AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2009/ 74
Karar No: 2009 / 741
Karar Tarihi: 07.07.2009

(2803 S. K. m. 14, 24) (Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği m. 183) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 14)

Davacı vekili, 07.01.2009 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde kayda geçen dava dilekçesinde ve savunmaya karşı cevap dilekçesinde özetle; davacının 2008 yılı genel atamaları ile Samsun İl Merkez J.K.lığı emrine atandığı ve il içi istihdam ile Cezaevi Jandarma Karakol K.lığında görevlendirildiğini, davacının ihtisas sınavına katılmak için izinli olduğu 17.10.2008 tarihinde adliyeye tutuklu sevki için göreve gittiği ve bu sırada bir hükümlünün sevk devriyesinden firar ettiği, davacının bu olayda kusurunun olmadığı, sevk devriyesi komutanının davacı olmayıp J.Kd.Bçvş. N. S. olduğunu, davacının sadece verilen emirleri yerine getirdiğini, firarın gerçekleşmesine zemin hazırlamadığını, bu olay nedeni ile yapılan atama ile davacının ve ailesinin mağdur edildiğini, atamanın cezalandırılma amacını taşıdığını belirterek Ladik İlçe J.K.lığı Şeyhli J.Krk.K.lığı Asyş.Tim K.Yrdc.'na yapılan atama işleminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Dava dosyasında yer alan mevcut bilgi ve belgelerden; 2008 yılı genel atamaları ile Samsun İl J.K.lığı emrine atanan ve il içi istihdam ile İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığı Koruma Mng.K.lığı (1'inci derece) kadrosunda görev yapan davacının Samsun Valiliğinin 11.11.2008 tarihli onayı ile Ladik İlçe J.K.lığı Şeyhli J.Krk.K.lığı Asyş.Tim K.Yrdc. (3'üncü derece) atandığı, 15.07.2008 tarihinde işlemin davacıya tebliği üzerine davacının vekili aracılığıyla iş bu davayı süresinde açtığı anlaşılmaktadır.

Davacının yürütmenin durdurulması isteminin, AYİM Birinci Dairesinin 24.02.2009 tarih ve 2009/51 Gensek 2009/74 Esas sayılı Kararı reddine karar verilmiştir.

Bilindiği üzere, dayanağını 2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanununun ... nokta ataması yapılmayıp, İl Jandarma Komutanlıkları emrine atanan astsubay ve uzman jandarmalardan emniyet ve asayiş görevi alacak olanların istihdam yerleri ve il içi yer değiştirmeleri İl Jandarma Komutanının teklifi üzerine Valinin onayı ile belirlenir. hükmünü içeren 14'üncü maddesinden alan Jandarma personelinin il içi atama işlemlerine, aynı Kanunun 24'üncü maddesi uyarınca çıkartılan Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinin Atamada ve Yer Değiştirmede Uygulanacak Esaslar başlıklı 183'üncü maddesinin göndermesi uyarınca Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği ile Jandarma Genel Komutanlığı Atama Yönergesi hükümleri uygulanmaktadır.

Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinin 183'üncü maddesinde ve Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin 14'üncü maddesinde; hizmetin aksatılmadan yürütülmesinin temel esas olduğu belirtildikten sonra İdari, asayiş ve zaruri sebepler atama işlemlerinin tesisinde nazara alınacak kriterler arasında sayılmıştır. Aynı yönetmeliğin Garnizon hizmet süresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren haller başlıklı 24'üncü maddesinin (h) bendinde de idari, asayiş ve zaruri sebepler bir atama nedeni olarak belirtilmiştir.

Yukarıda serdedilen mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşıldığı üzere idare, atama işlemini tesis ederken hizmetin aksatılmadan yürütülmesi ilkesini gözetmek durumundadır. Dolayısıyla hizmetin gerektirdiği yani idari, asayiş ve zaruri nedenlerin mevcut olması durumunda GHS'ni tamamlamasa dahi kişinin görevinden alınıp başka bir garnizona atanması mümkündür.

Yasal ve idari düzenlemelerde hizmetin zorunlu kıldığı durumların (idari, asayiş ve zaruri sebeplerin) neler olduğu belirtilmediğinden, bunların hukuki ve maddi olay olarak ne zaman gerçekleşmiş sayılacağı ve böylece atama işlemi tesis etmenin gerekip gerekmediği konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açıktır. Kuşku yok ki, diğer bütün kamusal yetkilerde olduğu gibi idarenin takdir yetkisi de kamu yararı amacı ve hizmet gerekleriyle sınırlı bulunmaktadır.

Bilindiği üzere Atama işlemi kişinin bir görevden alınıp başka bir göreve verilmesi sonucunu doğurduğundan işlemin hem görevden alma kısmının hem de başka bir göreve verilme kısmının hukuka uygun olup olmadığı saptanmalıdır.

O halde öncelikle davacının bulunduğu görevden alınmasını gerektiren idari sebeplerin gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve görevdeki verimliliğinin irdelenmesi gerekir. Bu yönden yapılan incelemede; davacının ihtisas sınavına katılmak üzere 17.10.2008 günü saat:12.00 itibariyle izne ayrıldığı, personel yetersizliği nedeniyle davacının gönüllü olarak 17.10.2008 tarihinde Samsun Adliyesine yapılacak olan (12) tutuklu ve hükümlü sevkinde görevlendirildiği, davacının bu görevlendirme dahilinde sevk devriyesi ile birlikte 17 Ekim 2008 günü saat:14.30 sıralarında (12) tutuklu ve hükümlüyü Samsun Adliyesine götürdüğü ve duruşma bitimini müteakip hükümlü ve tutukluların Cezaevi personeline teslim edildiği, dönüşte Cezaevinde yapılan sayım sonucunda duruşmaya götürülen (1) hükümlünün olmadığının tespit edilmesi üzerine yapılan araştırma ve Adliyede bulunan kamera kayıtlarının incelenmesi neticesinde hükümlünün adliye nezarethanesinin tuvaletinde saklandığının ve cezaevi ring aracının hareket etmesini müteakip hükümlünün firar ettiğinin anlaşıldığı; olay ile ilgili yapılan adli tahkikat neticesinde davacının mahkumların sayısal kontrolü ve mahkum odalarının kontrolü konusunda dikkatsiz davrandığının belirtildiği, Samsun İl İdare Müdürlüğünün 19.11.2008 tarihli kararıyla davacı ve diğer bazı personel hakkında görevi ihmal suçundan soruşturma izni verildiği anlaşılmıştır. Davacının bu olaydan dolayı görev etkinliğini kaybetmesi, görev yaptığı İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığında sevk ve nakillerin yoğun olması, bu yoğunlukta en ufak bir ihmalde dahi bu tür olayların tekrar meydana gelmesinin Jandarma teşkilatını kamu oyu nezdinde yıpratacağı hususları gözetildiğinde davacının idari ve zaruri sebeplerle Samsun İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığı Koruma Mng.K.lığı görevinden alınması ayağında hukuka aykırı bir yön görülmemiştir (Üye Hak. Alb. Mustafa OKŞAR, davacının bir hükümlünün 17.10.2008 tarihinde firar etmesi olayı nedeniyle cezalandırma amacıyla görevinden alındığı, atama işleminin görevinden alınması ayağının da hukuka aykırı olduğu şeklinde ayrışık gerekçe bildirmiştir.)

Davacının idari ve zaruri sebeplerle Samsun İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığı Koruma Mng.K.lığı görevinden alınması ayağında hukuka aykırı bir yön görülmemekle birlikte, bu ihtiyacın, davacıyı Samsun İl merkezinde uygun bir kadroya atamak suretiyle giderilmesi mümkün iken, kişi yararı kamu yararı dengesi gözetilmeksizin Ladik İlçe J.K.lığı Şeyhli J.Krk.K.lığı Asyş.Tim K.Yrdc. olarak görev yapan Uzman Jandarma II.Kademeli Çavuş Osman Tükel ile yer değiştirilmek suretiyle giderilerek davacının Ladik İlçe J.K.lığı Şeyhli J.Krk.K.lığı Asyş.Tim K.Yrdc.'lığına atanması işleminin bu yönüyle hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Davacı hakkında tesis edilen ve hukuka aykırı olduğu sonucuna varılan il içi atama işleminin İPTALİNE, 07 TEMMUZ 2009 tarihinde Üye Dz.Hak.Alb. Levent ÖZÇELİK ve Üye Hv.P.Kur.Alb. Bülent TATKAN'ın Karşı Oyları ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Davacının Adliyeye sevk sırasında bir hükümlünün firar etmesi olayındaki zaafiyeti nedeniyle görev etkinliğini kaybettiği, görev yaptığı İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığında sevk ve nakillerin yoğun olduğu, bu yoğunlukta en ufak bir ihmalin dahi bu tür olayların tekrar meydana gelmesinin Jandarma teşkilatını kamu oyu nezdinde yıpratacağı gözetildiğinde davacının idari ve zaruri sebeplerle Samsun İl Mrk.J.K.lığı Cezaevi J.Krk.K.lığı Koruma Mng.K.lığı görevinden alınarak atama işlemine tabi tutulmasında hukuka ve Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği hükümlerine aykırı bir husus bulunmadığı kanaatinde olduğumuzdan davanın reddine karar verilmesi gerekirken aksi yönde oluşan sayın çoğunluk kararına muhalif kaldık. 07.07.2009 (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy