AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2008/ 61
Karar No: 2008 / 60
Karar Tarihi: 03.04.2008

(1632 S. K. m. 137) (5271 S. K. m. 231)

Daire ile askeri mahkeme arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; 29.8.2006 tarihinde sanığın sevk ve idaresinde iken hasarına sebebiyet verdiği 500211 plakalı araçta oluşan hasarın mühimce olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.

Daire; Olaydan hemen sonra, araç karargaha gelir gelmez Oto Ulş. Bl. Astsubayı tarafından düzenlenen Araç Durum Raporundan; araçtaki hasarın, aracın yürüyen aksamına engel teşkil etmediği, hatta aracın kaza yerinden karargaha bir yardım almadan ve çalışır vaziyette getirildiği, böylece, araçta meydana gelen hasarın Kanun'un aradığı anlamda mühimce olmadığı şeklindeki kabul ve gerekçe ile mahkûmiyet hükmünü sübut yönünden bozmuş iken;
Askeri mahkeme; soruşturma evresinde trafik bilirkişisi olarak dinlenen Başkomiser H.C.'nin; araçta oluşan hasarın mühimce olmadığını beyan etmesine rağmen, kovuşturma evresinde, önceki görüşünden farklı olarak hasarın mühimce olduğuna ilişkin olarak yapmış olduğu değerlendirmenin akla, mantığa ve bilime uygun olduğu gerekçesiyle müsnet suçun tüm unsurları itibariyle oluştuğunu kabul ederek sanık hakkında hizmette tekasül dolayısıyla askeri aracın mühimce hasarına sebep olmak suçundan kurulan önceki mahkûmiyet hükmünde direnilmesine karar vermiştir.

Dosyadaki delillere göre; sanık Çvş. Ö.Ç.'nin Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Karargah Destek Kıta K.lığı Oto Ulaştırma Tb. K.lığı emrinde görevli iken, 500211 plaka numaralı askeri aracın 29.8.2006 tarihinde sağlam olarak kendisine teslim edildiği, 20.9.2006 tarihinde, akşam saatlerinde Alman Konsolosluğunda düzenlenecek resepsiyona komutanların katılacak olması nedeniyle, sanığın yolu öğrenmek amacıyla 500211 plaka numaralı askeri araç ile yanında İs.Kad.Bçvş. İ.K. olduğu halde saat 13.30 sıralarında yola çıktığı ve Atatürk Bulvarı üzerinde seyrettiği esnada iş makinelerinin yola beton bloklar koyduğunu geç fark ettiği ve kullandığı aracın bu beton bloklara çarpması sonucunda, dava dosyasındaki hasar tespit tutanağına göre, aracın sağ ön çamurluk, sağ ön sinyal, sağ ön far, sağ ön tampon, sağ ön tampon plastiği, panjur plastiği kısımlarının hasar gördüğü ve bu hasar nedeniyle 388,51 YTL tutarında hazine zararının meydana geldiği, sanığın, aracın hızını yol durumuna göre ayarlamaması ile yoldan veya üçüncü kişiden kaynaklanan bir kusurun bulunmaması hususları birlikte değerlendirildiğinde tam kusurlu olduğu maddi bir vakıa olarak sübuta ermekte olup, esasen bu konuda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Uyuşmazlığın konusu, askeri araçta oluşan hasarın mühimce olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir. Hasarın mühimce olup olmadığının irdelenmesine geçilmeden önce, kurulumuzca, dosya içeriğinde bu konuda araştırmayı gerektirir ve noksan soruşturma teşkil eden herhangi bir husus olup olmadığı konusu öncelikli mesele olarak ele alınmış olup, konu ile ilgili olarak yapılan tartışma ve değerlendirmeler sonucunda, dosya içeriğinde herhangi bir noksanlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Askeri Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre, hizmette tekasül dolayısıyla askeri aracın mühimce hasarına sebep olmak suçunun oluşumu için gereken koşullardan biri olan Hasarın mühimce olması ile kastedilen husus, askeri vasıta ve malzemenin, tahsis gayesinden ayrılmasını zaruri kılan veya eski haline (Faal hale) gelmesi için belirli bir zaman, masraf ve emek sarfına gereksinim gösteren bir hasarın oluşmasıdır. Hasarın mühimce olup olmadığı, bilirkişi raporuna göre tespit edilebileceği gibi, mahkemece doğrudan doğruya da tespit ve tayin olunabilir. Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 6.3.1964, 1964/18-31; Askeri Yargıtay 3'üncü Dairesinin 22.1.1969, 1969/49-46; 24.12.2002, 2002/1304-1301; 19.6.2007, 2007/1521-1513 sayılı kararları da bu yöndedir.

Dava konusu somut olayda da; sanığın, tam kusurlu olarak sebebiyet verdiği kaza sonucunda, kullanmakta olduğu 500211 plakalı askeri araçta, sağ ön çamurluk, sağ ön sinyal, sağ ön far, sağ ön tampon plastiği, panjur plastiği kısımlarının hasar gördüğü anlaşılmış olup, aracın bu hali ile hareket etmesi mümkün olmakla birlikte, tahsis amacına yönelik bir göreve ve dolayısıyla trafiğe çıkmasının uygun olmaması, aracın onarılması ve hasara uğrayan malzemenin yenilenmesi süresince tahsis amacından uzak kalmış olması ve tamiri için zaman, masraf ve emek harcanmış olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, askeri araçta oluşan hasarın, Askeri Yargıtay’ın yerleşik kararları doğrultusunda mühimce olduğu, bu itibarla, Askeri Yargıtay 1 inci Dairesinin, hasarın mühimce olmaması nedeniyle hükmün esastan bozulmasına ilişkin 18.7.2007 tarihli ve 2007/1603-1596 sayılı ilamının yerinde olmadığı ve dolayısıyla askeri mahkemenin atılı suçun oluştuğuna ilişkin kabulünün isabetli olduğu sonucuna varılmıştır.

Sürdürülen inceleme sonucunda, sanık hakkında hizmette tekasülle harp malzemesini mühimce hasara uğratmak suçundan dolayı direnilmek suretiyle kurulan mahkumiyet hükmünde usul, sübut, vasıf, takdir ve uygulama yönlerinden bir isabetsizlik bulunmamış ise de;

8.2.2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanun'un 562'nci maddesiyle, 5271 sayılı CMK'nın 231 'inci maddesinin 5 ve 14'üncü fıkralarında değişiklik yapılarak uygulama alanı genişletilen Hükmün açıklanmasının geri bırakılması konusunun, bu maddede öngörülen koşullara göre mahkemesince teemmülü bakımından hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy