AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2010/ 1222
Karar No: 2011 / 673
Karar Tarihi: 18.05.2011

(2709 S. K. m. 72) (1111 S. K. m. 5)

Davacı 17.10.2010 tarihinde AYİM'de kayda geçen dava dilekçesinde özetle; babası...'un İZMİT/Gölcük'te askerlik hizmetini yaptığını, babasının askerlik hizmetini borçlanacağından dolayı babasının askerlik hizmetini yaptığını dair tarafına belge verilmesi talebine davalı idarece kayıtlarda olmadığı belirtilerek olumsuz cevap verildiğini, tesis edilen babasının askerlik hizmetini yapmış sayılmama işleminin hukuka aykırı olduğunu belirterek iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının; (01.07.1906 doğumlu, Ankara/Polatlı İlçesi Beyceğiz Köyü nüfusuna kayıtlı ve 04.10.2007 tarihinde vefat eden) babası....'un askerlik hizmetini yaptığına dair tarafına belge verilmesi talebine davalı idarece....'un askeralma kayıtlarında askerlik hizmetine ait bilgi ve belge bulunamadığından bahisle olumsuz cevap verilesi üzerine AYİM'de işbu davayı açtığı anlaşılmıştır.

Anayasanın 72 nci maddesinde vatan hizmeti, her Türk için hak ve ödev olarak kabul edilmiş, yükümlülerin sahip bulundukları niteliklere göre bu hak ve ödevlerini, hangi statü altında, nasıl yerine getirecekleri (geneli itibariyle) 1111 Sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 sayılı Yedek Subay ve Yedek Askeri Memurlar Kanununda öngörülmüştür. Sözü edilen Kanunlar incelendiğinde askerlik çağına giren yükümlülerin, yoklama döneminden başlayarak, muvazzaflık hizmeti için çağrılmaları ve şevkleri, muvazzaflık hizmetini bitirenlerin terhisleri, kıtalarından izinli ayrılacaklar, cezalı askerlik ve firar ve izin tecavüzünü suçunu işleyenler hakkında yapılacak işlemlerin neler olduğu ayrıntılı biçimde düzenlemiştir. Askerlik hak ve ödevi idarenin hüküm ve tasarrufu altında kanunlarda belirtilen hallere uygun olarak belli süre kadar, belli bir yerde hizmet görmek suretiyle yerine getirilen bir kamu hizmetidir. Bu yönüyle de bir yükümlülüktür. İdarenin hüküm ve tasarruf alanında yerine getirilen bu hizmetle ilgili tüm kayıt ve kuyudatın idare tarafından tutulması ve kişi hak ve hallerine ilişkinliği nedeniyle de sonuna dek saklanması korunması gerekir.

Somut olaya yönelik olarak dava konusu işlem değerlendirildiğinde; ....oğlu Ankara/Polatlı İlçesi Beyceğiz Köyü nüfusuna kayıtlı, 01.07.1906 Beyceğiz doğumlu, nüfusa tescili 06.11.1932 tarihinde yapılmış olan ve 04.10.2007 tarihinde vefat eden davacının babası ....(T.C. No:....)'un askerlik hizmetini yaptığına dair askerlik şubesinde hiçbir bilgi ve belgenin mevcut olmaması ve Milli Savunma Bakanlığı Arşiv Müdürlüğünde de terhisine ilişkin bir kayıt bulunamamış olmasının, askerlik kayıtları gibi önem arz eden bilgi ve belgelerin tam zamanında ve doğru olarak tutmakla görevli olan idarenin kayıtları gereği gibi tutup muhafaza edemediğinden kaynaklandığı, 1111 sayılı Askerlik Kanununun 5'nci maddesinin 4'ncü fıkrasına göre muvazzaflık hizmetini yapmadıkça hiçbir ferdin askerlik çağından çıkarılamayacağı, askerlik çağından çıkarılmayan yükümlülerin kütük kayıtlarının açık tutularak askerlikle ilgili tüm belgelerinin muhafaza edilmesi gerektiği, ancak davacının babasının askerlik hizmetine ilişkin hiçbir bilgi ve belge bulunamadığı için, askerlik hizmetini yaptığının ve çağ dışına çıktığının kabul edilmesi gerektiği, hizmetin iyi işlememesinden doğan zararlı neticenin davacıya yükletilmesinin düzenli idare ilkesine ve hakkaniyete uygun olmayacağı, diğer taraftan, 1906 doğumlu bir şahsın vefat ettiği 2007 yılına kadar askerlik hizmetini yapmamış ve buna rağmen davalı idarece aranıp sorulmamış olmasının hayatın olağan akışına aykırı düştüğü, kayıtlarda firar ettiğine veya askerlik hizmetinden ayrı kaldığına dair bilgi de bulunmadığından, dava dosyasında mevcut beyan ve bilgilerden davacının babasının Gölcük/İZMİT'te 1926 yılında askere alınan 1906 doğumlu emsalleri gibi 18 ay piyade er olarak askerlik hizmetini yaptığının kabulü gerektiği ve davacının babasının askerlik hizmetini yapmış sayılmama şeklinde inşa edilen işlemin hukuka uygun olmadığı kanaat ve sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Davacı ...'un babası, ...oğlu Ankara/Polatlı İlçesi Beyceğiz Köyü nüfusuna kayıtlı, 01.07.1906 Beyceğiz doğumlu, nüfusa tescili 06.11.1932 tarihinde yapılmış olan ve 04.10.2007 tarihinde vefat eden.....(T.C. No:.....)'un, 1926 yılında askere alınan 1906 doğumlu emsalleri gibi 18 ay piyade er olarak tamamladığı kabul edilerek, askerlik hizmetini yapmış sayılmama ve kayıtların bu şekilde düzeltilmemesi şeklinde inşa edilen İŞLEMİN İPTALİNE,

18 MAYIS 2011 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy