AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2012/ 958
Karar No: 2013 / 329
Karar Tarihi: 26.03.2013

(2803 S. K. m. 14) (3466 S. K. m. 19)

Davacı 28.06.2012 tarihinde Bingöl Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinde kayıt altına alınan ve bu kanaldan AYİM'e ulaşan dava dilekçesinde özetle; 2010 yılında Bingöl İl J.K.lığı emrine atandığını ve Ilıcalar J.Krk.K.lığı İd.İşl.Elm. olarak görevlendirildiğini, atandığı garnizonun hizmet süresinin 3 yıl olması nedeniyle eşini ve çocuklarını beraberinde getirdiğini, çocuklarını da Ilıcalar Beldesinde bulunan Yatılı İlköğretim Bölge Okuluna kaydettirdiğini, ancak 2010 yılı Aralık ayında sıralı hizmet garnizonundan çıkarılacak personel arasında kendi isminin de bulunduğunu öğrenince, çocuklarının öğrenimlerinin kesintiye uğramaması için bir yıl temdit talep ettiğini, talebi uygun görüldüğünden aynı kadro görevini sürdürdüğünü, müteakiben 2012 yılında SHG'dan çıkması gerekirken, 7'nci sınıfta öğrenim gören kızının rehberlik ve danışmanlık öğretmeninin "kızının yeni bir okula uyum sağlamakta güçlük çekeceği ve bunun da başarısını düşüreceği" yönündeki tavsiyesi uyarınca 20.12.2011 tarihinde yeniden temdit talebinde bulunduğunu, bu talebinin de mazeretine binaen kabul edildiğini, ikinci temdit dilekçesinin kabul edilmesi üzerine Bingöl İl J.K.lığı Per.Ş.Md.lüğünde görevli J.Bçvş.H.K.nin kendisini telefonla aradığını ve 2 yıldır ihtisas dışında çalışması nedeniyle 2012 yılında il içinde ihtisasına uygun bir kadroya atanabileceğini, ama bunun da temdit talebindeki mazeretine ters düşeceğini, bunu engellemek için ihtisası dışında çalışmaya devam etmek istediğine dair dilekçe vermesinin gerektiğini söylediğini ve bu görüşme doğrultusunda 03.04.2012 tarihli dilekçesini vererek trafik ihtisasında olmasına rağmen halihazır görevine devam etmek istediğini bildirdiğini, bu arada görev yaptığı Ilıcalar J.Krk.K.lığı emrinde görevli J.Kd.Çvş.M.G. hakkında, karakolda görevli J.Er A.G.nin ağabeyi tarafından BİMER'e şikayette bulunulduğunu, adı geçen erin ise kendisinin de bulunduğu bir ortamda, bahse konu şikayeti kendisinin isteği dışında ağabeyinin yazdığını ve ağabeyinin tanıdıkları vasıtasıyla İl J.K.Yrd. J.Yb.M.U.ya ulaşarak ve onun telkinleriyle bu dilekçeyi gönderdiğini söylediğini, akabinde 2012 yılı Nisan ayı içinde konuyla ilgili olarak yapılan tahkikat sırasında bu durumu tahkikat heyetine anlattığını, amacının J.Yb.M.U.yu kötülemek veya karalamak olmadığını, aksine adı geçen erin J.Yb.M.U.nun nüfuzundan faydalanma isteğini önlemek amacıyla bu ifadeyi verdiklerini, ancak ifade sonrasında İl J.K.lığı karargahında kendilerine karşı bir sertlik oluştuğunu, iç güvenlik harekatındaki başarılı çalışmaları nedeniyle yurtdışı gezisi ile ödüllendirildiğini ve bu gezi sırasında 03.05.2012 tarihinde Bingöl İl J.K. J.Kur.Alb.Dr.H.C. tarafından karakollarının ziyaret edildiğini, bu ziyaret esnasında komutanının personelle bir toplantı yaptığını ve karakol personelinden bazılarının yakışıksız hal ve hareketler içinde olduğunu, bölgedeki kadınlarla ilişki kurduklarını, bu durumun devam etmesi halinde tüm karakol personelinin atama göreceğini söylediğini, bu konuşmadan yurtdışı gezisinden dönüşünde haberdar olduğunu, müteakiben 12.06.2012 tarihli il içi atama emriyle görev yerinin değiştirildiğini ve Bingöl Karlıova İlçe J.K.lığı 3'üncü Trf.Tim.K.lığı Trf.Tim.Elm. kadrosuna atandığını, atamanın ceza amaçlı yapıldığını düşündüğünü, il jandarma komutanının konuşmasından haberdar olan eşinin ise, kadınlarla ilişkiye girdiği için karakoldan atamasının çıkarıldığını düşünmeye başladığını ve eşiyle boşanma noktasına geldiklerini, çocuğunun eğitim mazeretine binaen verdiği temdit dilekçesi kabul edilmişken, il içi atamaya tabi tutulmasının çelişkili olduğunu, ayrıca 09.02.2012 tarihinde katıldıkları bir operasyon ile bölücü terör örgütü mensuplarından 9'unun ölü, 2'sinin yaralı ve 1'inin de sağ olarak ele geçirildiğini, ölü ele geçirilen bir ve yaralı ele geçirilen bir örgüt mensubunun Karlıova ilçesi nüfusuna kayıtlı olduğu ve bu olay nedeniyle diğer terör örgütü mensuplarının intikam yeminleri ettiklerinin bilindiğini, yapılan il içi atama ile Karlıova ilçesinde görev yapması gerekeceğinden, kısa sürede bölgede tanınıp terör örgütünün veya örgüte sempati duyan bölge halkının hedefi haline gelebileceğini, yapılan il içi atama işlemiyle "asgari sayıda garnizon değiştirme ilkesine de uyulmadığını, zira 2013 yılında sıralı hizmet garnizonundan çıkacağını ve yeniden tayin göreceğini, Bingöl İl J.K.lığı enirinde görev yapan yaklaşık 30-35 trafik ihtisaslı personelin ihtisası dışındaki görevlerde çalıştırıldığını, Bingöl Merkez İlçe J.K.lı ğı bünyesinde 2012 yılı itibariyle toplam 3 adet trafik ihtisasına ait kadro boşalmasına rağmen kendisinin bu kadrolara atanmayıp Karlıova ilçesine atanmasının, atamanın cezalandırma amacıyla yapıldığını gösterdiğini, işlemin hukuka aykırı olduğunu beyanla, bahse konu il içi atama işleminin iptaline ve öncelikle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Yürütmenin durdurulması talebi, AYİM Nöbetçi Dairesinin 29.08.2012 tarih ve 2012/66 Esas sayılı Kararı ile kabul edilmiş ve dava konusu atama işleminin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Daha önce Kırşehir İl J.K.lığı Trf.Tim.K.lığı Trf.Tim.Elm. kadrosunda görevli iken, sıralı hizmet garnizon süresinin gelmesi nedeniyle J.Gn.K.lığının 2010 yılı genel atamalarıyla Bingöl İl J.K.lığı emrine atanan davacının, burada gerçekleştirilen ilk istihdam atama işlemi ile Bingöl Mrk.İlçe J.K.lığı Ilıcalar Öz.Tip J.Krk.K.lığı İd.İşl.Elm. kadrosunda görevlendirildiği, bu görevi sürdürmekte iken 03.04.2012 tarihinde komutanlık önüne verdiği dilekçeyle idari müracaatta bulunduğu ve çocuklarının okul durumu nedeniyle 2012 yılı genel atama dönemi öncesinde temdit dilekçesi verdiğini belirterek, trafik tim elemanı ihtisasında olmasına karşın halihazırdaki görevine devam etmek istediğini bildirdiği, buna karşın dava konusu atama işlemiyle Bingöl Karlıova İlçe J.K.hğı 3'üncü Trf.Tim.K.lığı Trf.Tim.Elm. kadrosuna atamasının gerçekleştirildiği ve bu işlemin iptali amacıyla süresinde işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 14'üncü maddesinin son fıkrası "...nokta ataması yapılmayıp İl Jandarma Komutanlıkları emrine atanan astsubay ve uzman jandarmalardan emniyet ve asayiş görevi alacak olanların istihdam yerleri ve il içi yer değiştirmeleri, İl Jandarma Komutanının teklifi üzerine Valinin onayı ile belirlenir." hükmünü içermektedir. Bu hüküm Jandarma Genel Komutanlığında görevli astsubay ve uzman jandarmaların il içi atamaya tabi tutulmalarının hukuki dayanağını oluşturmaktadır.

Keza 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununun "Atamalar" başlıklı 19'uncu maddesinde de, İllerde görev yapmak üzere atanacak uzman jandarmaların iller emrine, diğerlerinin doğrudan görev yapacakları birlikleri emrine atanacakları, iller emrine atananların görev yerlerinin il jandarma alay komutanının teklifi ve valinin onayı ile belirleneceği, atamalarla ilgili diğer hususların ise yönetmelikte gösterileceği belirtilmektedir.

Kanunun 19'uncu maddesi uyarınca çıkartılmış bulunan Uzman Jandarma Atama ve Sicil Yönetmeliğinin 8'inci maddesinde ise, uzman jandarmaların atamalarının hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun şekilde ve garnizonlar arasında sıra ile yapılacağı, keza atamalar sırasında meslek programları, meslek içi eğitim esasları, kadro ihtiyacı, kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının hayati önemi haiz sağlık durumları, terfi durumu, sınıf, branş ve ihtisasları, atanmak istekleri ve idari, asayiş ve zaruri sebeplerin gözetileceği belirtilmektedir.

Aynı Yönetmeliğin 22'nci maddesinde de, uzman jandarmalardan istekli olanların Yönerge ile belirlenen esaslar dahilinde bütün garnizonlarda, garnizon hizmet sürelerinden fazla kalabilecekleri, personelin temdit isteğinin kabul edilerek, garnizonda kalış süresinin uzatılmasının, aynı birlik, kurum ve aynı er görevde kalmasını gerektirmeyeceği, temdit istekleri uygun görülen personelden, uzatmayı müteakip birliklerin yer değiştirmesinden dolayı yerleri değişen personel ile idari sebepler ile yerlerinin değiştirilmesinde zaruret görülenlerin hiçbir hak iddia edemeyecekleri ifade edilmektedir.

Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği ile Uzman Jandarma Atama ve Sicil Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanan JGY:52-12 Jandarma Genel Komutanlığı Atama Yönergesinin Dördüncü Bölüm 1/e maddesinin (1) numaralı alt bendinde de, birlik emrine atanan personelin birlik içerisindeki istihdam yerlerinin, hizmet ihtiyaçlarına göre, daha önceki hizmet safahatı, kurs durumu, ihtisası, eş ve çocuklarının sağlık, iş ve öğrenim durumu dikkate alınarak belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan; J.Gn.K.lığı Jandarma Astsubay ve Uzman Jandarma İhtisaslaşma Yönergesi'nin Üçüncü Bölüm "Atama Esasları" başlıklı 2'nci madde (c) fıkrası; "İhtisas kapsamındaki personel ihtisas kadrosu olmayan emniyet ve asayiş, komando, sınır birlikleri dahil diğer birlik, karargah ve kurumlara da atandırılabilir." hükmünü,

Aynı Yönerge'nin Üçüncü Bölüm "İstihdam Esasları" başlıklı 3'üncü madde (a) ve (b) fıkraları da; "İhtisas kapsamında atanan jandarma astsubaylar ile uzman jandarmalar ihtisas ile ilgili kadro görev yerinde istihdam edilir. : Ancak; idari, asayiş ve zaruri sebeplerle, J.Gn.K.lığınca görülecek lüzum üzerine, ihtisas kapsamındaki personel ihtisas kapsamı dışında ihtiyaç duyulan kadro görev yerlerinde istihdam edilebilir veya istihdam yeri değiştirilebilir. Kıstas fazlası olarak atandırılan personel, Birlik Komutanlıkları ve Kurum Amirliklerince, ardı ardına 3 yılı geçmemek şartı ile ihtisas kapsamı dışındaki görevlerde istihdam edilebilir." hükmünü amirdir.

Mevzuatta yer alan bu düzenlemelerden anlaşıldığı üzere, TSK personelinin atamalarında gözetilecek temel esas, "hizmetin aksatılmadan yürütülmesi"dir. Yüklendiği kamu hizmetini sunma görevini istihdam ettiği personel vasıtasıyla yerine getiren idarenin, hizmetin aksamaması için personelini atamaya tabi tutması, hizmet ihtiyacı görülen veya herhangi bir nedenle boşalan kadrolara personel kaydırması zaten kaçınılmazdır. Ancak, atamalar konusunda idarenin sınırsız bir takdir yetkisi de yoktur. Atamalarda hukukun çizdiği sınırlar içinde kalınması, mevzuatın öngördüğü kısıtlama ve kurallara uyulması gerekmektedir.

Somut olayda da, davacının sıralı hizmet garnizon sırasının gelmesi nedeniyle 2010 yılında Bingöl garnizonuna atandığı ve 2011 yılı itibariyle sıralı hizmet garnizon süresini doldurduğu, ancak ailesini de beraberinde getiren ve çocuklarını Ilıcalar Beldesindeki Yatılı İlköğretim Bölge Okuluna kaydettiren davacının, 2011 yılına ilişkin olarak temdit talebini bildirdiği ve talebi doğrultusunda garnizon kalış süresinin 1 yıl uzatıldığı, müteakiben 2012 yılında sıralı hizmet garnizonundan çıkması gerekirken, 7'nci sınıfta öğrenim gören çocuğunun Öğreniminin bölünmemesi amacıyla 2012 yılına ilişkin olarak da temdit talep ettiği ve bu talebi de uygun görüldüğünden garnizon kalış süresinin 1 yıl daha uzatıldığı, bilahare davacının 03.04.2012 tarihli dilekçe ile idari müracaatta bulunduğu ve trafik ihtisası sahibi olmasına rağmen temdit taleplerinin kabul edilmesi nedeniyle 2 yıldır ihtisası dışında görev yaptığını beyanla, ihtisas dışında görev yapmaya devam etmek istediğini bildirdiği, buna rağmen davalı idarece "davacının 2 yıldır ihtisas dışı kadroda çalıştığı" gerekçesiyle ve ihtisasına uygun şekilde Karlıova İlçe J.K.lığı 3'üncü Trf.Tim.K.lığı Trf.Tim.Elm. kadrosuna atamasının gerçekleştirildiği, oysa yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre ihtisas sahibi personelin azami 3 yıl süreyle ihtisası dışındaki kadrolarda görevlendirilmelerinin mümkün olduğu, her ne kadar Uzman Jandarma Atama ve Sicil Yönetmeliği uyarınca sıralı hizmet garnizonundaki hizmet süresinin uzatılması için temdit talep eden personelin, bu talebinin kabulü halinde aynı birlik, kurum ve aynı görevde kalması zorunlu değilse de, yine aynı Yönetmelik hükmüne göre, bu durumdaki personelin ancak "uzatmayı müteakip birliğinin yer değiştirmesi" veya "idari sebepler ile yerinin değiştirilmesinde zaruret görülmesi" halinde farklı bir kadro görev yerine atanabileceği, oysa somut olayda sıralı hizmet garnizon hizmet süresine ilişkin temdit talebi kabul gören davacının birliğinin yer değiştirmediği ve davacının önceki görev yerinden alınmasını zorunlu kılan bir "idari sebep" de bulunmadığı, bu konuda idarece "bizzat il jandarma komutanı tarafından Ilıcalar J.Karakolunda yapılan kontrollerde, görev ve temsil etkinliğinin yeterli olmadığı değerlendirildiğinden, anılan J.Krk.K. lığında emniyet ve asayiş hizmetlerinin istenilen seviyede yürütülmesini sağlamak, personelin görev etkinliğini artırmak maksadıyla 2 personelin il içi atamaya tabi tutulduğu" savunularak, davacının atamasını zorunlu kılan bir "idari sebebin" varlığı ileri sürülmekte ise de, dosyada bu savunmayı haklı kılacak ve atamayı gerektiren idari sebeplerin neler olduğunu gösterecek somut herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı, aksine davacının bu görev sırasında aldığı takdirname ve ödüller dikkate alındığında, görev etkinliğini kaybettiğinin de söylenemeyeceği, tüm bu nedenlerle çocuğunun öğrenim durumu mazeretine binaen sıralı hizmet garnizon süresini uzatmak için yaptığı müracaatı kabul edilen davacının, idarece kabul gören mazeretiyle çelişecek şekilde il içi atamaya tabi tutulmasının hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuka aykırı bulunan il içi atama işleminin İPTALİNE,

26 MART 2013 tarihinde, Üye Hv.Mu.Kur.Alb.Ali BOZKURT ve Üye Topçu Kur.Yb.Salih BUÇUKOGLU'nun karşı oyları ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.


KARŞI OY GEREKÇESİ

Dava dosyasında yer alan ve davacı ile ilgili belgeler muvacehesinde, idarece tesis edilen atama işleminde kanuni mevzuata aykırı bir husus görülmediğinden, işlemin iptali yönünde oy kullanan sayın çoğunluğun görüşüne katılamadık. 26.03.2013 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy