Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1. Daire 2012/1280 Esas 2013/460 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2012/ 1280
Karar No: 2013 / 460
Karar Tarihi: 09.04.2013

(926 S. K. m. 118, 119) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 14, 24)

Davacı vekili, 03.10.2012 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde kayda geçen dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Bingöl Komando Tabur Komutanlığına 2011 yılı genel atamalarıyla atandırıldığını, henüz 2 yılını doldurmadan atama gördüğünü, müvekkilinin meslek hayatı boyunca toplam 16 adet takdir ve ödül aldığını, takdirlerinin ikisinin Bingöl J.Komd. Tb.K.lığı emrinde iken verildiğini ve burada oldukça başarılı hizmetlerde bulunduğunu, meslek hayatı boyunca sadece iki kez disiplin cezası aldığını, Bingöl J.Komd.Tb.K.lığı emrinde 2011 yılından 2012 yılı genel atamalarına kadar geçen süre içerisinde sıralı amirleri ile hiçbir problem yaşamadığını, 2012 yılı genel atamalarıyla Karargah Destek Bölük Komutanı olarak atanan J.Ütğm. M.Y. tarafından müvekkiline aynı gün (10.08.2012 tarihinde) haksız ve hukuka aykırı olarak iki suçlama yönetildiğini ve savunması alınarak "Uyarı" ve "1/25 Maaş Katı" cezaları verildiğini, verilen savunmaların ilkinde görev kağıdı olmadan ve silahsız olarak şehir merkezine gidildiğinin iddia edildiğini, müvekkilinin savunmasında, göreve gitmek için bizzat Bl.K.nından izin aldığını, görev kağıdı olarak sabah bir başka görev için tanzim edilen görev kağıdının kullanıldığını, göreve giden erler sivil olsalar da silahlarının dışarıdan görünmeyecek şekilde araçta bulunduğunu, hatta görevde iken Bl.K. ile cep telefonu ile görüştüğünü ifade ettiğini, diğer savunmada ise İl J.K.lığı tarafından yapılan içtimaya birliğin yerini almasından sonra katıldığının iddia edildiğini, müvekkilinin savunmasında, içtimanın erken alındığı hususunun kendisine bildirilmediğini beyan ettiğini, müvekkilinin savunmalarının amiri tarafından dikkate alınmadığını ve savunmalarında belirttiği kişilerin beyanlarına dahi başvurulmadan cezalandırılması yoluna gidildiğini, haksız ve hukuka aykırı olarak savunmalarının alınmasının müvekkilini ziyadesi ile üzdüğünü ve bu durumun rahatsızlanmasına yol açtığını, önce Bingöl Devlet Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine, buradan Elazığ Asker Hastanesine ve ardından da GATA'ya sevk edildiğini, GATA Psikiyatri Polikliniğinde yapılan muayenesi sonucunda 15.08.2012 tarihli rapor ile "Anksiyete Bozukluğu" teşhisi konularak 10 gün istirahat, 1 ay sonra kıta anket formuyla kıtası hastanesi psikiyatri servisinde kontrolü, 6136 sayılı Kanun gereği silahına el konulması ve silahlı mermili görevlerden muafiyeti uygundur" kararı verildiğini, müvekkili ilaç tedavisi ve istirahatı sonucunda birliğine katıldığında asli görevi uhdesinde kalmak üzere 18.01.2013 tarihine kadar Bingöl İl J.K.lığı Bilgi Aktarım Merkezi'ne geçici görevlendirildiğini Öğrendiğini ve burada 13.08.2012 tarihinde göreve başladığını, müvekkilinin 18.09.2012 tarihinde kontrol için Elazığ Asker Hastanesi Baştabipliğine sevk edildiğini ve Elazığ Asker Hastanesi Sağlık Kurulunun 18.09.2012 gün ve 3432 sayılı raporuyla "F41.8 Anksiyete bozuklukları diğer, tanımlanmamış (REMİSYONDA ANKSİYETE BOZUKLUĞU)" teşhisi konularak "16/A/2 Sınıfı görevine devam eder. Silahlı görev yapabilir.1' kararı verildiğini, bu arada müvekkilinin atamasının Bingöl İl J.K.lığına yapılması için görevli olduğu Bingöl J.Komd.Tb.K.lığı tarafından Bingöl İl J.K.lığına, Bingöl İl.J.K.lığı tarafından da J.Gn.K.lığına atama teklif yazısı yazıldığını, J.Gn.K.lığının Eylül 2012 atamalarıyla da ( J.Gn.K.lığının 14.09.2012 tarihli atama onayı ile) müvekkilinin Bingöl İl J.K.lığı emrine atandırıldığını, müvekkilinin görev yaptığı Bingöl J.Komd.Tb.K.lığının garnizon hizmet süresinin 2 yıl, atandığı Bingöl İl J.K,lığının garnizon hizmet süresinin ise 3 yıl olduğunu, hukuka aykırı olarak yapılan bu atamayla müvekkilinin garnizon hizmet süresi 1 yıl uzadığı gibi komando tazminatından da mahrum kaldığını, müvekkili hakkında tesis edilen tüm işlemlerin gizli olarak yürütüldüğünü, 1 'inci sicil amiri olan J.Bçvş. C.A. nın dahi bilgisinin olmadığını, müvekkili hakkında yapılan bu işlemlere 2012 yılı genel atamalarında Bl.K.nı olarak atanan J.Ütğm. M.Y.nin neden olduğunu değerlendirdiklerini, bölük komutanın sadece müvekkiline değil, bölükte görevli diğer personele de olumsuz tutum ve davranışlar sergilediğini, örneğin; Hizmet Takım Komutanı J.Bçvş. C.A. nın, Bl.K. ile tartışması sonucunda Bingöl Devlet Hastanesi Psikiyatri Polikliniğinden 20 gün istirahat aldığım, Bl.K.nın baskılarına dayanamayan 2 komando erinin GATA Psikiyatri Polikliniğine sevk edildiğini, birisi 10 gün, diğeri 1 ay istirahat aldığını, müvekkilinin, Bl.K.nm bu haksız tutum ve davranışlarından dolayı Tb.K.na dilekçe ile başvurduğunu, yapılan inceleme ve araştırma sonucunda Bl.K.nın Tb.K.nı tarafından uyarıldığını, müvekkili ile birlikte Komd.Tb.K.lığında görevli olupta Psikiyatri Polikliniğinden rapor alan J.Bçvş.C.A. ve J.Bçvş. M.Ö.nün halen Komd.Tb.K.lığında çalıştıklarını, üstelik J.Bçvş. M.Ö.nün silah kullanamaz raporunun halen devam ettiğini, meslek hayatı başarılarla dolu olan müvekkilinin, haksız ve hukuka aykırı olarak verilen iki disiplin cezası sonucunda atamasının yapılmasının hukuka ve mevzuata uygun olmadığını, müvekkilinin binlerce astsubay arasında 33'üncü sırada Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele branşını kazanmış çok başarılı bir personel olduğunu, dava konusu atama işleminin Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinde belirtilen atama kriterlerine uygun olmadığı gibi J.Gn.K.lığının 2012 yılı Atama Uygulama Emrine de uygun olmadığını, (davalı idarenin savunmasından önce 09.10.2012 tarihinde AYİM.'de kayda geçen dilekçesinde de) dava konusu atamadan sonra 02.10.2012 tarihinde yayınlanan il içi istihdam çizelgesine göre L müvekkilinin Bingöl İl J.K.lığı Hizmet ve Muhafız Bölük K.lığı emrine il içi istihdam edildiğini, müvekkilinin Bingöl J.Komd.Tb.K.lığında görevli iken de Karargah Hizmet ve Muhafız Bölüğü Hizmet ve Muhafız Takımında Hizmet Kısım Komutanı olarak görev yapmakta olduğunu, İl içi İstihdam çizelgesinden; davalı idarenin diğer personele gösterdiği hassasiyeti müvekkiline göstermediğinin anlaşıldığını, zira, Çizelgenin; 2'nci sırasında yer alan J.Bkm.Üçvş. K.D.nin 3 yıllık garnizondan 3 yıllık garnizona, 3'üncü sırasında yer alan J.Astsb.Çvş. Y.A.nın 3 yıllık garnizondan 3 yıllık garnizona, 4'üncü sırasında yer alan J.Astsb.Çvş. S.T.nin 2 yıllık garnizondan 2 yıllık garnizona atandırıldıklarını, müvekkilinin ise 2 yıllık garnizondan 3 yıllık garnizona atandırılarak mağdur edildiğini, belirterek BİNGÖL Jandarma Komando Tabur Komutanlığı emrinden BİNGÖL İl J.K.lığı emrine yapılan atama işleminin iptaline ve öncelikle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM 1'inci Dairesinin 18.12.2012 gün ve 2012/3528 Gensek., 2012/1280 Esas sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir.

Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının, BİNGÖL Jandarma Komando Tabur Komutanlığı emrinde Karargah Destek Bölüğü Hizmet ve Muhafız Takımı Hizmet Kısım Komutanı olarak görevli iken, J.Gn.K.lığının Eylül 2012 atamalarıyla BİNGÖL İl J.K.lığı emrine atandırılması ve atama işleminin davacıya 25.09.2012 tarihinde tebliği üzerine, bu atama işleminin iptali istemi ile vekili aracılıyla süresi içerisinde AYİM.de işbu davayı açtığı anlaşılmıştır.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun, "Atamalarda dikkate alınacak hususlar" başlıklı 118'inci maddesinde; subay ve astsubayların atanma ve yer değiştirmelerinin, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak; memleketin ekonomik, sosyal, iklim ve ulaştırma durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge şartları göz önüne alınarak tespit edilecek bölge ve garnizonlara; "meslek programlan, meslek içi eğitim esasları ve kadro ihtiyacı", "sağlık durumu", "idari, asayiş ve zaruri sebepler", "istekli bulunduğu yerler" şeklinde esaslar da dikkate alınmak suretiyle sıra ile yapılması öngörülmüştür.

Aynı Kanun'un 119'uncu maddesine dayanılarak çıkarılan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği'nin 14'ncü maddesinde; subay ve astsubayların atamalarının, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun olarak meslek programları ve meslek içi eğitim esasları, kadro ' ihtiyaçları, kıta hizmeti zorunluluğu, terfi durumu, sınıf, branş ve ihtisasları, kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları, idari, asayiş ve zaruri sebepler ve personelin atanma isteğinde belirttiği yerler şeklindeki kriterler dikkate alınarak Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından atama yönergelerinde belirtilen garnizonlar arasında sıra ile yapılması Öngörülmüştür. Anlan Yönetmeliğin 21'inci maddesinin ikinci fıkrasında da; görevine devam etmesi hizmet açısından Önemli sakıncalar doğuracak personel için atama dönemine bağlı kalınmaksızın görevden alınma teklifinde bulunulduğunda, bu teklifin gerekçesinin atamaya yetkili makama yazılı olarak bildirilmesi öngörülmüştür.

"İdari, asayiş ve zaruri sebepler" kriteri; Yönetmeliğin 14'üncü maddesinde; subay ve astsubayların atamalarında dikkate alınacak kriterler arasında düzenlendiği gibi, aynı Yönetmeliğin 23'üncü maddesinde; genel atama dönemine bakılmaksızın atama yapılabilecek haller arasında ve 24'üncü maddesinde; subay ve astsubayların bulundukları garnizonlarda garnizon hizmet sürelerini bitirmeden diğer bir garnizona atandırılmalarını icap ettiren haller arasında da düzenlenmiştir. Anılan Yönetmeliğin 24'üncü maddesinin ikinci fıkrasında da; idari sebeplerle bulunduğu garnizondaki vazifesinden alınmasına zaruret görülenlerin, aynı derecede diğer bir garnizona atandırılmaları, imkan bulunmadığı takdirde ise önceki safahatları dikkate alınarak başka dereceli bir garnizona atandırılabilecekleri öngörülmüştür.

Yukarıda serdedilen mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşıldığı üzere idare, atama işlemini tesis ederken "hizmetin aksatılmadan yürütülmesi" ilkesini gözetmek durumundadır. Dolayısıyla hizmetin gerektirdiği yani idari, asayiş ve zaruri nedenlerin mevcut olması durumunda kişinin görevinden alınıp aynı garnizonda başka bir göreve ya da başka bir garnizona atanması mümkündür.

Yasal ve idari düzenlemelerde hizmetin zorunlu kıldığı durumların (idari, asayiş ve zaruri sebeplerin) neler olduğu belirtilmediğinden, bunların hukuki ve maddi olay olarak ne zaman gerçekleşmiş sayılacağı ve böylece atama işlemi tesis etmenin gerekip gerekmediği konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açıktır. Kuşku yok ki, diğer bütün kamusal yetkilerde olduğu gibi idarenin takdir yetkisi de kamu yararı amacı ve hizmet gerekleriyle sınırlı bulunmaktadır.

Yukarıda belirtilen açıklamalar ve mevzuat hükümleri ışığında dava konusu işlem irdelendiğinde; BİNGÖL Jandarma Komando Tabur Komutanlığı emrinde Karargah Destek Bölüğü Hizmet ve Muhafız Takımı Hizmet Kısım Komutanı olarak görev yapmakta olan davacının, GATA Psikiyatri Polikliniğinde yapılan muayenesi sonucunda 15.08.2012 tarihli rapor ile "Anksiyete Bozukluğu" teşhisi konularak "10 gün istirahat, 1 ay sonra kıta anket formuyla kıtası hastanesi psikiyatri servisinde kontrolü, 6136 sayılı Kanun gereği silahına el konulması ve silahlı mermili görevlerden muafiyeti uygundur" kararı verilmesi ve bu raporda "6136 sayılı Kanun gereği silahına el konulması ve silahlı mermili görevlerden muafiyeti uygundur" kaydı bulunması karşısında; gerek Komd.Tb.K.lıklarının silahlı ve mermili görevler ile operasyonel faaliyetlerin yoğun olarak icra edildiği birlikler olması ve gerekse gelecekte yaşanması muhtemel üzücü olayların önlenmesi maksadıyla davacının görevine devam etmesi hizmet açısından önemli sakıncalar doğuracağı değerlendirilerek yapılan birlik teklifi üzerine dava konusu atama işleminin tesis edildiği, her ne kadar dava konusu atama işleminden sonra, davacı hakkında Elazığ Asker Hastanesi Sağlık Kurulunun 18.09.2012 gün ve 3432 sayılı raporuyla "F41.8 Anksiyete bozuklukları diğer, tanımlanmamış (REMİSYONDA ANKSİYETE BOZUKLUĞU)" teşhisi konularak "16/A/2 Sınıfı görevine devam eder. Silahlı görev yapabilir." kararı verilmiş ise de; dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibariyle mevcut olan olguların nazara alınması gerektiğinden ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibariyle davacı hakkında "6136 sayılı Kanun gereği silahına el konulması ve silahlı mermili görevlerden muafiyeti uygundur" kaydı bulunan bir rapor bulunduğu dikkate alındığında; hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esası ile hizmet ihtiyacı prensibine uygun ve "idari, asayiş ve zaruri sebepler" e dayalı olarak tesis edilen dava konusu atama işleminde takdir yetkisinin objektif olarak ve kişi yararı ile kamu yararı arasında denge gözetilerek kullanıldığı ve hukuka aykırı bir yön bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın REDDİNE,

09 NİSAN 2013 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy