AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2008/ 185
Karar No: 2008 / 1040
Karar Tarihi: 15.10.2008

(2955 S. K. m. 19, 21) (1632 S. K. m. 148)

Davacı 04.02.2008 tarihinde AYİM kaydına geçen dava dilekçesinde özetle; 06.05.2003 tarihinde GATA Alerjik Hastalıklar Bilim Dalında yardımcı doçent kadrosuna atanarak göreve başladığını, 26.04.2004 tarihinde de üniversite doçenti unvanını kazandığını, ancak boş doçent kadrosu olmadığı için görevine yardımcı doçent kadrosunda devam ettiğini, 09.03.2006 tarihinde de yardımcı doçentlik süresinin 3 yıl süreyle uzatıldığını, bilahare 28.09.2007 tarihinde GATA Alerjik Hastalıklar Bilim Dalında açılan doçentlik kadrosuna atanmak için 11.10.2007 tarihinde müracaat ettiğini, bu başvurusunun Genelkurmay Başkanlığının 21.01.2008 tarih ve PER: 4033-4997-07/Per.D.Ynt.Ş.(7) 1126/37 sayılı emriyle gerekçesiz olarak reddedildiğini, tesis edilen doçent kadrosuna atandırılması isteğinin reddine dair işlemin hukuka aykırı olduğunu belirterek iptaline ve öncelikle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacının yürütmenin durdurulmasına karar verilmesine ilişkin talebi AYİM İkinci Dairesinin 16 Nisan 2008 tarih ve Gensek No:2008/447, Esas No:2008/185 sayılı kararıyla reddedilmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının 06.05.2003 tarihinde GATA Alerjik Hastalıkları Bilim Dalı Başkanlığı Yardımcı Doçentlik kadrosuna atanarak göreve başlamış olduğu, 26.04.2004 tarihinde de üniversite doçenti unvanını kazandığı, Genelkurmay Başkanlığının 02.03.2006 gün ve TSK. SAĞ: 4016 -77-06/Per.D.Per.Pl. ve Eğt.Ş.(3) sayılı emriyle yardımcı doçentlik süresinin bittiği 16.05.2006 tarihinden itibaren 3 yıl süreyle uzatıldığı, bilahare davacının 04.10.2007 tarihli dilekçesiyle GATA Alerjik Hastalıklar Bilim Dalı’nda açılan doçentlik kadrosuna atandırılmak için müracaat ettiği, davacının bu müracaatının Genelkurmay Başkanlığının 21.01.2008 tarih ve PER: 4033-4997-08/Per.D.Ynt.Ş. 1126137 sayılı emri ile uygun görülmeyerek reddedilmesi üzerine doçentlik kadrosuna atandırılmama işleminin iptali istemiyle AYİM’de iş bu davanın açılmış olduğu anlaşılmıştır.

2955 sayılı GATA Kanunu’nun 19 ncu maddesi; Gülhane Askeri Tıp Akademisinde açık bulunan yardımcı doçentlik kadroları, isteklilerin başvurması için Genelkurmay Başkanlığınca ilân edilir. Müracaat eden adayların durumları; Genelkurmay Başkanlığınca şahsi kayıtları, görevin icapları, istihbari bilgi, belge ve kayıtlar ile temin ve yetiştirme plânlarına uygunluk bakımından değerlendirilerek, uygun görülenler sınavlarının yapılması için Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığına bildirilir. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanı; fakültede fakülte dekanı, eğitim hastanesinde eğitim hastanesi komutanı, yüksekokulda yüksekokul müdürü ve enstitüde enstitü müdürünün de görüşlerini alarak biri o birimin yöneticisi, diğerleri o birimin dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan, adayların her biri hakkında yazılı mütalaa ister. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanı; fakülte dekanı, eğitim hastanesi komutanı, yüksekokul ve enstitü müdürünün görüşlerini de alarak atamanın yapılması için Genelkurmay Başkanlığına öneride bulunur. Önerilenlerden, kadro miktarı kadarının yardımcı doçentliğe atanmaları Genelkurmay Başkanlığınca yapılır. Yardımcı doçentliğe önermede ve atamada askeri personele öncelik verilir. Yardımcı doçentler her seferinde üç yıllık bir dönem için olmak üzere en çok iki defa atanabilirler. Genelkurmay Başkanlığınca, yan dal uzmanlık eğitimine müsaade edilen yardımcı doçentlerin, bu eğitimde geçen süreleri yardımcı doçentlikten sayılmaz. Yan dal uzmanlık eğitimi süresince öğretim üyeliği özlük haklarından yararlanılmaz. Yardımcı doçentlikte ilk üç yıllık görev süresini tamamlamadan yurt dışı daimi göreve seçilenlerin dönüşlerinde kalan sürelerini tamamlama hakları saklıdır. Bu personelin yurda dönüşlerinde boş kadrolardan hangisine atanacakları yönetmelikle düzenlenir.

Yardımcı doçentliğe atamada aranacak şartlar şunlardır:

a) Doktora yapmış veya tıpta uzmanlık unvanını almış olmak.

b) Askeri personel için doktora veya tıpta uzmanlık unvanını aldıktan sonra fiilen en az iki yıl kıt’a hizmeti yapmış olmak.

c) Merkezi sistemle yapılacak yabancı dil sınavında yüzde altmış veya daha yukarısında not almış olmak.

d) Deneme dersinde başarılı olmak.

e) Tutum ve davranışları ile yasadışı siyasi, yıkıcı, irticai, bölücü, ideolojik görüşleri benimsememiş, bu gibi faaliyetlere karışmamış olmak.

f) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda belirtilen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, suç tasnii, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın ve erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayri tabii mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile kaçakçılık, resmi alım-satımlara fesat karıştırma suçlarından birisinden hükümlü olmamak.

g) Firar, üste hakaret, emre itaatsizlikte ısrar, mukavemet, amir veya üste fiilen taarruz, fesat, isyan suçları ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 148 inci maddesinde yazılı suçlardan biriyle hükümlü olmamak.

h) Taksirli suçlar hariç olmak üzere yukarıdaki bentlerde sayılanların dışındaki suçlardan mahkemeler, disiplin mahkemeleri veya birden fazla disiplin amirince toplam olarak yirmibir gün ve daha fazla hapis veya oda hapsi cezası ile hükümlü olmamak veya cezalandırılmamak.

Yardımcı doçentler; ilk üç yıllık dönem sonunda başvurularda aranacak şartları yitirmemiş olmaları halinde Akademi Kurulunun kararı, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanının önerisi üzerine, Genelkurmay Başkanlığınca ikinci üç yıllık dönem için atanabilirler. hükmüne, 21 nci maddesi de Gülhane Askeri Tıp Akademisinde açık bulunan doçentlik kadroları; isteklilerin başvurması için Genelkurmay Başkanlığınca ilân edilir. Genelkurmay Başkanlığı, biri Gülhane Askeri Tıp Akademisindeki doçentlik kadrolarının boş olduğu birimin yöneticisi, diğerleri o birimin dışından olmak üzere, üç profesör tespit ederek bunlardan, adayların her biri hakkında yazılı mütalaa ister. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanı, profesörlerin adaylar hakkındaki mütalaalarına fakülte dekanı, eğitim hastanesi komutanı, yüksekokul müdürü ve enstitü müdürünün adaylar hakkındaki görüşlerini alarak hazırlayacağı kendi mütalaasını da ekleyerek, önerilen kadro miktarı kadarının atanması için Genelkurmay Başkanlığına teklifte bulunur. Genelkurmay Başkanlığı, yapacağı değerlendirmeyi müteakip, uygun olanları boş doçentlik kadrolarına atar. Doçent kadrosuna atamada askeri personele öncelik verilir.

Doçentliğe atamada aranacak şartlar şunlardır:

a) Doçentlik unvanını almış olmak.

b) En az üç yıl yardımcı doçentlik kadrosunda çalışmış olmak.

c) Bu Kanunun 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (e), (f), (g) ve (h) bentlerinde yazılı olan nitelikleri haiz olmak. hükmüne amir bulunmaktadır.

2955 sayılı GATA Kanunu’nun 21 nci maddesi ile GATA Yönetmeliğinin 36 ncı maddesinin doçentliğe atanmayı düzenlediği, başvuruyu da atanma içerisinde düzenlendiği, ayrıca bir ayrıma gerek görmediği anlaşılmaktadır.

Kamu hizmeti, kamunun yararına olacak şekilde yürütülür. Hizmetin hangi ve ne nitelikteki personel eliyle yürütüleceğini seçmede, takdir hakkı hiç kuşkusuz idareye aittir. İdare kamu hizmetini gördüreceği personeli seçerken, hizmetin özelliklerini, hizmetin gereksinme duyduğu personelin niteliklerini göz önünde bulundurmak ve ona göre atama yapmak durumundadır. Kamu hizmetinin ayrılmaz bir parçası olan personel, görevin etkin, başarılı ve yararlı biçimde yürütülmesinden sorumludur. Bu sorumluluğun gereği gibi yerine getirilmemesi halinde, elbette hizmetle etkinliğin sağlanması için idare gerekli önlemleri ve aynı zamanda sorumlu idare ilkesi gereği almak zorundadır. Bu önlemleri alır iken de hizmeti arz edecek personelin seçiminde personelin olumlu yada olumsuz niteliklerini değerlendirmede objektif olmak durumundadır. Hizmet arz etmeye gönüllü olan ve göreve talip olan bir personelin liyakatını değerlendirirken somut verilerle hareket eden idare olumsuz olarak değerlendirmesini de somut verilere dayandırmak zorundadır.

Bu bağlamda idarenin davacının doçentlik kadrosuna atanmasına engel olarak belirttiği durumuna ilişkin somut bilgi ve belgelerin gönderilmesi Dairemizin 25 Haziran 2008 tarih ve Esas No.: 2008/185 sayılı ara kararı ile istenilmesine rağmen, idarece verilen cevap ve ekinde (11 Temmuz 2008 tarihinde Gizli gizlilik derecesi ile gönderilen bilgi ve belgelerden) somut bilgi ve belgelerin gönderilmediği, sadece davacının kategorik değerlendirmesinin tekrar edildiği anlaşılmıştır. Bu durumda doçentlik kadrosuna atanmasına engel olarak belirtilen hususları araştırılmasına rağmen somutlaştırılamayan, hakkında olumsuz istihbari bilgiyi destekleyecek hiçbir belge ve delil bulunmayan davacının 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanun ve GATA Yönetmeliği’nde doçentlik kadrosuna atanabilmek için yaptığı müracaatın kabul edilmemesi işleminin hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacı ………..’in Doçentlik kadrosuna atanma başvurusunun kabul edilmemesi İŞLEMİNİN İPTALİNE,

KARŞI OY GEREKÇESİ

Kamu hizmeti, kamunun yararına olacak şekilde yürütülür. Hizmetin hangi ve ne nitelikteki personel eliyle yürütüleceğini seçmede, takdir hakkı hiç kuşkusuz idareye aittir. İdare kamu hizmetini gördüreceği personeli seçerken, hizmetin özelliklerini, hizmetin gereksinme duyduğu personelin niteliklerini göz önünde bulundurmak ve ona göre atama yapmak durumundadır. Kamu hizmetinin ayrılmaz bir parçası olan personel, görevin etkin, başarılı ve yararlı biçimde yürütülmesinden sorumludur. Bu sorumluluğun gereği gibi yerine getirilmemesi halinde, elbette hizmetle etkinliğin sağlanması için idare gerekli önlemleri ve aynı zamanda sorumlu idare ilkesi gereği almak zorundadır. Bu önlemleri alır iken de hizmeti arz edecek personelin seçiminde personelin olumlu yada olumsuz niteliklerini değerlendirmede objektif olmak durumundadır. Hizmet arz etmeye gönüllü olan ve göreve talip olan bir personelin liyakatini değerlendirirken somut verilerle hareket eden idare olumsuz olarak değerlendirmesini de somut verilere dayandırmak zorundadır.

Davacı halen albay rütbesinde bulunmakta ve Türk Silahlı Kuvvetlerdeki görevini yürütmektedir. Tamamen akademik bir unvan olan doçentlik unvanlı kadro için yarışmaya katılamamasının gerekçesinin davalı idareden sorulmuş, cevaben somut bilgi ve belgelerin gönderilmediği, sadece davacının kategorik değerlendirmesinin bildirildiği anlaşılmıştır. Ancak, 2 kez üstün başarı kıdemi almaya da layık görülerek albay rütbesine ulaşmış bir subayın, halen bu rütbedeki görevini sürdürebilirken, tamamen akademik bir unvan olan doçentlik unvanlı kadro için yarışmaya katılamamasının, nasıl bir kategorik durum nedeni ile meydana gelmiş olduğunun, bu kategorik durumun değerlendirmesinin ne seviyede olduğunun, sübjektif değerlendirmelere mi dayandığının, yada daha öncesinde, muhtelif nedenlerle, gözden kaçmış ciddi bir durum olup olmadığının anlaşılmasından sonra karar verilmesinin gerekeceğini değerlendirmekteyim. Davacının, 2 kez üstün başarı kıdemi aldığı, okulunu birincilikle tamamladığı ve halen doçentlik unvanına sahip olduğu düşünüldüğünde, çok başarılı bir subay olduğu anlaşılmaktadır. Karşılaştığı, (duruşmada kullandığı kendi ifadesi ile) saygınlığında kayba yol açan bu durumun, davacının kendi hatalarından yada kendisi dışında başka bir ihmal/hatadan kaynaklanıp kaynaklanmadığının açıklığa kavuşması gerekir. Hiç bir albayın, hatta hiç bir Silahlı Kuvvetler mensubunun saygınlığındaki bir kayıpla üniformasını taşımasına mahal verilmemesi gerektiği, saygınlığında kayıp olduğunu düşünen bir personelin görevini sürdürmesinin Türk Silahlı Kuvvetlerimizin saygınlığının korunması açısından da uygun bir durum olmayacağı, tüm bu hususların süratle açıklığa kavuşturulmasını sağlayacak bir araştırma ihtiyacının olduğu düşüncesindeyim. Saygınlığında kayba yol açacak bir durumla karşılaşan bir subayın, doçent unvanına sahip olduğu halde, doçentlik kadrosuna atanması uygun görülmez iken, doktor olarak albay rütbesi ile görev yapmaya devam etmesinin de bir çelişki olduğunu değerlendiriyorum. Bu şartlarda, mevcut görevlerini ne derecede etkin olarak yerine getirebileceği de şüphelidir. Bu nedenlerle; bu tip araştırmaların nihai değerlendirmesinin yapılması ve neticeye ulaşılmasında hassas ve hızlı davranılmasının gerekeceği, böylece, hem aslında bir bütün olan idarenin bahse konu kademesinin de işlevini etkin olarak yerine getirmesi, hem de davalı idarenin elinde, davacı hakkında yeterli belge bilgi olmadan bu işlemi tesis ettiği şüphesinin doğmasının engellenmesi sağlanmış olacaktır. Dosyadaki mevcut belgeler ile sayın çoğunluk tarafından verilmiş olan iptal kararına katılmak gerekir. Ancak, verilen iptal kararı ile, tüm bu belirsizliklerin ortadan kalkmayacağını değerlendirmekteyim.

Bu nedenle, davacının atanmamasına mesnet edilen ve kategori personel olanak değerlendirilmesine sebep olan somut gizli bilgi ve belgelerin bir kez daha istenerek, yukarıda belirttiğim hususlar çerçevesinde, davalı idareden belirgin olmayan hususların da sorulması maksadıyla, ara karar alınması gerektiğini düşündüğümden, bu ara karar alınmadan verilen iptal kararına muhalif kaldım.15.10.2008 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy