Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1. Daire 2009/264 Esas 2009/179 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2009/ 264
Karar No: 2009 / 179
Karar Tarihi: 24.02.2009

(1602 S. K. m. 35, 40, 45, 46)

Davacı, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkanlığına havale edilmek üzere 17.02.2009 tarihinde Şile Asliye Hukuk Mahkemesi'nde kayda geçirdiği dava dilekçesinde özetle; 30.08.2006 tarihinde Diş Tbp. Teğmen nasbedildiğini ve fakat 4678 sayılı Kanunda, sözleşmeli subayların Harp Okulu öğrenim süresinden fazla okumuş olduğu sürelerin rütbe bekleme süresinden düşülmesi ile ilgili bir hüküm bulunmaması nedeniyle 30.08.2008 tarihi itibariyle üsteğmen rütbesine yükseltilmediğini ancak aynı hukuki durumdaki bir personelin, AYİM' ne açtığı dava sonucunda Harp Okulu öğrenim süresinden fazla okuduğu 2 yılın rütbe bekleme süresinden düşülerek üsteğmenliğe yükseltildiğini; anılan karar üzerine nasıp düzeltilmesi hususunda yaptığı idari müracaatın 19.01.2009 tarihli yazıyla reddedildiğini; oysa AYİM' nin kararının, objektif niteliği gereği benzer durumda olanları da etkilemesi gerektiğini belirterek nasıp düzeltimi suretiyle 30.08.2008 tarihinden geçerli olarak üsteğmen rütbesine terfi ettirilmeme işleminin iptaline ve terfiye bağlı yoksun kaldığı özlük haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

Dava dosyası, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Genel Sekreterliğince, 1602 sayılı AYİM Kanununun 46'ncı maddesi uyarınca bir karar verilmek üzere Dairemize intikal ettirilmiştir.

Bilindiği üzere iptal davasının süresinde açılıp açılmadığı hususu kamu düzenine ilişkin olup gerek re'sen gerekse tarafların talebi üzerine davanın her aşamasında gözetilmek zorundadır.

Yapılan incelemede, 5 yıl süreli Diş Hekimliği fakültesinden mezun olmasını müteakip 4678 Sayılı TSK'de İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkındaki Kanun kapsamında 30.08.2006 tarihinde teğmen nasbedilen davacının, Ocak 2009 tarihli dilekçesi ile idareye başvurarak; Dairemizin, tıp fakültesi mezunu sözleşmeli bir subay hakkındaki, Harp Okulu eğitim süresinden fazla okunan iki yılın teğmenlikteki rütbe bekleme süresinden düşülerek teğmenlikte bir yıl beklemesini müteakip üsteğmen rütbesine yükseltilmesi gerekirken aksi yönde tesis edilen işleminin iptaline ilişkin 24.06.2008 tarihli ve 2007/1060 E., 2008/633 K. sayılı kararının kendisi için de tatbik edilerek (emsal alınarak) 30.08.2008 tarihi itibariyle üsteğmenliğe terfi işleminin yapılmasını ve buna bağlı olarak özlük haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesini talep ettiği; talebinin Hv. K.K.lığının 19.01.2009 tarihli yazısıyla reddedilmesi üzerine anılan menfi işlemin iptali istemiyle işbu davayı tesis ettiği anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere 1602 Sayılı AYİM Kanunu'nun 40/1'inci maddesi Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açma süresi her çeşit işlemlerde yazılı bildirim tarihinden itibaren kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hallerde altmış gündür. hükmünü, ihtiyari müracaatı düzenleyen 35'inci maddesi ise; Kesin işlem yapmaya yetkili makamlarca tesis edilen idari işlemlerin geri alınması, kaldırılması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması; üst makamdan, yoksa işlemi yapmış olan makamdan idari dava açmak için belli olan süre içinde istenebilir. Bu müracaat işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurur. ... İsteğin reddi üzerine dava açma süresi başlar ve müracaat tarihine kadar geçmiş olan süre de bu hesaba katılır. hükmünü amirdir.

Gerek Danıştay ve gerekse Askeri Yüksek İdare Mahkemesi yerleşik içtihatlarında, yazılı bildirim belgesinin bulunmadığı ancak ilgilinin işlemi öğrendiğinin kesin olarak kabul edildiği hallerde, öğrenme tarihi (ıttıla tarihi) yazılı bildirim tarihi olarak kabul edilmektedir.

Belirtilen mevzuat ve açıklamalar ışığında dava konusu işlem değerlendirildiğinde; davacı 30.08.2008 tarihinde üsteğmen rütbesine yükseltilmediğine göre, anılan tarih itibariyle idarenin kesin bir menfi işleminin mevcut olduğu konusunda kuşku bulunmamaktadır. Keza, Diş Hekimliği fakültesinin öğrenim süresinin beş yıl olması nedeniyle Harp Okulu öğrenim süresinden fazla okuduğu bir yılın teğmenlikteki rütbe bekleme süresinden düşülmesi ve buna bağlı olarak 30.08.2008 tarihinde üsteğmenliğe yükseltilmesi gerektiğini öne süren davacının, 30.08.2008 tarihinde üsteğmen rütbesine yükseltilmediğinde idarenin menfi işlemine, işlemin sonuçlarını bizzat yaşayarak muttali olduğu da bir gerçektir. Bu itibarla idarenin menfi işlemine 30.08.2008 tarihinde muttali olan davacı yönünden dava ve buna bağlı olarak idari müracaat süresinin bu tarihten itibaren başlayacağı açıktır. Buna göre, 30.08.2008 tarihini takip eden günden itibaren 1602 sayılı AYİM Kanunu'nun 40'ıncı maddesinde belirtilen 60 günlük dava açma süresi içinde işlemin iptali için doğrudan dava açması yada yine bu süre içerisinde aynı Kanunun 35'inci maddesi uyarınca ihtiyari başvuruda bulunarak sonuçlarına göre hareket etmesi gereken davacının, dava açma süresini geçirdikten sonra Ocak 2009'da yaptığı idari müracaatın reddi üzerine 16.02.2009 tarihinde açtığı davada süre aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır.

1602 sayılı AYİM Kanunu'nun 45'inci maddesi sürenin geçirilmesi halinde davanın reddine karar verileceğini öngördüğünden; Davanın süre aşımı nedeniyle REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy