Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1. Daire 2008/939 Esas 2009/64 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2008/ 939
Karar No: 2009 / 64
Karar Tarihi: 20.01.2009

(3269 S. K. m. 5, 19) (Uzman Erbaş Yönetmeliği m. 12)

Davacı, 31.07.2008 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kayıtlarına giren dava dilekçesi ile davacı vekilinin 11.08.2008 tarihinde kayıtlara giren dilekçesinde özetle; 01.06.2008 tarihinde sözleşmesini yenilemek üzere 14.03.2008 tarihinde bölüğüne müracaat ettiğini, bu amaçla 14.03.2007 tarihinde revire, 17.03.2008 tarihinde ise Elazığ Asker Hst.ne sevk aldığını, görev nedeniyle bu tarihte hastaneye gitmesinin mümkün olmadığını, 14.05.2008 tarihinde tekrar sevk alarak tahlillere başladığını, kan değerlerinin yüksek olması nedeniyle GATA’ya sevk edildiğini, 16.06.2008 tarihinde GATA’ya müracaat ettiğinde kendisine 18.06.2008 tarihinde 45 gün hava değişimi verildiğini, bu süre zarfında sözleşme şartlarını yerine getirip getiremeyeceği konusunda bir rapor verilmediğini, hava değişimi sonunda sözleşmesinin sağlık nedeni ile feshedildiğini öğrendiğini, 17.08.2008 tarihinde GATA tarafından sınıfı görevini yapar kararını içeren kurul raporu verildiğini, sevk tarihinden itibaren işlemlerin gecikmesinde davacının kusurunun bulunmadığını, davacının sözleşmesinin sağlık nedeniyle feshedilmesi işleminin hukuka aykırı olduğunu belirterek iptalini talep etmiştir.

AYİM.1.D.nin 24.09.2008 tarih ve 2008/2408 Gensek, 2008/939 Esas sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden; 01.06.1995 tarihinde sözleşme imzalamak suretiyle TSK’da uzman erbaş olarak göreve başlayan davacının, son olarak 01.06.2008 tarihinde sözleşme süresinin bitmesi nedeniyle 14.03.2008 tarihli dilekçe ile müracaat ederek sözleşme süresini 3 yıl daha uzatma talebinde bulunduğu, davacının sözleşmesinin yenilenebilmesi için sağlık raporu alması amacıyla 17.03.2008 tarihli sevk yazısıyla Elazığ Asker Hst.ne sevk edildiği, ancak bu tarihlerde, önceden planlanmış bulunan operasyonel faaliyetlerin yoğunluğu ve icrası nedeniyle davacının askeri hastaneye birliği tarafından gönderilemediği, planlı operasyonel faaliyetlerin tamamlanmasını müteakip 14.05.2008 tarihinde aynı hastaneye tekrar sevk edildiği, bu hastanede yapılan bazı tetkikler sonucu 20.05.2008 tarihinde davacının GATA Gastroenteroloji Polikliniğine sevk edildiği, birliğine katılan davacının 16.06.2008 tarihli yazı ile GATA’ya sevk edildiği, GATA Hst.nin 18.06.2008 tarih ve 177 nolu raporu ile karaciğer fonksiyon bozukluğu teşhisi ile 1,5 ay hava değişimi kararı verildiği, davacının sözleşme yenilemek için gerekli olan sağlık işlemlerini yenileme tarihi olan 01.06.2008 tarihine kadar tamamlayamadığı gerekçesiyle 49’uncu Mot. P.Tug.K.lığının 14.07.2008 tarihli yazısı ile sözleşmesinin yenilenmediği, bilahare hava değişimi süresi sonunda GATA’ya müracaat eden davacı hakkında Ankara GATA Sağlık Kurulunca düzenlenen 07.08.2008 tarih ve 1901 sayılı rapor ile sınıfı görevini yapar kararı verildiği görülmektedir.

Öncelikle davacı ve vekili istemini sözleşmenin feshi işleminin iptali olarak formüle etmiş ise de, davacı hakkında tesis edilen davaya konu idari işlemin, nitelik olarak sözleşmenin yenilenmemesi işlemi olduğu ve davalı idarenin de davacının sözleşmesini yenilememe kararı aldığı için ilişiğini kestiği gözetilerek inceleme bu kapsamda yapılmıştır.

Dava konusu ile ilgili mevzuat incelendiğinde; 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun Hizmet Süresi başlıklı 5’inci maddesi (Değişik:10.02.2004-5085/3 md.); Uzman erbaşlar; iki yıldan az, beş yıldan fazla olmamak şartıyla sözleşme yaparak göreve başlar ve Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilgilendirilirler. Bunlardan; istihdam edildikleri kadronun görev özelliklerine göre sınıf ve branşları ile ilgili sağlık nitelikleri uygun olanların müteakip sözleşmeleri, bir yıldan az, beş yıldan fazla olmamak şartıyla azami kırkbeş yaşına girdikleri yıla kadar uzatılabilir…. hükmünü, aynı kanunun 19’uncu maddesi uyarınca çıkarılan Uzman Erbaş Yönetmeliğinin Sözleşmenin Uzatılmasında Uygulanacak Esaslar başlıklı 12’nci maddesi (Değişik:4.2.1994-21839) ise benzer şekilde; Uzman erbaşlar, sözleşme süresinin bitiminde terhis edilirler. Bunlardan sözleşmelerinin yenilenmesini isteyenlerin istekleri, müteakip sözleşme süreleri bir yıldan az, beş yıldan fazla olmamak kaydıyla aşağıdaki şartlar altında kabul edilir:..1) Taahhüt ettiği sürenin bitimine üç ay kala hizmet süresini uzatmak istediğine dair bir dilekçe ile müracaat etmiş olmak,//…//4) İstihdam edildikleri/edilecekleri kadronun görev özelliklerine göre sınıf ve branşları ile ilgili sağlık niteliklerine sahip olmak…//Bu suretle işlemleri tamamlanan uzman erbaşların sözleşmelerinin uzatılması, istihdam edildikleri bağımsız tugay ….komutanlıklarınca…. tasdik edilir…Bu şekilde sözleşmelerin uzatılması tasdik edilenler, yeni bir taahhütname imzalayarak göreve devam ederler. (Değişik son cümle:6.2.1992-21134) Uzatma suretiyle uzman çavuş ve uzman onbaşılar en fazla 45 yaşına kadar hizmete devam ettirilebilirler. hükmünü içermektedir.

Belirtilen mevzuat hükümlerine göre ilgililerin istihdam edildikleri/edilecekleri kadronun görev özelliklerine göre sınıf ve branşları ile ilgili sağlık niteliklerine sahip olduklarını gösterir sağlık kurulu raporunun, olağan hal ve şartlarda müracaattan sonra, fakat sözleşmenin bitim tarihinden önce düzenlenmesinin gerektiği açıktır. Ancak sağlık kurul raporunun tek yanlı bir işlem olmadığı, davacıya hastaneye gitme, muayene olma, işlemlerini takip etme gibi ödevler yüklerken, idareye de zamanında sevk, muayene, rapor düzenleme konusunda yükümlülükler verdiği, gerektiğinde raporlara karşı itiraz hakkının tanındığı ortadadır.

Yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda dava konusu işlem değerlendirildiğinde; 49’uncu Mot.P.Tug.K.K.lığı emrinde görev yapmakta iken sözleşme bitim tarihinden önce sözleşmesini yenilemek üzere başvuran davacının hastane işleyişi, kısa süreli tedavi, rapora itiraz vs nedenlerle işlemlerin uzun sürebileceği düşünülerek başvurusundan sonra birliği tarafından makul bir süre içerisinde askeri hastaneye sevk edilmesinin gerektiği açıktır. Kaldı ki davacı makul süre içinde 17.03.2008 tarihinde Elazığ Asker Hst.ne sevk edilmiştir. Önceden planlanmış bulunan operasyonel faaliyetlerin yoğunluğu ve icrası nedeniyle davacı söz konusu tarihte askeri hastaneye birliği tarafından gönderilememiştir. Planlı operasyonel faaliyetlerin tamamlanmasını müteakip 14.05.2008 tarihinde aynı hastaneye tekrar sevk edilen ve 07.08.2008 tarihinde sınıfı görevini yapar raporu alan davacının söz konusu sağlık kurulu raporun sözleşmenin sona erdiği tarihte hazır olmamasında hiçbir kusuru bulunmamaktadır. Davacının sözleşme bitim tarihinden yaklaşık 15 gün önce hastaneye sevk edildiği dikkate alındığında kendisinden bu süre içinde işlemlerini tamamlamasının beklenmesi normal koşullarda hayatın olağan akışına da uygun değildir. Tüm bu hususlar dikkate alındığında dava konusu sözleşme yenilememe işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuka aykırı olan sözleşme yenilememe işleminin İPTALİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy