AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2008/ 133
Karar No: 2008 / 121
Karar Tarihi: 19.06.2008

(5237 S. K. m. 2) (4207 S. K. m. 2, 5) (5326 S. K. m. 3, 24, 27, 39) (5560 S. K. m. 34) (5727 S. K. m. 10)

Daire ile Başsavcılık arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; bölük komutanının yayımladığı bu yasağın koğuş koridorlarını kapsayıp kapsamadığı, dolayısıyla sanığın sabit görülen eyleminin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturup oluşturmadığı, Askeri Mahkemenin verdiği karara karşı kanun yolunun temyiz mi, itiraz mı olduğu, kanun yolu olarak itiraz kabul edilirse itirazı inceleyecek yargı merciin neresi olduğu hususlarına ilişkindir.

Daire; askeri savcının, sanığın sabit görülen eyleminin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturacağına dair kanun yolu başvurusunu temyiz olarak kabul edip, askeri mahkemenin kararını temyiz istemi doğrultusunda (eylemin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturduğu gerekçesiyle) bozup, askeri mahkemenin itiraz merciine ilişkin hatasına da işaret ederken,

Başsavcılık; bölük komutanının sigara yasağı ile ilgili emrinin koridoru kapsamadığı, dolayısıyla sanığın eyleminin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturmayacağı, sabit görülen eylemin 5326 sayılı Kanun'un 24'üncü maddesine göre kabahat oluşturduğunun kabulü ile idari yaptırım uygulanması hâlinde, bu karara karşı kanun yolunun itiraz olup, bu itirazın da en yakın askeri mahkemede incelenmesi gerektiği gerekçesiyle, Daire kararına süresinde itiraz etmiştir.

1-a) Askeri mahkemece, sanık hakkında emre itaatsizlikte ısrar suçundan yapılan yargılama sonucunda tesis olunan idari yaptırım kararı, gerekçesi ve sonucu itibarıyla zımni bir beraat kararı niteliğini taşıdığı ve bu karara karşı askeri savcının suç vasfı yönünden sanık aleyhine temyiz yoluna başvuruda bulunduğu gözetilerek, 5560 sayılı Kanun'un 34'üncü maddesiyle, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 27'nci maddesine eklenen 7'nci fıkranın Kovuşturma konusu filin suç değil de, kabahat oluşturduğu gerekçesiyle idari yaptırım kararı verilmesi hâlinde; fiilin suç oluşturmaması nedeniyle verilen beraat kararına karşı kanun yoluna gidildiği takdirde, idari yaptırım kararına karşı itiraz da bu kanun yolu merciinde incelenir. hükmü uyarınca, askeri savcının yaptığı kanun yolu başvurusunun temyiz olduğu kabul edildiğinden, Dairece temyiz incelemesi yapılmasında usul yönünden bir hukuka aykırılık görülmemiştir.

b) Bölük Komutanlığınca yayımlanan 362 No.lu günlük emrin 34'üncü maddesinde koğuşlarda ve garaj bölgesinde ... sigara içilmesinin yasaklandığı, sanığın sigara içtiği 5 No.lu koğuş önündeki koridorun, günlük emirde yazılı olan Koğuşlarda tabiri kapsamına girmediği, İç Hizmet Yönetmeliğinin 30/1'inci maddesinin ... emirler açık, kısa ve kesin olmalı ve astın verilen emri tamamen anlayacağına ve anladığına dair emir veren amire kanaat gelmelidir. ... şeklindeki hükmüne göre de bölük komutanlığınca sigara içme yasağı ile ilgili yayımlanan emrin, koğuşların dışındaki yerleri de kapsadığı hususunun açık olmadığı, sanıktan sigara yasağı ile ilgili emrin koğuşların dışındaki koridorları da kapsadığına dair yorum yapıp buna göre hareket etmesinin beklenemeyeceği, keza emrin kapsamının yorum yoluyla genişletilmesinin 5237 sayılı TCK'nın 2/3 madde ve fıkrasına da aykırı düşeceği, bu nedenlerle sanığa atılı emre itaatsizlikte ısrar suçunun unsurlarının oluşmadığı, sonucuna varıldığından, Askeri Yargıtay Başsavcılığının sanığın sabit görülen eyleminin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturmadığına dair itirazının kabulü ile, Askeri Yargıtay 1’inci Dairesinin 14.5.2008 tarihli, 2008/1503-1507 Esas ve Karar sayılı kararının kaldırılmasına ve askeri savcının suç vasfına yönelik isabetli bulunmayan temyiz sebeplerinin reddine karar verilmiştir.

2- Askeri savcının temyiz dilekçesinde; suç vasfına yönelik temyiz isteminin kabul edilmemesi hâlinde, askeri mahkemenin, idari yaptırım kararına karşı itiraz merci olarak Elazığ Ağır Ceza Mahkemesini göstermesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmesi ve ayrıca resen görülecek hususların gözetilmesini talep etmesi; Askeri mahkemenin idari yatırım kararına itiraz olarak değerlendirilip, Askeri Yargıtay’ın temyiz incelemesi yaparken, 5326 sayılı Kanun'un 27/7 madde ve fıkrasına göre bu itirazı incelemeye de görevli ve yetkili olduğu kabul edilerek, bu konuda yapılan inceleme sonucunda da;

5326 sayılı Kanun'un 39/1 madde ve fıkrasında Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketen kişiye, ... idari yaptırım cezası verilir. Bu fıkra hükmü, tütün mamulü tüketilmesine tahsis edilen alanlarda uygulanmaz hükmüne yer verildiği, 5727 sayılı Kanunla değişik 4207 sayılı Kanun'un 2/1 madde ve fıkrasının (a) bendinde ise, kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketilmesinin istisnasız olarak yasaklandığı ve bu yasağın 5727 sayılı Kanun'un 10'uncu maddesine göre 19.5.2008 tarihinde yürürlüğe girdiği gözetilerek, atılı fiilin işlendiği 25.6.2006 tarihinde yürürlükte olan 4207 sayılı Kanun'un 5'inci maddesine göre, sanığa bu maddede öngörülen uyarıların yapıldığına, bu uyarılara rağmen sanığın tütün ve tütün mamulü içmeye devam ettiğine dair dosyada bir tespitin bulunmadığı, dolayısıyla sanık hakkında tesis edilen idari yaptırım (54 YTL idari para cezası) kararının da hukuka uygun olmadığı sonucuna varıldığından. Askeri Savcının itirazına atfen ve resen, Askeri Mahkemece sanık hakkında tesis olunan 54 YTL idari para cezası ile bu cezanın kanun yoluna ve uygulanmasına ilişkin Kararının da, 5560 sayılı Kanunla değişik 5326 sayılı Kanun'un 3/1-a ve 27/7'nci maddeleri uyarınca kaldırılmasına, bu konudaki itiraz incelemesinin en yakın askeri mahkemece yapılması gerektiğine dair tebliğnamedeki görüşe aykırı olarak, karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy