AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2011/ 1067
Karar No: 2011 / 1680
Karar Tarihi: 18.10.2011

(926 S. K. m. 118, 119) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 6, 7, 14, 23, 24, 53, 54)

Davacı, 27.05.2011 tarihinde İzmir Nöbetçi İdare Mahkemesi Başkanlığında, 03.06.2011 tarihinde AYİM'de kayda geçen dava dilekçesinde ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; 2001 yılında atanmış olduğu Ankara garnizonunda 4 yıl süreyle görev yaptıktan sonra 2005 yılı genel atamaları ile 2'nci dereceli garnizon olan İzmir/Menteş garnizonuna atandığını, 2005 2010 yılları arasında Menteş'te görev yaptıktan sonra, 2010 yılı genel atamaları ile İzmir İs. Okl. Ve Eğt. Mrk. K.lığı Doktrin Şube Müdürlüğüne atandığını, ancak burada bir sene görev yapamadan 2011 yılı genel atamaları ile isteği dışında Erzincan garnizonuna atandığını, İzmir'e 2010 yılında intibak ataması şeklinde bir yıllığına atanmadığını, davalı idarenin ileri sürdüğü garnizon statüsü değişti şeklindeki gerekçenin kendisi için geçerli olamayacağını, 2010 yılında gerçekleşen atamanın bir yıl süreli olduğuna dair tarafına tebligat yapılmadığını, davalı idarece intibak ataması gerekçesi olarak Menteş ve İzmir 'in yeni statüde aynı derecede 1'inci derece garnizon olduğunun ifade edildiğini, bu nedenle ikinci derece garnizon hizmetinin noksan senesinin birinci derece garnizonda tamamlatıldığının belirtildiğini, 2010 yılında rütbe uyumsuzluğu nedeniyle Menteş'ten zaten tayin olacak olduğunu, 2010 yılındaki atamasının intibak ataması sayılamayacağını, atandığı İzmir garnizonunun 1 'inci dereceli bir garnizon olması nedeniyle bu garnizon derecesine bağlı olarak garnizon hizmet süresinin hesap edilmesi gerektiğini, 2011 yılında doldurduğu AİF'da atama istemediğini ve annesinin bakımını da üstlenmiş olması nedeniyle 1 'inci derece garnizon hizmetini İzmir'de tamamlamak istediğini belirttiğini, 1 'inci derece garnizonda 15 yıl görev yapmış personel varken kendisinin 4 senelik 1'inci derece garnizon Ankara safahatı bulunduğunu, idarenin kendisini garnizon hizmet puanının yüksek olması gerekçesiyle 3'üncü derece garnizona atadığını iddia etmekte olduğunu, oysa kendisinden önce 3'üncü derece garnizona atanması gereken pek çok personel bulunduğunu, kendisinin iki kez şark görevi yaptığını, İstihkam sınıfı albaylar içerisinde 2'nci şarkını yapmayanların bulunduğunu, dolayısıyla garnizon hizmet puanının yüksek olamayacağını, İzmir garnizonuna 2010 yılında girdiği için temdit dilekçesi de vermediğini, dava konusu atamayla garnizon hizmet süresinin henüz birinci yılında iken atandırıldığını, oysaki personelin asgari iki yıl görev yapabilecek şekilde atandırılması gerektiğini, kendisi gibi daha önceki yıllarda Menteş'ten İzmir'e atandırılan pek çok personelin İzmir garnizon hizmet süresinin sıfırdan başlatıldığını, davalı idarece onlara Menteş garnizon süresini İzmir'de tamamladınız denilmediğini, tüm bu nedenlerle 201 1 yılı genel atamalarıyla 3'üncü derece garnizon olan Erzincan garnizonuna atandırılması işleminin hukuka aykırı olduğunu öne sürerek iptaline ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

AYİM 1'inci Dairesinin 12.07.2011 tarih ve 2011/2561 - 1067 E - K. sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar verilmiştir.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesinde; 1987 neşetli İs.Alb. sınıf ve rütbesinde görev yapmakta olan davacının sınıf okulundan mezuniyetini müteakip sırasıyla 1988 - 1992 yılları arasında 2-D garnizonu olan Artvin/Borçka'da; 1992 1998 yılları arasında 1-B garnizonu olan Tekirdağ garnizonunda; 1998 - 2001 yılları arasında Kars(2-B) garnizonunda; 2001 - 2005 yılları arasında 1/A garnizonu olan Ankara'da görev yaptıktan sonra 2005 yılında 2'nci derece garnizon statüsünde olan İzmir/Menteş garnizonuna atandığı, bilahare 2010 yılı genel atamalarıyla İzmir garnizonuna atandığı, müteakiben 2011 yılı genel atamalarıyla İzmir garnizonundan 3'üncü derece garnizon statüsünde olan Erzincan garnizonuna atanması üzerine bahse konu atama işleminin iptali istemiyle AYİM'de bu davayı açmış olduğu anlaşılmıştır.

926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunun 118'inci maddesinde; Subay ve astsubayların atama ve yer değiştirmelerinin hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak, sosyal, iklim ve ulaşım durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge şartları göz önünde tutularak tespit edilen bölge ve garnizonlara,

(a) meslek programları, meslek içi ve kadro ihtiyacı

(b) Sağlık durumu

(c) İdari, asayiş ve zaruri sebepler

(d) istekte bulunduğu yerler dikkate alınarak sıra ile yapılacağı belirtilmektedir.

926 sayılı TSK Personel Kanunun 119'ncu maddesi uyarınca çıkarılan ve 01 Ocak 2006 tarihinde yürürlüğe giren (18 Aralık 2005 tarih ve 26027 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan) Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin 14'üncü maddesinde; Subay ve astsubayların atamaları, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun olarak aşağıdaki kriterler dikkate alınarak Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından atama yönergelerinde belirtilen garnizonlar arasında sıra ile yapılır.

a) Meslek programları ve meslek içi eğitim esasları,

b) Kadro ihtiyaçları,

c) Kıta hizmeti zorunluluğu,

ç) Terfi durumu,

d) Sınıf, branş ve ihtisasları,

e) Kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları,

f) İdari, asayiş ve zaruri sebepler,

g) Personelin atanma isteğinde belirttiği yerler... hükmünü,

Aynı Yönetmeliğinin Hizmet ihtiyacına göre değişik garnizonlara atama ilkesi başlıklı 6'ncı maddesi:

Subay ve astsubaylar; Türk Silahlı Kuvvetlerinin hizmet ihtiyacı esas alınarak ve bu Yönetmelikte düzenlenmiş esas/ar kapsamında, meslek hayatları boyunca değişik garnizonlarda vazife görecek şekilde atama işlemine tabi tutulurlar hükmünü,

Atamada planlı değişim ilkesi başlıklı 7'nci maddesi:

Subayların atanmaları, bu Yönetmelik esaslarını ve meslek programlarının maksadını gerçekleştirecek şekilde hazırlanmış sınıf/branş/ihtisas, mesleki gelişim plan/paternlerine uygun olarak, atamada planlı değişimi sağlayacak şekilde yapılır Hükmünü,

Bütün garnizonlarda görev yapma esası başlıklı 53'üncü maddesi: Subay ve astsubayların, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi, kadro, rütbe, branş ve personelin ihtisası ile safahatı esas alınarak, Kara Kuvvetleri Atama Yönergesinde belirtilen her dereceli garnizonda görev yapmaları esastır. 4 ve 5 'inci derecedeki garnizonlar sıralı hizmet garnizonlarıdır. Personel sıralı hizmet garnizonlarına idare tarafından belirlenecek bir sıraya göre atanır. Personelin kadro, sınıf, rütbe ve branşı itibarıyla karşılaşılacak tahditler nedeniyle atamada bu iki derecedeki garnizonlar birlikte değerlendirilir.

24 'üncü maddede belirtilen hâllerin yanında Kara Kuvvetleri Komutanlığı için 3'üncü derece garnizonlara atama ihtiyacı, garnizon hizmet süresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren haller arasındadır. hükmünü;

Aynı Yönetmeliğin 'Garnizon hizmet süreleri' başlıklı 54'üncü maddesi: Subay ve astsubayların derecelere göre garnizon/ardaki garnizon hizmet süreleri aşağıda belirtilmiştir.

a) 1'inci derecedeki garnizonlarda garnizon hizmet süresi 8 yıl,

b) 2'nci derecedeki garnizonlarda garnizon hizmet süresi 6 yıl,

c) 3'üncü derecedeki garnizonlarda garnizon hizmet süresi; garnizonlara bağlı olarak 4-5 yıl.

ç) 4'üncü derecedeki garnizonlarda garnizon hizmet süresi 3 yıl,

d) 5'inci derecedeki garnizonlarda garnizon hizmet süresi 2 yıl,

e) Kıbrıs 2'nci derece, Gökçeada ve Bozcaada 3 'üncü derece garnizonlardır. Bu garnizonlarda hizmet süresi 2 yıldır.

Bu garnizon sürelerinin sınıf ve rütbelere göre tatbikine ilişkin esaslar idarenin ihtiyaçları doğrultusunda Kara Kuvvetleri Komutanlığı Atama Yönergesinde düzenlenir.

Hizmetin özelliğine göre garnizonlardaki bu süreler Yönetmeliğin 23'üncü maddesinde belirtilen bağlayıcı sebepler mevcut değilse, benzer durumdaki diğer subay ve astsubayların haklarını ihlal etmemek kaydı ile sıralı hizmet garnizonuna atandırılacak olanlar hariç 1'inci derece garnizonlar için idarenin ihtiyacına, diğer garnizonlarda personelin isteğine istinaden her seferinde 1 yıl olmak üzere en fazla iki kez Kuvvet Komutanlığınca uzatılabilir.

1'inci derecedeki garnizonlarda görev yapan personelden, garnizon hizmet süresinin asgari 2'nci yılını tamamlayan ve geçerli bir mazerete istinaden kendi isteği ile atanmak üzere dilekçe ile müracaat eden personelin, kadro imkânları ve personelin safahatı göz önüne alınarak idarenin ihtiyaç duyduğu diğer bir garnizona atandırılması değerlendirilir. Bu personelin 1'inci derecedeki diğer bir garnizona atanması durumunda, garnizon hizmet süresi önceki 1'inci derece garnizonda görev yaptığı süre ile toplanarak toplam 8 yıl olarak uygulanır.

Atama durumunda olan personelden; Elazığ Merkez, Erzurum Büyükşehir Merkez, Diyarbakır (Büyükşehir Merkez ve Orgeneral Bilge Garnizonu), Erzincan Merkez, Şanlıurfa Merkez, Malatya (Merkez ve Battalgazi), Gaziantep (Merkez, Nizip ve Oğuzeli), Sivas Merkez, Kahramanmaraş, ve Osmaniye garnizonlarına safahat itibarıyla atanabilecek personel miktarının az olması veya sınıf rütbe ve branş bazında bu garnizonlardaki kadroları karşılamaması durumunda; ihtiyaç duyulan nasıplılar arasında, 1 ve 2'nci derecedeki garnizonlarda en az 5 yılını tamamlayanlardan (sıralı hizmet garnizonu sırasında olanlar ile ertesi yıl sıralı hizmet garnizonuna gidiş sırası kesin olarak gelecekler ve kritik görevlere seçilenler hariç), toplam safahat puanı en fazla olandan başlamak üzere görev ihtiyaçları göz önüne alınarak, bulundukları garnizonda garnizon hizmet süresi tamamlama şartı aranmaksızın personel atandırılır.

1 ve 2'nci derecedeki garnizonlarda en az 5 yılını tamamlayanlardan, beşinci fıkrada belirtilen garnizonlara atama isteyen personele öncelik verilir.

Subay ve astsubayların 1, 2 ve 3'üncü derecelerdeki garnizonlarda görev yaparken, bulundukları garnizon statüsü ve derecesi değiştiği hallerde atamaları, değişmeden önceki garnizonda kaldıkları süre, kalınması gereken sürenin üçte iki (2/3)si veya daha fazlası ise evvelki garnizon hizmet süresine, üçte iki (2/3)sinden daha az ise yeni garnizon hizmet süresine göre hesaplanarak yapılır... hükmünü,

K.K.K.lığı Subay ve Astsubay Atama Yönergesi'nin 11'inci bölümünün 1/b-10'uncu maddesi de: Elazığ, Erzurum, Diyarbakır, Erzincan, Şanlıurfa, Malatya, Gaziantep (Merkez, Nizip ve Oğuzeli), Sivas, Kahramanmaraş ve Osmaniye Garnizonları'na sınıf/branş ve kadro görev yerlerinin özelliğine göre ihtiyaç duyulan nasıplılar arasından yapılacak atama planlamasında aşağıdaki personel dikkate alınır, (a) 1 'inci derece garnizonlarda iki yılını veya 2'nci derece garnizonlarda beş yılını tamamlamış ve atanması mümkün olan istekli personel,

(b) 3'üncü derece garnizonlarda garnizon hizmet süresini tamamlayanlardan atanması mümkün olan istekli personel,

(c) Garnizon hizmet süresini tamamlayan ve safahatı itibarıyla bu garnizonlara atanabilecek personel,

(ç) 1 'inci ve 2 'nci derece garnizonlarda en az beş yılını tamamlayan personel (Garnizonda en fazla kalandan başlamak üzere (7, 6, 5 yıl), hizmet safahat puanına göre sıralanan personel istek durumuna bakılmaksızın 3'üncü derece garnizon atama planlamasına dahil edilir.)... hükmünü içermektedir.

Davacı 3'üncü derece garnizon olan Erzincan garnizonuna atanmış olduğu cihetle, dava konusu olayda 3'üncü derece garnizonlara ilişkin atanma kriterlerine uyulup uyulmadığı, saptanmalıdır.

Davacı, 2'nci derece garnizon statüsünde ve 6 yıllık garnizon hizmet süresi olan Menteş garnizonuna 2005 yılında atanmıştır. Ancak, garnizon derecelerinin güncellenmesi kapsamında KKK.lığının 24.02.2010 tarihli emriyle Menteş garnizonu İzmir garnizonu ile birleştirilmiş olup buna bağlı olarak 01.01.2010 yılından itibaren Menteş garnizonu şeklinde ayrı bir garnizon kalmamıştır. Diğer bir ifadeyle; bu tarihten itibaren Menteş garnizonu, İzmir garnizonu içerisinde yer almakta olan 1'inci derece garnizon niteliğine kavuşmuştur.

Diğer taraftan davacının, 30.08.2010 tarihinden itibaren albay rütbesine terfi edecek olmasından dolayı bu tarihten itibaren Menteş'te yürütmekte olduğu görevi ile ilgili olarak kadro rütbe uyumsuzluğunun ortaya çıkacak olması ve İzmir garnizonu ile Menteş garnizonunun birleştirilmiş olması nedenleriyle 2010 yılı genel atamalarıyla İzmir garnizonundaki bir başka kadroya atanmış olduğu anlaşılmaktadır.

Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin 54'üncü maddesinin 7'nci fıkrasında yer alan 'Subay ve astsubayların 1, 2 ve 3 'üncü derecelerdeki garnizonlarda görev yaparken, bulundukları garnizon statüsü ve derecesi değiştiği hallerde atamaları, değişmeden önceki garnizonda kaldıkları süre, kalınması gereken sürenin üçte iki (2/3)si veya daha fazlası ise evvelki garnizon hizmet süresine, üçte iki (2/3)sinden daha az ise yeni garnizon hizmet süresine göre hesaplanarak yapılır hükmü göz önüne alındığında davacının Menteş'te, 01.01.2010 tarihine kadar evvelki garnizon hizmet süresi olan 6 yıllık sürenin 2/3'ünü tamamlamış olması karşısında evvelki garnizon hizmet süresine tabi olduğu da anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla, davacının rütbe kadro uyumsuzluğu nedeniyle 2010 yılında Menteş'ten İzmir'e atanmış olmasının, farklı garnizonlar arası yeni bir atama işlemi olarak değil aynı garnizon içerisinde 2'nci dereceli garnizon hizmet süresinden eksik kalan 1 yılını tamamlamak üzere tesis edilen bir intibak ataması olarak kabulü gerekmektedir. Zira, 01.01.2010 tarihinden itibaren Menteş şeklinde ayrı bir garnizon kalmamış(İzmir içerisinde yer alan 1'inci derece garnizon statüsüne kavuşmuş) olup, bu yönüyle de 2010 yılı genel atamalarıyla tesis edilmiş olan bahse konu atama işleminin bir intibak ataması olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu noktada, davacının atamaya tabi tutulmayıp 2010 yılından itibaren Menteş garnizonundaki görevine devam etmesi ya da dava konusu olayda olduğu üzere aynı garnizon içerisinde atamaya tabi tutulmuş olması garnizon hizmet süresi hesabında bir farklılık yaratmayacaktır. Sonuç olarak, davacının 2010 yılındaki İzmir garnizonundaki bir başka kadroya yapılan atama işleminin garnizonlar arası yeni bir atama işlemi olarak kabul edilip 8 yıllık garnizon hizmet süresine tabi olduğunun ve buna bağlı olarak garnizon hizmet süresinin de 2018 yılında sona ereceğinin kabulü mümkün bulunmamaktadır. Bu itibarla, davacının 2011 yılı genel atamaları esnasında 6 yıllık 2'nci derece garnizon hizmet süresini tamamlamış olması nedeniyle atama durumunda olan personel statüsünde olduğu anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda; davalı idarece davacı, Atama Yönergesinin 11'inci bölüm 1/b-10'uncu madde (a) ve (b) bentlerinde öngörülen 3'üncü derece garnizonlara atanmaya yeterli sayıda istekli personel bulunmadığından (c) bendinde yer alan Garnizon hizmet süresini tamamlayan ve safahatı itibarıyla bu garnizonlara atanabilecek personel kapsamında değerlendirilmiş bulunmaktadır. Zira davacı, garnizon hizmet süresini tamamlamış olup hizmet safahatında 3'üncü derece garnizon hizmeti de bulunmamaktadır.

Bu çerçevede; 2011 yılı genel atamalarında 3'üncü dereceli garnizonlara atama ihtiyacı olan istihkam sınıfı albay kadro sayısının 5(beş) olduğu; garnizon hizmet süresini tamamlamış ve safahatı itibariyle 3'üncü derece garnizonlara atanabilecek personeller arasında hizmet safahat puanı itibariyle davacının 4'üncü sırada aday olduğu, 1'inci sırada aday olan İs.Alb...., 2'nci sırada aday olan İs.Alb...., 3'üncü sırada aday olan İs.Alb...., 5'inci sırada aday olan İs.Alb.....ve davacı olmak üzere tümünün mevzuata ve hukuka uygun bir şekilde 3'üncü derece garnizonlara atandırılmış oldukları anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan, davacı tarafından emsal olduğu öne sürülen personellerden İs.Alb....'in İzmir garnizonuna 2009 yılı genel atamalarıyla atanmış olduğu ve garnizon hizmet süresini tamamlamadığı, İs.Yb......'in çocuğunun atamaya esas sağlık kurulu raporu nedeniyle garnizon hizmet süresinin bir yıl ertelendiği, İs.Alb. ...ile İs.Alb....'nun 2008 yılında atanmış ve 2008 yılında Menteş garnizonunun statüsü değişmemiş olduğundan atamalarının garnizonlar arası atama olduğu, İs.Alb....'in 2006 yılında atanmış ve 2006 yılında Menteş garnizonunun statüsü değişmemiş olduğundan atamasının garnizonlar arası atama olduğu, İs.Yb....'nin 2005 yılında atanmış ve 2005 yılında Menteş garnizonunun statüsü değişmemiş olduğundan atamasının garnizonlar arası atama olduğu, İs.Alb....'in 2004 yılında Menteş'e atandığı müteakiben 2006 yılında sırası geldiğinden SHG'ye atandığı ve bu yıllarda Menteş garnizonunun statüsü değişmediğinden atamasının garnizonlar arası bir atama olduğu, İs.Alb....'in 2003 yılında Menteş'e atandığı ve müteakiben sırası geldiğinden 2007 yılında SHG'ye atandığı, İs.Alb.....'in da çocuğuna ilişkin atamaya esas sağlık kurulu raporu nedeniyle garnizon hizmet süresinin 2010 yılında bir yıl süreyle temdit edilmiş ve 2011 yılı genel atamalarıyla 3'üncü derece garnizona atanmış olduğu hususları göz önüne alındığında bahse konu personellerin davacıya emsal teşkil etmeyeceği, dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın REDDİNE,

18 EKİM 2011 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy