Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1. Daire 2009/547 Esas 2010/318 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2009/ 547
Karar No: 2010 / 318
Karar Tarihi: 23.03.2010

(926 S. K. m. 36) (Türk Silahlı Kuvvetleri Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği m. 10) (Subay Sicil Yönetmeliği m. 116)

Davacı 27.04.2009 tarihinde İzmir Nöbetçi İdare Mahkemesi 30.04.2009 tarihinde AYİM kaydına giren dava dilekçesinde özetle; Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı (Genel) Kamu Hukuku Bilim Dalında kendi nam ve hesabına başladığı yüksek lisans eğitimini 15 Ekim 2008 tarihinde tamamlayıp mezun olduğunu, kıdem verilmesi talebiyle 10 Kasım 2008 tarihli dilekçe ile müracaat ettiğini, Dz. K. K.’lığının 28 Ocak 2009 tarih ve PER: 1430-3332-09/Sic. ve Kd. Şb. 13826 sayılı yazısı ile müracaat ettiği Kumu Hukuku Bilim Dalında kontenjana giremediği sebebine dayanılarak talebinin reddedildiğini, işlemin hukuka aykırı olduğunu; Zira öncelikle yapmış olduğu müracaatın değerlendirilmesinde dikkate alınan ve uygulanan TSK. Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin öğrenim kıdemi verilme esaslarını düzenleyen 10'uncu maddesinde belirtilen nitelik puanına ilaveten tezli yüksek lisans eğitimlerine ilave 10 puan verileceği düzenlemesinin Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu, YÖK. Kanununa göre tezli yüksek lisans ile tezsiz yüksek lisanslar arasındaki farkın; öğrenci seçimi öğrencilerin ödeyecekleri harç ücretleri, yararlanabilecekleri burslar gibi konularda kendini gösterdiğini, eğitim kalitesi ile mezuniyet sonrası haklar açısından bir farklılık öngörülmediğini, her iki eğitimi görenlerin de doktora yapabildiklerini, yani tezsiz yüksek lisans mezunları ile tezli yüksek lisans mezunlarının aynı hukuksal durumda olduğunu, bu nedenle TSK. Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliğinin 10'uncu maddesi ile getirilen ve tezli Yüksek Lisans Eğitimi yapanlara verilen ilave 10 puanın Anayasanın 10'uncu maddesinde yer verilen eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ve bu nedenlerle iptali ile bu sebebe dayalı olarak kontenjana giremediği gerekçesi ile yüksek lisans kıdemi verilmemesi işleminin de iptaline karar verilmesi gerektiğini, işlemin 2'nci hukuka aykırılık nedeninin ise; Dz. K. K. lığı Personel Temin ve Yetiştirme Planının da yer alan ve bu plan gereğince Lisansüstü öğretim görecek subaylara öğrenim kıdemi verilecek Lisansüstü Programlar ve Dallar incelendiğinde; Askeri Hakim Sınıf için Hukuk ve Siyaset ile kamu yönetimi adı altında iki ana grup program belirlendiğini, bunlardan Hukuk Programında bilim dalları esas alınarak düzenleme yapıldığını, hukuken de öyle olması gerektiğini, zira; 926 sayılı Kanun ile Subay Sicil Yönetmeliğinin de kıdem verilecek personel kontenjanlarının belirlenmesinde, tereddüte yer vermeyecek şekilde Anabilim Dalını değil Bilim dalını esas aldıklarının anlaşıldığını, keza Planda belirtilen Genel Kamu Hukuku, Anayasa Hukuku, İdare Hukuku.... Bilim dallarının ayrı ayrı bilim dalları olduğunu, planda Kamu Hukuku Ana Bilim Dalının bilim dallarından biri olan Genel Kamu Hukuku bilim dalının yanı sıra yine Kamu Hukuku Ana Bilim Dalının diğer bilim dalları olan Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Askeri Ceza Hukuku, Askeri Yargılama Usul Hukuku ... bilim dallarının da ayrıca belirtildiğini ve bu bilim dallan içende yıllara göre ayrı ayrı kontenjan belirlenmiş olmasının, planda belirtilen; Genel Kamu Hukuku ile kastedilenin, Kamu Hukuku Anabilim Dalı olmadığı, Kamu Hukuku Ana Bilim Dalının bir bilim dalı olan Genel Kamu Hukuku Bilim Dalı olduğunu, neticeten planda yer alan Genel Kamu Hukukunun Kamu Hukuk Ana Bilim Dalı olmayıp bu Ana Bilim Dalının bilim dallarından birisi olan Genel Kamu Hukuk Bilim Dalı olduğunu, sonucunda; Genel Kamu Hukuku Bilim Dalının 2008 yılı Kontenjanına giren personelin belirlenmesinde bu kurala riayet edilmeden diğer başvuru sahibi personelin hangi bilim dalı mezunu olduğu araştırılmadan belgesinde yazılı olan Ana Bilim Dalı dikkate alınarak işlemin sonuçlandırılmasının hukuka aykırı olduğunu, Dz. K. K.’lığı planı incelendiğinde Askeri Hakim sınıfı için Genel Kamu Hukuk Bilim Dalma 2008 yılında 1 kontenjan verilirken, Anayasa Hukuku Bilim Dalı için 2014 yılında 1 kontenjan öngörüldüğünü bu durumda; Anayasa Hukuku Bilim Dalında Yüksek Lisans yapmış başka bir personele planda açıkça Anayasa Hukuk Bilim Dalı için 2014 yılında kontenjan verilmiş olmasına rağmen Genel Kamu Hukuku Bilim Dalının 2008 yılı kontenjanına dahil edilerek, bu personele Genel Kamu Hukuk Bilim Dalından yüksek lisans kıdemi verilmesinin hukuka aykırı olduğu, Uyuşmazlığın çözümünde; As. Hak. Ütğm. ... 'ün Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Programının Kamu Hukuk Ana Bilim Dalının, Hangi Bilim Dalında (veya alt alanında) öğrenim gördüğünün sorulmasını talep ettiğini, kendisi bu yola başvurmuşsa da; bilgi verilmediğini ifade ederek TSK. Lisansüstü Eğitim - Öğretim Yönetmeliği’nin 10'uncu maddesindeki; ...tezli yüksek lisans eğitimlerine ilave 10 puan verileceği hükmünün ve Yüksek Lisans kıdemi verilmemesi işleminin iptaline karar verilmesi istemiyle bu davayı açtığı görülmektedir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Kamu Hukuku Bilim Dalında başladığı lisansüstü öğrenimini 15.10.2008 tarihinde tamamlayarak 10.11.2008 tarihinde lisansüstü öğrenim kıdemi almak için idari müracaatta bulunduğu, talebinin Dz. K. K.’lığının 29.01.2009 tarihli yazısı ile ve davacının 2008 yılı için öngörülen kontenjana girememesi gerekçesiyle reddedildiği ve bu cevabın 27.02.2009 tarihinde davacıya tebliği üzerine 27.04.2009 tarihinde kayda giren dilekçe ile ve işlemin iptali istemiyle bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Davacı dava konusu işlemin yasal dayanaklarından olan TSK. Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliğinin Öğrenim Kıdemi Verilme Esasları başlıklı 10'uncu maddesindeki nitelik puanının belirlenmesine yönelik kıstaslar arasındaki Tezli Yüksek Lisans eğitimlerine ilave 10 puan verilir düzenlemesinin Anayasanın 10'uncu maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddiası ile iptaline karar verilmesini talep ettiğinden ve bu husus dava konusu uyuşmazlığın çözüme kavuşturulmasındaki esaslı unsurlardan biri olduğundan öncelikle bu talebin değerlendirilmesine geçilmiştir.

926 Sayılı TSK. Personel Kanunu’nun Nasıp Düzeltilmesi başlıklı 36'ncı madde birinci fıkra (d) bendinin 3 nolu alt bendindeki; ...Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personel temin ve yetiştirme planlarında belirtilecek ihtiyaç duyulan bilim dallarında yüksek lisans öğrenimi yapanlardan; yüksek lisans eğitimi bitiriş notu, lisans eğitimi bitiriş notu, sicil notu ortalaması, mükafatlar ve cezalar ile Türk Silahlı Kuvvetleri Lisansüstü Öğrenim Yönetmeliğinde belirtilen diğer şartlar esas alınarak yapılacak sıralamada Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı namına ve kendi namına olmak üzere ayrı ayrı olarak bilim dalı karşılığında tahsisi yapılan kontenjanlara giren subaylara bir yıl, bunlardan doktora yapanlara bir yıl, doğrudan doktora yapanlara iki yıl, doçent olanlara ayrıca bir yıl olmak üzere toplam üç yıl;

Tıpta uzmanlık belgesi alanlara, diş tabipliğinde, veterinerlikte, eczacılıkta uzman belgesi alanlara veya doktora yapanlara iki yıl, bunlardan doçent olanlara ayrıca bir yıl olmak üzere toplam üç yıl; kıdem verilir. hükmü mevcut olup bu hüküm dikkate alındığında davalı idareye yüksek lisans kıdemi verilmesi işleminde sayılan bazı koşullar dışında şart belirleme imkanında tanındığı görülmektedir. Yasanın bu hükmünden hareketle 06.09.2008 tarih ve 26989 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe sokulan TSK. Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliğinin 10'uncu maddesinde nitelik puanının belirlenmesinde tezli yüksek lisans eğitimlerine ilave 10 puan verileceğinin düzenlendiği görülmekte olup, yapılan değerlendirmede 2547 sayılı Kanuna istinaden hazırlanarak 01.07.1996 tarihli resmi gazetede yayımlanıp yürürlüğe sokulan Lisansüstü eğitim ve öğretim Yönetmeliğinin hükümleri incelendiğinde; Tezli Yüksek Lisans ve Tezsiz Yüksek Lisans öğreniminin bazı yönlerden farklı şartlara tabi tutulduğu görülmektedir. Bu nedenle davalı idarece lisansüstü öğrenim nedeniyle kıdem verilecek personelin değerlendirilmesinde her iki Lisansüstü öğrenime ayrı puan takdir edilmiş olmasında hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gibi sunacağı kamu hizmeti nedeniyle hazırlanacak tezlerden de azami ölçüde istifade edebilmek amacıyla tezli yüksek lisans eğitimlerini teşvik için böyle bir düzenleme yoluna gidildiği görülmekte olup bu itibarla da Anayasanın eşitlik ilkelerine aykırı bir husus bulunmadığı kararına varılmıştır.

Yüksek lisan eğitimi nedeniyle kıdem verilmesine yönelik yasal düzenlemelere bakıldığında 926 sayılı TSK Personel Kanunun Nasıp düzeltilmesi başlıklı 36'ncı maddesinin (d) bendindeki düzenleme ile; d) ...Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı insan gücü temin ve yetiştirme planlarında belirtilecek ihtiyaç duyulan dallarda yüksek lisans (bilim uzmanlığı, yüksek mühendislik, master) öğrenimi yapanlara bir yıl, bunlardan doktora yapanlara bir yıl, doğrudan doktora yapanlara iki yıl, doçent olanlara ayrıca bir yıl olmak üzere toplam üç yıl; (....)

Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının insan gücü temin ve yetiştirme planlarında belirtilecek ihtiyaç duyulan dallarda, general ve amiraller hariç olmak üzere, daha önce lisansüstü öğrenim yaptığı daldan farklı bir dalda ilave bir lisansüstü öğrenim yapan subaylara en fazla bir yıl daha; kıdem verilir. hükmünün getirildiği görülmektedir.

Subay Sicil Yönetmeliğinin Üstün başarı nedeniyle terfi ve lisansüstü öğrenim kıdemi başlıklı 116'ncı maddesinin b/5 bendinde ise; Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı insan gücü temin ve yetiştirme planlarında belirtilecek ihtiyaç duyulan dallarda, daha önce lisansüstü öğrenim yaptığı daldan farklı bir dalda, yüksek lisans veya doktora yapmak veya doçent olmak suretiyle ilave bir lisansüstü öğrenim yapan subaylara en fazla bir yıl daha kıdem verilir. hükmünün getirildiği görülmektedir.

Davacı yaptığı yüksek lisans eğitimi nedeniyle kendisine kıdem verilmeyerek Dz. Hak. Ütğm. ...'e kıdem verilmesi işleminde adı geçen hakim subayın yaptığı yüksek lisans eğitimine yönelik bazı iddialarda bulunması nedeniyle; gerek davacı hakkında (eğitim yaptığı Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne) gerekse Dz. Hak. Ütğm. Ercan AYGÜN hakkında (eğitim yaptığı Ankara Üniversitesi Rektörlüğüne) 15.12.2009 tarihi itibariyle yazılan ara kararlarla; Selçuk Üniversitesi Rektörlüğünden ... hakkında Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünün 10916 nu.’lı diploması ile Yüksek lisans programını tamamlayarak bu diplomayı alan davacının gördüğü eğitimin, hangi isim altında yapıldığı, yapılan eğitimin Genel Kamu Hukuku Bilim Dalı olup olmadığı ve Kamu Hukuku Anabilim Dalı'nda yapılan yüksek lisans eğitimi ile Genel Kamu Hukuku Bilim dalında yapılan yüksek lisans eğitimlerine kabul şartlarında farklılık olup olmadığı hususları Konya Selçuk Üniversitesi Rektörlüğünden sorulmasına, Dz. Hak. Ütğm. ... hakkında da 15 Aralık 2009 tarihli ara kararla Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Kamu Hukuku Anabilim Dalı'nda yüksek lisans öğrenimi görerek 2007 yılında mezun olan Dz. Hakim Ütğm. ... 'ün yaptığı bu eğitime ilişkin Transkripti, Diploma örneği ve Yüksek Lisans Tezinin İçindekiler Bölümüne ait sayfaların suret (veya fotokopilerinin) gönderilmesi ve Dz. Hakim Ütğm. ...'ün eğitimini Hangi Anabilim Dalında ve varsa Bilim Dalında yaptığının bildirilmesi ile Dz. Hakim Ütğm. ...'ün Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı'nda Yüksek Lisans Eğitimine kabul edilirken, Bilim Dalı olarak (Anayasa, Genel Kamu Hukuku, Vergi Hukuku v.b.) bir ayrım gözetilip gözetilmediğinin ayrıca, gözetildi ise bilim dalına uygun olarak aldığı derslerin, diğer dallardan farklılık gösterip göstermediğinin veya bu konuda bilim dalma göre bir kısıtlama olup olmadığının bildirilmesi hususları sorulmuştur.

Selçuk Üniversitesi Rektörlüğünün 22.01.2010 tarihli yazısı ekinde gönderdiği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğünün 20.01.2010 tarihli yazısında özetle; ...'nün Enstitünün Kamu Hukuku tezsiz yüksek lisans programından mezun olduğu, yapılan eğitimin Genel Kamu Hukuku Bilim Dalı olup olmadığı, hususunun Hukuk Fakültesi Dekanlığının yazısı ekinde gönderildiğinin ifade edildiği anlaşılmakla olup Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanlığının 19.01.2010 tarihli yazısı ekindeki yazıda ise özetle Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde Kamu Hukuku Tezsiz Yüksek Lisans programı açıldığı ifade edildikten sonra Genel Kamu Hukukunun ise Kamu Hukuku içerisinde bir alt dal olduğunun ifade edildiği, diğer bir ifade ile davacının Kamu Hukuku Tezsiz Yüksek Lisans Programı mezunu olduğunun ifade edildiği anlaşılmaktadır.

Ankara Üniversitesi Rektörlüğünün Dz. Hak. Ütğm. ...'e Yönelik 08.03.2010 tarih ve B.30.ANK.0.61.00 650(80) 1067 sayılı yazı ekindeki Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğünün 07.01.2010 tarihli yazı ve ekine bakıldığında ise özetle; Adı geçen öğrencinin Enstitüde Kamu Hukuku Anabilim Dalında eğitim gördüğü, Kamu Hukukunun alt bilim dalı bulunmadığı ve öğrencinin ders danışmanının onayı ile istediği dersi seçebildiğinin ifade edildiği görülmekte olup, yine ekte gönderilen ...'e ait Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünce tanzim edildiği anlaşılan 23.01.2008 tarih ve 1068 Belge notu Yüksek Lisans Geçici Mezuniyet Belgesinden ...'ün Kamu Hukuku Anabilim Dalında eğitim gördüğü anlaşıldığından davacının iddia ettiği gibi kıdem verilen adı geçen hakim subayın eğitiminin Anayasa Hukuku Bilim Dalında yapılmadığı anlaşılmaktadır. Sonuç olarak her iki Üniversite Rektörlüğünün cevaplarından gerek davacının gerekse Dz. Hak. Ütğm. ...'ün Kamu Hukuku programında eğitim gördükleri anlaşılmaktadır.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde yapılan değerlendirmede; Dz. K.K.’lığı Personel Temin ve Yetiştirme Planı (2007-2016) çerçevesinde 2008 yılı içerisinde Hakim Subaylara Kamu Hukuku dalında tanınan kontenjana nitelik puanı sıralaması itibariyle giremeyen davacıya yaptığı eğitim nedeniyle kıdem verilmemesi işleminde hukuka ve ilgili düzenlemelere aykırı bir husus bulunmadığı kararına varılmıştır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Yasal dayanaktan yoksun olan DAVANIN REDDİNE,

23 Mart 2010 tarihinde OYBİRLİĞİ ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy