AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2008/ 602
Karar No: 2009 / 67
Karar Tarihi: 20.01.2009

(926 S. K. m. 4, 118, 119) (211 S. K. m. 74) (Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği m. 5) (Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği m. 359)

Davacı vekili, 16.05.2008 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde kayda geçen dava dilekçesinde ve 26.08.2008 tarihinde kayda geçen cevaba cevap dilekçesinde özetle; 2006 yılı genel atamaları ile MSB İç Tedarik Blg.Bşk.lığı 2 Nolu İhale Komisyon Bşk.lığı Uzman Üye görevine atandığını, rütbesi Hv.Lv.Alb. olan söz konusu kadroda görev yapmaktayken başarılı çalışmaları nedeniyle İç Ted.Blg.Başkanı tarafından takdirname ile taltif edildiğini, bu görevini başarılı bir şekilde yürütmekteyken 2008 yılı genel atamaları ile İstanbul Alemdağ 15.Fz.Üs K.lığı Değ.ve Dnt.Bşk.lığı Yer Eğt.Tet.ve Yer Emn.Sb.lığı kadrosuna atandığını, atandığı bu görevin kadrosunun Piyade Yarbay olduğunu, herhangi bir atama talebi bulunmadığını, piyade sınıfı için hiçbir mesleki eğitimi ve tecrübesi olmadığını, atandığı bu görevin sınıfı görevine ve mesleki eğitimine uygun olmadığını, atandığı kadronun gerektirdiği niteliklere sahip olmadığını, görev yaptığı kadrodan atandırılmasını gerektirir bir sebep bulunmadığını, herhangi bir başarısızlık, disiplinsizlik ve olumsuzluk söz konusu olmadığı gibi tam tersine takdir ile taltif edilmişken ceza uyarı olmaksızın hakkında atama işlemi yapıldığını, söz konusu atama işleminin hukuka aykırı olduğunu belirterek iptalini talep etmiştir.

AYİM 1.D.nin 24.06.2008 tarih ve 2008/1594 Gensek, 2008/602 Esas sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına ve AYİM Nöb.D.nin 07.08.2008 tarih ve 2008/1594 Gensek, 2008/36 Esas sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerden; 2003 - 2006 yılları arasında İstanbul Alemdağ 15.Fz.Üs.K.lığı Lv.Ş.Md. olarak görev yapan ve 2006 yılı genel atamaları ile İstanbul MSB İç Ted.Blg.Bşk.lığı 2 Nolu Kom.

Bşk.lığı Uzman Üye kadrosuna atanan davacının, bu kadroda görev yapmaktayken Hv.K.K.lığının 25.04.2008 tarihli 2008 yılı Subay ve Astsubay Genel Atamaları (Nisan) konulu emri ile İstanbul Alemdağ 15.Fz.Üs.K.lığı Değ. ve Dent. Bşk.lığı Yer Emn.Ks.Yer.Eğt.Tet..ve Yer.Emn.Sb. kadrosuna atandığı, davacının söz konusu atama işleminin iptali istemiyle AYİM’de işbu davayı açtığı anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere Atama işlemi kişinin bir görevden alınıp başka bir göreve verilmesi sonucunu doğurduğundan işlemin hem görevden alma kısmının hem de başka bir göreve verilme kısmının hukuka uygun olup olmadığı saptanmalıdır.

926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 118’inci maddesinde; Subay ve astsubayların atama ve yer değiştirmelerinin hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak, sosyal, iklim ve ulaşım durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge şartları göz önünde tutularak tespit edilen bölge ve garnizonlara -(a) meslek programları, meslek içi ve kadro ihtiyacı-(b) Sağlık durumu-(c) İdari, asayiş ve zaruri sebepler -(d) istekte bulunduğu yerler dikkate alınarak sıra ile yapılacağı belirtilmektedir.

Aynı Kanunun 119’uncu maddesi uyarınca çıkarılan ve Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliğinin 14’üncü maddesinde; Subay ve astsubayların atamaları, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına ve hizmet ihtiyacı prensibine uygun olarak aşağıdaki kriterler dikkate alınarak Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından atama yönergelerinde belirtilen garnizonlar arasında sıra ile yapılır. a) Meslek programları ve meslek içi eğitim esasları, b) Kadro ihtiyaçları, c) Kıta hizmeti zorunluluğu, ç) Terfi durumu, d) Sınıf, branş ve ihtisasları, e) Kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları, f) İdari, asayiş ve zaruri sebepler, g) Personelin atanma isteğinde belirttiği yerler. … düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda belirtildiği üzere Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği’nin 14’üncü maddesinde idari, asayiş ve zaruri sebepler bir atama nedeni olarak belirtilmiştir. Hizmetin zorunlu kıldığı durumların (idari, asayiş ve zaruri sebepler) neler olduğu, açıklanan bu yasal ve yönetsel düzenlemelerde belirtilmediğinden bu sebeplerin hukuki ve maddi olay olarak ne zaman gerçekleşmiş sayılacağı ve böylece tesis edilen atama işleminin gerekli olup olmadığı konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açıktır.

Dava dosyası ve özel gizlilik dereceli olarak savunma ekinde gönderilen belgelerin incelenmesinden; davacının doldurduğu atama istek formunun amirleri tarafından doldurulan kısmından ve MSB. lığı atama koordinasyon toplantısı teklif yazısından, davacının kadro görevinin gerektiği davranışları sergileyemediği, uyum sorunu yaşadığı ve bulunduğu görevden alınmasının teklif edildiği anlaşılmıştır. Kamu yararı ve kişi yararı dengesinin gözetilerek söz konusu idari ve zaruri sebeplerle davacının İstanbul MSB İç Ted.Blg.Bşk.lığı 2 Nolu Kom.Bşk.lığı Uzman Üye görevinden alınması ayağında hukuka aykırı bir yön görülmemiştir.

Bilindiği üzere 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 4’üncü maddesi; Silahlı Kuvvetlere mensup subayların ve astsubayları görev ve sorumlulukları Türk silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği ile diğer kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, talimatname ve hizmet kadrolarının açıklamalarında gösterilir. hükmünü amir olup, İç Hizmet Kanununun Rütbe Sahiplerinin Vazifeleri başlığı altındaki 74’üncü maddesi ise, … hangi rütbe sahibinin hangi birlik ve askeri kurumda ne gibi vazife alacağı kadrolarda tespit edilir. hükmünü, İç Hizmet Yönetmeliğinin 359'uncu maddesi de; …kıt’aların kuruluşları ve hangi rütbe sahibinin hangi kıt’aya kumanda edeceği standart kadrolarında tespit edilmiştir. hükmünü içermektedir. Keza Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği'nin Kadroya göre atama ilkesi başlığı altındaki 5’inci maddesi; ….atama yönergelerinde gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, kadrosu olmayan bir görev yerine atama yapılmaz… hükmüne yer vermektedir.

Belirtilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, her subayın sınıfına/branşına ve rütbesine uygun bir kadroya atanması gerektiği kuşkusuzdur. Atama işleminin, bulunduğu görevden alınması ayağında hukuka aykırı bir yön bulunmamakla birlikte davacının atandığı kadro itibariyle hukuka uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme sonucunda; levazım yarbay sınıf ve rütbesinde olan davacının, kadro sınıf ve rütbesi piyade yarbay olan İstanbul/Alemdağ 15. Fz. Üs. K.lığı Değ. ve Dent. Bşk.lığı Yer Emn. Ks. Yer. Eğt. Tet. ve Yer. Emn. Sb.lığı kadrosuna atanması yönünden işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Her ne kadar davalı idarenin 25.07.2008 tarihinde kayda geçen yazısında, sehven olduğu açık olan kadrodaki eksikliğin düzeltilmesi doğrultusunda yapılan kadro çalışmalarının 14.07.2008 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girdiği ve davacının atandığı kadro dahil Hava Kuvvetlerinin bütün Yer Emniyet Subayı kadrolarındaki atama kodunun standart bir şekilde 2122 (…, Piyade, …, Levazım,… sınıfları) yapıldığı ve söz konusu atama kodu değişikliğiyle davacının atandığı kadronun sınıfına uygun hale geldiği bildirilmiş ise de, sonradan yapılan bu değişikliğin hukuka aykırı olarak tesis edilen atama işlemini hukuka uygun hale getirmediği değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle;

İstanbul Alemdağ 15.Fz.Üs.K.lığı Değ. ve Dent. Bşk.lığı Yer Emn.Ks.Yer.Eğt.Tet. ve Yer. Emn. Sb. kadrosuna yapılan atama işleminin İPTALİNE, Hv.P.Kur.Alb. Bülent TATKAN ve Üye Top. Kur. Alb. Bülent ÇELİK’in Karşı oyları ve OYÇOKLUĞU ile karar verildi.

KARŞI OY GEREKÇESİ

Dava konusu atama işleminin davacının bulunduğu görevden alınma ayağında hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte davacının atandığı kadroya 14.07.2008 tarihinde onaylanmak suretiyle 2122 atama kodunun eklenmesiyle birlikte levazım sınıfı subaylarında anılan kadroda görev yapması söz konusu olabileceğinden anılan işlemin atandığı kadro itibariyle de hukuka uygun olduğu ve dava reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesinde olduğumuzdan; sayın çoğunluğun görüşüne katılamadık. 20.01.2009

Full & Egal Universal Law Academy