Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1. Daire 2008/879 Esas 2009/360 Karar
Karar Dilini Çevir:
AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2008/ 879
Karar No: 2009 / 360
Karar Tarihi: 31.03.2009

(2803 S. K. m. 14, 24) (1602 S. K. m. 71) (492 S. K. m. 13) (1136 S. K. m. 164) (Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği m. 183) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 14, 24)

Davanın Konusu: Nevşehir İL Merkez Jandarma Komutanlığından Derinkuyu İlçe Jandarma Komutanlığı İdari işler Astsubaylığına yapılan il içi atama işleminin iptali istemi.

Savunmanın Özeti: Davacının atandığı Derinkuyu İlçe J.K.lığı İd.İşi Astsb.lığı görevinde daha verimli olacağının değerlendirilmiş olduğu, davacının eşinin de Derinkuyu İlçe 1 Nolu Sağlık Ocağında görevli olması sebeplen ile bu kadroya atamasının yapıldığı, atama işleminde hukuka ve mevzuata aykırı bir yön bulunmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

Derinkuyu İlçe J.Klığı İd İşi.Astsb lığı kadrosuna başka garnizondan Nevşehir İl J.K lığına atanmış personelin muvazene planına göre atanması yerine, davacının tercih edilmesinin somut sebeplerinin belirtilmediği, davacının bu görevde daha verimli olacağı iddiasının soyut nitelikte olduğu, dava konusu atama işlemi ile garnizon görev süresini tamamlama ve asgari sayıda garnizon değiştirme ilkelerinin ihlal edildiği, atamadan önceki durumu tercih ettiğini belirten davacının, aile bütünlüğünün temini gayesiyle atanmasının hukuki dayanaktan yoksun olduğu belirtilerek işlemin iptali gerektiği yönünde düşünce bildirilmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Yargı yetkisini kullanan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Birinci Dairesince Raportör Hâk. Bnb Dr. Ali Tanju SARIGÜL'ün açıklamaları dinlendikten ve dava dosyası incelendikten sonra;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekilinin 03.09.2008 tarihinde kayda geçen dava dilekçesinde özetle; 2007 yılı genel atamaları ile Nevşehir İl J K.lığı Avanos İlçe J.K lığı Sarılar J.Krk.K olarak istihdam edilen davacının oğlunun Nevşehir Anadolu Öğretmen Lisesini kazanmış olması sebebi ile atama talebi üzerine Nevşehir İl J. K.lığının 12.09.2007 tarihli emri ile Nevşehir İl Mrk.KJ K.lığı Asayiş Tim K.lığına atamasının yapıldığı, davacının bu garnizonda hizmet süresini tamamlamadığı ve talebi de bulunmadığı halde 2008 yılı atamaları ile Derinkuyu İlçe J.K lığı İd. İş. Astsb.lığına atamasının yapıldığı, yapılan atama işlemi ile davacının ve ailesinin mağdur olduğu, garnizon hizmet suresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren sebeplerin somut olarak gerçekleşmediği ve atama işleminin hukuka aykırı olduğu belirtilerek atama işleminin iptali ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir.

Davacının yürütmenin durdurulmasına ilişkin talebinin, AYİM 1'inci Dairesinin 28 Ekim 2008 tarih ve 2008/2709-879 Gensek. ve Esas No.lu Kararı ile reddine, davacı vekilini yeniden yürütmenin durdurulmasına ilişkin talebinin ise, AYİM 1'inci Dairesinin 27 Ocak 2008 tarih ve aynı Gensek ve Esas sayılı kabulüne karar verilmiş, davalı idarenin yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, J. Gn. K.lığının 23 Mayıs 2007 tarihli ve PER: 4031-68-07/Tyn D.PI.Ş. (173568) sayılı emri gereğince Mardin İl Jandarma Komutanlığı emrinden Nevşehir İl Jandarma Komutanlığı Avanos İlçe Jandarma Komutanlığı Sarılar Jandarma Karakol Komutanlığı kadrosuna atanmasının yapıldığı, bilahere davacının talebi üzerine Nevşehir İl Jandarma Komutanlığının 08 Eylül 2007 tarihli PER:4031-147-07/47347 sayılı yazısı ile Nevşehir-Avanos-Sarılar Jandarma Karakol komutanlığından İl Merkez Jandarma Komutanlığı Asayiş Tim Komutanlığına atandığı, 2008 yılı genel atamalarında Derinkuyu İlçe Jandarma Komutanlığı İdari İşler Astsubayı sıralı hizmet garnizonuna atandığından davacının Nevşehir İl Jandarma Komutanlığının22 Haziran 2008 tarihli ve PER:1210-32566-08/Per.İşl.Astsb. sayılı yazısı gereği Derinkuyu İlçe Jandarma Komutanlığı İdari İşler Astsubaylığına atanmasının yapıldığı, bu atama işleminin iptali istemi ile AYİM'de işbu davayı tesis ettiği anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere dayanağı 2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanunu’nun ...nokta ataması yapılmayıp, İl Jandarma Komutanlıkları emrine atanan astsubay ve uzman jandarmalardan emniyet ve asayiş görevi alacak onların istihdam yerleri ve il içi yer değiştirmeleri İl Jandarma Komutanının teklifi üzerine Valinin onayı ile belirlenir. hükmünü içeren 14'üncü maddesinden alan jandarma personelinin il içi atama işlemlerine, aynı Kanunun 24'üncü maddesi uyarınca çıkartılan Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği’nin Atama ve Yer Değiştirmede Uygulanacak Esaslar başlıklı 183'üncü maddesinin göndermesi uyarınca Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği ile Jandarma Genel Komutanlığı Atama Yönergesi hükümleri uygulanmaktadır.

Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği’nin 183'üncü maddesinde ve Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği’nin RG.18.12.2005/26027 14'üncü maddesinde hizmetin aksatılmadan yürütülmesi nin temel esas olduğu belirtildikten sonra İdari, asayiş ve zaruri sebepler atama işlemlerinin tesisinden nazara alınacak kriterle arasında sayılmıştır. Aynı yönetmeliğin Garnizon hizmet süresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren haller başlıklı 24'üncü maddesinin (h) bendin de idari, asayiş ve zaruri sebepler bir atama nedeni olarak belirtilmiştir.

Yukarıda serdedilen mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşıldığı üzere idare, atama işlemini tesis ederken hizmetin aksatılmadan yürütülmesi ilkesini gözetmek durumundadır. Dolayısıyla hizmetin gerektirdiği yani idari, asayiş ve zaruri nedenlerin mevcut olması durumunda GHS'ni tamamlamasa dahi kişinin görevinden alınıp başka bir garnizona atanması mümkündür.

Yasal ve idari düzenlemelerde hizmetin zorunlu kıldığı durumları (idari, asayiş ve zaruri sebeplerin) neler olduğu belirtilmediğinden, bunların hukuki ve maddi olay olarak be zaman gerçekleşmiş sayılacağı ve böylece atama işlemi tesis etmenin gerekip gerekmediği konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açıktır. Kuşku yok ki, diğer bütün kamusal yetkilerde olduğu gibi idarenin takdir yetkisi de kamu yararı amacı ve hizmet gerekleriyle sınırlı bulunmaktadır.

Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında dava konusu işlem değerlendirildiğinde; 2007 yılı genel atamalarıyla Nevşehir İl Jandarma Komutanlığı Avanos İlçe Jandarma Komutanlığı Sarılar Jandarma Karakol Komutanlığı'na atanan davacının, çocuğunun Nevşehir Merkez Anadolu Öğretmen Lisesine kaydının yapılması nedeniyle Eylül 2007 atamalarıyla Nevşehir İl Merkez Jandarma Komutanlığı Asayiş Tim Komutanlığına atanmasının yapıldığı, eşi Derinkuyu çalışmakla beraber, eşinin Nevşehir'de ikameti için Kaymakamlık olurunun alındığı ve davacının Nevşehir'de ev kiraladığı, davacının yaklaşık bir yıl sureyle bu görevini başarı ile yürüttüğü bu nedenle ilgili mevzuat çerçevesinde davacının bulunduğu görevden alınması için herhangi bir olumsuzluk bulunmadığı davacının yerine Nevşehir İl Merkez Jandarma Komutanlığı Asayiş Tim Komutanlığına Erzurum İl Jandarma Komutanlığı ve Şırnak Çakırsöğüt 4 uncu Komando Tb.K lığı emrinden iki kişinin atamasının yapıldığı anlaşılmaktadır.

Davalı idare tarafından, Derinkuyu ilçe Jandarma Komutanlığı İdari İşler Astsubaylığı görevi yürüten personelin sıralı hizmet garnizonuna atandığı, davacının bu görevde daha verimli olacağı belirtilmiş ise de, davalı idarenin genel atamalar sonrası boşalan görev yerlerine garnizon dışından il emrine atanan yeni personeli görevlendirme olanağı mevcuttur. Daha verimli olacağı düşüncesiyle, hizmet ihtiyacı çerçevesinde, garnizon hizmet suresini tamamlamadan başka garnizona atanması, asgari sayıda garnizon değiştirme ilkesi ve garnizon suresinin tamamlanması ilkelerine aykırı olacak, kışı yararı-kamu yararı dengesinin kişi aleyhine bozulmasına neden olacaktır. Davalı idare tarafından ileri sürülen gerekçenin hukuki düzlemde kabul görmesi, bir başka deyişle idari-zaruri sebep olarak kabul edilebilmesi için, bu göreve niçin bir başkasının değil de, özellikle davacının atandığının somut sebepleriyle ortaya konması gerekmektedir. Öte yandan, davacının atama isteğinin bulunmaması karşısında, idare tarafından, davacının eşinin Derinkuyu da çalıştığının sebep olarak ilen sürülmesi de hukuki dayanaktan yoksundur.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde; dava konusu il içi atama işleminin sebep unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle,

1. Hukuka aykırı olan il içi atama işleminin İPTALİNE,

2. 1602 sayılı Kanunun 71'inci maddesi uyarınca yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesine, buna göre sarf edilen 48,50 TL (Kırk Sekiz Türk Lirası, Elli Kuruş) posta giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, genel bütçeye dahil davalı idare 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olduğundan ayrıca harca hükmedilmesine yer olmadığına, davacının peşin yatırmış olduğu 97,00 TL (Doksan Yedi Türk Lirası) harcın istemi halinde kendine iadesine,

3. Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifeleri uyarınca saptanan 575,00. TL (Beş Yüz Yetmiş Beş Türk Lirası) vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

4. Gizlilik dereceli belgenin iadesine.

31 Mart 2009 tarihinde Üye Hv. P. Kur. Alb. Bülent TATKAN'ın karşı oyu ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.


KARŞI OY GEREKÇESİ

Dava dosyasında yer alan ve davacı ile ilgili belgeler muvacehesinde, kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alınarak idarece tesis edilen atama işleminde kanuni mevzuata aykırı bir husus görülmediğinden işlemin iptali yönünde oy kullanan sayın çoğunluğun görüşüne katılamadım. 31.03.2009 (¤¤)




Full & Egal Universal Law Academy