AskeriYargıtay
Dairesi: Daireler Kurulu
Esas No: 2007/ 134
Karar No: 2007 / 130
Karar Tarihi: 13.12.2007

(1632 S. K. m. 87) (211 S. K. m. 6, 7, 8, 12)

Daire ile Başsavcılık arasında ortaya çıkan ve Daireler Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; bölük komutanlığınca verilen, kışlaya flash disk sokulmayacağına ve taşınmayacağına dair emre aykırı davranışın ASCK'nın 87/1 inci maddesinde düzenlenen emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturup oluşturmayacağı konusuna ilişkindir.

Dava dosyasındaki delillerden; bölük komutanlığınca yayımlanıp olay tarihinden önce sanığa imzası karşılığında tebliğ edilen, 224 no.lu günlük emrin Kışla içinde ve kışla dışında hareket tarzları talimatı bölümünün 15'inci maddesinde Hiç kimse ... ses ve görüntü kaydedici cihazlar, ... flash disk ... kışlaya sokmayacak, üzerinde taşımayacak ... şeklindeki düzenlemeyle, flash disk cihazının kışlaya sokulmasının ve bulundurulmasının yasaklandığı, erbaş ve er gazinosu çay ocağı sorumlusu olan sanığın, 24.7.2007 tarihinde üzerinde yapılan arama sırasında 1 adet Sony marka dijital flash disk cihazı bulunduğu anlaşılmaktadır. Esasen bu konuda bir ihtilâf da bulunmamaktadır.

Daire; Kışlaya flash disk sokulmayacağına dair emrin, somutlaştırılmamış olması ve hizmete ilişkin bulunmaması nedeniyle, eylemin emre itaatsizlik suçunu oluşturmayacağını, disiplin tecavüzü niteliğinde olduğunu kabul ederken,

Başsavcılık; kışlaya flash disk sokulmayacağına dair emre aykırı davranışın, emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturduğunu ileri sürerek, Daire kararına süresinde itiraz etmiştir.

Bu konudaki yasal düzenlemelere baktığımızda;

4551 sayılı Kanunla değişik 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun; 87/1'inci madde ve fıkrasının ilk cümlesinde Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar ... cezalandırılırlar,

12'nci maddesinde Bu kanunun tatbikatında (Hizmet) tabirinden maksat gerek malûm ve muayyen olan ve gerek bir amir tarafından emredilen bir askeri vazifenin madun tarafından yapılması hâlidir.

211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun;

6'ncı maddesinde Hizmet; Kanunlarla nizamlarda yapılması veyahut yapılmaması yazılmış olan hususlarla, amir tarafından yazı veya sözle emredilen veya yasak edilen işlerdir.

7'nci maddesinde Vazife; Hizmetin icap ettirdiği şeyi yapmak ve menettiği şeyi yapmamaktır.

8' inci maddesinde Emir; Hizmete ait bir talep ve yasağın sözle, yazı ile ve sair surette ifadesidir.

Şeklinde tarif ve düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir.

Bu düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, ASCK'nın 12'nci maddesinde yer alan Malûm ve muayyen olan bir askeri vazifeden, yasalarda yapılması veya yapılmaması önceden açıkça gösterilen hususların, Bir amir tarafından emredilen askeri vazifemden ise, yasalarda veya diğer düzenlemelerde önceden belirlenmeyip; amirlerin takdirlerine bırakılan hususların anlaşılması gerekmektedir.

Bu yasal düzenlemelere göre, her kademedeki amirin, konusu suç oluşturmayan, yasa veya diğer hukuk kurallarıyla düzenlenmemiş konularda düzenleme yapıp emir vermeye yetkili olduğu hususunda kuşku bulunmamaktadır.

Günümüzdeki bilişim teknolojisinin ulaştığı aşamada, flash disk cihazlarının, kapasitelerine göre her türlü bilgiyi (Ses, müzik, fotoğraf, yazı, video vs.) dijital ortamda depolayabilme, oldukça küçük boyutları nedeniyle bu bilgileri kolayca taşıyabilme, bir bilgisayardaki dosyaları başka bir bilgisayara aktarabilme, bir bilgisayardaki bilgileri alıp cep telefonu aracılığı ile başka bir cep telefonuna ya da bilgisayara gönderebilme Özelliklerine sahip olmaları nedeniyle, birliğin muhabere ve fiziki güvenliğinin sağlanması, keza istihbarata karşı koyma yönlerinden oldukça tehlike oluşturduğundan, birlik komutanının bu tehlikeyi önlemek amacıyla, yukarıda izah edilen kanun maddelerinin kendisine verdiği yetkiye istinaden, bu cihazların kışlaya sokulmasını yasaklamaya yetkili olduğu, inceleme konusu olayda da, bölük komutanının söz konusu tehlikelere karşı birliğini korumak için flash disk cihazlarının, kim tarafından, nerede, nasıl ve ne zaman kullanılacağını takip etme imkânı olmadığından, sadece kışla içerisinde belirli yerlerde kullanılmasını değil de, kışlaya tamamen sokulmasını yasaklamasının pek tabii olduğu ve buna ilişkin emrin de askeri hizmete ilişkin ve somutlaştırılmış bir emir olduğu kabul edilmiştir.

Birlik ve karargâhlarda, bilgisayar kullanmaya yetkili personelin, bilgisayar kullanımı ile ilgili kuralları, beşeri hataları nedeniyle ihlâl etmeleri, örneğin bilgisayarı açık bırakıp lavaboya ya da iş gereği başka bir odaya geçmeleri her zaman ihtimal dâhilinde olduğundan, ayrıca, birlikteki bilgisayarların flash disk girişlerinin kapatıldığına ve bilgisayarlara her türlü erişimin engellendiğine dair dosyada bir bilgi de mevcut olmadığından, Dairenin bilgisayar güvenliği ile ilgili gerekçesi isabetli bulunmamıştır.

Daire kararında örnek gösterilen, Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 27.9.2007 tarihli, 2007/107-104 esas ve karar sayılı kararında, kışlada radyo bulundurulmayacağına dair emrin hizmete ilişkin ve somutlaştırılmış bir hizmet emri olmadığı kabul edilmiş ise de, radyonun, flash disk gibi başlı başına tehlike oluşturmayıp, sadece belirli hizmetleri yaparken (Örneğin, nöbette, yoklamada, eğitimde araç kullanırken vs.) bu hizmetlerin ifasına kısmen engel olduğundan, radyo kullanma ile ilgili yasaklamanın bu hizmetlere münhasır olarak somutlaştırılması aranmıştır. Oysa flash disk, özelliği itibariyle, birlik içerisine sadece sokulması dahi tehlike oluşturduğundan, örnek gösterilen kararın inceleme konusu olayla benzerliği bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Dairenin; sanığa tebliğ edilen emrin somutlaştırılmadığına ve askeri hizmete ilişkin olmadığına, dolayısıyla emre itaatsizlikte ısrar suçunun unsurlarının oluşmadığına, eylemin disiplin tecavüzü niteliğinde kaldığına ilişkin gerekçelerle mahkûmiyet hükmünü bozma kararı yerinde görülmediğinden, Başsavcılığın itirazının kabulü ile Dairenin; mahkûmiyet hükmünü esastan bozmasına ilişkin kararının kaldırılmasına, diğer yönlerden temyiz incelemesine devam edilmek üzere dava dosyasının Daireye gönderilmesine karar verilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy