AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2010/ 9
Karar No: 2010 / 12
Karar Tarihi: 11.02.2010

(2709 S. K. m. 141) (5271 S. K. m. 34, 230) (353 S. K. m. 207, Ek. m. 1) (5237 S. K. m. 53, 61, 62) (AYDK 01.03.2007 T. 2007/16 E. 2007/9 K.) (AYDK. 28.09.2006 T. 2006/170 E. 2006/165 K.) (AYDK. 16.03.2006 T. 2006/62 E. 2006/63 K.) (AYDK. 27.03.2003 T. 2003/26 E. 2003/28 K.)

Daire ile Askeri Mahkeme arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulu’nca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığa atılı yasaklanan bilgileri taksirle açıklama suçunun sübuta erip ermediğinin tespitine yöneliktir.

Daire; sanığa atılı suçun sübuta erdiğini kabul ederken;

Askeri Mahkemece; atılı suçun unsurları itibariyle oluşmadığı gerekçesiyle önceki hükümde direnilmek suretiyle sanığın beraatine karar verilmiştir.

Uyuşmazlık konusu atılı suçun sübutuna yönelik olmakla birlikte, öncelikle Askeri Mahkemece direnilmek suretiyle verilen hükmün yasal ve yeterli gerekçe içerip içermediğinin tartışılması gerekmektedir.

Dosyanın incelenmesinde; Askeri Mahkemece direnilmek suretiyle verilen beraat hükmünde; ... Bir hükmün direnme hükmü olarak kabul edilebilmesi için önceki hükümle aynı olması gerektiği, bozmadan önce tartışılmayan hususların bozmadan sonra tartışılması halinde dosyaya yeni kanıtlar eklenip bunlara dayanılmasının bozmaya eylemli uyma (sebat) niteliği taşıyacağı ve hükmün direnme niteliğini yitirmesi sonucunu doğuracağı ... şeklindeki açıklamalara yer verilerek önceki hükmün aynen tekrarlandığı görülmektedir.

T.C. Anayasası'nın 141/3'üncü maddesi; Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.;

353 sayılı Kanun'un 5530 sayılı Kanunla değişik Ek-1'inci maddesinin atıfta bulunduğu 5271 sayılı CMK.'nın 34/1'inci maddesi; Hakim ve mahkemelerin her türlü kararı, karşı oy dahil, gerekçeli olarak yazılır. Gerekçenin yazımında 230'uncu madde göz önünde bulundurulur. Kararların örneklerinde karşı oylar da gösterilir.;

5271 sayılı CMK.'nın 230'uncu maddesi ise;

(1) Mahkumiyet hükmünün gerekçesinde aşağıdaki hususlar gösterilir:

a) İddia ve savunmada ileri sürülen görüşler.

b) Delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hükme esas alınan ve reddedilen delillerin belirtilmesi; bu kapsamda dosya içerisinde bulunan ve hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delillerin ayrıca ve açıkça gösterilmesi.

c) Ulaşılan kanaat, sanığın suç oluşturduğu sabit görülen fiili ve bunun nitelendirilmesi; bu hususta ileri sürülen istemleri de dikkate alarak, Türk Ceza Kanunu'nun 61 ve 62'nci maddelerinde belirlenen sıra ve esaslara göre cezanın belirlenmesi; yine aynı Kanun'un 53 ve devamı maddelerine göre, cezaya mahkumiyet yerine veya cezanın yanı sıra uygulanacak güvenlik tedbirinin belirlenmesi.

d) Cezanın ertelenmesine, hapis cezasının adli para cezasına veya tedbirlerden birine çevrilmesine veya ek güvenlik tedbirlerinin uygulanmasına veya bu hususlara ilişkin istemlerin kabul veya reddine ait dayanaklar.

(2) Beraat hükmünün gerekçesinde, 223'üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen hallerden hangisine dayanıldığının gösterilmesi gerekir.

(3) Ceza verilmesine yer olmadığına dair kararın gerekçesinde, 223'üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen hallerden hangisine dayanıldığının gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen hükümlerin dışında başka bir karar veya hükmün verilmesi halinde bunun nedenleri gerekçede gösterilir.;

Hükümlerini ihtiva etmektedir.

Yerleşik yargısal kararlarda gerekçe; mahkemeyi mahkumiyete veya diğer kararları vermeye sevk eden hususların karar yerinde gösterilmesi ve bunların birbiriyle karşılaştırılarak, aralarında çelişki bulunması halinde birinin diğerine, hangi sebepten dolayı üstün tutulduğunun açıklanması şeklinde tarif edilmektedir.

Bozma kararma uyulmaması ve direnilmek suretiyle aynı hükmün kurulması halinde de, ilk hükmün gerekçesine ilave olarak, bozma kararına uyulmamasının nedenlerinin ayrıca gösterilmesi zorunludur. Bozma kararma hangi nedenlerle uyulmadığı belirtilmeden ve direnme gerekçeleri gösterilmeden önceki kararın aynen tekrarı ile yetinilmesi, Anayasa'nın 141 ve CMK.'nın 34/1'inci maddelerine aykırılık teşkil etmekte ve 353 sayılı Kanun'un 207/3-G maddesi anlamında Hukuka kesin aykırılık hali oluşturmaktadır.

Açıklanan nedenlerle; Askeri Mahkemece bozma kararına neden uyulmadığı, hangi nedenlerle önceki hükümde direnildiği açıklanmadan önceki hüküm aynen tekrarlanarak ve yukarıda belirtildiği gibi direnme niteliğini bozacağından bahisle başkaca değerlendirme yapılmayarak hüküm verilmesinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığından; direnmeye ilişkin beraat hükmünün usul (gerekçesizlik) yönünden bozulmasına kaçar verilmiştir (Askeri Yargıtay Daireler Kurulu’nun 01.03.2007 tarihli, 2007/16-9, 28.09.2006 tarihli, 2006/170-165, 16.03.2006 tarihli, 2006/62-63, 14.10.2004 tarihli, 2004/157-134, 27.03.2003 tarihli, 2003/26-28 Esas ve Karar sayılı kararları da bu yöndedir). (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy