AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2008/ 1057
Karar No: 2008 / 1092
Karar Tarihi: 05.11.2008

(657 S. K. m. 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122) (Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği m. 17)

Davacı, 10.03.2008 tarihinde AYİM’de kayda geçen dava dilekçesinde özetle; 2005, 2006 ve 2007 yıllarına ait sicil dönemlerinde hiç ceza almadığı gibi bu dönemde 9 adet takdirname ile ödüllendirildiğini, bu dönemde verilen sicillerinin sicil safahatı ile uyumlu olmadığını belirterek 2005, 2006 ve 2007 yıllarına ait sicil notları ile varsa olumsuz kanaatlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Dava dosyası ile davacıya ait özlük ve sicil dosyalarında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu 2005 yılı (31.12.2005 tarihli) 1’nci ve 2’nci sicil üstü sicil notlarının çok iyi seviyede olduğu ve her iki sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, 3’ncü sicil üstünce sicil düzenlenmediği, dava konusu 2006 yılı (31.12.2006 tarihli) 1’nci, 2’nci ve 3’ncü sicil üstü sicil notlarının iyi seviyede olduğu ve her üç sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, dava konusu 2007 yılı 1’nci sicil üstü sicil notunun iyi seviyede olduğu, 2’nci sicil üstü sicil notunun çok iyi seviyede olduğu ve her iki sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, 3’ncü sicil üstünce sicil düzenlenmediği, diğer sicillerinin tam not ve tam nota çok yakın seviyede olduğu, davacının mesleki safahatında toplam 31 adet takdir aldığı ve herhangi bir cezasının da bulunmadığı anlaşılmıştır.

Devlet Memurları hakkında sicil düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 109-122’nci maddeleri ile aynı Kanunun 121’nci maddesi gereğince çıkarılmış olan Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği ve yine aynı Kanunun 112’nci maddesi gereğince çıkarılan Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları Karargah ve Bağlılarında Görevli Devlet Memurları İçin Sicil Düzenleyecek Yetkili Amirler Hakkında Yönetmelikte ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 113’ncü maddesinde; Sicil amirleri belli zamanlarda düzenleyecekleri sicil raporlarında, memurların liyakat derecesini not esasına göre kıymetlendirerek tespit eder. 115’nci maddesinde; Sicil amirleri maiyetlerindeki memurların sicil raporları ile birlikte, bunların genel durum ve davranışları bakımından da olumlu ve olumsuz nitelikleri, kusur ve eksiklikleri hakkında mütalaalarını bildirirler. hükümleri yer almaktadır.

Devlet Memurları Sicil Yönetmeliğinin 17’nci maddesinde, Sicil amirleri sicil raporunu doldurdukları her memuru; a) Dış görünüşü, (Kılık, Kıyafet), b) Zeka derecesi ve kavrayış kabiliyeti, c) Azim ve sebatkarlık, dürüstlük, sır saklamada güvenirlilik ve beşeri münasebetlerde başarısı, d) Alkol, kumar vb. alışkanlıkları memuriyetle bağdaşmayacak ölçüde sürdürme halleri, e) Güvenilir olmama, şahsi menfaatlerini aşırı ölçüde düşünme, yalan söyleme, dedikodu yapma, kıskançlık, kin tutma gibi kötü huy ve davranışları bakımından genel bir değerlendirmeye tabi tutarlar. Sicil döneminde edinilen bilgi memurların olumlu ve olumsuz yönleri, kusur ve noksanları hakkındaki düşünceler sicil raporunun şahsiyet değerlendirmesine ait bölüme ayrı ayrı, açık ve gereğine göre kısa ve teferruatlı olarak yazılır. Sicil amirlerinin, memurların genel durum ve davranışları hakkındaki düşünceleri not takdirlerinde dikkate alınır. hükmüne yer verilmiştir.

Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları Karargah ve Bağlılarında Görevli Devlet Memurları İçin Sicil Düzenleyecek Yetkili Amirler Hakkında Yönetmelik (MSB.40-10, 1987 tarihli)’in Sicillerin Tanzimi başlıklı 9 uncu maddesinde ise; ...Sicil amirleri; sicil raporlarındaki niteliklere tam bir tarafsızlık, adalet ve vicdani kanaatle not verirken, kişi ile kamu yararını gözetmek ve sicil belgesinin objektifliğini sağlamak için de, olumsuz olarak değerlendirilen her nitelik için bu değerlendirmeyi açıklayan yeterli ve geçerli belgeleri sicil raporuna eklemek zorundadırlar. hükmü yer almaktadır. Sicil üstleri emri altındakiler hakkında her sicil döneminde önceki sicillerden tamamen bağımsız surette, amirliğin en önemli olan özel yetkilerini kullanılmak suretiyle sicil düzenlerler. Türk Silahlı Kuvvetlerinin görevini en iyi şekilde yapabilmesi için sicil üstlerinin hakkında sicil düzenlenecek personeli çok iyi tanıması, her türlü tavır ve hareketlerini, disiplin ve itaatini, yeteneklerini tam ve doğru bir şekilde tespit etmesi gerekmektedir.

Sicil üstleri, önceki sicillerle bağımlı olmaksızın astlarını değerlendirir ve sicil notunu yükseltebileceği gibi daha aşağıya da indirebilir. Ne var ki sicil üstleri sicil verme görevinin yerine getirilmesinde, takdir yetkisine sahip olmakla birlikte tam bir tarafsızlık, adalet ve vicdani kanaatle değerlendirme yapmakla yükümlüdürler.

Sicil üstleri emri altındakiler hakkında sicil düzenlerken, üstlük ve amirliğin en önemli ve özel yetkilerinden birini kullandıklarının ayırdında olarak sicil belgesindeki nitelikleri tam bir tarafsızlık, adalet ve vicdani kanaatle değerlendirmekten sorumludurlar.

Sicil üstlerinin kabul edilebilir nedenlere dayanmaksızın astlarının istikrarlı olan ve yüksek seviyede gerçekleşen sicil eğiliminden ani ve açık bir sapmaya yol açacak ve safahatıyla çelişecek bir şekilde not ve kanaat belirtmeleri durumunda takdir yetkisinin hukuka aykırı kullanıldığından söz edilebilir.

Diğer taraftan, sicil üstleri sicil düzenledikleri astları hakkında her sicil döneminde, önceki yıllara ait sicil notları ve kanaatleri ile bağlı olmaksızın, personelin görevinde gösterdiği çalışma düzeyini bağımsız surette takdir etmek ve değerlendirmek, objektif ve yansız surette sicil düzenlemek görev ve yetkisiyle donatılmıştır. Aksi görüşe itibar edilirse o zaman sicil üstünün sicil verdiği personelin o sicil dönemindeki çalışma seviyesini gerçeklere uygun surette değerlendirmesi olanağı kalmamış olur ki bu durum sicil müessesine ait kamu yararı ilkesine aykırı olur.

Dava konusu 2005 yılı (31.12.2005 tarihli) 1’nci ve 2’nci sicil üstü sicil notlarının çok iyi seviyede olduğu ve her iki sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, 3 ncü sicil üstünce sicil düzenlenmediği, dava konusu 2006 yılı (31.12.2006 tarihli) 1’nci, 2’nci ve 3’ncü sicil üstü sicil notlarının iyi seviyede olduğu ve her üç sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, dava konusu 2007 yılı 1’nci sicil üstü sicil notunun iyi seviyede olduğu, 2’nci sicil üstü sicil notunun çok iyi seviyede olduğu ve her iki sicil üstünce herhangi bir kanaat belirtilmediği, 3’ncü sicil üstünce sicil düzenlenmediği, diğer sicillerinin tam not ve tam nota çok yakın seviyede olduğu, davacının mesleki safahatında toplam 31 adet takdir aldığı ve herhangi bir cezasının da bulunmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda belirtilen ölçütler ile dava konusu edilen 2005, 2006 ve 2007 yılı sicil işlemleri değerlendirildiğinde; Davacının 2005 ve 2007 yıllarındaki sicil notlarının davacının genel sicil alma eğilimine uygun olduğu, ani düşüş göstermediği, söz konusu sicillerin objektif düzenlenmediği hususunda herhangi bir delil bulunmadığı dikkate alındığında 2005 ve 2007 yılı sicil notlarında hukuka aykırılık olmadığı, bu sebeple davacının 2005 ve 2007 yılları sicil notlarının iptali yöndeki talebinin reddine karar verilmesi gerektiği,

2006 yılı birinci, ikinci ve üçüncü sicil üstü sicil notlarının, davacının çok iyi derecede bulunan genel sicil alma eğilimiyle uyumlu olmadığı, önceki yıllar sicil notu ortalamasından ani bir düşüş oluşturduğu, davacının iptalini istediği 2006 sicil dönemi de dahil olmak üzere herhangi bir uyarı ve cezasının bulunmadığı, aksine iki adedi 2006 yılında olmak üzere 31 adet takdir belgesiyle ödüllendirildiği, tüm bunlar birlikte değerlendirildiğinde 2006 yılında sicil notundaki bu bariz düşüşü açıklayacak bir delil bulunmadan takdir edilen 2006 yılı, 1’nci, 2’nci ve 3’ncü sicil üstü sicil notlarının objektif nitelikte olmadıkları, ölçülülük ilkesine aykırılık teşkil ettikleri dolayısıyla hukuka aykırı oldukları sonuç ve kanaatine varılmış, Davacı dava dilekçesi ile 2005, 2006 ve 2007 yılları sicillerindeki olumsuz kanaatlerin de iptali isteminde bulunmuş ise de; söz konusu sicil dönemlerinde davacı hakkında herhangi bir kanaat belirtilmediğinden, davacının konusu bulunmayan bu yöndeki istemleri hususunda herhangi bir karar verilmesine yer olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının 2006 yılı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü sicil üstü sicil notlarının İPTALİNE,

2. Davacının 2005 ve 2007 yılları sicil üstü notlarının iptaline ilişkin istemlerinin REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy