AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2012/ 1114
Karar No: 2013 / 166
Karar Tarihi: 05.02.2013

(2709 S. K. m. 41) (926 S. K. m. 118, 119) (2803 S. K. m. 24) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 14, 43)

Davacı, 08.08.2012 tarihinde Aydın İdare Mahkemesinde kayıt altına alınan dava dilekçesinde özetle; 2003 yılında astsubay naspedildiğini ve Gümüşhane İl J.K.lığı emrine atandığını, 2006 yılına kadar Gümüşhane Şiran İlçe J.K.lığı Yeşilbük J.Krk.K.lığı emrinde çalıştığını, 2006-2008 yılları arasında ise eşinin tayin olamaması ve çakılı kadroda çalışması nedeniyle uzatma talebinde bulunarak aynı görevi sürdürdüğünü, 2008 yılında Ordu İl J.K.lığı emrine atandığını ve 2010 yılına kadar Mesudiye İlçe J.K.lığında çalıştığını, 2010 yılı atamalarıyla da Hakkari Çukurca Köprülü Sınır Tb.K.lığı emrine atandığını, 2012 yılında Aydın İl J.K.lığı emrine verildiğini, dolayısıyla şimdiye kadar hep mahrumiyet bölgelerinde çalıştığını, eşinin ilk dönemlerde Sağlık Bakanlığı bünyesinde sözleşmeli hemşire olarak çalışması ve atama görememesi nedeniyle 2008-2010 yılları arasında eşinden ve ailesinden ayrı kaldığını, daha sonra eşinin kadrolu memur statüsüne geçtiğini, ancak Köprülü Sınır Tb.K.lığının aile götürülemez garnizon olması nedeniyle buradaki görevi sırasında da ayrılıklarının sürdüğünü, 2012 genel atamaları sonrasında 30.05.2012 tarihli dilekçeyle idari müracaatta bulunarak durumunu anlattığını ve aile durumunun il içi atamalarda dikkate alınmasını talep ettiğini, müteakiben boş kadrolar için atama tercihlerini yaptığını, ancak tercihleri arasında yer almamasına rağmen Koçarlı İlçe J.K.lığı Mersinbelen J.Krk.K.lığına atandığını, bu kadronun da mahrumiyet bölgesinde olduğunu, eşinin burada çalışabileceği bir Devlet hastanesi bulunmadığını, bu nedenle 18.06.2012 tarihinde telefonla durumunu Aydın İl J.K.lığı Per.Şb.Md.ne ilettiğini ve dilekçe yazmasına rağmen eşinin çalışamayacağı bir yere atandığını söylediğini, ancak olumlu yanıt alamadığını, aynı tarihte atamasının düzeltilmesi için bir dilekçe daha yazdığını, bu dilekçelerine yanıt verilmediğini, bunun üzerine eşinin 20.07.2012 tarihinde Gümüşhane Şiran Devlet Hastanesinden ilişik keserek Aydın İl Sağlık Md.lüğüne başvurusunu yaptığını ve çalışabileceği yer olan Aydın Devlet Hastanesine atandığını, aradaki mesafe nedeniyle Aydın il merkezinden ev tutup eşini ve çocuklarını buraya yerleştirdiğini, kendisi karakol komutanı olduğu için Aydın'a gidiş gelişlerinin zor olduğunu, bu yüzden boşanma noktasına geldiklerini beyan etmiş ve bahse konu il içi atama işleminin iptaline ve öncelikle öncelikle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Yürütmenin durdurulması talebi, Dairemizin 06.11.2012 tarih ve 2012/1114 Esas sayılı Kararı ile kabul edilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Sıralı hizmet garnizon görevi nedeniyle Hakkari 4'üncü J.Snr.Tb.K.lığı emrinde görevliyken, J.Gn.K.lığının 2012 yılı genel atamaları ile Aydın İl J.K.lığı emrine atanan davacının, Aydın Valiliğinin 14.06.2012 tarihli onayı ile il içi atama işlemine tabi tutulduğu ve bu kapsamda ilk istihdam yeri olarak Koçarlı İlçe J.K.lığı Mersinbelen J.Krk.K. kadrosuna atandığı, atama işleminin aynı tarihte tebliğ edilmesi üzerine süresinde işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 14'üncü maddesinin son fıkrası "... nokta ataması yapılmayıp II Jandarma Komutanlıkları emrine atanan astsubay ve uzman jandarmalardan emniyet ve asayiş görevi alacak olanların istihdam yerleri ve il içi yer değiştirmeleri, II Jandarma Komutanının teklifi üzerine Valinin onayı ile belirlenir." hükmünü içermekte ve bu hüküm Jandarma Genel Komutanlığında görevli astsubay ve uzman jandarmaların il içi atamaya tabi tutulmalarının hukuki dayanağını oluşturmaktadır.

Diğer taraftan, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli subay ve astsubayların atamasında dikkate alınacak hususlar, 926 sayılı TSK Personel Kanununun 118'inci maddesinde ve aynı Kanunun 119'uncu maddesine dayanılarak çıkarılan Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinde düzenlenmiş bulunmaktadır.

926 sayılı Kanunun 118'inci maddesinde, subayların ve astsubayların atanma ve yer değiştirmelerinin, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak sıra ile yapılacağı ve bu atamalarda meslek programları, meslek içi eğitim esasları ve kadro ihtiyacının, sağlık durumunun, idari, asayiş ve zaruri sebeplerin ve son olarak istekli bulundukları yerlerin dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.

Keza, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 24'üncü maddesi uyarınca çıkarılmış olan Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinin "Atama ve Yer Değiştirmede Uygulanacak Esaslar" başlığı altındaki 183'üncü maddesinde, atanma ve yer değiştirmelerin, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak, memleketin ekonomik, sosyal, iklim, ulaştırma, kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge şartlan göz önüne alınarak tespit edilecek bölgelere ve garnizonlara; meslek programları, meslek içi eğitim esasları, kadro ihtiyacı, kıta hizmeti zorunluluğu, terfi durumu, sınıf ve ihtisasları, sağlık durumu, idari, asayiş, zaruri sebepler ve istekli bulunulan yerler göz önünde bulunarak Türk Silahlı Kuvvetlerine Mensup Subay ve Astsubayların Atanma ve Yer Değiştirmeleri Hakkındaki Yönetmelik ile buna dayalı olarak çıkartılacak yönerge esaslarına göre yapılacağı belirtilmektedir.

Sözü geçen Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği incelendiğinde ise; subay ve astsubayların atamalarının, öncelikle hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun şekilde garnizonlar arasında sıra ile yapılacağı, ayrıca bu atamalar sırasında meslek programları ve meslek içi eğitim esaslarının, kadro ihtiyaçlarının, kıta hizmeti zorunluluğunun, terfi durumunun, sınıf, branş ve ihtisaslarının, kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumlarının, idari, asayiş ve zaruri sebeplerin, personelin atanma isteğinde bulunduğu yerlerin de dikkate alınacağı (Md.14), eşleri Devlet kuruluşlarında görevli subay ve astsubayların atanmalarında eşlerinin memuriyet görevinin göz önünde tutulacağı (Md.43) şeklinde düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir.

Mevzuatta yer alan bu düzenlemelerden anlaşıldığı üzere, TSK personelinin atamalarında gözetilecek temel esas, "hizmetin aksatılmadan yürütülmesi"dir. Yüklendiği kamu hizmetini sunma görevini istihdam ettiği personel vasıtasıyla yerine getiren idarenin, hizmetin aksamaması için personelini atamaya tabi tutması, hizmet ihtiyacı görülen veya herhangi bir nedenle boşalan kadrolara personel kaydırması zaten kaçınılmazdır. Ancak, atamalar konusunda idarenin sınırsız bir takdir yetkisi de yoktur. Atamalarda mevzuatın çizdiği sınırlar içinde kalınması, mevzuatın öngördüğü kısıtlama ve kurallara uyulması gerekmektedir.

Öncelikle belirtilmelidir ki; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 41'inci maddesine göre; aile Türk toplumunun temeli olup, Devlet tarafından ailenin huzur ve refahı için gerekli tedbirlerin alınması zorunludur. Yukarıda yer verilen atama mevzuatında da, eşleri Devlet kurumlarında çalışan personelin atamalarında bu hususa dikkat edilmesinin gerektiği belirtilmektedir.

Davacının da 2012 yılına kadar 2 yıl süreyle 4'üncü J.Snr.Tb.K.lığı emrinde görev yaptığı, anılan garnizonun aile götürülemez garnizonlardan olması nedeniyle eşini beraberinde götürmediği, eşinin ise hemşire olduğu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu bünyesinde görev yaptığı, bu nedenle ancak Devlet hastanelerine atanabildiği, davacının 2012 yılı genel atamalarıyla Aydın İl J.K.lığı emrine atanması üzerine 30.05.2012 tarihli dilekçeyle idari müracaatta bulunarak eşinin Sağlık Bakanlığı bünyesinde hemşire olarak görev yaptığını beyanla, il içi atamalarda bu durumunun dikkate alınmasını talep ettiği, ancak bu talebine rağmen dava konusu atama işlemiyle Koçarlı İlçe J.K.lığı Mersinbelen J.Krk.K.lığı kadrosuna atandığı, Mensinbelen Beldesinde ve hatta Koçarlı İlçesinde eşinin çalışabileceği bir Devlet hastanesi bulunmadığı için eşinin Aydın Devlet Hastanesine tayin olduğu, bu halde davacının aile bütünlüğünün bozulduğu, idarece davacının Aydın İl merkezine veya Devlet hastanesi bulunan Germencik İlçesine atanmasının gerekçesine ilişkin herhangi bir savunma da getirilmediği, aksine "2013 atamalarında bu durumun dikkate alınacağı" belirtilmek suretiyle, bu garnizonlara atamaya engel olmadığının da örtülü şekilde kabul edildiği, davacının kendisi ile eşi ve çocuklarına ait bilgilerin kayıtlı bulunduğu Birlik Personel Bilgi Sisteminde eşiyle ilgili olarak "sözleşmeli çalışır" şeklinde kayıt bulunduğu ve bu kayda istinaden dava konusu il içi atama işleminin gerçekleştirildiği yönündeki savunmaya da itibar edilemeyeceği, öyle ki esas itibariyle anılan kayıtların düzgün tutulması sorumluluğunun davacıya değil bizzat idareye ait olduğu, kaldı ki davacının 30.05.2012 tarihli dilekçesiyle eşinin Sağlık Bakanlığı bünyesinde hemşire olduğunu belirterek atamada bunun dikkate alınmasını talep ettiği, bu dilekçeye rağmen idarece mevcut kayıtların düzeltilmemesinin olumsuz sonuçlarının davacıya yüklenemeyeceği, ayrıca savunmadan anlaşıldığı üzere atama öncesinde davacıyla ilgili personelin iki kez telefon görüşmesi yaptığı gözetildiğinde, davacının eşinin memuriyetine ilişkin idarece doğru ve yeterli bilgi sahibi olunamadığına yönelik savunmaya değer verilemeyeceği, tüm bu nedenlerle dava konusu il içi atama işleminin hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuka aykırı bulunan il içi atama işleminin İPTALİNE, 05 Şubat 2013 tarihinde, Üye Topçu Kur.Yb. Salih BUÇUKOĞLU'nun karşı oyu ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Dava dosyasında yer alan ve davacı ile ilgili belgeler muvacehesinde, idarece tesis edilen atama işleminde mevzuata aykırı bir husus görülmediğinden, işlemin iptali yönünde oy kullanan sayın çoğunluğun görüşüne katılamadım. 05 Şubat 2013 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy