AskeriYüksekİdareMahkemesi
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2008/ 274
Karar No: 2008 / 772
Karar Tarihi: 23.09.2008

(3269 S. K. m. 12) (1632 S. K. m. 148) (Uzman Erbaş Yönetmeliği m. 13)

Davacı vekili, 11 Şubat 2008 tarihinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kayıtlarına geçen dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2002-2007 tarihleri arasında uzman erbaş olarak başarılı bir şekilde görev yaparak amirlerinin takdirini kazandığını, 03 Eylül 2007 tarihinde Ankara J.Kom.Özel.Asyş.K.lığı J.Kom.Öz.Hrk.Tb.K.lığı 1.Bl.4.Tim K.lığında göreve başladığını, bu birlikte haksız olarak ve kısa sürede toplam 15 gün oda hapsi cezası verildiğini, halbuki daha önce görev yaptığı beş yıllık dönemde sadece 4 gün oda hapsi ve 2 gün de göz hapsi cezası aldığını, bu itibarla müvekkilinin sözleşmesinin kasıtlı ve keyfi biçimde tesis edilen bir işlemle feshedildiğini öne sürerek uzman erbaşlık sözleşmesinin feshi işleminin iptaline ve yürütmenin durdurulmasına, ödenmeyen özlük haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davacı vekilinin yürütmenin durdurulması yönündeki talebi AYİM 1.Dairesinin 01 Nisan 2008 gün ve Gensek No:2008/513, Esas No:2008/274 sayılı kararı ile reddedilmiştir.

Dava ve özlük dosyalarındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; 11.11.2002 tarihinden itibaren ŞIRNAK/İKİZCE 2.J.Komd.Tb.K.lığı emrinde J.Uzm.Onb. olarak görev yapmaya başlayan davacının 14.04.2005 tarihinde işlediği iddia olunan büyük zararlar doğuran emre itaatsizlikte ısrar suçundan dolayı hakkında DİYARBAKIR 2.Hv.K.K.lığı As.Savcılığının 13.05.2005 gün ve 2005/1069-323 E-K sayılı iddianamesi ile kamu davası açıldığı ve yargılamasının devam etmekte olduğu; 2007 yılı genel atamalarıyla ANKARA J.Komd.Öz.Hrk.Tb.K.lığı 1.J.Komd.Öz.Hrk.Bl.K.lığı emrine atandığı, bu birlikte görev yapmakta iken 21.09.2007 tarihinde alkollü olarak kışlaya gelmek ve kışla içerisinde alkol içmek suçundan dolayı 1.JÖH.Bl.K.nı tarafından 25.09.2007 tarihinde 5(beş) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı; 23.09.2007, 25.09.2007, 27.09.2007 ve 28.09.2007 tarihlerinde yine kışlaya alkollü geldiği ve kışlaya gelişlerinde binmiş olduğu ticari taksilerin ücretlerini ödemediğine dair hakkında tutanaklar tanzim edildiği, ayrıca bu sebeplerle 23.10.2007 tarihinde J.Komd.Öz.Hrk.Tb.K.nı tarafından 7(yedi) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı; 24.10.2007 tarihinde sevk edilmiş olduğu ANKARA GATA Hastanesinden muayenesinin bittiği aynı gün birliğine dönmesi gerekirken dönmemesi ve ertesi gün sabah yoklamasına katılmaması nedenleriyle 16.11.2007 tarihinde 1.JÖH.Bl.K.nı tarafından 3(üç) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı; 15.11.2007 tarihinde de sabah yoklamasına katılmaması ve cep telefonlarından aranmasına rağmen ulaşılamaması nedenleriyle 16.11.2007 tarihinde 1.JÖH.Bl.K.nı tarafından 3(üç) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı; J.Komd.Öz.Hrk.Tb.K.lığının 16.11.2007 tarih ve PER:4031-62-07/387873 sayılı emriyle de disiplinsiz tutum ve davranışlarına verilen cezalara rağmen devam etmesi nedeniyle amiri değiştirilerek yeniden görev sürecinin değerlendirilmesi maksadıyla 1.J.Komd. Öz.Hrk.Bl.K.lığı emrinden geçici olarak 3.J.Komd.Öz.Hrk.Bl.K.lığı emrine görevlendirildiği, ancak davacının 17.11.2007 günü gece yarısı yine alkollü olarak bindiği bir ticari taksinin şoförü ile tartışmaları nedeniyle geldikleri polis karakolunda görevli polis memurlarına hakaret ve tehdit ettiği iddiasıyla Mrk.K.lığınca gözlem altına alınarak adliyeye sevk edildiği ve hakkında ANKARA C. Başsavcılığının 21.11.2007 gün ve 2007/4208-25195 Esas iddianame nolu iddianamesi ile görevi yaptırmamak için direnme, hakaret suçlarından dolayı kamu davası açıldığı; 03.12.2007 tarihinde başkasına ait özel eşyayı izinsiz kullanmak ve yazı yazmak suçundan dolayı 3.JÖH Bl.K.nı tarafından 04.12.2007 tarihinde 1(bir) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı; 04.12.2007 tarihinde mesaiye mazeretsiz olarak geç gelmek suçundan dolayı 3.JÖH Bl.K.nı tarafından 05.12.2007 tarihinde 2(iki) gün oda hapsi cezası ile cezalandırıldığı, 20.12.2007 tarihinde yine kışlaya alkollü olarak geldiği ve bindiği ticari taksi ücretini ödemekten imtina ettiğine dair 20.12.2007 tarihli tutanak tanzim edildiği, ayrıca aynı gün kışlada kalmakta olduğu odadan odaya alkollü olarak gelmesi ve koğuşlar bölgesinde yatmakta olan erleri uyandıracak tarzda bağırması nedenleriyle çıkartıldığı; 22.12.2007 tarihinde de bir barda alkol aldığı ve ancak 400 YTL’sı tutarındaki borcunu ödemediğinin haber alınması üzerine JÖAK.lığı Nöb.Amiri tarafından bara gidilip borcunun ödendiğine ve davacının aşırı alkollü olarak birliğe getirilip gözlem altına alındığına dair 22.12.2007 tarihli tutanağın tanzim edildiği; bilahare davacının uzman erbaşlık sözleşmesinin Uzman Erbaş Kanunun 12’nci maddesi ile Uzman Erbaş Yönetmeliğinin 13’üncü maddesi uyarınca görevde başarısız olma ve kendisinden istifade edilememe gerekçeleriyle 26.12.2007 tarihli fesih onay emri ile feshedildiği, müteakiben davacının vekili aracılığıyla sözleşme feshi işleminin iptali istemiyle iş bu davayı açmış olduğu anlaşılmaktadır.

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 12’nci maddesi; (Değişik:10.2.2004-5085/7 md.) Sözleşmenin imzalanmasından sonra ilk beş aylık intibak dönemi içerisinde göreve intibak edemeyenler ile ayrılmak isteyenlerin sözleşmeleri feshedilerek, Türk Silâhlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Peşin olarak ödenen aylık ve aylık ile birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır. Görevde başarısız olanlarla, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan veya kendilerinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silâhlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.

Bunlar, yedekte er kaynağına alınırlar. Görevde başarısız olma, intibak edememe ve kendilerinden istifade edilememe hâlleri ve bunlara yapılacak işlemler, çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir. Ayrıca; / a) Almış oldukları sicile göre kademe ilerlemesi yapamayanların, / b) Verilen ceza, tecil edilse veya para cezasına çevrilse dahi; / 1) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasniî, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayri tabiî mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlâk kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçlarından dolayı mahkûm olanların, / 2) Askerî Ceza Kanununun 148 inci maddesinde yazılı suçlardan mahkûm olanların, / c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere diğer suçlardan adlî veya askerî mahkemeler tarafından otuz günden daha fazla süreli hürriyeti bağlayıcı bir ceza ile mahkûm olanların, / ç) Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süre ile hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkûm olanların, / d) Disiplin mahkemeleri veya en az iki disiplin amirinden disiplin cezası aldığı tarihten geriye doğru son bir yıl içerisinde toplam otuz günden daha fazla hürriyeti bağlayıcı disiplin cezası alanların, / e) Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden; bu evlilikleri, ilgili yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde Genelkurmay Başkanlığı tarafından uygun görülmeyenlerin, / f) Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin veya Türk vatandaşlığından çıkartılanların, sözleşmeleri feshedilmek suretiyle Türk Silâhlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek Türk Silâhlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen uzman erbaşlar, tekrar Türk Silâhlı Kuvvetlerine alınmazlar. hükmüne amirdir.

Uzman Erbaş Yönetmeliğinin 13’ncü maddesi de; Sözleşmenin imzalanmasından sonra ilk beş aylık intibak dönemi içerisinde göreve intibak edemeyenler ile ayrılmak isteyenlerin sözleşmeleri feshedilerek, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Peşin olarak ödenen aylık ve aylık ile birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır. / Görevde başarısız olanlar ile kendisinden istifade edilemeyeceği (atış, spor, eğitim, operasyon ve istihdam edildikleri kadro görev yerlerinde ve davranışlarında askerlik mesleği değerlerini sergilemede, ikazlara rağmen istenen düzeye ulaşamayan ve aşırı derecede borçlananlardan bu durumu rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlananlar, mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içerisinde yedi gün ve daha uzun süre ile göreve gelmeyenler) anlaşılan, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir… düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında; davacının diğer disiplinsiz davranışları yanında özellikle 21 Eylül 2007 - 24 Aralık 2007 tarihleri arasında, alkol kullanımına bağlı yoğun bir disiplinsizlik içinde bulunduğu, verilen disiplin cezalarına ve uyarılara rağmen askerlik mesleğinin değerlerini sergilemede istenilen düzeye ulaşamadığı, disiplinsiz tutum ve davranışlarına devam ettiği ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 12’nci ve Uzman Erbaş Yönetmeliğinin 13’üncü maddeleri uyarınca görevde başarısız olma ve kendinden istifade edilememe gerekçesiyle tesis edilen sözleşme fesih işleminde takdir yetkisinin objektif sınırlar içinde kullanıldığı değerlendirilmekle, anılan işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın REDDİNE, (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy