AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2009/ 1236
Karar No: 2009 / 1249
Karar Tarihi: 23.12.2009

(Subay Sicil Yönetmeliği m. 9, 15)

Davacı, 06.07.2009 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde kayda geçen dava dilekçesinde, özetle; 2004 yılında 1'inci sicil üstü ile beraber üç aylık çalışma şartını yerine getirmediği halde; iki aydan az bir süre birlikte çalıştığı 1'inci sicil üstü tarafından verilen görevden ayrılma sicilinin hukuka aykırı olduğunu; diğer sicil işlemlerinin de sübjektif verildiğini ileri sürerek 2004 yılı sicil işlemlerinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

İşlemin yetki unsuru yönünden yapılan incelemeye ilişkin olarak:

Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan Subay Sicil Yönetmeliği'nin 9'ncu maddesi; (Değişik: 18.8.2000 RG 24144/2. md.) Atandıkları görev yerleri dışında yürürlükte bulunan hükümlere uygun olarak çalıştırılanlar ile bulundukları takım, kısım, ekip, müfreze gibi ünitelerle birlikte kuruluş bağlantısı dışında başka birlik veya kurumun emrinde veya desteğinde görevlendirilenlerin sicil üstleri, geçici görevlendirme süresi 3 ay ve daha fazla ise görev yaptıkları yerin kuruluş bağlantısına göre yetkili üstlerdir. Geçici görevlendirme emirleri, sicil belgesine eklenir. hükmünü, 15'inci maddesi Bir sicil üstü, asil veya her ne suretle olursa olsun vekil olarak o görev yerinde sicili düzenlenecek subay ile beraber rütbesi değişmedikçe, o sicil dönemi içerisinde fiilen en az üç ay görev yapmadıkça sicil düzenleyemez. ... Sicil süresi içinde kurs, izin, üç aydan az süreli geçici görev, istirahat, hastane ve hava değişimi gibi yasal mazeret sürelerinin toplam olarak bir ayı, fiili görevden sayılır... hükmünü içermektedir.

Dava dosyası, davacının özlük dosyaları ve sicil belgelerinin incelenmesi neticesinde; dava konusu sicil döneminde 2'nci Zh. Tug. Lojistik Şube müdürü olarak görevli olan davacının 2004 sicil yılı içerisinde 31.08.2003-07.09.2003 tarihleri arasında 8 gün kadro görevini ifa etmesini müteakip 08.09.2003-23.01.2004 tarihleri arasında İngilizce tekamül kursuna ayrıldığı, bilahare 24.01.2004-28.01.2004 tarihleri arasında 5 gün kadro görevini ifa ettiği, akabinde 29.01.2004-05.02.2004 tarihleri arasında 1'inci sicil üstünün izne ayrıldığı (davacını asli görevi uhdesinde kalmak üzere 1'inci sicil üstüne vekalet ettiği), ardından 06.02.2004-16.03.2004 tarihleri arasında 40 gün kadro görev yerinde çalıştığı, nihayetinde P. Okul K.lığına atanması nedeniyle 17.03.2004 tarihinde birliğinden ilişiğini kestiği kurs belgesi, atama emri, ilişik kesme belgesi ve 1 'inci sicil üstünün izine ayrılması nedeniyle davacının görevlendirilmesine dair belgeden anlaşılmıştır. Bu olgular, yukarıda belirtilen mevzuat hükmü çerçevesinde değerlendirildiğinde; kursta geçirdiği sürenin 1 ayının görevden sayılması sonucunda davacının, 2004 sicil döneminde 3 ay 1 gün görevinin başında olduğu, bu itibarla 2'nci sicil üstü yönünden 3 ay birlikte çalışma koşulunun sağlandığı ancak 1 'inci sicil üstünün 8 gün izinli olarak ayrılması nedeniyle 1 'inci sicil üstünün davacı ile sadece 2 ay 23 gün birlikte çalıştığı dolayısıyla 1 'inci sicil üstü ile üç ay birlikte çalışma şartı gerçekleşmediği halde, bu şartı karşılamayan 1 'inci sicil üstünce tesis edilen sicil işleminin, yetki yönünden hukuka aykırı olması nedeniyle iptalinin gerektiği sonucuna varılmıştır.

İşlemin diğer unsurları yönünden yapılan incelemeye ilişkin olarak;

Dava dosyası, özlük dosyaları ile sicil belge ve defterlerinin incelenmesi neticesinde; 1989 yılından itibaren sicil almaya başlayan davacının, ortalamaları yüksek (çok iyi ve mükemmel) seviyede gerçekleşen bir sicil safahatı sergilediği, dava konusu 2004 sicil döneminde; atanarak birliğinden ayrılması nedeniyle 1'inci ve 2'nci sicil üstü tarafından 17.03.2004 tarihinde ayrılış sicili; yeni birliğinde ise 02.05.2004 tarihi itibariyle 3 ay birlikte çalışma koşulu sağlanmadığından mevzuat doğrultusunda Henüz Kanaat Edinemedim şeklinde sicil doldurduğu; ayrılış siciline ilişkin olarak, 2'nci sicil üstünün sadece nitelikleri ilişkin alt kıstasları işaretlemek suretiyle değerlendirme yaptığı, ilave kanaat belirtmediği, 3'üncü sicil üstünün ise değerlendirme yapmadığı, 2'nci sicil üstünce yapılan işaretlemelerin nota tahvil edilmesi sonucunda ortaya çıkan sicil puanlarının çok iyi seviyesinde olduğu, 43'üncü niteliğin Dairemiz içtihadı uyarınca menfi kabul edilen (B) alt kıstasına işaretleme yapıldığı görülmektedir.

Subay Sicil Yönetmeliğinin Sicil üstlerinin görev ve sorumluluğu başlıklı 5'inci maddesinde; Sicil üstleri emri altındakiler hakkında sicil düzenlerken; üstlük ve komutanlığın en önemli olan özel yetkilerinden birini kullanırlar. Sicil üstleri; bu görevin önemini göz önünde tutarak, sicil belgelerindeki nitelikleri tam bir tarafsızlık, adalet ve vicdani kanaatle değerlendirmekten sorumludurlar. ... denilmektedir.

Bilindiği üzere, özünde değerlendirme unsurunu barındırdığı ve bir değerlendirme sürecinin sonunda ortaya çıktığı için, sicil işlemleri, idarenin diğer işlemlerine nazaran takdir yetkisini yoğun olarak kullandığı işlem grubu içerisinde yer alır. Bu bağlamda sicil işlemlerinin denetimi, takdir yetkisinin eşit, adil, objektif ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı, bu yetkinin kullanımında hukuka aykırı bir durumun bulunup bulunmadığı yönünden yapılmak durumundadır.

Sicil işlemlerinde, takdir yetkisinin kullanılma sürecindeki hukuka aykırılık hali ise; uzun yıllar, belirgin bir çoğunlukla çok yüksek sicil notları ve olumlu kanaatler ile takdir edilmiş personele, genel safahatına ve uygulamaya istisna teşkil edecek ve göze çarpacak nitelikte (birden bire düşüşü izah eden makul ve kabul edilebilir nedenler öne sürülmeksizin) çok düşük sicil notları takdir edilmesi ve hakkında olumsuz kanaatler belirtilmesi durumunda ortaya çıkmaktadır.

Yukarıda belirtilen ölçütler doğrultusunda dava konusu sicil işlemi değerlendirildiğinde; davacı hakkında 17.03.2004 tarihli ayrılış sicilinde 2'nci sicil üstü tarafından yapılan değerlendirmenin (işaretlemelerin ve bunların nota tahvil edilmesi sonucunda ortaya çıkan sicil puanlarının) çok iyi seviyesinde olmakla davacının genel sicil alma eğilimine uygun olduğu, ani ve açık bir düşüşün söz konusu olmadığı, ancak 43'üncü niteliğin Dairemizin içtihatları uyarınca olumsuz kanaat mahiyetinde kabul edilen B alt kıstasına yapılan işaretlemenin hukuki bir dayanağının bulunmadığı, bu nedenle iptalinin gerektiği değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle;

1. Yetki unsuru yönünden hukuka aykırı bulunan, 17.03.2004 tarihli 1 'inci sicil üstü sicil işleminin İPTALİNE,

2. Hukuki dayanaktan yoksun bulunun, 17.03.2004 tarihli 2'nci sicil üstün sicil notunun iptali isteminin REDDİNE,

3. Hukuka aykırı bulunan, 17.03.2004 tarihli sicil işleminde 2'nci sicil üstü tarafından 43'üncü niteliğe yapılan işaretlemenin İPTALİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy