Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2. Daire 2008/580 Esas 2008/1081 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2008/ 580
Karar No: 2008 / 1081
Karar Tarihi: 05.11.2008

(1111 S. K. Ek m. 1, Ek m. 3) (Dövizle Askerlik Hizmetinin Uygulanması Esasları Hakkında Yönetmelik m. 4, 26)

Davacı vekili, 15.06.2008 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesinde özetle; davacının dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için 1999 yılında başvurduğunu, bu talebinin idarece kabul edilerek 1999 yılında bir aylık temel eğitimini 58Top.Tug.Öz.Top.Er Eğt.Tb.(BURDUR)'da ifa ettiğini, dövizle askerlik hizmetini düzenleyen mevzuat gereği 38 yaşını doldurmadan dövizle ödeme yükümlülüğünü de yerine getirdiğini, davacının döviz ödeme yükümlülüğünün son taksidinin vade günü Almanya'da resmi tatil olduğundan takip eden ilk mesai günü olan 03 Ocak 2008 tarihinde ödediğini, ancak MSB Samsun Askerlik Şubesi Başkanlığının 20 Mart 2008 tarihli yazısı ile dövizle askerlik hizmetine tabi iken, 6 aydan fazla yurt içinde kaldığından dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkarıldığını ve askerlik hizmetine sevk edilmesi gerektiğinin bildirildiğini, idare tarafından tesis edilen bu işlemin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek söz konusu işlemin iptalini ve yürütmenin durdurulmasını talep ve dava etmiştir.

Davacının yürütmenin durdurulması talebi üzerine AYİM 2.D.nin 28.05.2008 gün ve Gensek No.2008/1592, E.2008/580 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına karar verilmiş, davalı idarenin yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına ilişkin talebi de AYİM Nöb.D.nin 07.08.2008 tarih ve Gensek No.2008/1592, E.2008/30 sayılı kararı ile reddedilmiştir. Dava dosyası ve davacının As.Şb.şahsi dosyasının incelenmesinden; 02.02.1969 doğumlu bulunan davacının 13.08.1998 tarihli dilekçesi ile 2.500 DM ödeyerek Köln Başkonsolosluğuna dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için başvuruda bulunduğu, belirtilen miktarda döviz taksitlerini ödeyen ve 01.04.1999-01.05.1999 tarihleri arasında Burdur 58.Top.Tug.K.lığında temel askerlik eğitimini tamamlayan davacının 03.01.2008 tarihinde son taksitini de ödemesi üzerine, kesin terhis işlemi yapılmadan önce yapılan araştırmada 2001 yılında 8 ay 26 gün, 2002 yılında 10 ay 27 gün, 2003 yılında 11 ay, 2004 yılında 11 ay 27 gün, 2005 yılında 11 ay 21 gün, 2006 yılında 10 ay 29 gün Türkiye’de kaldığı ve 01.01.2007 tarihinde ise yurda giriş yaparak bir daha yurt dışına çıkmadığının tespit edildiği, bu nedenle davacının dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkartıldığı, 20.03.2008 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, 16.05.2008 tarihinde kayda giren dava dilekçesi ile işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

21.05.1992 tarihli 3802 sayılı Kanunun 5 nci maddesi ile değişik 1111 sayılı Askerlik Kanununun Ek-1 nci maddesinde; Dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere yaptıkları başvuruları kabul edilen yükümlülerden; gereken şartları taşımadıkları anlaşılanlar, ödemeleri gereken yabancı ülke parasını yönetmelikte belirtilen sürelere uygun ödemeyenler, belirtilen yaş sınırı sonuna kadar temel askerlik eğitimini yapmayanlar, ücret veya maaşları yurt içinden transfer edilenler, yabancı ülkelerde resmi bir görevle bulunanlar, dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için gereken yükümlülüklerinin devamı süresince toplam olarak her takvim yılının yarısından fazlasını yurt içinde geçirenler, yurda kesin dönüş yapanlar, istekleriyle vazgeçenler, askerliğe elverişsiz oldukları tespit edilenler; Milli Savunma Bakanlığınca dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkartılarak, durumlarına uygun askerlik işlemine tabi tutulurlar” hükmü bulunmaktadır. Aynı kanunun 21.05.1992 tarihli 3802 sayılı kanun ile değişik EK-3 ncü maddesinde; Bu Kanunda belirtilen esaslara göre dövizle askerlik hizmetinden istifade edebilecek veya edemeyecek yükümlüler ile ilgili şartlar, ödeme işlemleri, toplanan dövizin kullanılması, celp, sevk, eğitim, izin, sağlık, özlük hakları, geçici ve kesin terhis işlemleri, geri ödeme ile ilgili işlemler, hizmet hesabı olağanüstü hallerde göreve çağırma, beyan edilen belge ve bilgilerin doğruluğunun araştırılması, yurt içinde ve yurt dışında yürütülen faaliyetlerin denetlenmesi usulleri ile diğer işlemler, Bakanlar Kurulunca, çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir hükmü yer almaktadır.

1111 sayılı Kanunun Ek-3 ncü maddesi uyarınca yürürlüğe konan ve 12.01.1993 tarih ve 21463 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Dövizle Askerlik Hizmetinin Uygulanması Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 4/ü maddesinde; Yükümlülük, yükümlülerin, temel askerlik eğitimini yapmaları ve başvuru sırasında belirlenen ödeme takvimine uygun olarak 10.000 Alman Markı veya karşılığı yabancı ülke parasını ödemeleri olarak tanımlanmıştır. 4/z maddesinde ise, Kesin dönüş: bulundukları yabancı ülkelerden yurda naklihane etmeyi veya dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için gereken yükümlülüklerini tamamlamadan her takvim yılında toplam olarak altı aydan fazla yurt içinde bulunma olarak tanımlanmıştır. Aynı yönetmeliğin 26 ncı maddesinde dövizle askerlik hizmetinden çıkarılma şartları sayılmış ve 1 nci fıkrasının a bendinde yükümlülük süresi içerisinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanma şartlarından herhangi birini yerine getirmeyenlerin dövizle askerlik hizmetinden çıkarılacağı ifade edilmiştir.

Yukarıda açıklanan bilgiler ve mevzuat hükümleri ışığında davacının durumu incelendiğinde; 13.08.1998 tarihli dilekçesi ile Köln Başkonsolosluğuna dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için başvuruda bulunan ve temel askerlik eğitimini yapan davacının, yükümlülüklerinin devam ettiği süre içerisinde son taksitini ödediği 03.01.2008 tarihine kadar, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006 yıllarında yükümlülüklerini tamamlamadan her yıl 6 aydan fazla yurt içinde bulunduğu, 01.01.2007 tarihinde ise yurda giriş yaparak bir daha yurtdışına çıkmadığı anlaşıldığından davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Davacı ….’un dövizle askerlik hizmeti kapsamından çıkarılma işleminin iptaline yönelik DAVANIN REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy