi nedeniyle Gölcük Garnizonundan, İzmir Garnizonuna tayin talebinde bulunduğu, mevzuat hükümleri uyarınca takdir yetkisinin objektif kullanılıp kullanılmadığı değerlendirildiğinde, davacının halen görev yaptığı Gölcük Asker Hastanesi'nin hemşire branşında 93 adet kadronun bulunmasına rağmen, sadece 58 personel çalıştığı, kurum amirliğince, yerine personel verilmesi durumunda atamasının uygun olacağı hususunun bildirildiği, davacının atanmak istediği İzmir Garnizonunda hemşire branşında kadro sayısının 173, çalışan personel sayısının 173 olması nedeniyle atanabileceği boş bir kadro bulunmadığı anlaşıldığından davalı idarece, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 33/1 maddesinde belirtilen kadrosuz memur çalıştırılamayacağına dair amir hüküm karşısında ve İzmir Garnizonunda, hemşire olarak atanabileceği kadronun olmaması sebebiyle atama talebinin reddinin, kamu yararına uygun olduğu, davalı idarenin dava konusu atama talebinin reddi işlemini, 657 sayılı Kanunun 76'ncı maddesinden kaynaklanan takdir yetkisine dayanarak yaptığı ve takdir yetkisini kullanırken kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate aldığı, ayrıca davalı idarenin takdir yetkisini hukuka aykırı şekilde sübjektif kullandığına dair somut bir delilin bulunmadığı, bu sebeplerle tesis edilen işlemde hukuka aykırılık olmadığı kanaatine varılmakla, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun DAVANIN REDDİNE,

15 HAZİRAN 2011 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy