AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2012/ 24
Karar No: 2012 / 16
Karar Tarihi: 02.02.2012

(1632 S. K. m. 130, 137) (477 S. K. m. 52)

Daire ile Başsavcılık arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığın eyleminin hizmette tekasülle harp malzemesinin mühimce hasarına sebebiyet vermek suçunu oluşturup oluşturmadığına ilişkin bulunmaktadır.

Daire; sanığın, bir adet G3 piyade tüfeği mermisinin (fişeğinin) patlamasına sebebiyet verme eyleminin, 477 sayılı Kanun’un 52’nci maddesinde düzenlenen “Hizmete mahsus eşyanın harap olmasına sebebiyet vermek” disiplin suçunu oluşturduğunu kabul ederken;

Başsavcılık; sanığın eyleminin, hizmette tekasül ile harp malzemesinin mühimce hasarına sebebiyet vermek suçunu oluşturacağı görüşündedir.

Dosyadaki delillerden; sanığın, 31.08.2010 tarihinde Dz.Er Y.K. ile birlikte hazır kıta nöbetçisi olduğu, 04.00-06.00 saatleri arasında “Ladik” diye tabir edilen ve birlik yerleşkesinden nispi olarak uzak, ormanlık bir arazi görünümlü mevkide devriye görevi ifa ettikleri sırada saat 05.30 sıralarında bir hışırtı duymaları üzerine, sanığın, arkadaşıyla birlikte yere çömeldiği, bu sırada olası bir tehlike karşısında hazırlıklı olmak amacıyla hamili bulunduğu G3 piyade tüfeğinin kurma kolunu çekip bırakarak silahına tam dolduruş yaptığı, emniyet mandalı kapalı konumda olacak şekilde hışırtı sesinin geldiği tarafı gözetlemeye başladıkları, herhangi bir şey görememeleri üzerine olay yerinden birliğe doğru intikale geçtikleri, bu sırada sanığın silahının namlusunda mermi olabileceğini düşünerek şarjörünü çıkardıktan sonra kurma kolunu çekip bıraktığı, bu hareketi üzerine namlu yatağından mermi düşmemesi üzerine bu kez eliyle ve gözüyle namlu yatağını kontrol ettiği, havanın karanlık olması nedeniyle namlu yatağını iyi görebilmesi amacıyla diğer nöbetçi arkadaşının da elindeki feneriyle sanığa yardımcı olmaya çalıştığı, yine bir şey göremeyen sanığın, silahını havaya doğru doğrultarak tetik düşürdüğü sırada silahının ateş aldığı, patlayan (sarf olunan) bir adet mermi nedeniyle 1,15 TL tutarında Hazine zararının meydanı geldiği anlaşılmaktadır.
Hizmette tekasül ile harp malzemesinin mühimce hasarına sebebiyet vermek suçunun düzenlendiği ASCK'nın 137’nci maddesindeki anlamıyla “Tekasül”, failin mecbur olduğu dikkat ve ihtimamı göstermede lakayıt davranması olup, dava konusu olayda; sanığın tetik düşürmek suretiyle merminin ateşlenmesine sebep olduğu, eylemin işleniş biçimine göre, bir adet merminin ateş almasının, sanığın lakayıt davranışından değil, aksine, tam dolduruşa getirmek zorunda kaldığı silahının olası olumsuz etkilerini önlemeye çalışmış olmasından kaynaklanması nedeniyle, bu unsur yönünden hizmette tekasül ile harp malzemesinin hasarına sebebiyet vermek suçunun oluşmayacağı; keza atılı suçun oluşması için gereken şartlardan biri olan hasarın mühimce olması kanuni unsurunun da olayda kullanılan G3 piyade tüfeğinde herhangi bir hasara sebep olunmaması ve Hazine zararının sarf malzemesi olan bir adet merminin harcanmasından doğmuş olması karşısında da ASCK’nın 137’nci maddesinde düzenlenen suçun oluşmayacağı; dolayısıyla Askeri Mahkemece; hizmette tekasül ile harp malzemesinin mühimce hasarına sebebiyet vermek suçundan tesis olunan mahkumiyet hükmünün isabetli olmadığı sonucuna varılmıştır.

Askeri eşyanın harap olmasına sebebiyet verilmesi halinde, oluşan Hazine zararının miktarına göre, kamu davası disiplin mahkemesinde veya askeri mahkemede görülmektedir. Bu kapsamda; 477 sayılı Kanun’un 52’nci maddesinde düzenlenen “Hizmete mahsus eşyanın harap olmasına sebebiyet vermek” disiplin suçu, değeri 250 TL’yi geçmeyen hasarın oluştuğu “hizmete mahsus eşya” bakımından işlenebilecek; ancak, hasar miktarının 250 TL’yi aşması halinde ASCK’nın 130’uncu maddesinde düzenlenen “askeri eşyanın harap olmasına sebebiyet vermek” suçu oluşabilecektir.

Dairece, Hazine zararının 1,15 TL olması nedeniyle, sanığın eyleminin 477 sayılı Kanun’un 52’nci maddesinde düzenlenen askeri eşyanın harap olmasına sebebiyet vermek disiplin suçunu oluşturacağı kabul edilmiş ise de;

Sanığın, nöbet talimatına uygun olarak, silahı yarım dolduruşta olduğu halde ve emniyeti kapalı olarak nöbetine başladığı, nöbet hizmetini yerine getirdiği bölgenin şartlarına uygun olarak, haklı bir nedenle silahını tam dolduruşa getirdiği, tehlikenin sona erdiğini anladıktan sonra silahını tekrar nöbet talimatı gereğince yarım dolduruşa getirebilmek için silahının şarjörünü çıkarttığı, kurma kolunu çekip bıraktığı, atım yatağındaki merminin düşmemesi üzerine eliyle ve gözüyle kontrol ettiği, kendisiyle beraber nöbet tutan arkadaşının elindeki fenerden yararlanmasına rağmen karanlık nedeniyle, atım yatağında kalan mermiyi göremediği, doldur boşalt işlemini başlangıçta doldur/boşalt istasyonunda yapmış ise de; müessif bir olaya sebebiyet vermemek için, doldur/boşalt istasyonuna dönmeden namluyu havaya kaldırarak tetik düşürdüğü, bu arada merminin patladığı olayda, sanığın özürsüz olarak askeri malzemenin harap olmasına sebebiyet vermek suçunu da işlemediği sonucuna varıldığından, sübut yönünden, hukuka aykırı bulunan mahkumiyet hükmünün bozulmasına karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy