AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2011/ 49
Karar No: 2011 / 47
Karar Tarihi: 26.05.2011

(353 S. K. m. 227)

Somut olayda, ilk kararda yer almayan ve Daire denetiminden geçmemiş bulunan yeni ve değişik gerekçelerle hüküm kurulmuş olması karşısında, incelemeye esas son hükmün eylemli uyma (sebat) ile verilmiş yeni bir hüküm niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Daire ile Askeri Mahkeme arasında ortaya çıkan uyuşmazlık sübuta ilişkin olmakla birlikte, Dairenin bozma kararı üzerine Askeri Mahkemece yeniden verilen hükmün direnme hükmü niteliğinde olup olmadığının öncelikli mesele olarak tartışılması gerekmektedir.

Askeri mahkemelerin direnme haklarının düzenlendiği 353 sayılı Kanun’un 227’nci maddesinde direnme kararının özellikleri konusunda herhangi bir açıklık bulunmamakla birlikte, Askeri Yargıtay’ın ve Yargıtay’ın yerleşik kararlarında kabul edildiği üzere; bir hükmün “Direnme” olarak kabul edilmesi için, bozmadan önce verilen hüküm ile, direnmeye ilişkin hükmün aynı olması, yani ilk hükmün aynen yeniden verilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, şeklen direnme kararı verilmiş olsa dahi, bozma kararı doğrultusunda işlem yapılması, bozmadan önce tartışılmayan hususların bozmadan sonra tartışılması, bozma sonrasında yapılan araştırmaya, incelemeye, toplanan yeni delillere dayanılması, ilk kararda yer almayan ve Daire denetiminden geçmemiş bulunan yeni ve değişik gerekçelerle hüküm kurulması hallerinde, incelemeye esas son hükmün direnme kararı niteliğinde olmayıp, “bozmaya eylemli uyma (sebat)” sonucu verilmiş yeni bir hüküm olduğu ve bu nitelikteki bir hükmün temyiz edilmesi halinde, incelemenin Daire tarafından yapılması gerektiği kabul edilmektedir (Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 17.03.2011 tarihli, 2011/25-25; 30.09.2010 tarihli, 2010/108-93; 08.07.2010 tarihli, 2010/62-69; 07.05.2009 tarihli, 2009/61-61; 25.12.2008 tarihli, 2008/205-206; 14.07.2005 tarihli, 2005/77-67; 17.03.2005 tarihli, 2005/29-27; 01.04.2004 tarihli, 2004/67-62; 18.03.2004 tarihli, 2004/63-55; 30.10.2003 tarihli, 2003/94-90 ve Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 13.05.2008 tarihli, 2008/6-20-2008/110; 23.01.2007 tarihli, 2006/9-291-2007/10; 22.11.2005 tarihli, 2005/11-137-2005/142; 01.03.2005 tarihli, 2004/6-215-2005/18; 01.03.2005 tarihli, 2005/4-11-2005/21; 10.02.2004 tarihli, 2004/4-4-2004/23 Esas ve Karar sayılı kararları bu doğrultudadır).

Bu açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında; Askeri Mahkemece, sanık hakkında daha önce verilen ve bozmaya konu olan ilk beraat hükmünün gerekçesinde, “evrak güvenliği hususunda sunum yapması yönünde sanığa verilen emrin hizmete ilişkin bir emir olmadığı” kabul edilerek, sanığa atılı suçun unsurları itibarıyla oluşmadığı kabul edilmiştir.

İlk beraat hükmünün Askeri Yargıtay 4’üncü Dairesi tarafından sübut yönünden bozulmasından sonra ise; direnme kararı verildiği belirterek, “Direnme yönünden gerekçe” başlığı altında “evrak güvenliği hususunda sunum yapması yönünde sanığa verilen emrin hizmete ilişkin bir emir olmadığının” belirtilmesinin yanı sıra, bir önceki kararda irdelenmeyen tanık beyanlarına dayanılarak “sanığın sunum/slayt hazırlama konusunda bir bilgiye, donanıma sahip olmadığı, dolayısıyla emrin konusunun yerine getirilmesinin sanık bakımından imkansız olduğu” ve “sanığa verilen emrin askeri bir hizmetin yerine getirilmesi amacına yönelik değil cezalandırma amacına yönelik olduğu ve keyfi olduğu” belirtilerek ilk beraat hükmünün gerekçesinde hiçbir biçimde yer verilmeyen ve tartışılmayan bir konu, beraate ilişkin direnme gerekçesinde ilk kez açıklanmış ve benimsenen bu yeni oluş ve kabul doğrultusunda beraat hükmü verilmiştir.

Bu itibarla; ilk kararda yer almayan ve Daire denetiminden geçmemiş bulunan yeni ve değişik gerekçelerle hüküm kurulmuş olması karşısında, incelemeye esas son hükmün eylemli uyma (sebat) ile verilmiş yeni bir hüküm niteliğinde olduğu sonucuna varıldığından; incelemenin Daireler Kurulunca yapılmasının mümkün olmaması nedeniyle, temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın Daireye gönderilmesine karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy