AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2008/ 185
Karar No: 2008 / 181
Karar Tarihi: 06.11.2008

(5271 S. K. m. 231) (2709 S. K. m. 174) (647 S. K. m. 6) (1632 S. K. Ek m. 10) (5237 S. K. m. 7)

Daire ile Başsavcılık arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlığın konusu, sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına ilişkin olarak gösterilen gerekçenin isabetli olup olmadığı noktasındadır.

Daire; HAGB müessesesinin tatbikine yer olmadığına ilişkin gerekçenin yetersiz olduğu sonucuna varmış iken;

Başsavcılık; uygulanma gerekçelerinin sanığın kişiliği ve dosya içeriğine uygun düştüğünü ileri sürerek, bozma ilamına karşı itirazda bulunulmuştur.

Şırnak'taki birliğinde askerlik hizmetini sürdürdüğü 11.10.2007 tarihinde on gün süre ile kanuni izne gönderilen ve bakiye iki günlük yol müddetinden yararlandırılan sanık P.Er M.K.'nın, meşru bir mazereti bulunmamasına karşın izin süresinin geçirdiği ve 24.10.2007-15.11.2007 tarihleri arasında yakalanmakla son bulan izin tecavüzü suçunu işlediği sabit olup, bu konuda yargılama makamları arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, 19.12.2006 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 5560 sayılı Kanun'un 23'üncü maddesiyle, CMK'nın 231'inci maddesinin başlığı Hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması şeklinde değiştirilmek ve maddeye 5 ila 14'üncü fıkralar eklenmek suretiyle başlangıçta, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçlardan dolayı hükmolunan, bir yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezalarıyla sınırlı olarak uygulamaya konulmuştur.

Daha sonra 8.2.2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 5728 sayılı Temel Ceza Kanunlarına Uyum Sağlamak Amacıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 562'nci maddesiyle, CMK'nın 231'inci maddesinin 5 ve 14'üncü fıkralarında değişiklik yapılarak, T.C. Anayasası’nın 174'üncü maddesinde koruma altına alınan inkılap kanunlarında yer alan suçlar dışında kalan bir suçtan dolayı hükmolunan, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezaları hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi olanağı sağlanmak suretiyle bu kurumun uygulama alanı genişletilmiştir.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 17.4.2008 tarihli, 2008/79-68 Esas ve Karar sayılı kararında ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, Kanun'un gerekçesinden; hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun, cezaların ertelenmesi ile ilgili mülga 647 sayılı Kanun'un 6'ncı maddesindeki düzenlemeden, 5237 sayılı TCK'nın 51'inci maddesindeki düzenlemeye dengeli geçişi sağlamak amacıyla, Türk Ceza Hukuku mevzuatında (Kısmen mülga 647 sayılı Kanun'un 6'ncı maddesine benzer şekilde) maddi ceza hukukunu da ilgilendiren bir atıfet kurumu olarak ele alınıp düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Her ne kadar 1.3.2008 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5739 sayılı Kanun'un 1'inci maddesiyle ASCK'ya eklenen Ek 10'uncu maddesinde, Bu Kanunda yazılı suçlarla ilgili ... 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231 inci maddesinin beş ila ondördüncü fıkraları uygulanmaz hükmüne yer verilmiş ise de, itiraz incelemesine esas izin tecavüzü suçunun 24.10.2007-15.11.2007 tarihleri arasında işlenmesinden dolayı, 5237 sayılı TCK'nın 7/2'nci maddesi esas alınmış ve sanık hakkında CMK'nın 231/5-14'üncü maddeleri uyarınca inceleme yapılmıştır.

Atılı izin tecavüzü suçunun niteliği, suç tarihi ve suçtan dolayı hükmolunan hapis cezasının miktarı, 5728 sayılı Kanun'un 562'nci maddesiyle değişik CMK'nın 231'inci maddesinin 5 ila 14'üncü fıkralarında düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun uygulama kapsamına girmekte ise de, bu kurumdan yararlanabilmesi için ayrıca sanık açısından CMK'nın 231/6'ncı madde ve fıkrasında öngörülen;

a) Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması,

b) Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,

c) Suçun işlemesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi,

Koşullarının bulunması gerekmektedir.

Askeri mahkeme; hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına ilişkin kararının gerekçesini, Sanığın evvelce kasıtlı suçlar işlemesi nedeniyle yeniden bir suç işlemeyeceği yönünde olumlu bir kanaate ulaşılamadığı şeklinde sübjektif kritere dayandırmıştır.

Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelere göre, adli sicil kaydında herhangi bir sabıkası bulunmayan sanık P.Er M.K.'nın; 1.12.2006 tarihinde askere alınmasının ardından 2'nci Hava Kuvveti Komutanlığı Askeri Savcılığının 16.8.2007 tarihli ve 2007/1442-773 E-K sayılı iddianamesi ile 28.5.2007-13.6.2007 tarihleri arasında kendiliğinden dönmekle son bulan izin tecavüzü ve 15.6.2007-2.7.2007 tarihleri arasında kendiliğinden dönmekle son bulan firar suçlarını işlediği iddiası ile kamu davası açılmıştır.

Sanık; izin tecavüzünde bulunmasını müteakiben iradesine aykırı biçimde cereyan eden tesadüfi gelişmeler sonucu 15.11.2007 tarihinde yakalanmış ve kendi beyanına göre izin süresi içerisinde reşit mağdureyi zorla kaçırmaktan dolayı adli takibata uğramıştır.

Birlik komutanlığı tarafından düzenlenen kıta anket formunda; sanığın görev ve sorumluluktan kaçmak için çok fazla yalan söylediği, her fırsatta vazifeden kaçmaya çalıştığı ve hareketlerinde samimi olmadığı belirtilmiştir.

Açılan kamu davalarının akıbeti konusunda herhangi bir bilgi bulunmamakla birlikte, sanık, hakkındaki isnatların doğru olduğunu huzurda kabul etmiştir.

Tüm bu değerlendirmeler ışığında; gerekçede açık ve yeterli biçimde ifade edilmemesine karşın, taşıdığı olumsuz kişilik özellikleri ve suç işlemeye müsait yapısı sebebiyle sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesesinden yararlandırılmamasının sonuç olarak isabetli olduğu değerlendirilmiş ve Başsavcılığın yerinde görülen itirazı doğrultusunda bozmaya ilişkin Daire ilamının kaldırılmasına, usul ve esas yönlerinden hukuka uygun olan mahkumiyet hükmünün onanmasına karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy