AskeriYargıtay
Dairesi: 3. Daire
Esas No: 2006/ 317
Karar No: 2006 / 874
Karar Tarihi: 30.05.2006
(765 S. K. m. 59, 80, 240, 257) (1632 S. K. m. 30, 131, 143, 144) (647 S. K. 4, 6) (353 S. K. m. 16, 217, 218, 221, 251) (1050 S. K. m. 86) (2886 S. K. m. 4, 51) (5252 S. K. m. 6) (492 S. K. 1 NOLU TARİFE)
Müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçundan sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ, (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve ihtilasen zimmet suçundan sanık Ord.Kd.Bcvş. Serdar KENTER haklarında Kara Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesince kurulan 31.03.2005 tarihli ve 2005/40-88 Esas ve Karar sayılı mahkumiyet hükümlerinin, sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve müdafiileri, sanık (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve müdafii, sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve müdafii, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER ve müdafii ile Askeri Savcı tarafından temyiz edilmesi nedeniyle, Askeri Yargıtay Başsavcılığının her dört sanık yönünden de bozma istemini içeren 16.02.2006 tarihli ve 2006/1006 sayılı tebliğnamesine bağlanarak 22.02.2006 tarihinde Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
I. HÜKÜM:
Askeri Mahkemece;
1) Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin;
Aralık 1999-Ocak 2001 tarihleri arasında müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu işlediği kabul edilerek, ASCK'nın 144'üncü maddesi delaletiyle TCK'nın 240'ıncı maddesi uyarınca takdiren ve teşdiden iki yıl hapis, 142,36 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve iki yıl süre ile kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
TCK'nın 80'inci maddesi uyarınca cezasının takdiren 1/2 oranında artırılarak üç yıl hapis ve 213,54 YTL ağır para cezasıyla cezalandırılmasına, üç yıl süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına; TCK'nın 59/2'nci maddesi uyarınca cezasından takdiren 1/6 oranında indirim yapılarak iki yıl altı ay hapis, 177,95 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve iki yıl altı ay süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
647 sayılı Kanunun 4 ve 6'ncı maddeleri uyarınca yasal imkan bulunmadığından, hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilmesine ve ertelenmesine ilişkin taleplerin reddine, kanığın 23.02.2001-16.05.2001 tarihleri arasında tutuklulukta geçirdiği sürelerin 353 sayılı Kanunun 251/1'inci maddesi uyarınca ceza süresinden mahsubuna;
ASCK'nın 30/1-A maddesi uyarınca Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına;
2) Sanık (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın;
Aralık 1999-Ocak 2001 tarihleri arasında müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu işlediği kabul edilerek, ASCK'nın 144'üncü maddesi delaletiyle TCK'nın 240'ıncı maddesi uyarınca takdiren ve teşdiden bir yıl altı ay hapis, 142,36 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl altı ay süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
TCK'nın 80'inci maddesi uyarınca cezasının takdiren 1/3 oranında artırılarak, bir yıl on iki ay hapis, 189,81 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl on iki ay süreyle kamu hizmetinden yasaklanmasına;
TCK'nın 59/2'nci maddesi uyarınca cezasından takdiren 1/6 oranında indirim yapılarak bir yıl sekiz ay hapis, 158,18 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl sekiz ay süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
647 sayılı Kanunun 4'üncü maddesi uyarınca yasal imkan bulunmadığından, hapis cezasının para cezasına çevrilmesine ilişkin taleplerin reddine; ASCK'nın 30/1-A maddesi uyarınca sanığın Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına; 647 sayılı Kanunun 6/1'inci maddesi uyarınca hükmedilen cezaların takdiren ertelenmesine; ileride erteleme hükümlerinin kalkması halinde, sanığın 23.02.2001-16.05.2001 tarihleri arasında tutuklulukta geçirdiği sürelerin 353 sayılı Kanunun 251/1'inci maddesi uyarınca ceza süresinden mahsubuna;
3) Sanık Ord.Bnb.Kamil PİRİNÇTANE'nin;
Aralık 1999-Ocak 2001 tarihleri arasında müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu işlediği kabul edilerek, ASCK'nın 144'üncü maddesi delaletiyle TCK'nın 240'ıncı maddesi uyarınca takdiren ve teşdiden bir yıl altı ay hapis, 142,36 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl altı ay süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
TCK'nın 80'inci maddesi uyarınca cezasının takdiren 1/3 oranında artırılarak, bir yıl on iki ay hapis, 189,81 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl on iki ay süreyle kamu hizmetinden yasaklanmasına;
TCK'nın 59/2'nci maddesi uyarınca cezasından takdiren 1/6 oranında indirim yapılarak bir yıl sekiz ay hapis, 158,18 YTL ağır para cezası ile cezalandırılmasına ve bir yıl sekiz ay süreyle kamu hizmetlerinden yasaklanmasına;
647 sayılı Kanunun 4'üncü maddesi uyarınca yasal imkan bulunmadığından, hapis cezasının para cezasına çevrilmesine ilişkin taleplerin reddine; ASCK'nın 30/1-A maddesi uyarınca sanığın Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına; 647 sayılı Kanunun 6/1'inci maddesi uyarınca hükmedilen cezaların takdiren ertelenmesine; ileride erteleme hükümlerinin kalkması halinde, sanığın 23.02.2001-16.05.2001 tarihleri arasında tutuklulukta geçirdiği sürelerin 353 sayılı Kanunun 251/1'inci maddesi uyarınca ceza süresinden mahsubuna;
4) Sanık Ord.Kd.Bçvs. Serdar KENTER'in;
2000 yılı içinde ihtilasen zimmet suçunu işlediği kabul edilerek ASCK'nın 131/1'inci maddesi uyarınca takdiren ve teşdiden iki yıl ağır hapis cezası ile cezalandırılmasına;
TCK'nın 80'inci maddesi uyarınca, cezasının takdiren 1/3 oranında artırılarak, iki yıl sekiz ay ağır hapis cezası ile cezalandırılmasına;
TCK'nın 59/2'nci maddesi uyarınca cezasından takdiren 1/6 oranında indirim yapılarak, iki yıl iki ay on sekiz gün ağır hapis cezası ile cezalandırılmasına;
647 sayılı Kanunun 4 ve 6'ncı maddeleri uyarınca, yasal imkan bulunmadığından, hükmedilen cezanın para cezasına çevrilmesine ve ertelenmesine ilişkin taleplerin reddine;
Sanığın 23.02.2001-16.05.2001 tarihleri arasında tutuklulukta geçirdiği sürelerin 353 sayılı Kanunun 251/1'inci maddesi uyarınca ceza süresinden mahsubuna; ASCK'nın 30/1'inci maddesinin A-B bentleri uyarınca sanığın Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına;
5) Yargılama sonunda toplanan delillerin değerlendirilmesi sonucunda;
a) Mukavva karton ve bobin taşıma aparatı olayında meydana gelen 9.360 YTL hazin, zararının, 353 sayılı Kanunun 16'ncı maddesi gereğince, kanuni faizi ile birlikte sanıklar Mustafa DERELİ, Nurettin KULA ve Kamil PİRİNÇTANE'den müteselsilen ve mütesaviyen tazminen tahsiline;
492 sayılı Harçlar Kanunun Ek 1 sayılı tarifesi uyarınca 505,40 YTL nispi harç alınmasına, nispi harcın sanıklar Mustafa DERELİ, Nurettin KULA ve Kamil PİRİNÇTANE'den müteselsilen ve mütesaviyen tahsiline;
b) Gürgen kereste alımı olayında meydana gelen 6.514,40 YTL hazine zararının, 353 sayılı Kanunun 16'ncı maddesi gereğince kanuni faizi ile birlikte sanıklar Mustafa DERELİ ve Nurettin KULA'dan müteselsilen ve mütesaviyen tazminen tahsiline;
492 sayılı Harçlar Kanunun Ek 1 sayılı tarifesi uyarınca 351,70 YTL nispi harç alınmasına, nispi harcın sanıklar Mustafa DERELİ ve Nurettin KULA'dan müteselsilen ve mütesaviyen tahsiline;
c) Avans olayında sanık Serdar KENTER tarafından zimmete geçirildiği anlaşıl 3.988,41 YTL hazine zararının 353 sayılı Kanunun 16'ncı maddesi gereğince, kanuni faiziyle birlikte sanıktan tazminen tahsiline;
492 sayılı Kanunun Ek 1 sayılı tarifesi uyarınca sanıktan 215,30 YTL nispi harç alınmasına,
d) İddianamedeki talep edilen diğer hazine zararlarının tazminine ilişkin taleplerin reddine;
Karar verilmiştir.
II. TEMYİZ:
1) Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ tarafından;
Verilen mahkumiyet hükümlerinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek ve duruşma istemli olarak;
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ müdafii Av. Orhan ÇELEN tarafından;
Kararın sübut, takdir ve uygulama yönlerinden yasaya aykırı olduğu, suçun yasal unsurları itibariyle oluşmadığı, sanığın suç işleme kastı ile hareket etmediği, Ord.Bnb. Mehmet PINAR ve onun yönlendirmesi ile ifade veren Ord.Bçvş. Recai RECEP'in anlatımlarının kasıtlı ve yanlış olduğu, bilirkişi raporlarına itibar edilmediği, eylemde hafifletici nedenlerin varlığının kabul edilmesi gerekirken, teşdiden ceza tayininde isabet bulunmadığı, sanığın üst komutanlıkça verilen emir gereklerini yaptığı, ödeneklerin yıl sonunda harcanması istendiğinden kısa süre de sarf edilmesinin mümkün olmadığı, bu konuda idare amirinin dinlenmemiş oluşunun noksanlık oluşturduğu, muayene komisyonu başkanlıklarında görevli olan personelin dinlenilmesi ve 2000 yılı içerisinde yapılan inşaat ve onarımlar nedeniyle sivil müteahhitler hakkında ne tür bir karar verildiğinin araştırılması gerektiği, karton mukavva olayında kutu yerine bilgisayar alındığından hazine zararı bulunmadığı, bu olayla ilgili dinlenilen bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu, keza VCI esaslı kağıt alımı, gürgen kereste alımı, bilgisayar malzemelerinin yüklenici firmaya geri verilmesi olaylarında bilirkişi raporu ile hüküm arasında çelişkiler bulunduğu, 2000 yılı içinde kullanılan avanslara ilişkin hükmün kendi içinde ve bilirkişi raporuyla çeliştiği, bilirkişi raporuyla eylemin sübuta ermediği, inşaat onarımlarına ilişkin bilirkişi raporuna göre herhangi bir zararın ve sanığın kusurlu bir davranışının söz konusu olmadığı, suçun unsurları itibariyle oluşmadığı, isnat edilen eylemlerin iddianamede yer almadığı, sanık hakkında lehe kanun uygulaması yapılması gerektiği, TCK'nm 257'nci maddesine göre sanığın eylemlerinin suç teşkil etmediği, temel cezanın teşdiden tayini ve müteselsilen suç uygulamasında takdirde hata oluştuğu, ikinci derecede sorumlu sanığa çok ceza verildiği, erteleme ve paraya çevrilme hükümleri yönünden hata yapıldığı ileri sürülerek;
Sanık Ord.Alb. Mustafa DERELİ müdafileri Av. Fuat AKTAŞ ve Av. Ahmet ÖZÇELİK tarafından;
Davanın zamanaşımına uğradığı, sanık hakkında lehe kanun değerlendirmesi yapılması gerektiği, verilen cezanın şahsilik ve hakkaniyet prensiplerine aykırı olduğu, sanığın astlarını her an kontrol etmesinin mümkün olmadığı, ihmali davranışının görevi kötüye kullanmak olarak vasıflandırılmasının, asgari hadden uzaklaşılarak ceza tayininin, müteselsilen suç uygulamasında azami hadden ve gerekçesiz artırıma gidilmesinin yasaya aykırı olduğu, sanığın hazine zararına sebebiyet vermediği ileri sürülerek;
2) Sanık (Em.) Ord.Yb.Nurettin KULA tarafından;
Karton mukavva ve bobin aparatı yerine bir çok kırtasiye malzemesi alındığı ve hazine zararı bulunmadığı, VCI kağıt alımında hazine zararı doğmadığı halde eylem nedeniyle mahkumiyet hükmü tesisinin isabetli olmadığı, kereste alımında sorumluluğun İç Tedarik Bölge Başkanlığı muayene komisyonunda olduğu, bu olayda sorumluluğunun bulunmadığı, kerestelerin kim tarafından nereye nasıl götürüldüğü, geri gelen kerestenin aynı kereste olup olmadığının araştırılması gerektiği, bilirkişi raporlarından hiçbir hazine zararı doğmadığının anlaşıldığı, komutanlarından aldığı emirlerin dışına çıkmadığı ve mahkumiyet kararının haksız olduğu ileri sürülerek;
Sanık Ord.Yb . Nurettin KULA müdafii tarafından;
Sanığın, tüm alımlarla ilgili olarak suç teşkil eden bir eyleminin bulunmadığı komutanların emir ve bilgileri içinde hareket ettiği, ödenek aktarımının TSK'da sıklıkla uygulanan metot olduğu, kağıt alımında mal teslimi tamamlanmadığından müteahhidin çekinir geri verilmediği, sanığın suç işleme kastı ile hareket etmediği, gürgen kerestelerin yerine koltuk kılıflarının değiştirilmesi işinin, lojman çatı ve sıva onarımlarının yapıldığı, yapılan işlerde mal saymanı ve sorumlusunun bilgisi olduğu, alımlar nedeniyle hazine zararı doğmadığı, inşaat ve onarımlarıyla ilgili nakliye bedellerinin faizleriyle birlikte saymanlığa iade edildiği, dosyalarda belirtilen inşaatların tamamlanıp imalatların yapıldığı, 14-15 ve 18 nolu dosyalarda müteahhitlerin alacağının emanete alındığı, söz konusu firmalar hukuken iki ayrı tüzel kişiliğe sahip olduğundan konu ile ilgili değerlendirmenin İTA Amirine ait olduğu ve sanığın suç teşkil eden eyleminin bulunmadığı, 20-21 ve 22 nolu dosyalarda sonucun yorum farkından değiştiği, mukayeseli keşif artışının dosyada mevcut olduğu, inşaatların evsafına uygun yapıldığı, ihale edilen tüm işlemlerin tamamlandığı, ilgili yönetmeliğe göre inşaat emanet komisyonunun ibra edildiği, sanığın eylemlerinden hazine zararı doğmadığı ileri sürülerek;
3) Sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE tarafından;
Tanık Astsb.Üçvş.Recai RECEP'in beyanlarının çelişkili olduğu ve bu çelişkilerin giderilmediği, asıl sorumluların Astsb. Recai RECEP ve Astsb.Üçvş. Erkan ARAS olduğu Bnb. Mehmet PINAR'ın ifadelerinde çelişkiler bulunduğu, dağıtım belgesini sonradan düzenlemediği, depodaki VCI esaslı kağıt malzemesinin alınıp verildiğini iki mal sorumlusundan başkasının bilemeyeceği, iki mal sorumlusu ve iki mal saymanının irade birliği içerisinde olabilmesine karşın, kendisinin amirleri olan Nurettin KULA ve Mustafa DERELİ ile işbirliği içinde olmadığı, kendi hukuki sorumluluğunu ilgilendirmeyen başka bir saymanlığın sorumluğunda bulunan malzeme için suç işlendiğinin düşünülemeyeceği, inşaat onarım işlerinde teknik üye değil üye olarak görev yaptığını, 3-11 nolu dosyalarla ilgili savunmalarına hükümde değinilmediği, Sayıştayda yapılan yargılamada İTA Amiri Tümgeneral Yavuz ERTÜK ile muhasip üye Bçvş. Serdar KENTER'e ödeme çıkarıldığı, 20-21 ve 22 nolu dosyalar için mukayeseli keşif artış onayının bulunduğu, ödemenin esas sahibinin tahakkuk memuru nakit saymanı ve İTA Amiri olduğu, 14-16 ve 19 nolu dosyalarda emanete para alındığından bahsedilmediği, bir yıl önceki fiyatlardan ucuza iş yaptırdığı, 28 ve 29 nolu dosyalarda iş süresinin 50 takvim günü olduğu ve inşaatların süresinden evvel bitirildiği, atanarak görevlendirildiği komisyon toplantısına katılmasının suç olarak değerlendirildiği, toplantıya katılmayan üyelerin beraet ettiği, tamamlanmadan ödeme yapılan inşaat bulunmadığı, diğer üyelere baskı yapacak konumda olmadığı, taşeronların emanete alınan paraları ve teminatlarının mevcut olduğu, suç tarihinde üçüz görevli olarak çalıştığı, muhasip ve teknik üye beraat ederken kendisinin mahkum edilmesinin isabetli olmadığı ve amirleri ile işbirliği içinde bulunmadığı ileri sürülerek;
Sanık Ord.Bnb.Kamil PİRİNÇTANE müdafii tarafından;
Sanığın mal saymanı iken dağıtım belgesini imzalamasının zimmetinde bir değişiklik meydana getirmediği, dağıtım belgesi ile malın kayıtlardan düşümünün sağlanmadığı, sarf belgesinin imzalanması ile malın kayıtlardan düştüğü, sanığın diğer sanıklarla birlikte hareket ettiğinin ortaya konamadığı, eylemi ile malın evrak üzerinde bir mal sorumlusundan diğerine geçirildiği, bir suç varsa bu suçlunun malların sarfını ve kayıtlardan düşümünü sağlayan mal saymam Bnb. Mehmet PINAR olduğu, sanığın mukavva karton ile VCI esaslı kağıt alımlarında suç teşkil eden bir eyleminin olmadığı, inşaat emanet komisyonu marifetiyle yaptırılan inşaat ve onarımların tamamlandığı, nakliye bedelleri saymanlığa iade edildiği, imalatların tamamlandığı, bu itibarla suç teşkil edecek eyleminin bulunmadığı, bilirkişilerin yanlış yönlendirme sonucu gerçeğe aykırı olarak hazine zararı yarattığı, tüm dosyalarda İTA Amirinin onayının mevcut olduğu ve ilgili yönetmeliğe göre inşaat emanet komisyonunun ibra edildiği ileri sürülerek;
4) Sanık Ord.Kd.Bçvş.Serdar KENTER tarafından;
Avans mutemetliğini 1050 sayılı Yasaya uygun olarak yaptığı, hukuki sorumluluğunun otuz gün içerisinde avans listesinde yazılı malzemelerin alınmasından ibaret olduğu, malzemelerin alınmaması halinde paranın iade edilmesi gerektiği, 2000 yılı sonunda saymanların kavgaları nedeniyle avans işlemlerindeki imzaların inkar edildiği, husumet dışında kalan personelin imzalarını inkar etmediği, rütbece üst olan kişilere belge hazırlatması ve onlara baskı yapmasının mümkün olmadığı, kontrol mekanizmalarını aşarak avansı zimmetine geçiremeyeceği, kendisinden imza karşılığı alınan belgelerin sorumluluğundan bir takım kişilerin iftira atarak kurtulmaya çalıştıkları, aldığı avansı gizlemediği, iddia konusunun avans malzemeleri yerine başka malzemeler alınması olduğu, hiçbir belgede ismi ve imzasının bulunmadığı, dağıtım ve sarf belgelerinin avansın kapatılmasında hiçbir önemi bulunmadığı, mal saymanlığı personelinin görevlerini gereği gibi ifa etmedikleri için gerçeği inkar ettikleri, mal saymanının deposundaki malzemeleri aldığı firmalara neden geri verdiğini bile bilmediği ileri sürülerek;
Sanık Ord.Kd.Bçvş. Serdar KENTER müdafii tarafından;
Depo komutanı olmadan avans kullanılamayacağı, avans mutemedinin görevinin evrakları getir-götür yapmaktan ibaret olduğu, avansın açılması ve kapatılması aşamasında hiçbir yetkisi olmadığı, hiçbir işlemde de imzasının bulunmadığı, sadece mal faturalarının arkasını imzaladığı, 1050 sayılı Yasanın 7 nci fasıl 86'ncı maddesine göre; bir avansın zamanında kapatılmaması halinde avans miktarına, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre faiz tahakkuk ettirilmesi ve bu avans kapatılmadan yeniden avans açılmaması gerektiği, avansla ilgili işlemlerde hiçbir usulsüzlük ve hukuka aykırılık bulunmadığı, kuruşlu belge kesilmesi ile avans mutemedinin malın alınması bakımından sorumluluğunun sona erdiği, mal saymanı ve mal sorumlusunun görevinin başladığı, atılı suçun unsurlarının oluşmadığı, resmi evrakların yok farz edilerek tanık beyanlarına itibar edilmesinin isabetli olmadığı, belgelerde imzaları bulunanların hukuki sorumluluklarının nasıl bertaraf edildiği, söz konusu faturaların sahteliğinin nasıl anlaşıldığının gerekçelendirilmediği, sanığın görevini ifa ettiği, kuruşlu belge kesildikten sonra avansını kapattığı, yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğu, hakkında beraet karar verilmesi gerektiği ileri sürülerek;
5) Askeri Savcı tarafından;
Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE hakkında tayin edilen temel cezaların eylemleriyle uyumlu olmadığı, müteselsil suç teşkil eden eylemlerin süreç içerisinde pek çok kez tekrarlanması göz önüne alındığında, her iki sanık hakkında tayin olunan cezanım 765 sayılı TCK'nın 80. maddesinde belirtilen artırım oranının üst haddi olan ½ oranında artırılması gerekirken 1/3 oranında artırıma gidilmesinin ve sanıklar hakkında tayin olunan cezaların gerekçe gösterilmeden kanun metnindeki soyut ifadeler kullanılarak ertelenmesinin kanuna ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek;
Yasal süre içinde temyiz edilmiştir.
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ, (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve Ord.Kd.Bçvş. Serdar KENTER'in suç teşkil etmeye eylemleri nedeniyle verilen bir kısım beraet kararları ile memuriyet görevini kötüye kullanmak suçundan sanık Ord.Yb.(Alb.) Zeki ÖZCAN, şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçundan sanıklar terhisli İs.Atğm. Kürşat KARABACAK, terhisli Tnk.Atğm. Mehmet Halis KORKMAZ, (Em.) Ord.Kd.Bçvş. Sadullah BATUR ve Svl.Me. Taner ÇİÇEK haklarında verilen beraet hükümleri taraflarca temyiz edilmediğinden inceleme dışında tutulmuştur.
III. TEBLİĞNAME;
Askeri Yargıtay Başsavcılığının 16.02.2006 tarihli tebliğnamesiyle; sanık Serdar KENTER müdafiinin duruşmalı temyiz incelemesi isteminin 353 sayılı Kanunun 218'inci maddesi uyarınca kabulüne, her dört sanık hakkında kurulan mahkumiyet hükümlerinin sübut, suç vasfı ve uygulama yönlerinden yasaya aykırı olduğu belirtilerek ayrı ayrı bozulmasına karar verilmesi yönünde görüş bildirilmiştir.
IV. İNCELEME;
1) Mukavva Karton Kutu ve Bobin Taşıma Aparatı Olayı;
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ, (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb.Kamil PİRİNÇTANE'nin müteselsilen memuriyet görevini kötüle kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (Dz.1/219, 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350), (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın (1/174, 223, 4/112, 5/4-6, 7/310) ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin (1/167-170, 213, 4/111, 5/5-7, 7/266, 323)'de aşamalardaki tevile kaçan beyanları,
TANIKLAR; Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274), Ord.Üçvş. Recai RECEP'in (1/135,. 4/94-97, 413-414, 5/222-224), Ord.Üçvş. Erkan ARAS'ın (1/136, 4/92-93, 5/260-261), Sivil İşçi Fehmi TEKİN'in (4/220, 5/152), Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/221-224, 5/259-260), Tümgeneral Yavuz ERTÜRK'ün (5/381-385), Ofiskom sahibi Ömer KOÇ'un (4/88-90, 5/342) Bnb. Şafak ŞEN'in (4/73-75, 5/149-152)'deki anlatımları, olaya ilişkin (1/11, 15, 20, 3/2, 9-10,14, 17, 5/108-116, 123-129, 6/243-244, 405)'deki tutanak, malzeme listesi, sayım düzeltme, onay belgesi, kuruşlu belge, dağıtım ve sarf imal istihsal belgeleri, Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/188-191, 4/42-45, 129)'daki dilekçeleri, Ord.Üçvş. Recai RECEP'in (1/185-186)'daki yazılı beyanları, M.S.B Tef.D.Bşk.lığı 27 Nolu Ord.Teftiş Uzmanının (5/316-317)'deki raporu, bilirkişilerin (6/21-24, 117-120)'deki raporları ve dosya kapsamına göre; 900'üncü Ordudonatım Ana Depo Komutanlığınca Aralık 1999 ayı içerisinde ambalajlamalarda kullanılmak üzere 10 kalem ihtiyaç listesi düzenlendiği, bu listenin İTA Amiri olan Lojistik Komutanlığı Kurmay Başkanı Tümgeneral Yavuz ERTÜRK tarafından onaylandığı, onay belgesinde alımın 2886 sayılı Kanunun 51/C maddesi gereğince pazarlık usulü ile yapılacağının belirtildiği, İç Tedarik Bölge Başkanlığı 2 nolu Satınalma Komisyonunun 27.12.1999 gün ve 2096 sayılı kararı ile ihalenin Ofiskom Tic.Ltd.Şti'ne verildiği, alım usulüne göre muayene komisyonunun teşkil edilmediği, malzemeler teslim edilmediği halde Depo Komutanı olan sanık Alb. Mustafa DERELİ'nin, malzemeler teslim alınmışçasına kuruşlu belge tanzimi için İkmal Amiri Yb. Nurettin KULA'nın da hazır bulunduğu bir sırada HEK Mal Saymanı olan Bnb. Şafak ŞEN'e emir verdiği, Bnb. Şafak ŞEN'in teslim alınmayan malzemeler için kuruşlu belge tanzim edilmeyeceğini belirttiği, sanık Alb. Mustafa DERELİ'nin ise, yıl sonlarında ödeneklerin tenkis edilmemesi için bu tür uygulamaların teamülden olduğu, İTA Amiri Tümgeneral Yavuz ERTÜRK'ün bu durumdan bilgisinin bulunduğu, şirketin malzemeleri 15.01.2000 tarihine kadar teslim edeceğini, malzemeler getirildiğinde iade edilmek üzere şirketten miktar hanesi boş bırakılmış çek alınacağını belirterek Bnb. Şafak ŞEN'i ikna ettiği, bu kişinin de 16812/107 sayılı kuruşlu belgeyi 30.12.1999 tarihinde düzenlendiği, belgede malzemeler teslim alınmamasına rağmen 27.12.1999 tarihinde teslim alındığının yazılı olduğu, kuruşlu belgenin Ofiskom Şirketine teslim edilmesi karşılığı firmaca, yetkilisi Ömer KOÇ tarafından imzalanmış, miktar hanesi boş bırakılan Egebank'a ait çek verildiği ve buna ilişkin tutanak düzenlendiği, çek ve tutanağın Depo Komutanlığınca muhafaza edildiği, Ofiskom Şirketi tarafından 6 kalem malzeme belirlenen sürede Depo Komutanlığına teslim edildiği, ancak 80x120x100 ebadında 500 adet, 80x60x100 ebadında 750 adet, 80x60x50 ebadında 750 adet karton mukavvalar ile bir adet bobin taşıma aparatının teslim edilmediği, kuruşlu belge karşılığının şirket tarafından 18.01.2000 tarihinde tahsil edildiği, teslim edilmeyen 4 kalem malzeme bedeli 9.914.580.000 TL. nin haksız olarak tahsil edilmiş olduğu, kuruşlu belge kesildiğinden malzemeler saymanlık stok kartlarına işlendiği, HEK Mal Saymanı olan Bnb. Şafak ŞEN'in malzemelerin teslim edilmediği hususunda amiri olan Yb. Nurettin KULA ve Alb. Mustafa DERELİ'ye müteaddit defalar başvurarak malzemelerin getirtilmesini istediği, 19.06.2000 tarihinde atama nedeniyle ilişiğinin kesildiği, bu tarihte de malzemelerin getirilmediği, Bnb. Şafak ŞEN giderken bu işe vekaleten bakan Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve mal sorumlusu Uçvş. Recai RECEP'e bu konuda bilgi verdiği, HEK Mal Saymanlığına Bnb. Mehmet PINAR'ın atanmasından sonra mal sorumlusu tarafından durumun bilgilendirildiği, onun da ikmal amiri olan Yb. Nurettin KULA'ya ve görevi teslim aldığı Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'ye bu durumu bildirmesine rağmen malzemelerin birliğe getirilmediği, 23.10.2000 tarihinde sanık Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin kayıtlarda görülen mukavvaların düşümünün yapılması için M-6325 nolu dağıtım belgesini düzenlediği, daha sonra da bu belge esas alınmak suretiyle 30.10.2000 tarihli 6435 belge kayıt nolu sarf imal istihsal belgesinin düzenlendiği, bu belgenin yapılan benzer rutin işlerden biri olduğu zannedilerek ilgililer tarafından imzalandığı, belgede Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, bu şekilde gelmeyen karton mukavvaların sarf edilmiş gibi kayıtlardan düşürülmesinin sağlanmak istendiği, Bnb. Mehmet PINAR'ın şikayet edeceğini söylemesi üzerine sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin malzemeleri getirteceklerini söyledikleri, kuruşlu belgenin 1 ve 2'nci sıralarındaki karton mukavvaların şirketçe getirildiği, ancak istenilen evsafta olmadığından kabul edilmediği, Yb. Nurettin KULA'nın şirket yetkililerinin malzemeleri hibe olarak vermek istediklerini belirttiğinden, malzemelerin 16.11.2000 tarihinde saymanlık deposuna konulduğu, Bnb. Mehmet PINAR'in malzemelerin irada alınması için hibe tutanağı istediği, ancak bu isteğin kabul edilmediği, bunun üzerine yazılı müracaatta bulunduğu ancak cevap verilmediği, olağan teftiş sırasında Bnb. Mehmet PINAR'ın talebiyle müfettiş tarafından irada alındığı, Bnb. Mehmet PINAR'ın usulsüz işlemlerle ilgili Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'ye önce sözlü sonra yazılı başvurularda bulunduğu, ancak usulsüzlüklerin devam etmesi üzerine 05.01.2001 tarihinde Lojistik Komutanlığına şikayet dilekçesi verdiği, teşkil edilen İdari Lahkikat Heyetince soruşturmaya başlandığı, heyetin zorlaması sonucu getirilmeyen bir adet bobin taşıma aparatının 12.01.2001 tarihinde getirilerek teslim edildiği, sanıklar Alb. Mustafa DERELİ ve Yb. Nurettin KULA'nın karton mukavvalar yerine kırtasiye ve bilgisayar malzemeleri alındığını beyan etmeleri üzerine Ordudonatım Malzeme Komutanının emri doğrultusunda, heyet tarafından bir adet diz üstü bilgisayar ile aksesuarlarının 12.01.2001 tarihinde şirkete teslim edildiği, yapılan hesaplama sonucu şirketin 637.110.000 TL tutarında borcu daha bulunduğu görülerek, toplam 5.460.257.790 TL tutarındaki paranın şirketten alınarak bir tutanakla (3/17) kantin kasa sorumlusu Bçvş. Rüstem BENZER'e teslim edildiği, ancak yargılama sırasında şirkete iade edilen bir adet bilgisayar ve diğer malzemelerin Depo Komutanlığınca 360 harcama kaleminden temin edilen ödenekle alınan ordu malı olduğunun anlaşıldığı (5/108-116, 6/290, 405), bu itibarla karton mukavva karşılığı firmadan başka malzeme alınmamış olduğu, M.S.B.lığı Teftiş uzmanı tarafından düzenlenen (5/313-316) rapordan bilgisayar malzemelerinin alımında usulsüzlük olduğu, alınan 13 kalem bilgisayar malzemesinden 3 adet PC ve 2 adet laptop bilgisayar elde etmenin mümkün olmadığı, ancak 3 adet PC ve 1 adet Laptop bilgisayar elde edilebileceği, bu nedenle 1 adet laptop bilgisayarın eksik olduğunun anlaşıldığı, bu durumun dava konusu yapılmadığı halde 2.069.353.974 TL. değerindeki laptop bilgisayarın Yb. Nurettin KULA'nın yanlış yönlendirmesi sonucu şirkete iade edildiği ve bu miktar paranın hazine zararı oluşturduğu, olayda Ofiskom adlı şirketin teslim etmediği malzeme tutarı olan 9.360.000.000 TL parayı 18.01.2000 tarihinde tahsil ederek dava tarihine kadar kullandığı, Depo Komutanlığına 12.01.2001 tarihinde teslim ettiği 1 adet bobin taşıma aparatı tutarı olan 554.580.000 TL parayı aynı şekilde tahsil ederek haksız menfaat temin ettiği, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Sanıklar (Em.) Alb. Mustafa DERELİ ve (Em.) Yb. Nurettin KULA'nın usulüne uygun gerçekleşen ihale sonrasında, ihaleyi kazanan şirket tarafından ihalesi yapılan malzemeler teslim edilmeden HEK Mal Saymanına kuruşlu belge tanzim edilmesi için emir verip, tanzim ettirdikleri kuruşlu belgeyi şirket yetkililerine teslim ettikleri, güvence olarak mevzuatta bulunmamasına rağmen miktar hanesi boş bırakılmış çek alıp bir tutanakla tespit ettikleri, 3 kalem karton mukavva ile 1 adet bobin taşıma aparatının teslim edilmemesi karşısında sessiz kaldıkları, şirketi teslime zorlamadıkları, bu malzemelerin yerine muhtelif bilgisayar malzemeleri alınması için anlaşma yaptıkları; bir kısım malzemeleri de aldıkları, bu malzemeleri ihale yoluyla alma imkanlarının bulunduğu, böylelikle, 1050 sayılı Muhasebeyi Umumiye Kanununun 22nci, L-101 Mal Yönetmeliğinin 52, 58 ve 61'inci maddeleri ile L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareketle yasal yetkilerinin dışına çıkarak usulsüz uygulamalar yapıp Ofiskom şirketine haksız menfaat sağladıkları bu suretle her iki sanığın eylemlerinin 765 sayılı TCK'nın 240'ıncı maddesinde düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu,
Sanık Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin mal saymanı olarak L-101 Ordu Mal Yönetmeliği hükümlerine aykırı olarak ihale ile ilgili gelişmeleri ve malzemelerin getirilmediğini bildiği halde, gelmeyen karton mukavvaların gelmiş de kullanılmış gibi kartlardan düşebilmesi maksadıyla Mal Saymanı Bnb. Mehmet PINAR'ın yerine kendi ismini açıp imzasını da atmak suretiyle 23.10.2000 gün ve M-6325 belge numaralı dağıtım belgesini düzenlediği ve bu belgeye istinaden sarf belgesi de düzenlenerek mukavva karton kutuları saymanlık kayıtlarından düştüğü, bu belgede depo komutanının da imzasının bulunduğu, bu suretle eyleminin diğer iki sanığın eylemlerini gizlemeye yönelik olduğu, onlarla eylem ve irade birliği içerisinde fiilini gerçekleştirdiği, bu suretle eyleminin 765 sayılı TCK'nın 240'inci maddesinde düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu anlaşılmıştır.
Sanık (Em.) Alb. Mustafa DERELİ ve müdafiince; Bnb. Mehmet PINAR'ın ve onun yönlendirmesi ile ifade veren Bçvş. Recai RECEP'in anlatımlarının kasıtlı olduğu belirtilmiş ise de sanığın bu olaya ilişkin ifadesinde, karton kutu yerine kırtasiye ve bilgisayar malzemeleri alındığını belirtmesi, Bnb. Mehmet PINAR'ın usulsüzlüklere ilişkin müracaatlarına cevap vermemesi, gelmeyen malzemelerden bobin taşıma aparatının tahkikat sırasında getirtilmesi nedeniyle Astsb.Bçvş. Recai RECEP'in anlatımları gerçeğe ve olayın cereyan tarzına uygun olduğundan, yine sanığın ita yetkisinin bulunmadığı ve dinlenilen bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu iddia edilmiş ise de; L-101 Ordu Mal Yönetmeliğinin 58'inci maddesine göre birlik komutanları ikmal işlerinin mevzuata göre yürütülmesinden ve ikmal gücünün aksamasından doğrudan doğruya sorumlu bulunduğundan, olaya ilişkin 1 ve 2'nci bilirkişi raporları incelendiğinde, raporlar arasında çelişki bulunmadığı, raporların birbirini tamamladığı ve ikinci rapor ayrıntılı olarak düzenlendiğinden bu yöndeki temyiz sebeplerinin yerinde olmadığı görülmüştür.
Ayrıca olayda sübut yönünden noksan soruşturma bulunduğu ileri sürülmüş ise de; mevcut deliller doğrultusunda ayrıntı teşkil eden noksanlıkların esasa müessir olmadığı kabul edilmiştir.
Sanık Em.Yb. Nurettin KULA ve müdafiince; Ödenek aktarımının TSK'da sıklıkla uygulanan metod olduğu ileri sürülmüş ise de; ihale edilen malzemeler yerine başka malzemeler alındığı, bu malzemelerin kaydının tutulmadığı, başka ihalelerdeki alımlarda alınan malzemelerin karıştırıldığı, evsafına uygun olmayan malzemeler alındığı, devletin zararına, firmaların lehine hareket edildiği, ödenek aktarımlarının yasal bir düzenlemeye tabi tutulması gerekirken yetkilerin kötüye kullanıldığı cihetle bu yöndeki temyizde haklılık bulunmamaktadır.
Ayrıca sanığın kimseyi kandırmadığı, yapılan işlerde mal saymanı ve mal sorumlusunun bilgisi olduğu, alımlar nedeniyle hazine zararı doğmadığı iddia edilmiş ise de; malzemeler gelmediği halde kuruşlu belgenin düzenlenmesi için emir verilmesi, kuruşlu belge karşılığı tutanakla miktarı belirlenmemiş çek alınması, malzeme gelmediği halde gereken işlemin yapılmaması ve yapılması için ilgililere emir verilmemesi nedeniyle sanık Yb. Nurettin KULA'nın yasal yetkilerinin dışına çıkıp, L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareket ederek usulsüz uygulama yaptığı, şirket lehine haksız menfaat sağlamada yasal sorumluluğu bulunduğundan bu yöndeki temyizin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca sanığın, komutanların emir ve bilgileri dahilinde hareket ettiği ileri sürülmüş ise de; bu yönde dinlenilen tanığın, sanığın beyanını doğrulamadığı, kanunsuz verilen emirlerin yerine getirilmemesi gerektiği, eylemlerin niteliği ve sürekliliği bu savunmasını haklı göstermediği cihetle bu yöndeki temyiz sebebi de isabetli bulunmamıştır.
Sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve müdafiince; tanıklar Bnb. Mehmet PINAR, Üçvş. Recai RECEP ve Üçvş. Erkan ARAS'ın ifadelerinde çelişkiler bulunduğu, dağıtım belgesi imzalamasının malın kayıtlardan düşümünü sağlamadığı, sanığın diğer sanıklarla birlikte hareket etmediği ileri sürülmüş ise de; sanığın mukavva karton olayına ilişkin ifadesinde karton kutu yerine kırtasiye ve bilgisayar malzemelerinin alındığını belirtmesi, Bnb. Mehmet PINAR'ın gelmeyen malzemelerin getirtilmesini istediğini belirtmesi, daha sonra vasıfsız malzeme gelmesi ve bunların kabul edilmemesi, bobin taşıma aparatının tahkikat sırasında getirtilmesi ve olayın takibinin Bnb. Mehmet PINAR tarafından yapılması, belirtilen durumları Üçvş. Recai RECEP'in aktarması nedeniyle beyanlarda çelişki bulunmadığı, bu sanığın düzenlediği dağıtım belgesi nedeniyle buna dayalı sarf imal belgesinin düzenlendiği, bu belge ile malzemenin kaydının silindiği belgeyi imzalayan Üçvş. Erkan ARAS'ın olayı doğrulayan beyanlarında çelişki olmadığı, sanığın usulsüzlük yapıldığını bildiği halde uyarılmasına ve kendiside sayman olmasına rağmen herhangi bir çaba göstermediği ve suç işleme kastı ile hareket ettiği cihetle temyiz sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Askeri Mahkemece; delillerin değerlendirilmesi sonucu maddi olayın kabulünde, gösterilen delillerde ve sanıkların eylemlerinin vasıflandırılmasında isabetsizlik görülmemiştir.
Diğer taraftan bu olayla ilgili olarak iddianamede hazine zararı belirtilmediği, esas hakkında mütalaada ise 9.360.000.000 TL hazine zararının ödettirilmesi istendiği ancak mahkemece bu konuda bir karar verilmediği görülmüştür. Hazine zararından toplam 5.460.257.790 TL'nin birlik kantin kasasına teslim edildiği (Dz.3/17) anlaşılmaktadır. Bu konuda uzman bir bilirkişi dinlenerek ve emanete alınan paranın hazineye girişi sağlanarak gerekli mahsup işleminden sonra kati hazine zararının belirlenmesi ve hazine zararı konusunda sanıkların ek savunmaları alınması gerekeceği cihetle bu yönden noksan soruşturma bulunduğu, keza sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK'da tanımlanan hangi suç tipine uygun olduğum ve eylemlerine uygunluğu saptanan yeni ceza hükmünün, mahkumiyete esas alınan ceza hükmüne göre sanıkların lehine olup olmadığının, 5252 sayılı Kanunun 9/3'üncü maddesine göre önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümlerinin olaya ayrı ayrı uygulanarak, ortaya çıkan sonuçlar karşılaştırıldıktan sonra hangisi lehe ise o kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, karma sistemin yerleşik uygulamalara aykırı olduğu cihetle bu eylemin esas alındığı hükümlerin, belirtilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
2) VCI ESASLI KAĞIT ALIMI OLAYI:
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ, (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (1/219), 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350), (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın (1/174, 223, 4/112, 5/4-6, 7/310) ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin (1/167-170, 213, 4/111, 5/5-7, 7/266, 323)'de aşamalardaki tevile kaçan beyanları;
TANIKLAR; Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274), Bnb. Şafak ŞEN'in (4/73-75, 5/149-152), Üçvş. Recai RECEP'in (1/135, 4/94-97, 413-414, 5/222-224), Sivil İşçi Fehmi TEKİN'in (4/220, 5/152), Svl.Me. NAMIK Kemal ACAR'ın (4/209, 5/274), Ofiskom şirketi sahibi Ömer KOÇ'un (4/88-90, 5/342), Europack temsilcisi Reha ŞENER'in (3/35-37, 4/148-150), Üçvş. Erkan ARAS'ın (1/136, 4/92-93, 5/260-261), Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/221-224, 5/259-260) ve Tümgeneral Yavuz ERTÜRK'ün (5/381-385)'deki anlatımları, olaya ilişkin (3/33-61, 1/30-31, 42)'deki tutanak, malzeme listesi, onay belgesi, kuruşlu belge, dağıtım ve sarf imal istihsal belgeleri, Bnb. Mehmet PINAR'ın izinli olduğuna ilişkin belgeler, Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/188-191, 4/42-45, 129)'daki dilekçeleri, Ord.Üçvş. Recai RECEP'in (l/185-186)'daki yazılı beyanları, bilirkişilerin (6/21-24, 117-120)'deki raporları ve dosya kapsamına göre;
900 üncü Ana Depo Komutanlığınca 1999 yılı Kasım ayı sonlarında melbusat ve teçhizatların ambalajlanmaları için VCL korumalı kağıt ihtiyaç belgesi düzenlenerek onay için K.K.Loj.K.lığına gönderildiği, İTA Amiri olan Tümgeneral Yavuz ERTÜRK tarafından ihtiyaç uygun görülerek onaylandığı, alımın onay belgesinde 2886 sayılı Kanunun 5l/C maddesi gereğince pazarlık usulü ile yapılacağının belirtildiği, İç Tedarik Bölge Başkanlığı 2 No'lu Satınalma Komisyonunun 24.12.1999 gün ve 2069 sayılı kararı ile ihalenin Ofiskom Tic. Ltd.Şti.ne verildiği, pazarlık suretiyle alım usulüne göre muayene komisyonu oluşturulmayan karar üzerine, şirket tarafından 100 rulo VCI esaslı kağıt henüz teslim edilmeden Depo Komutanı sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ tarafından malzemeler teslim alınmışçasına kuruşlu belge tanzim edilmesi için ikmal amiri Yb. Nurettin KULA'nın da hazır bulunduğu sırada HEK Mal Saymanı olan Bnb. Şafak ŞEN'e emir verdiği, bu kişinin teslim alınmayan malzemeler için kuruşlu belge tanzim edilemeyeceğini söyleyerek itiraz ettiği, Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin ise yıl sonlarında ödeneklerin tenkis edilmemesi için bu tür uygulamaların teamülden olduğunu, bu durumdan İTA Amiri Tümgeneral Yavuz ERTURK'ün de bilgisi bulunduğunu, şirketin malzemeleri 15.01.2000 tarihine kadar teslim edeceğini, malzemeler getirildiğinde iade edilmek üzere şirketten miktar hanesi boş bırakılmış çek alınacağını belirterek Bnb. Şafak ŞEN'i ikna ettiği, bunan üzerine 16813/108 belge kayıt nolu kuruşlu belgenin düzenlendiği, malzemelerin teslim alınmamasına rağmen 24.12.1999 tarihinde teslim alındığının belirtildiği, kuruşlu belgenin Ofiskom Şirketine teslim edilmesi karşılığında güvence olarak şirket yetkilisi Zekeriya DEMİR tarafından imzalanmış miktar hanesi boş bırakılan Ege Bank'a ait çek alındığı ve buna ilişkin tutanak düzenlendiği, çek ve tutanağın Depo Komutanı tarafından muhafaza altına alındığı, kuruşlu belge kesildiğinden, stok kartlarına teslim alınmış gibi işlenmek zorunda kalındığı, kuruşlu belgenin şirket sahibi Ömer KOÇ tarafından 18.01.2000 tarihinde malzemeler henüz depoya teslim edilmeden MSB 2 nolu Merkez Saymanlığına ibraz edilerek bedeli olan 8.277.750.000 TL'nın haksız olarak tahsil edildiği;
Malzemenin bedelini tahsil eden şirket tarafından teslimi gereken VCI esaslı kağıdın 62 rulosunun 2000 yılı Nisan ayı içerisinde, 10 rulosunun Mayıs ayı içerisinde Depo Komutanlığına teslim edildiği, kalan 28 rulonun getirilmediği, HEK Mal Saymanı Ord.Bnb.Şafak ŞEN'in malzemenin getirtilmesini istemesi ve ısrarla takip etmesi üzerine ikmal Amiri Ord.Yb.Nurettin KULA'nın kendi hesabına göre firmanın borcunun 28 rulo değil 19 veya 20 rulo olduğunu ve getirtmeye çalışacağını beyan ettiği, Bnb. Şafak ŞEN'in 19.06.2000 tarihinde atama nedeniyle ilişik kestiği, ayrılırken durumu Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ ve İkmal Amiri Nurettin KULA ve yerine vekalet edecek olan Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ile mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'e hatırlattığı, HEK Mal Saymanlığına atanan Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın, görevi teslim almasından sonra mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'in durumu bildirmesi ve ilgili kayıtları incelemesi sonucu 28 rulo VCI esaslı kağıdın teslim edilmediğini gördüğü, durumu İkmal Amiri Nurettin KULA ve görevi teslim aldığı Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'den sorduğu ve malzemenin getirtilmesini istediği ancak başvurularının sonuçsuz kaldığı, Bnb. Mehmet PINAR'ın istirahatli olduğu 29.11.2000 tarihinde yerine vekalet eden Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin şirket tarafından getirilmediğini bildiği kendi hesaplarına göre 20 rulo (gerçekte 28 rulo) VCI esaslı kağıdın sarf edilmek suretiyle kayıtlardan düşümünün sağlanmasını temin maksadıyla 13.12.2000 tarihli M-7418 nolu dağıtım belgesi düzenleyerek Bnb. Mehmet PINAR'ın yerine imzaladığı, göreve dönen Bnb. Mehmet PINAR'ın dağıtım belgesini istinaden düzenlenen 24.01.2001 tarihli 162 belge kayıt nolu, içinde 23 kalem malzeme arasında VCI esaslı kağıt olduğunu fark etmeyerek sarf imal istihsal belgesini imzaladığı, idari tahkikat sırasında teslim edilmeyen 28 rulo VCI esaslı kağıdın 22.01.2001 tarihinde Depo Komutanlığına teslim edildiği, sanıklar Alb. Mustafa DERELİ ve Yb. Nurettin KULAnın malzemeler getirilmediği halde sessiz kaldıkları, güvence olarak aldıkları senedi kullanıp, şirketi malzemeleri teslim etmesi için zorlamadıkları, şirketin 18.01.2000-Mayıs 2000 tarihleri arasında 100 rulo VCI esaslı kağıdın tutarı olan 8.277.750.000 TL'nın tamamını, Mayıs 2000-22.01.2001 tarihleri arasında da 28 rulonun bedeli olan 2.317.770.000 TL'nı haksız yere kullanarak menfaat temin etmesine göz yumdukları maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Sanıklar Ord.Alb. Mustafa DERELİ ve Ord.Yb. Nurettin KULA'nın belirtilen şekilde 1050 sayılı Muhasebeyi Umumiye Kanununun 22'nci, L-101 Mal Yönetmeliğinin 52, 58 ve 61'inci maddeleri ile L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareketle yasal yetkilerinin dışına çıkarak usulsüz uygulamalar yapıp Ofiskom Şirketine haksız menfaat sağladıkları, bu suretle her iki sanığın eylemlerinin 765 sayılı TCK'nın 240'inci maddesinde düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu; sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de mal saymanı olarak L-101 Ordu Mal Yönetmeliği hükümlerine aykırı olarak ihale ile ilgili gelişmeleri ve malzemenin 28 rulosunun getirilmediğini bildiği halde gelmeyen malzemenin kayıtlarının silinmesi amacıyla asıl sayman Bnb. Mehmet PINAR'ın istirahatli olduğu 29.11.2000 tarihinde 13.12.2000 tarihli M-7418 nolu dağıtım belgesini düzenlediği, bunun sonucunda bu belgeye istinaden sarf belgesi de düzenlenerek saymanlık kayıtlarından düşüldüğü, bu belgede depo komutanının da imzasının bulunduğu, bu suretle eyleminin diğer iki sanığın eylemlerini gizlemeye yönelik olduğu, onlarla eylem ve irade birliği içerisinde fiilini gerçekleştirdiği, bu nedenle eyleminin 765 sayılı TCK'nın 240'ıncı maddesinde düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu anlaşılmaktadır.
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve müdafiince; Bnb. Mehmet PINAR'ın ve onun yönlendirmesi ile ifade veren Üçvş. Recai RECEP'in anlatımlarının kasıtlı ve yanlı olduğu, Lojistik Komutanlığının yılın son günlerinde ödeneğin harcanmasını emrettiği, bu ödeneğin 28.12.1999 tarihinde tertip edildiği, iki gün içerisinde sarf edilmesinin imkansız olduğu, VCI esaslı kağıt alımı olayında bilirkişi raporları ve hüküm arasında çelişki bulunduğu ileri sürülmüş ise de; ihale edilen 100 rulo VCI esaslı kağıt malzemenin 28 rulosunun teslim edilmediğinin sanıkça bilindiği, malzemelerin tamamı getirilmediği halde karşılık olarak alınan çekin kullanılıp şirketin malzemeleri teslimi için zorlamadığı, malzemenin depoya girmediğini beye eden Üçvş. Recai RECEP'in ve onun bilgilendirmesi sonucu olayı takip eden Bnb. Mehmet PINAR'ın beyanlarının kasıtlı ve yanlı olmadığı gibi olayı bizzat açıkladıkları, yıl sonu ödeneklerinin nasıl harcanacağı yönünde L-101 Ordu Mal Yönetmeliğinde ve L-102 İkmal Talimatında hükümler bulunduğu, kişi alacaklarının emanete alınabildiği, bu yöndeki uygulamaların tercih edilmeyip devlet aleyhine, kişiler lehine uygulamalar yapıldığı, bilirkişi raporları ve hüküm arasında özde bir çelişki bulunmadığı anlaşılmakla bu yöndeki temyizin yerinde olmadığı görülmüştür.
Sanık (Em.) Yb. Nurettin KULA ve müdafiince; VCI esaslı kağıt alımı nedeniyle hazine zararı doğmadığı kabul edilirken, bu eylemi nedeniyle mahkumiyet hükmü tesisinin isabetli olmadığı, müteahhitten alınan çekin geri verilmediği, sanığın suç işleme kastının olmadığı ileri sürülmüş ise de;
Eylemde hazine zararı bulunmasa da ilgili şirketin devletten parayı tahsil etmesine rağmen malzemeleri dört ay, beş ay ve son olarak bir sene sonra teslim etmesi nedeniyle paranın haksız yere kullanılarak şirketin menfaat temin etmesine göz yumulduğu, müteahhitten alınan çekin hiçbir şekilde kullanılmadığı, geri verilmese de ekonomik olarak bir anlam ifade etmediği, teslim edilmeyen ancak parası peşin ödenen mal nedeniyle ilgili şirketin haksız kazanç elde ettiği, çekle ilgili tutulan tutanak gereğinin yapılmadığı için ikmal amiri olan sanığın suç işleme kastı ile hareket ettiği cihetle yapılan temyizin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve müdafiince; amirleri olan Yb. Nurettin KULA ve Alb. Mustafa DERELİ ile işbirliği içinde olmadığı, vekalet ettiği dönemde dağıtım belgesi imzalamasının mal saymanının zimmetinde bir değişiklik meydana getirmediği, bu belge ile malın kayıtlardan düşümünün sağlanmadığı, sarf belgesinin imzalanması ile kayıtlardan düşüm yapıldığı, ortada bir suçlu varsa düşümü sağlayan mal saymanı Bnb. Mehmet PINAR'ın olduğu, VCI esaslı kağıt alımlarında suç teşkil eden eylemin bulunmadığı ileri sürülmüş ise de;
Olaya ilişkin dağıtım belgesinin Bnb. Mehmet PINAR'ın izinli olduğu bir günde düzenlenmesi, kayıtlardan düşümü sağlayan sarf imal istihsal belgesinin bu belge doğrultusunda düzenlenmesi nedeniyle dağıtım belgesinin önem taşıdığı, sarf belgesinde Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, sanığın kendisinin de sayman olup L-101 Ordu Mal Yönetmeliğinin ve L-102 İkmal Talimatı esaslarına aykırı hareketle gelmeyen malzemenin dağıtım belgesini düzenleyerek usulsüz uygulama yaptığı, yapılan işlemler sonucu şirketin malı teslim etmemekle bir süre haksız kazanç elde ettiği ve eylemin de suç işleme kastı ile hareket ettiğinden yapılan temyizin yerinde olmadığı görülmüştür.
İhale konusu olan 100 rulo VCI esaslı kağıdın 72 rulosu 2000 yılı Nisan ve Mayıs ayları içerisinde, kalan 28 rulosu ise 22.01.2001 tarihinde Depo Komutanlığına teslim edilmiş olduğu anlaşılmakla olayda herhangi bir hazine zararı bulunmamaktadır.
Askeri Mahkemece; delillerin değerlendirilmesi sonucu maddi olayın kabulünde, gösterilen delillerde ve sanıkların eylemlerinin vasıflandırılmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Ancak, lehe kanun uygulaması yönünden; sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK'da tanımlanan hangi suç tipine uygun olduğunun ve eylemlerine uygunluğu saptanan yeni ceza hükmünün, mahkumiyete esas alınan ceza hükmüne göre sanıkların lehlerine olup olmadığının, 5252 sayılı Kanunun 9/3'üncü maddesine göre önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümlerinin olaya ayrı ayrı uygulanarak ortaya çıkan sonuçlar karşılaştırıldıktan sonra hangisi lehe ise o kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, karma sistemin yerleşik uygulamalara aykırı olduğu cihetle bu eylemin esas alındığı hükümlerin belirtilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
3) GÜRGEN KERESTE ALIMI OLAYI;
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (1/219, 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350) ve (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın (1/174, 223, 4/112, 5/4-6, 7/310)'da bulunan aşamalardaki tevile kaçan beyanları;
TANIKLAR; Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274, Üçvş. Recai RECEP'in ( 1/135, 4/94-97, 413-414, 5/222-224), Svl.Me.Tayfur Çalışkanın (4/210-211, 5/274), Buse A.Ş. sahibi Zeki YILMAZ'ın (4/18-19, 5/275-276), Ord. Ütğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/221-224, 5/259-260), Üçvş. Erkan ARAS'ın (1/136, 4/92-93, 5/260-261) ve Tümgeneral Yavuz ERTÜRK'ün (5/381-385)'deki anlatımları, olaya ilişkin (1/127-130, 3/82-84, 89-98, 100-102, 108, 127-132, 136, 143, 157-162, 168, 5/310-316)'daki ihtiyaç listesi, ihale kararı, kapalı teklif usulü eksiltme şartnamesi, onay belgesi, muayene muhtırası, fatura, kuruşlu belge, teslim senedi, vasıfsız kereste tutanağı, sarf imal istihsal belgesi, dağıtım belgesi, nakliye tezkeresi, borç tutanağı, hesap döküm çizelgesi ve sayım icmalini içeren belgeler; Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/188-191, 4/42-45, 129)'daki dilekçeleri, Üçvş. Recai RECEP'in (l/185-186)'daki yazılı beyanları, bilirkişilerin (6/21-24, 117-120)'deki raporları ve dosya kapsamına göre;
900 üncü Ord. Ana Depo Komutanlığınca 2000 yılının ilk ayları içerisinde 152 kalem muhtelif cins ve miktarda malzemenin alımı için ihtiyaç listesi düzenlenerek onay için K.K.Loj.K.lığına gönderildiği, İTA Amiri olan Tümg.Yavuz ERTÜRK tarafından 07.03.2000 tarihinde ihtiyaçların onaylandığı, malzemeler arasında olay kapsamındaki 50 m3 gürgen kerestenin de bulunduğu,
Onay belgesinde ihalenin 2886 sayılı Kanunun 36'ncı maddesi gereğince kapalı teklif usulü ile yapılacağının belirtildiği, İç.Ted.Blg.Bşk.lığı 3 Nolu Satınalma Komisyonunun 30.05.2000 gün ve 143 sayılı kararı ile ihalenin Buse A.Ş. (Zeki YILMAZ)'ye verildiği, şirket tarafından malzemelerin teslimi aşamasında alımı yapılan 50 m3 gürgen kerestenin ihtiyaç fazlası olduğunu değerlendiren sanık Ord.Yb. Nurettin KULA tarafından kereste yerine müteahhide bazı koltuk takımlarının kaplatılması ve ihtiyaç duyulan diğer bazı malzemelerin getirtilmesi için Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ'ye teklifte bulunduğu, teklifin uygun görülmesi üzerine, Ord.Yb. Nurettin KULA'nın şirket sahibi Zeki YILMAZ'a kerestenin 5 m3 ünü getirmesini, kalan 45 m3 kereste karşılığı başka işler yaptıracaklarını bildirdiği, Zeki YILMAZ'ın gelmeyen keresteler muayeneden nasıl geçecek diye sorması üzerine sanığın ben hallederim, bazı projelerim var, onları yaptıracağım şeklinde cevap verdiği, 28.06.2000 tarihinde içerisinde 5 m3 kerestenin de bulunduğu ihalesi yapılan malzemelerin Depo Komutanlığına getirildiği, 4 nolu Muayene Komisyon Başkanlığınca malzemenin eksik ve evsafına uygun olmadığı nedenle reddine karar verildiği, şirketle yapılan mutabakat gereği Depo Komutanlığında bazı koltuk takımlarının yüzlerinin değiştirildiği ve bazı malzemeler alındığı, yapılan işler ve getirilen malzemelerin miktar ve tutarıyla ilgili olarak Depo Komutanlığınca bir liste tutulmadığı, bunların kaydını tutan şirket sahibi Zeki YILMAZ'ın beyanlarına göre 2.600.000.000 TL tutarında iş yapıldığı ve malzeme getirildiğinin anlaşıldığı;
Kerestenin muayene komisyonunca reddedilmesi üzerine sanık Ord.Yb. Nurettin KULA'nın şirket sahibi Zeki YILMAZ'ı arayarak, kerestenin tamamını muayeneden geçmesi için getirmesini, kabul edildikten sonra 45 m3 keresteyi iade edeceğini söylemesi üzerine, şirket tarafından 45 m3 kerestenin 14.09.2000 tarihinde getirildiği, aynı muayene komisyonunun 18.10.2000 tarihindeki muayenesi sonucunda 50 m3 gürgen kerestenin kabulüne karar verildiği, bunun üzerine G-6226/145 sayılı kuruşlu belgenin düzenlenerek şirket yetkililerine teslim edildiği, birinci sınıf kereste tutarı olan 7.820.382.375 TL'nin şirket tarafından tahsil edildiği,
Kerestenin kabulü ve teslim alınmasından sonra 27.10.2000 tarihinde sanık Ord.Yb. Nurettin KULA'nın mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'İ telefonla arayıp Depoda bulunan kerestenin 37 m3'nün Malzeme Komutanlığına gönderilmek üzere gelen kamyonlara yüklenmesi için emir verdiği, bu emir uyarınca 37 m3 bu kerestenin Buse A.Ş.'ye ait iki kamyona yüklendiği, Üçvş. Recai RECEP tarafından kerestenin Ord.Yb. Nurettin KULA'nın şifahi emri ile Buse A.Ş.'ye teslim edildiğine ilişkin tutanak düzenlendiği, ayrıca durumu HEK Mal Saymanı Ord.Bnb. Mehmet PINAR'a bildirdiği, 37 m3 kerestenin Buse A.Ş.'ye tesliminden sonra alınan 152 kalem malzemenin de kaydının silinebilmesi amacıyla önce 06.11.2000 tarihli M-6541 belge kayıt nolu dağıtım belgesinin, daha sonra da 17.11.2000 tarihli 7001 belge kayıt Nolu sarf imal istihsal belgesinin usulüne uygun olarak düzenlendiği, buna istinaden 37 m3 kerestenin stok kartlarından düşümü yapıldığı,
Dağıtım ve sarf belgesin de imzaları bulunan HEK Mal Saymanı Bnb. Mehmet PINAR'ın aynı belgedeki birçok malzeme içerisinde 37 m3 gürgen kerestenin de bulunduğunu fark etmeyerek imzaladığı, daha sonra fark ederek yaptığı başvuruların sonuçsuz kalması karşısında Lojistik Komutanlığına yazılı olarak yaptığı şikayeti üzerine idari tahkikat heyetinin zorlaması ile 32,69 m3 vasıfsız gürgen kerestenin 12.01.2001 tarihinde Depo Komutanlığına teslim edildiği,
900 üncü Ord. Ana Depo K.lığının 2000 yılı Bütçe Hesap Teftişini yapan MSB. Tef.D.Bşk.lığı 27 Nolu Ord. Teftiş Uzmanının, Ankara İç Tedarik Bölge Başkanlığından temin edilen teknik heyet marifetiyle yaptığı inceleme sonucu düzenlenen raporda ihale konusu 50 m3 kerestenin eksik olduğu, mevcut 39, 849546 m3 kerestenin evsafına uygun olmadığı, toplam 41, 650229 m3 kereste açığının bulunduğu, bundan dolayı ise 6.514.414.335 TL hazine zararı oluştuğunun belirtildiği (5/310-316) maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Sanıklar Ord.Kd.Alb.Mustafa DERELİ ve Ord.Yb. Nurettin KULA'nın belirtilen şekilde 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 22'nci, L-101 Mal Yönetmeliğinin 52, 58 ve 61 inci maddeleri ile L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareketle yasal yetkilerinin dışına çıkarak usulsüz uygulamalar yapıp 50 m3 birinci sınıf gürgen kereste yerine Depo Komutanlığında kullanılan bazı koltuk takımlarının yüzlerinin değiştirilmesi ve başka malzemeler alınması için Buse A.Ş. sahibi Zeki YILMAZ'la anlaştıkları, eylem ve irade birliği içinde hareket ederek yasal yol ve yöntemlerden ayrılmak suretiyle Buse A.Ş.'nin haksız menfaat temin etmesini sağladıkları ve buna bağlı olarak hazine zararına sebebiyet verdikleri, bu suretle her iki sanığın eylemlerinin 765 sayılı TCK'nın 240'ıncı maddesinde düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu anlaşılmaktadır.
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve müdafiince; Gürgen kereste olayında sanığa isnat edilen eylemin sübuta ermediğinin bilirkişi raporu ile sabit olduğu, hüküm ile bilirkişi raporu arasında çelişki bulunduğu ileri sürülmüş ise de; bilirkişi raporlarında sanığın L-102 İkmal Talimatı hükümlerine göre gözetim ve denetim sorumluluğuna aykırı hareket ettiğinin belirtildiği, eylemin sübuta ermediğine ilişkin bir kaydın bulunmadığı, Yb. Nurettin KULA'nın depo komutanı olan sanığın onayını alarak ihale ile alınan kereste yerine başka işler yaptırması eylemin işleniş şekli ve bilirkişi mütalaasının diğer delillerle birlikte bir bütünlük arzettiği cihetle bu yöndeki temyizin yerinde olmadığı görülmüştür.
Sanık Ord.Yb. Nurettin KULA ve müdafiince; alınan gürgen kerestelerin yerine koltuk kılıflarının değiştirilmesi işi ile lojman çatı ve sıva onarımlarının gerçekleştirildiği, asıl fasıllarda yeterli ödenek bulunmadığından bu yola gidildiği, kereste alımında sorumluluğun muayene komisyonunda olduğu, bu olayda sanığın sorumluluğunun bulunmadığı, kerestelerin kim tarafından nereye, nasıl götürüldüğü, geri kalan kerestenin aynı kereste olup olmadığının araştırılmamasının noksan soruşturma olduğu ileri sürülmüş ise de;
Gürgen kereste ihalesi yapılıp belirtilen malzeme alınmayarak ya da önce alınıp sonra iade edilerek yerine bir kısım işlerin yaptırılması eylemi, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu, L-101 Ordu Mal Yönetmeliği ve L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı düştüğü, uygun görülmediği açıkça belirtilmiş olup sanığın ikmal amiri olarak muayyen yol ve usullerden ayrıldığı anlaşılmaktadır.
Yapılan diğer işler yasalardaki usullere aykırı işler olup mazeret kabul edilemez. Diğer taraftan keresteler son muayenede kabul edilip depoya girmiş olmakla Muayene Komisyonunun görevi sona ermiştir. Gürgen kerestelerin 37 m3'ü sanığın mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'e verdiği emirle ve onun tarafından düzenlenen tutanakta belirtildiği gibi Buse A.Ş.'ye ait iki adet kamyonla Malzeme Komutanlığına gönderileceği şeklindeki beyanla şirkete iadesini sanık sağlamıştır. İdari tahkikat sırasında adı geçen şirketçe birliğe birinci sınıf malzeme yerine evsafa uygun olmayan kereste verilmekle, gerçek kerestenin daha önce geri alındığı hususu açıkça ortaya konmuştur.
Bu itibarla yapılan temyizin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Askeri Mahkemece; delillerin isabetle değerlendirilmesi sonucu maddi olayın kabulünde, bu kabulün dayanağı olarak gösterilen delillerde ve sanıkların eylemlerinin vasıflandırılmasında bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak M.S.B. teftiş uzmanı ve teknik heyet marifetiyle yapılan inceleme sonucunda düzenlenen rapora itibarla 41,650229 m3 kereste açığı bulunduğu, bu nedenle gürgen kereste alımı nedeniyle doğan hazine zararının 6.514.414.335 TL olduğu sonucuna varılmış ise de;
Olayda 50 m3 birinci sınıf gürgen kerestenin 18.10.2000 tarihinde muayene sonucu teslim alındığı, bu kerestelerden 37 m3'nün daha sonra satıcı firmaya iade edildiği tespit edildiğinden, devlet zararının 37 m3 birinci sınıf gürgen kereste bedeli olduğu, bu bedelden yüklenici şirkete kereste karşılığı yaptırılan iş bedeli devlet yararına sebepsiz zenginleşme getirdiğinden; 2.600.000.000 TL tutarı olan hizmetler ile vasıfsız da olsa devletçe kullanılması ya da satılması mümkün olan 12.01.2001 tarihinde depoya teslim edilen 32,69 m3 vasıfsız gürgen kereste bede1i toplamının düşülmesi gerektiğinden, bu hususta ehil bir bilirkişi dinlenilerek kati hazine zararının belirlenmemesi noksan soruşturma olarak görülmüştür.
Diğer taraftan lehe kanun uygulaması yönünden; sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK'da tanımlanan hangi suç tipine uygun olduğunun ve eylemlerine uygunluğu tespit edilen yeni ceza hükmünün, mahkumiyete esas alınan ceza hükmüne göre, sanıkların lehine olup olmadığının, 5252 sayılı Kanunun 9/3'üncü maddesine göre önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümlerinin olaya ayrı ayrı uygulanarak ortaya çıkan sonuçlar karşılaştırıldıktan sonra hangisi lehe ise o kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, karma sistemin yerleşik uygulamalara aykırı olduğu cihetle, bu eylemin esas alındığı hükümlerin belirtilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
4) SATIN ALINAN BİLGİSAYAR MALZEMELERİNİN ŞİRKETE GERİ VERİLMESİ OLAYI:
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (1/219, 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350) ve (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın (1/174, 223, 4/112, 5/4-6, 7/310)'da bulunan aşamalardaki tevile kaçan beyanları;
TANIKLAR; Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274), Üçvş. Recai RECEP'in ( 1/135, 4/94-97, 413-414, 5/222-224), Üçvş. Erkan ARAS'ın (1/136, 4/92-93, 5/260-261), Yb. Zeki ÖZCAN'ın (4/86-87, 5/20-21), Svl.Me. Mızrap DOĞAN'ın (1/134, 5/261-262) ve Burak Ltd.Şti. sahibi Übeyde ÖZDEMİR'in (4/380-381, 5/343-344)'deki anlatımları; olaya ilişkin (1/67, 3/279-284, 6/250)'deki el senedi, dağıtım belgesi ve tutanaklar ile Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/188-191, 4/42-45, 129)'daki dilekçeleri, Üçvş. Recai RECEP'in (l/185-186)'daki yazılı beyanları, bilirkişilerin (6/21-24, 117-120)'deki raporları ve dosya kapsamına göre;
900 üncü Ana Depo Komutanlığı tarafından bilgisayar malzemelerine ihtiyaç duyulması üzerine 2000 yılı Kasım ayı içinde Zh.Brl.Ok. ve Eğt. Tüm. K.lığı Satınalma Komisyonu marifetiyle usulüne uygun şekilde gerçekleştirilen ihale sonucu, Übeyde ÖZDEMİR'in sahibi olduğu Burak Ltd.Şti'nin ihaleyi kazandığı, alımına karar verilen 18 kalem bilgisayar malzemesinin Depo Komutanlığına teslimi aşamasında İkmal Amiri olan sanık Yb. Nurettin KULA'nın HEK Mal saymanı Bnb. Mehmet PINAR'ın da hazır bulunduğu sırada, bilgi işlem merkezinde görevli Svl.Me. Mızrap DOĞAN'ı çağırıp, ona Lexmark kartuşa gerçekten ihtiyaç olup olmadığını sorduğu, ihtiyaç yoksa yerine başka malzemeler alacağını söylediği, Mızrap DOĞAN'ın söz konusu malzemeden ellerinde bir yıl yetecek miktarda stok bulunduğunu söylemesi üzerine, önce Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ ile görüştüğü, onun onayı ve bilgisi dahilinde şirket sahibi Übeyde ÖZDEMİR ile görüşerek ihalesi yapılan malzemeler arasında bulunan 11 adet Lexmark kartuş ve 1 adet starterin alımından vazgeçtiklerini, yerine ilerde ihtiyaç duyulacak başka malzemeler alacaklarını söylediği, Übeyde ÖZDEMİR'in Yb. Nurettin KULA'nın teklifini kabul ettiği, 2 kalem malzeme dışındaki diğer malzemelerin 13.11.2000 tarihinde Depo Komutanlığına teslim edildiği, tüm malzemeler teslim alınmış gibi 13.11.2000 tarihli G-6790/188 belge kayıt nolu kuruşlu belgenin düzenlendiği, bu şekilde 11 adet Lexmark kartuş ile 1 adet starterin 3.435.266.250 TL olan bedelinin haksız olarak kullanıma açık hale getirildiği,
Bir süre sonra Depo Komutanlığı Karargah binasının temizliği için anlaşma yapılan şirkete ödeme yapmak için sanık Ord.Yb. Nurettin KULA'nın şirket sahibi Übeyde ÖZDEMİR ile görüşerek alacaklarına mahsuben 750.000.000 TL istediği, parayı Ord.Bçvş. Serdar KENTER'i göndererek aldırttığı ve Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ'ye teslim ettiği, onun tarafından bu paranın Destek Kıt'a Komutanı Ord.Yb. Zeki ÖZCAN'ın hazır bulunduğu bir sırada temizlik şirketi yetkililerine teslim edildiği, yapılan uygulamanın hatalı olduğunu düşünen HEK Mal Saymanı Bnb. Mehmet PINAR'ın Ord.Alb. Mustafa DERELİ ve Ord.Yb. Nurettin KULA'ya alınmaması kararlaştırılan iki kalem malzemenin getirtilmesini, aksi takdirde Burak Ltd.Şti. adına düzenlenen kuruşlu belgenin tahakkukuna engel olacağını bildirmesi üzerine, sanık Ord.Yb. Nurettin KULA'nın şirket yetkilileri ile irtibata geçerek malzemelerin getirilmesini istediği, şirket tarafından 1 adet starterin 14.11.2000 tarihinde, 11 adet Lexmark kartuşun ise, 18.11.2000 tarihinde tutanakla Depo Komutanlığına teslim edildiği ve hazine zararı doğmadığı maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Sanıklar Depo Komutanı Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve İkmal Amiri Ord.Yb. Nurettin KULA'nın usulüne göre gerçekleşen ihale ile alımına karar verilen 18 kalem bilgisayar malzemeleri içinde yer alan iki kalem malzeme yerine, başka malzemeler ve hizmet alımına karar verdikleri, ihaleyi kazanan şirket yetkilileri ile anlaşarak malzemelerin Depo Komutanlığına getirilmesine engel oldukları, eksik malzeme getirildiği halde tam teslim alınmışçasına kuruşlu belge düzenlenmesini sağladıkları, açık hale gelen ve getirilmeyen malzeme bedeli parasından şirketten 750.000.000 TL.yi aldırıp temizlik şirketine verdikleri, her iki sanığın eylemlerini irade birliği içinde gerçekleştirdikleri, bu suretle 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 22'nci, L-101 Mal Yönetmeliğinin 52, 58 ve 61'inci maddeleri ile L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareketle yasal yetkilerinin dışına çıkarak, yasal yol ve yöntemlerden ayrılarak teslim alınmayan malzemelerin kullanıma açık hale gelen bedelinin bir bölümünü usulsüz ve keyfi olarak kullanmak suretiyle memuriyet görevini kötüle kullanmak suçunu işledikleri anlaşılmıştır.
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve müdafiince; bilgisayar malzemelerinin yüklenici firmaya geri verilmesi olayında iki bilirkişi raporu ve hüküm arasında çelişki olduğu gibi eylemin sübuta ermediğinin bilirkişi raporuyla sabit olduğu ileri sürülmüş ise de; her iki bilirkişi raporunda eylemin mevzuatlara aykırı olduğu, Depo Komutanlığının gözetim ve denetim sorumluluğunu yerine getirmediği ve İkmal Amirinin görevini suiistimal ettiğinin belirtildiği cihetle raporlar arasında ve raporlarla hüküm arasında çelişki bulunmadığı, her iki sanığın L-101 Ordu Mal Yönetmeliği ve L-102 İkmal Talimatı hükümlerine aykırı hareket ettikleri belge ve beyanlardan anlaşılmış olmakla bu yöndeki temyizin yerinde olmadığı görülmüştür.
Sanık (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve müdafiince; sanığın kimseyi kandırmadığı, yapılan işlerde mal saymanı ve sorumlusunun bilgisi olduğu, alımlar nedeniyle hazine zararı bulunmadığı ileri sürülmüş ise de; sanıkların sorumluluklarının Muhasebei Umumiye Kanununu, L-101 Ordu Mal Yönetmeliği ve L-102 İkmal Talimatı ile belirlendiğinden başkalarının bilgisinin bulunmasının sanığı sorumluluktan kurtarmadığı, bilgisi olan kişileri olaya müdahale edip gelmeyen malzemelerin gelmesini sağladıkları, sanıkların keyfi olarak görev ve yetkilerinin dışına çıkarak hareket ettikleri, hazine zararının müdahale sonucu doğmadığı, zarar olmamasının müsnet suçun oluşumunu engellemeyeceği cihetle bu yöndeki temyizinde yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Askeri Mahkemece; delillerin değerlendirilmesi sonucu maddi olayın kabulünde, gösterilen delillerde ve sanıkların eylemlerinin vasıflandırılmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Ancak, lehe kanun uygulaması yönünden, sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK'da tanımlanan hangi suç tipine uygun olduğunun ve eylemlerine uygunluğu saptanan yeni ceza hükmünün, mahkumiyete esas alınan ceza hükmüne göre sanıkların lehine olup olmadığının, 5252 sayılı Kanunun 9/3'üncü maddesine göre, önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümlerinin olaya ayrı ayrı uygulanarak ortaya çıkan sonuçlar karşılaştırıldıktan sonra hangisi lehe ise o kanun hükümlerinin uygulanması gerektiği, karma sistemin yerleşik uygulamalara aykırı olduğu cihetle, bu eylemin esas alındığı hükümlerin belirtilen nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
5) 2000 YILI İÇERİSİNDE ÇEKİLEN AVANSLAR OLAYI:
Sanık Asb.Kd.Bçvş. Serdar KENTER'in müteselsilen ihtilasen zimmet ve sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanıklar Asb.Kd.Bçvş. Serdar KENTER'in (1/140, 208), 4/110, 391, 5/16, 23, 37, 7/247, 321) ve (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (1/219, 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350)'de bulunan aşamalardaki tevile kaçan beyanları;
TANIKLAR; Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274), Bnb. Mustafa DÖNMEZ'in (1/187, 4/20-23, 32-34, 5/224-225), Üçvş. Recai RECEP'in (1/135, 4/94-97, 413-414, 5/222-224), Uçvş. Metin KISA'nın (1/205, 4/91, 5/273-274), Uçvş. Erkan ARAS'ın (4/92-93, 5/260-261), Üçvş. İbrahim TİN'in (1/133, 4/36, 5/262), Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/222-223, 5/259), Svl. İşçi Abdullah BUĞDAYCI'nın (5/250), Svl. İşçi İbrahim AĞRIMAN'ın (4/224-225, 5/274-275), Svl. İşçi Tayfur ÇALIŞKAN'ın (4/210-211, 5/274), Svl.Me. Namık Kemal ACAR'ın (4/209, 5/274), Bçvş. Kemal ORDUKURAN'ın (4/226, 5/262-263), Bçvş. Mehmet KARATAŞın (4/359, 5/262) ve Bçvş. Mehmet KEMER'in (4/228, 5/258)'deki anlatımları;
Olaya ilişkin (2/1-2, 113-138, 139-166, 196-212, 213-249, 263-287, 326-357, 358-379, 401-412)'deki 3-5-6-9-11-12-14-15 ve 20 nolu avanslara ilişkin ihtiyaç duyulan malzeme listeleri, onay belgeleri, faturalar, tahakkuk müzekkere ve verilen emirleri, kuruşlu belgeler, dağıtım ve sarf imal istihsal belgeleri, Ord.Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/188-191, 4/42-45, 129)'daki dilekçeleri, Üçvş. Recai RECEP'in (l/185-186)'daki yazılı beyanları, bilirkişilerin (6/21-24, 117-120)'deki raporları ve dosya kapsamına göre;
900 üncü Ord. Ana Depo Komutanlığınca 2000 yılı içerisinde acilen ihtiyaç olduğu gerekçesiyle bir kısım malzemelerin avans usulü ile tedarik yoluna gidildiği, bu amaçla Zh.Brl.Ok. ve Eğt.Tüm.K.lığı Maliye ve Bütçe Şubesinden her biri avans kullanım sınırı olan 450.000.000 TL (7 Nolu avans hariç, bu avans 385.515.000 TL) tutarında 20 avans kullanıldığı, avansların kullanımının Depo Komutanı sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin emriyle avans mutemedi olarak görevli sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER tarafından yapıldığı, hazırlık soruşturmasında, 1-2, 8, 16-17-18 ve 19 nolu avansların kullanımında bir usulsüzlük tespit edilemediği, geri kalan 13 avansın kullanımındaki usulsüzlükler nedeniyle kamu davası açıldığı, yargılama sonunda Askeri Mahkemece 4, 7 ve 13 numaralı avansların kullanımının usulüne uygun gerçekleştirildiği, avanslar kullanılarak alınan malzemelerin Depo Komutanlığına getirildikleri ve kullanıldıkları beyan ve belgelerden anlaşılarak sübuta eren suçla ilgili bu eylemlerin değerlendirilmeye alınmadığı, aleyhe temyiz bulunmadığından 4, 7 ve 13 numaralı avanslarla ilgili eylemler inceleme dışında bırakılmıştır.
Sabit görülen avans olayları incelemesinde;
3 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde, 5 kalem muhtelif çivinin alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı, ihtiyaç duyulan malzeme listesinin mal saymanı Ord.Bnb. Şafak ŞEN tarafından imzalandığı, onay belgesinde tedarik kısım amiri olarak sanık Bçvş. Serdar KENTER'in, İkmal Amiri olarak Ord.Yb. Nurettin KULA'nın, depo komutanı olarak sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ ve İTA Amirinin imzalarının bulunduğu, onay çerçevesinde alınan çivilerin dağıtım ve sarfının yapıldığı ve avansın kapatıldığı, ancak tanıkların beyanlarına göre malzemeler getirilmediği halde mal sorumlusunun kuruşlu belgeye imza attığı, bu durumun tanık Svl. İşçi Tayfur ÇALIŞKAN tarafından doğrulandığı, tanık Uçvş. Recai RECEP ise ifadelerinde; 20 Avans çekilmesi karşılığında alındığı söylenen malzemelerin hiçbirisinin deposuna gelmediği, malzemelerin acil ihtiyaç malzemeleri olmadığı, malzemeler gelmediği için sanık Bçvş. Serdar KENTER'e durumu sorduğunda onun bu paraları Depo Komutanına veriyorum, git bu paraların hesabını Depo Komutanından sor, hesabını o versin dediğini belirttiği, ayrıca malzeme gelmeden Astsb. Serdar KENTER'in kuruşlu belge getirdiğini, ardından dağıtım belgesinin geldiğini, malın depoya girip çıkmış şeklinde gözüktüğünü, imza atmasının nedeninin ise öncelikle Depo Komutanına güvenmesi ve onun imajına bağlı olarak hesap sorma cesaretinin bulunmaması, Üçvş. Erkan ARAS'ın bir belgeye imza atmaması nedeniyle Bçvş. Serdar KENTER'den dayak yemesi olduğunu, bu yüzden belgelere imza atmak zorunda kaldığını, usulsüz işlemlere ilişkin belgeyi 05.01.2001 tarihinde mal saymanına verdiğini belirttiği, tanık Svl. İşçi İbrahim AĞRIMAN'ın ise 5 kalem muhtelif çivilerin marangozhaneye hiç gelmediğini belirtmesi karşısında, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nı Depo Komutanlığında her aşamada ve kargaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip olağan iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından da doğrulandığı maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
5 Nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 5 kalem muhtelif fotokopi malzemelisinin alınması için usulüne uygun avans kullanıldığı, bu yoldan alınan fotokopi malzemelerinin sarfının yapıldığı ve avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin dinlenilen idari işler astsubayı Bçvş. Mehmet ŞİMŞEK'in ifadesinde, mevcut iki adet fotokopi makinasının iki günde bir sık sık arızalandığı ancak sarf belgesindeki (2/369) imzanın kendisine ait olmadığını belirttiği, ancak fotokopi makinaları faal edildiği cihetle alınan malzemelerin birliğe gelip gelmediği hususunda şüphe bulunduğu, sarf belgesi birliğin suç tarihindeki yönetim anlayışı karşısında işin süratle yürümesi için başka bir personel tarafından imzalanmış olabilmesi ihtimalinin bulunduğu, belgedeki imza ile tanığın imzalarında belirgin farklılıklar görüldüğü, mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP tarafından malzemenin hiç gelmediği belirtiliyor ise de bu olayda malzemelerin birliğe hiç teslim edilmediğinin her türlü şüpheden uzak bir şekilde ortaya konamadığından hükme esas alınan bu olayın sübut bulmadığı anlaşılmıştır.
6 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 15 kalem malzemenin (araç yedek parçaları ve tamir malzemeleri) alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapılarak avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin olarak dinlenilen ve sarf belgesini imzalamış olan tanık Astsb. Mehmet KARAKAŞ ifadesinde, malzemelerin sarf malzemesi olduğunu, doğrudan bakım takım komutanlığına teslim edilip orada kullanıldıktan sonra sarf belgesinin düzenleneceğini, bu malzemeleri Bçvş. Mehmet KEMER'in kullandığını düşünerek sarf belgesine imza attığını belirtmiştir. Bu kapsamda tanık Mehmet KEMER'in ifadeleri incelenmiş beyanlarının kesin nitelik taşımaması, esas itibariyle başka bir avansa yönelik bulunması, bu tanığın beyanında atıfta bulunduğu Tanık Erkan ARAS'ın anlatımlarının da kesinlik içermemesi nedeniyle; bu olayda malzemelerin birliğe hiç teslim edilmediğinin her türlü şüpheden uzak bir şekilde ortaya konamadığından, hükme esas alman bu olayın sübut bulmadığı anlaşılmaktadır.
9 ve 10 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 9 nolu avansla, 7 kalem muhtelif malzemenin (Çukurova araç yedek parçaları) alınması için usulüne uygun avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfı yapılıp avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
10 nolu avansta ise 9 nolu avansta sayılan aynı malzemelerin alınması için usulüne uygun avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapıldığı ve avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin düzenlenen dağıtım belgesi incelendiğinde yukarıda belirtilen iki avansla alınan malzemelerin tamamını kapsadığı görülmektedir (2/275).
Olaya ilişkin olarak dinlenen ve malzemelerin kullanıcısı durumundaki bakım takım komutanı Bçvş. Mehmet KEMER'in ifadelerinde, Altışar adet; İstif Tekerlekli Fren Silindir Tamir Takımının, İstif yağ filtresinin ve İstif mazot filtresinin geldiği ve kullanıldığı, diğer malzemelerin ise gelmediği belirtilmiştir. Bu iki avansla alınan ancak gelmediği anlaşılan 4 kalem malzeme tutarının 388.440.000 TL olduğu belirlenmiştir. Bu itibarla sanık Astsb.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nı Depo Komutanlığında her aşamada ve karmaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip, olağan bir iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından doğrulandığı maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
11 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 4 kalem muhtelif çivinin alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapılıp avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin olarak dinlenilen tanık Bnb. Mehmet PINAR'ın yeminli anlatımları ve bu tanık tarafından mahkemeye duruşma sırasında ibraz edilen belgede, Güntaş Ltd.Şti. yetkilisi Mehmet TAŞKINSOY tarafından imzalanan 04.04.2001 tarihli tutanakta (5/106), firması tarafından 900 üncü Ana Depo Komutanlığına çivi satılmadığının ve Özkur firmasının talebi üzerine fatura düzenlendiğinin belirtildiğinin görüldüğü, bu avansa ilişkin belgeler arasında Güntaş Ltd.Şti.'ne ait fatura bulunduğu (2/247), kullanıcı tanık Svl. İşçi İbrahim AĞRIMAN'ın bu avansla alman çivilerin marangozhanede kullanılmadığı gibi miktarının yüksekliği nedeniyle kullanılmasının da mümkün olmadığını, mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'in de bu malzemelerin deposuna hiç gelmediğini belirtmesi karşısında, bu avans karşılığı alınması gereken çivilerin Depo Komutanlığına getirilmediği, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nı Depo Komutanlığında her aşamada ve kargaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip olağan bir iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından da doğrulandığı, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
12 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 4 kalem muhtelif çivinin alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapıldığı ve avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin olarak düzenlenen dağıtım belgesinde (2/209), Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL yerine imzası bulunan tanık Bçvş. Davut YILDIZ'ın kullanıcı olarak bu avansla alınan malzemeyi hiç görmediğini belirtmesi, yine kullanıcılardan Svl. İşçi İbrahim AĞRIMAN'ın bu malzemelerin marangozhanede kullanılmadığını, miktarının yüksek olması nedeniyle de kullanılmasının mümkün olmadığını belirtmesi, Üçvş. Recai RECEP'in bu malzemelerin hiç deposuna girmediğine ilişkin beyanları, tanık Tayfur ÇALIŞKAN'ın; depoya malzeme gelmemesine rağmen Üçvş. Recai RECEP'in kuruşlu belgeye imza attığını, bunu İkmal Amirinin ve 5/1 mal saymanının emri gereği yaptığını ve bu durumu kendisine şikayet olarak söylediğine ilişkin beyanları çerçevesinde bu avans karşılığı alınması gereken çivilerin Depo Komutanlığına hiç getirilmediği, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nın Depo Komutanlığında her aşamada ve kargaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip olağan bir iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından da doğrulandığı, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
14 nolu avansa ilişkin belgeler incelendiğinde; 6 kalem muhtelif yapı malzemesinin alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı ve bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapılıp avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin belgeler ve tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde, sübut delili olarak kabul edilen tanık Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/222, 5/259) M-6544 nolu dağıtım belgesinde belirtilen malzemelerin kendi biriminde kullanılmadığını söylemesi, hazırlık aşamasında bir gün önce tespit edilen beyanında 5 ve 6 nolu malzemelerin geldiğini hatırladığını öne sürmesi, bu malzemelerin biriminde kullanılmakla beraber malzemelerin başka ödeneklerle alındığını belirtmesi, araştırmayı sorarak yaptığını söylediği, tanık Svl. İşçi Abdil BUĞDAYCI'nın bazı malzemeleri biriminde olmaması nedeniyle tanımadığını söylemesi ve Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün beyanlarını doğrulamaması, dizi 4/51'de yer alan ve Askeri Savcılıkça düzenlenip onaylanan tutanaktaki 6 kalem malzemenin 20 nolu avansa ait olması, her iki tanık anlatımının, malzemelerin bu birimde kullanılıp kullanılmadığı hususunda çelişkili olması, tanık Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün anlatımlarının, tanık Üçvş. Recai RECEP'in anlatımlarına dayanması ve tanık Recai RECEP'in anlatımının tek başına eylemin sübutu için yeterli olmaması karşısında itibar edilen tanık anlatımlarının çelişkili olup kesinlik içermemesi nedeniyle, sanığın bu eyleminin sübutunun her türlü şüpheden uzak bir şekilde ortaya konulamadığından, hükme esas alınan bu olayın sübut bulmadığı anlaşılmaktadır.
15 Nolu Avansa İlişkin Belgeler İncelendiğinde; 6 kalem muhtelif araç ve inşaat malzemelerinin alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı ve bu yolla alınan avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin olarak düzenlenen dağıtım belgesinde imzası bulunan Bakım Takım Komutanı ve kullanıcı olan Üçvş. Mehmet KEMER'in (4/228, 5/258) deki, dağıtım ve sarf belgelerinde bölüm amiri olarak imzası bulunan Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün (4/222, 5/259)'daki beyanları değerlendirildiğinde; Rüstem Yiğit ŞENGÜL tarafından imzalanan M-6775 nolu dağıtım belgesinde gösterilen araç yedek parçalarının onun biriminde kullanılan malzemeler olmadığının tanık Üçvş. Mehmet KEMER tarafından belirtilmesi, ayrıca bu malzemelerin kendi biriminde de kullanılmadığının belirtilmesi, dağıtım belgesinin Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün beyanına göre normal yollarla gelen depoda mevcut malzemenin alındığını zannederek imzalanması, Ord.Üçvş. Recai RECEP'in bu malzemelerin hiç deposuna girmediğine ilişkin (1/185-186)'daki yazılı beyanı, Askeri Savcılıkça olay mahallinde tutulan tutanak (4/53) birlikte değerlendirildiğinde, bu avans karşılığında alınması gereken malzemelerin Depo Komutanlığına hiç getirilmediği, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nı Depo Komutanlığında her aşamada ve kargaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip olağan bir iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından da doğrulandığı maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
20 Nolu Avansa İlişkin Belgeler İncelendiğinde; 6 kalem muhtelif araç yedek parçalarının alınması için usulüne uygun olarak avans kullanıldığı, bu yolla alınan malzemelerin sarfının yapıldığı ve avansın kapatıldığı anlaşılmaktadır.
Olaya ilişkin olarak dağıtım ve sarf belgeleri incelendiğinde, belgelerde bölüm amiri olarak imzası bulunan tanık Ord.Tğm. Rüstem Yiğit ŞENGÜL'ün bu avansla alındığı belirtilen malzemelerin amiri bulunduğu birime hiç gelmediğini belirtmesi, ancak belgelerdeki imzanın kendisine ait olduğunu ve bu imzaları Üçvş. Erkan ARAS'a güvenerek attığını beyan etmesi, Üçvş. Erkan ARAS'ın da bu beyanı doğrulaması, onunda sanık Bçvş. Serdar KENTER'e güvenerek belgeyi imzaladığını ifade etmesi, mal sorumlusu Üçvş. Recai RECEP'in belirtilen malzemelerin depoya hiç gelmediğini açıkça belirtmesi, Askeri Savcılıkça olay mahallinde düzenlenen tutanak (4/51) ve bu tutanakta imzası bulunan sivil işçi Abdil BUĞDAYCI'nın malzemelerin bölüme gelmediği ve kullanılmadığına ilişkin beyanı birlikte değerlendirildiğinde, bu avans karşılığında alınması gereken malzemelerin Depo Komutanlığına hiç getirilmediği, sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in avans miktarı olan 450.000.000 TL'nı Depo Komutanlığında her aşamada ve kargaşa ortamında sürdürülen usulsüz ve denetimsiz faaliyetler esnasında Depo Komutanının adını kullanarak mal edindiği, bunu gizlemek için sahte faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasında imzasının bulunduğu, avansın kapatılması için gereken tüm belgeleri düzenleyip olağan bir iş şeklinde görünüm verdirerek ve Depo Komutanı ile olan yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı ve bu konuda baskı da uyguladığı, bu durumun tanık Üçvş. Erkan ARAS tarafından da doğrulandığı, idari tahkikat sırasında sanığın bu avanstan 95.000.000 TL arttığını beyan etmesi üzerine bu paranın bir tutanakla teslim alındığı (4/13), maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Avans kullanılması olayları ile ilgili olarak belirtilen hususlarda sanık Ord.Bçvş. Serdar KENTERin diğer sanık Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin emirleri doğrultusunda Depo Komutanlığının acil ihtiyacı olduğu belirlenen bir kısım malzemelerin tedariki amacıyla İTA Amirliği olan Zh.Brl. Ok. ve Eğt.Tüm.K.lığı Maliye Bütçe Şube Kısmından değişik tarihlerde avans mutemedi olarak avanslar kullandığı, bu avanslardan 3, 11, 12, 15 ve 20 nolu avanslarda alınmış gibi görülen malzemelerin alınmadığı ve Depo Komutanlığına getirilmediği, 9 ve 10 Nolu avanslarda alınmış gibi gösterilen malzemelerin bir kısmının alındığı, buna rağmen sanığın muhtelif şirketlerden malzeme alınmış gibi gerçek olmayan faturalar temin ettiği, bu faturaların arkasını imzaladığı, bu malzemeler kullanılmış gibi dağıtım ve sarf belgeleri düzenleyerek, depo Komutanının adını ve onunla yakın ilişkisini kullanarak ilgililere imzalattığı, bu konuda baskı da uyguladığı hususlarının belgeler ve tanık beyanlarından anlaşıldığı, ancak birden çok avansta kendisine teslim edilen paraları mal edindiği, avanslarda yazılı malzemelerin Depo Komutanlığına teslim edildiğine ilişkin kendisinin soyut beyanları dışında inandırıcı bir delil ortaya koyamadığı bu suretle müteselsilen ihtilasen zimmet suçunu işlediği anlaşılmıştır. Sanık ve müdafiinin yazılı belgelere itibar edilmesi gerektiği ve tanık anlatımlarının gerçeği ifade etmediğine yönelen temyiz sebepleri, eylemlerin sürekliliği ve tanıkların anlatımlarındaki uyum ve belgelerin düzenleniş şekli ve nedenleri birlikte değerlendirildiğinde yerinde görülmemiştir.
Yapılan incelemede 5, 6 ve 14 nolu avansların zimmete geçirilmesi olaylarının sübut bulmadığı anlaşıldığından, teselsül nedeniyle sanık Bçvş. Serdar KENTER hakkında yapılan uygulamanın yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden, ayrıca suç ve hüküm tarihlerinde yürürlükte olan 765 sayılı TCK 01.06.2005 tarihinde yürürlükten kalkıp, bu tarihten itibaren 5237 sayılı TCK yürürlüğe girdiğinden ve yeni Kanunun suçta teselsülü (zincirleme suçu) düzenleyen 43 üncü maddesi ile yeniden düzenleme getirildiğinden, Askeri Mahkemece bu konularda keza aynı tarihte yürürlüğe giren, 5349 sayılı Kanunla değişik 5252 sayılı Kanunun 6/1'inci maddesinde Kanunlarda öngörülen ağır hapis cezaları, hapis cezasına dönüştürülmüştür hükmüne yer verildiğinden, 5237 sayılı TCK'nın suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur hükmünü içeren 7/2 nci maddesi ile 5252 sayılı Kanunun 9/2,3'üncü madde ve fıkraları uyarınca lehe olan hükümlerin uygulanması hususunda ilk derece mahkemesince değerlendirme yapılarak sanık Bçvş. Serdar KENTER'in durumunun yeniden belirlenmesi, kabul edilmeyen eylemleri dikkate alınarak teselsül uygulamasının ve hazine zararının yeniden belirlenmesinin temini bakımından hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Avans olayları ile ilgili olarak diğer sanık Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin doğrudan kendi emrinde avans mutemedi olarak görev yapan sanık Bçvş. Serdar KENTER'e, avansa gerçekten ihtiyacı olup olmadığını incelemeden ve incelettirmeden, 2000 yılı içerisinde kontrolsüzce avans kullanması için emir verdiği, avansların kapatılması için düzenlenen gerçeğe aykırı dağıtım ve sarf belgelerini hiçbir kontrole tabi tutmadan imzaladığı, böylece sanık astsubayın menfaat sağlamasına dolaylı da olsa zemin hazırladığı sabit görülüp, sanığın bu eylemleri diğer eylemleriyle bütünlük içerisinde kabul edilerek, müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturduğu kanaati ile hakkında bu suçtan mahkumiyet kararı verilmiş ise de;
Sanık Bçvş. Serdar KENTER'in eylemini gerçekleştirirken Alb. Mustafa DERELİnin ismini ve otoritesini bazen doğrudan bazen dolaylı olarak kullandığı, bu suretle eylemlerini gizlediği, bu sanığın, Depo komutanına verilmek üzere Astsb. İbrahim TİN'e para verdiğine ilişkin beyanlarda bulunduğu iddia edilmiş ise de; bu iddialarla ilgili somut bir delil elde edilemediği, bizzat sanık Bçvş. Serdar KENTER'in bu iddiaları reddettiği gibi, tanık Astsb.Çvş. İbrahim TİN'in de bu ifadeleri doğrulamadığı, bu yüzden Alb. Mustafa DERELİ'nin sanık Bçvş. Serdar KENTER'in ihtilasen zimmet suçuna iştirak ettiğine ilişkin yeterli delil bulunmadığı, avans olayı ile ilgili olarak birlik komutanı olan sanık Alb. Mustafa DERELİ'nin L-102 Ordu Mal Yönetmeliği ve L-102 İkmal Talimatı hükümleri çerçevesinde ikmal işlemlerinin mevzuata göre yürütülmemesinden doğrudan doğruya sorumlu olduğundan, avansların kapatılması için düzenlenen gerçeğe aykırı dağıtım ve sarf belgelerini hiçbir kontrole tabi tutmadan imzalaması, kontrol ve denetim görevini yerine getirmediği, bu yolda kendisinden beklenilen dikkat ve özeni göstermeyerek memuriyet görevini ihmal suçunu işlediği anlaşılmakla, bu sanık yönünden tesis edilen mahkumiyet hükmünün suç vasfında yanılgı nedeniyle yasaya aykırı olduğu, ayrıca görevi ihmal suçuyla ilgili olarak 5237 sayılı TCK'nın 7/2 ve 5252 sayılı Kanunun 9/2,3 üncü madde ve fıkraları uyarınca lehe olan kanun hükümlerinin uygulanması hususunda mahkemesince değerlendirilme yapılarak sanığın hukuki durumunun yeniden belirlenmesi bakımından bu sanık yönünden de hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
6) 2000 YILI İÇERİSİNDE İNŞAAT EMAMNET KOMİSYONU MARİFETİYLE YAPTIRILAN İNŞAAT VE ONARIMLARA İLİŞKİN OLAYLAR;
Sanıklar (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ, (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin müteselsilen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçları ile ilgili olarak yapılan incelemede;
Sanık (Em.) Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin (1/219, 4/112, 389, 5/1-7, 7/242, 350), (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın (1/174, 223, 4/112, 5/4-6, 7/310) ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin (1/167-170, 213, 4/111, 5/5-7, 7/266, 323)'de aşamalardaki tevile kaçan beyanları;
Beraet eden sanıklar, (Ter.) İs.Atğm. Kürşat KARABACAK'ın (4/352-353, 5/235-256, 7/205-206, 251-252), (Ter.) Tnk.Atğm. Mehmet Halis KORKMAZ'ın (4/484, 5/232-283), (Em.) Ord.Bçvş. Sadullah BATUR'un (4/411-412, 5/37-38) ve Svl.Me. Taner Tansel ÇİÇEK'in (4/354-355, 5/38-39 ve 7/243)'deki olayların meydana geliş sebep ve şekillerini anlatan samimi beyanları;
Tanık müteahhitler; Ayşe Manolya TOKALInın (4/66-67, 5/276-277), Ömer DULKAR'ın (4/71-72, 5/341), Nazmi ÖZARMUT'un (4/69-70, 5/340-341), Nural VAROĞLUnun (4/230, 5/342), Haluk Kemal DURAKSOY'un (4/352, 5/342-343), Zafer GÜR'ün (4/432, 5/345) ve Özgür GÖKÇE'nin (4/418, 5/388)'deki olayların seyrine ve uygulamalara ilişkin beyanları;
Tanıklar; Bnb. Mehmet PINAR'ın (1/138, 199-204, 5/152-159, 216-225, 273-274), Tümgeneral Yavuz ERTURK'ün (5/381-385) ve Meltem CANLI'nın (5/362-366)'daki olaya ilişkin beyanları, Mahkemece 17.01.2000 tarihli olay yerindeki keşifle ilgili tutanak (5/362-366), bilirkişi raporları (4/286-329, 6/121-153), inşaatlarla ilgili yazışmalar (5/182-200), inşaat onarımlara ilişkin dosyalar ve mevcut dosya kapsamına göre;
900 üncü Ana Depo Komutanlığında 2000 yılı içinde 42 inşaat ve onarım faaliyetinin yapıldığı, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 81'inci maddesi ve Emanet İşlere Dair Yönetmelik kapsamında, İnşaat Emanet Komisyonları marifetiyle gerçekleştirilen inşaat ve onarımlar için Depo Komutanı sanık OrdAlb. Mustafa DERELİ tarafından üç ayrı inşaat Emanet Komisyonu teşkil ettirildiği, soruşturma konusu 30 onarım faaliyetini gerçekleştiren İnşaat Emanet Komisyonlarının tamamında, Başkan olarak sanık Ord.Yb. Nurettin KULA'nın, Teknik Üye olarak sanık Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin, Muhasip Üye olarak Ord.Astsb. Serdar KENTER'in görevli oldukları, 13 dosyada (1, 3-11, 20-22 Nolu dosyalarda) M.S.B. Ankara İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığında kontrol mühendisi olarak görevli olan Svl.Me. Taner Tansel ÇİÇEK'in, 14 dosyada (14-19, 23-30 Nolu dosyalarda) 4 üncü Kolordu 551 inci İstihkam İnşaat Tabur Komutanlığında görevli olan sanık (Ter.) İs.Atğm. Kürşat KARABACAK'ın, 2 dosyada (12 ve 13 nolu dosyalarda) 900 üncü Ana Depo Komutanlığından terhisli Tnk.Atğm. Mehmet Halis KORKMAZ'ın ve 1 dosyada (2 nolu dosyada) K.K.Destek Grup Komutanlığında görevli sanık (Em.) Ord.Bçvş. Sadullah BATUR'un ikinci teknik üye olarak görev yaptıkları,
30 inşaat ve onarım dosyasından 19'unda (1-19 nolu dosyalarda) K.K.Loj. Komutanlığı Kurmay Başkanının; 11'inde (20-30 nolu dosyalarda) Zh.Brl.Ok. ve Eğt. Tümen Komutanının İTA Amiri oldukları;
Askeri Savcılıkça oluşturulan bilirkişi heyetinin Depo Komutanlığında 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemeleri sonucunda düzenlenen 26.02.2001 tarihli rapor ve eklerinde (4/286-329); inşaat ve onarımların hazır durumlarının tespitlerinin yapıldığı, tespit tarihi itibariyle hakediş tutarı ile toplam imalat tutarı arasında 234.212.259.401 TL fark olduğunun anlaşıldığı, ayrıntılı gerekçeleri açıklandıktan sonra sonuç bölümünde ... inşaat, yapım ve onarım işlerinde, kanun, yönetmelik, şartnameler, emirler, tebliğ ve genelgelere aykırı hareket edilerek hazine zararına yol açıldığının ... belirtildiği, yargılama aşamasında aynı bilirkişi heyetince 17-26 Ekim 2001 tarihleri arasında Depo Komutanlığında yeniden yapılan inceleme ve tespitler sonucunda düzenlenen ikinci bilirkişi raporunda ve eklerinde (6/25-46); gerekli açıklamalar yapıldıktan sonra sonuç bölümünde ... 26.02.2001 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen değerlendirmelerin geçerliliğini koruduğunu, ancak hazine zararının miktarı konusunda yapılan yeni tespit ve hesaplamaların esas alınması gerektiğinin ... belirtildiği;
Son olarak aynı bilirkişi heyetince 900 üncü Ana Depo Komutanlığında yapılan inceleme ve tespitler sonucu düzenlenen 04.04.2002 tarihli ve 3'üncü bilirkişi raporu (Ek raporu) ve eklerinde (6/121-153); hesaplama ve değerlendirme farklılıkları olduğuna işaret edilmekle birlikte 7 ve 8 nolu inşaat dosyaları haricindeki 22 dosya ile ilgili inşaatların tamamlandığı, sonuç olarak ... hazine zararı kalmadığının, işlerin hakediş tarihlerinde tamamlanmamış olmasının yasal mevzuata aykırılık oluşturduğunun, ihalelerde açıklık ve azami rekabet ilkelerine uyulmamasının, önceki raporlardaki tespitlerin ve değerlendirmelerin geçerliliğini koruduğunun ... belirtildiği,
İnşaat onarım dosyalarının incelenmesinde; öncelikle inşaat mahallinde keşif özeti ve keşif icmalinin düzenlendiği, bu belgelerin inşaat şube müdürünce onaylandığı, işin yapılması için emanet inşaat onayının Depo Komutanı (Alb. Mustafa DERELİ) tarafından düzenlenip imzalandığı ve İTA Amirinin onayına sunulduğu, daha sonra onay belgesi düzenlendiği, bu belgenin Tedarik Kısım Amiri (Bçvş. Serdar KENTER), İkmal Amiri (Yb. Nurettin KULA), Depo Komutanı (Alb. Mustafa DERELİ) tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, daha sonra emanet işlere ait eksiltme ve idari özel teknik şartname düzenlendiği, bu belgenin Emanet İnşaat Heyet Başkanı (Yb. Nurettin KULA), Teknik Üye (Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE), Teknik Üye (Svl.Me. Taner ÇİÇEK, İs. Atğm. Kürşat KARABACAK, Atğm. Mehmet Halis KORKMAZ ve Ord.Astsb. Sadullah BATUR), Muhasip Üye (Bçvş. Serdar KENTER) tarafından imzalanıp, Depo Komutanınca (Em.Ord.Alb. Mustafa DERELİ.) onaylandığı, daha sonra Emanet İnşaat Komisyonu kararı ile üç firmadan teklif alındığı, aynı heyetçe imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, sırasıyla üç firmanın elden teklif alma tutanağı ile belirlendiği, uygun olan firma ile emanet inşaata ait sözleşme yapıldığı, inşaatın başlaması için yer teslim tutanağının düzenlendiği, sonrasında mukayeseli keşif ve icmalinin yapıldığı, ayrıca yapılan iş ile ilgili olarak tutanak düzenlendiği (Heyet başkanı, üyeler, depo komutanı, taşeron ve İTA Amirinin onayı var), inşaat kontrol mühendisi ve taşeron tarafından metraj cetveli düzenlenip teknik üye (Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE) tarafından onaylandığı, yine aynı ekip tarafından hakediş raporu düzenlendiği, sonra hakedişin heyetçe imzalandığı, daha sonra geçici ve kesin kabul tutanağı düzenlendiği; bunun Depo Komutanı, İnşaat Heyet Başkanı, Teknik Üye, Muhasip Üye ve Taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi heyetince düzenlenen raporlar ve dava dosyasına ekli olarak gönderilen soruşturma konusu 30 inşaat ve onarım dosyası birlikte değerlendirildiğinde; 1, 2, 12, 13, 15, 23, 24, 25, 26, 27 ve 30 nolu dosyalar kapsamında yapılan inşaat ve onarım faaliyetlerinde herhangi bir usulsüzlük bulunmadığı, imalatların sözleşmeler uyarınca tamamlanarak teslim edildiği belirlenerek sanıklar hakkında bunlara ilişkin eylemlerden dolayı beraet kararlan verildiği, diğer dosyalarda sorumlu bulunan Svl.Me. Taner Tansel ÇİÇEK, İs.Atğm. Kürşat KARABACAK, Tnk.Atğm. Mehmet Halis KORKMAZ, Ord.Bçvş. Sadullah BATUR ve Bçvş. Serdar KENTER haklarında beraet kararları verildiği, ancak bu kararlara karşı aleyhe temyize gelinmediğinden sabit görülmeyen inşaat dosyaları ve sanıkların eylemleri inceleme dışında bırakılmıştır.
Sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve Svl.Me. Taner Tansel ÇİÇEK'in Teknik Üye, Ord.Bçvş. Serdar KENTER'in Muhasip Üye olarak görev aldıkları İnşaat Emanet Komisyonu marifetiyle yapılan inşaat ve onarımlarından;
3 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 1 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 15.06.2000-26.06.2000 tarihleri arasında İkmal Amirliği ve teftiş odaları bürolarının onarımı işinin yapıldığı, sözleşmenin 14.06.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirliğince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, işin 26.06.2000 tarihinde bitirildiğinin belirlendiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlanmış ve uygun olduğu anlaşılmakla birlikte 1'inci keşifte 2.450.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplamalar yapılmadan aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irad kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153), aynı raporda inşaatla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem, müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de; sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle, sadece tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplama yapılmadan aynen ödenmesinin sehven gerçekleşmesi ihtimalinin bulunduğu, daha sonra nakliye bedelinin geri ödenmesi nedeniyle sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastı ile gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi nedeniyle bu konuda doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
4 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 2 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 23.06.2000-03.07.2000 tarihleri arasında 5-1 ve 5-2 Mal Saymanlığı bürolarının onarım işinin yapıldığı, sözleşmenin 22.06.2000 tarihinde inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe ve Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına göre işin 03.07.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlanmış ve uygun olduğu anlaşılmakla birlikte 1'inci keşifte 2.400.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplamalar yapılmadan aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat kaydedildiği, (3'üncü bilirkişi raporu 6/121-153) aynı raporda inşaatla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de; sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle, sadece tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplama yapılmadan aynen ödenmesinin sehven gerçekleşmesi ihtimalinin bulunduğu, daha sonra nakliye bedelinin geri ödenmesi nedeniyle sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastı ile gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi nedeniyle, bu konuda doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden, bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
9 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 3 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 25.07.2000-03.08.2000 tarihleri arasında İkmal Amiri odasının bulunduğu kantin merdiven basamaklarının sökülerek granit kaplanması ve elektrik tesisatının yenilenmesi işinin yapıldığı, sözleşmenin 24.07.2000 tarihinde inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe ve Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına göre işin 03.08.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlanmış ve uygun olduğu anlaşılmakla birlikte 1'inci keşifte 2.000.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin, hakediş sırasında hesaplamalar yapılmadan aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153) aynı raporda inşaatla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece; bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de; sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle sadece tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplama yapılmadan aynen ödenmesinin, sehven gerçekleşmesi ihtimalinin bulunduğu, daha sonra nakliye bedelinin geri ödenmesi nedeniyle sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastıyla gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi nedeniyle, bu konuda doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden, bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
10 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 11 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 27.07.2000-04.08.2000 tarihleri arasında Bakım Ayıklama, Sandık Palet, Gönderme ve Tesellüm Bölümü tuvaletlerinin onarım işlerinin yapıldığı, sözleşmenin 26.07.2000 tarihinde inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe ve Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına göre işin 04.08.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle düzenlendikleri ilk raporda (4/286-329), Dosya No: 11 başlığı altındaki bölümde, inşaat durumu ile ilgili bir tespit yapılmamakla birlikte ... işin başlama ve bitiş tarihleri arasında 8 günlük sürenin fiilen işin bitirilmesi için yeterli olamayacağı düşünülmektedir ... şeklindeki değerlendirme karşısında şüpheli de kalsa, tespitin yapıldığı tarihte işin sözleşme hükümleri çerçevesinde tamamlandığının şüpheden sanık yararlanır ilkesi ışığında kabul edilmesi gerektiği, ancak 1'inci keşifte 2.400.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplamalar yapılmadan aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153), aynı raporda inşaatlarla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
Sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirildiğinin kabulü nedeniyle, sadece tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplama yapılmadan aynen ödenmesinin, sehven gerçekleşmesi ihtimalinin bulunduğu, daha sonra nakliye bedelinin geri ödenmesi nedeniyle sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastıyla gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi nedeniyle, bu konuda doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden, bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
11 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 4 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 27.07.2000-04.08.2000 tarihleri arasında HEK ve 5-3 Saymanlık bürolarının onarım işlerinin yapıldığı, sözleşmenin 25.07.2000 tarihinde inşaat heyeti başkanı üyeleri ve taşeron tarafından imzaladığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe ve Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına göre işin 03.08.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlandığı ve uygun olduğu anlaşılmakla birlikte 1'inci keşifte 2.300.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin, hakediş sırasında hesaplamalar yapılmadan aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra, bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-123), aynı raporda inşaatlarla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem müsnet suça esas alman ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
Sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle sadece tahmini nakliye bedelinin hakediş sırasında hesaplama yapılmadan aynen ödenmesinin sehven gerçekleşmesi ihtimalinin bulunduğu, daha sonra nakliye bedelinin geri ödenmesi nedeniyle, sehven yapılması mümkün olan bu hataların, herhangi bir suç kastıyla gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi nedeniyle, bu konuda doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden, bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
5 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 29 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 19.07.2000-26.07.2000 tarihleri arasında Gönderme ve Tesellüm Bölümü, dış cephe ve çatı onarımı işinin yapılması gerektiği, sözleşmenin 19.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri, taşeron ve İTA amirince imzalandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, yer teslim tutanağında bu heyet dışında İTA Amirince onay verildiği, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 6 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin 26.07.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İta Makamına Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirildiği, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğün, hakediş raporunda emanet inşaat heyetinin yanında İTA Amirinin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 26.07.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle hiçbir imalatın yapılmadığı görüldüğü, ayrıca hakediş sırasında 1 inci keşifte 1.400.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hesaplama yapılmaksızın ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153), aynı raporda (3'üncü Bilirkişi raporunda) inşaatın tamamlandığına ilişkin bir kayıt bulunmamasına rağmen, inşaatla ilgili ifadelerden bu inşaatın daha sonra tamamlandığının anlaşıldığı, ancak asıl olan sözleşme süresi içinde bitirilmemesinin önem arz ettiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alman ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılır hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler, işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, iş bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda Gönderme ve Tesellüm Bölümü dış cephe ve çatı onarımının yapılmasına ilişkin idari özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30'uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 6 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 19.07.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında hiçbir imalatın yapılmadığının belirtilmesi karşısında, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında, taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisinin inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3'üncü bilirkişi raporuna ve ifadelere göre tüm işlerin daha sonra tamamlanmasının önemli olmadığı, sözleşmedeki iş bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması veya kısmi olarak yapılarak tam yapılmış gibi işlem yapılıp hakediş raporu düzenlenmesi suretiyle devlet zararına ancak taşeron yararına davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda, teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamın da (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış ve bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde, bitmiş olduğunu yazı ile bildirerek İta Amirini kandırdığı ve birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici ve kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonda göre almayan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev alan diğer sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece; sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
6 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 7 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 19:07.2000- 28.07.200 tarihleri arasında depolama bölgesinde bulunan 3 tuvaletin onarımları kapsamında
Döşeme kaplamaları kapı ve pencere doğramaları, vitrifiye elemanları, elektrik tesisatlarının karo ve fayans döşemelerinin yapılması, kapı ve pencere PVC doğramalarının takılması, duvar ve tavanların plastik boyalarının yapılması, sıhhi ve müşterek tesisatların çekilmesi, vitrifıye elamanlarının montesi ve elektrik tesisatının çekilmesi işlerinin yapılması gerektiği, sözleşmenin 17.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri, taşeron ve İTA Amirince imzalandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp, Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, keza yer teslim tutanağının aynı heyetçe imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 9 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin 27.07.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İta Makamına Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirildiği, belirtilen kabul heyetinin İta Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyetinin yanında İta Amirinin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 27.07.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle yapılması gereken işlerden bir kısmının yapıldığı, diğer işlerin yapılmamış olduğunun görüldüğü, ayrıca hakediş sırasında 1 inci keşifte 2.200.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hesaplama yapılmaksızın aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153), aynı rapordan (3'üncü bilirkişi raporundan) inşaatlarla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının anlaşıldığı, ancak asıl olan sözleşme süresi içinde bitirilmemesinin önem arz ettiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat ve diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler, işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, iş bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda depolama bölgesindeki üç tuvaletin onarımının yapılmasına ilişkin idari, özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30'uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 9 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 17.07.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bir kısım imalatın yapılıp bir kısmının hiç yapılmadığının belirtilmesi karşısında, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında, taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisinin, inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3'üncü bilirkişi raporunda tüm işlerin tamamlanmasının önemli olmadığı, sözleşmedeki iş bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması veya kısmi olarak yapılarak tam yapılmış gibi işlem yapılıp hakediş raporu düzenlenmesi suretiyle devlet zararına ancak taşeron yararına davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamın da (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış ve bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu yazı ile bildirerek İta Amirini kandırdığı ve birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonda görev almayan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu komisyonda görev alan diğer sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece; sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
7 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 10 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 21.07.2000-27.07.2000 tarihleri arasında Set Avadanlık ve Yedek Parça Ambarlarının çatı ve dış cephe onarımları kapsamında sıva döküm ve yapım, dış cephe boyası, plastik sıva, mozaik döşeme, galvanizli oluklu sac çatı örtüsü, yağmur olukları ve borularının yapılması gerektiği, sözleşmenin 20.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri, taşeron ve İTA Amirince imzalandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, keza yer teslim tutanağının da aynı heyetçe imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 8 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin 27.07.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İta Makamına Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirildiği, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyetinin yanında İta Amirinin de imzalarının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 27.07.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle bir kısım işlerin yapılmış, diğer işlerin yapılmamış olduğunun görüldüğü, ayrıca hakediş sırasında 1 inci keşifte 1.400.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hesaplama yapılmaksızın aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121 -153), bu raporda (3'üncü Bilirkişi-raporunda) ayrıca ilk raporda tespit edilen imalatlar dışında başka imalat yapılmadığının belirtildiği, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece; bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler, işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, iş bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda Set Avadanlık ve Yedek Parça Ambarlarının çatı ve dış cephe onarımlarının yapılmasına ilişkin idari özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30'uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 8 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 20.07.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bir kısım işlerin yapılmış, diğer işlerin yapılmamış olduğunun belirtilmesi karşısında, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisinin inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3'üncü bilirkişi raporunda, ilk raporda tespit edilen imalatlar dışında başka bir imalat yapılmadığının belirtildiği, sözleşmedeki iş bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması veya kısmi olarak yapılarak tam yapılmış gibi işlem yapılır hakediş raporu düzenlenmesi suretiyle devlet zararına ancak taşeron yararına davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda, teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış ve bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu yazı ile bildirerek İta Amirini kandırdığı ve birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonda görev almayan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev alan diğer sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece; sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kanmamda değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
8 NOLU DOSYA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 8 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 22.07.2000-02.08.2000 tarihleri arasında Silah Ve Yedek Parça Ambarlarının çatı ve dış cephe onarımları kapsamında, sıva döküm ve yapım, dış cephe boyası, plastik sıva, mozaik döşeme, galvanizli oluklu sac çatı örtüsü, yağmur olukları ve borularının yapılması gerektiği, sözleşmenin 21.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri, taşeron ve İTA Amirince imzalandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp, Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, keza yer teslim tutanağının da aynı heyetçe imzalanıp İta Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 9 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin 02.08.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İta Makamına Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirildiği, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyetinin yanında İta Amirinin de imzalarının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 02.08.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle bir kısım işlerin yapılmış, diğer işlerin yapılmamış olduğunun görüldüğü, ayrıca hakediş sırasında 1 inci keşifte 1.400.000.000 TL olarak öngörülen tahmini nakliye bedelinin hesaplama yapılmaksızın aynen ödendiği, bu durumun ortaya çıkmasından sonra bu miktar paranın 07.06.2001 tarihinde saymanlığa iade edildiği ve hazineye irat olarak kaydedildiği (3 üncü bilirkişi raporu 6/121-153), bu raporda (3'üncü Bilirkişi raporunda) ayrıca ilk raporda tespit edilen imalatlar dışında başka bir imalat yapılmadığının belirtildiği, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'mn 143'üncü maddesi Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinde belirtildiği üzere ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, iş bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda Silah Ve Yedek Parça Ambarlarının çatı ve dış cephe onarımının yapılmasına ilişkin idari özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30'uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 9 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 21.07.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bir kısım işlerin yapılmış, diğer işlerin yapılmamış olduğunun belirtilmesi karşısında, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında, taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisi inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3'üncü bilirkişi raporunda, ilk raporda tespit edilen imalatlar dışında başka bir imalat yapılmadığının belirtildiği, sözleşmedeki iş bitim süresi sonunda, hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması veya kısmi olarak yapılarak tam yapılmış gibi işlem yapılıp hakediş raporu düzenlenmesi suretiyle devlet zararına ancak taşeron yararına uygun davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda, teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış ve bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu yazı ile bildirerek İta Amirini kandırdığı ve birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonda görev almayan sanık (En. Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev alan diğer sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece; sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
20 NOLU DOSYADA : (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 15 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ömer DULKAR tarafından 10.07.2000-08.09.2000 tarihleri arasında, 1,6 ve 7 nolu depoların birleştirilmesi inşaatının yapıldığı, sözleşmenin 07.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalandığı ve Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına göre işin 08.09.2000 tarihinde bitirildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlandığı ve uygun olduğunun görüldüğü, ayrıca işin keşfinde yüzde on dokuz oranında artış görülmesine rağmen İTA Amirinden alınmış mukayeseli keşif artış onayı bulunmadan ödeme yapıldığının belirtildiği, inşaat dosyasında keşif bedelinin 29.789.032.490 TL, ihale bedelinin 28.359.158.000 TL ve hakediş belgesine göre ödenecek tutarın 33.851.252.278 TL+ %17 KDV 5.754.712.887 TL olduğunun anlaşıldığı, dosyada İTA Amirinin onayının bulunmadığı, bu durumun bilirkişi raporunu doğruladığı, aynı bilirkişi heyetince düzenlenen 3'üncü raporda inşaatlarla ilgili tüm işlerin tamamlandığının belirtildiği (6/121-153), maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
Hakediş raporu incelendiğinde, ilave inşaatlarla ilgili bölüm açılarak yapılan işler ve birim fiyatlarının açıkça belirtildiği, sözleşme bedeli ile hakediş tutarının dökümünün yapıldığı, bu raporun İTA amirince onaylandığı görülmektedir.
Bu dosyada keşif artış onayının, sehven İTA amirinin onayı alınmadan verilmiş olabileceği; ödeme sırasında ilave edilmiş hakedişin onaylandığı için sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastı ile gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi, en azından bu noktada doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiği, yapılan keşifte 20 nolu dosyada belirtilen işlerin gereği gibi yapıldığının belirlendiği (5/365) görülmekle; bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
21 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 16 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ömer DULKAR tarafından 10.07.2000-04.08.2000 tarihleri arasında 3, 4, ve 9 nolu depoların birleştirilmesi inşaatının yapıldığı, sözleşmenin 07.07.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalandığı ve İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp, Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 60 iş günü olarak belirlendiği, inşaatın 04.08.2000 tarihinde bitirildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlandığı ve uygun olduğunun görüldüğü, raporda ayrıca işin keşfinde yüzde yirmi sekiz oranında artış görülmesine rağmen İTA Amirinden alınmış mukayeseli keşif artış onayı bulunmadan ödeme yapıldığının belirtildiği, incelemede keşif bedelinin 29.299.269.855 TL, ihale bedelinin 28.550.388.884 TL ve hakediş belgesine göre ödenecek tutarın 36.299.269.855 TL+ %17 KDV 6.170.875.875 TL olduğunun anlaşıldığı, dosyada İTA Amirinin onayının bulunmadığı, bu durumun bilirkişi raporunu doğruladığı, inşaatın tamamlanmasından bir süre sonra duvarda çökme oluştuğu, bu durumda duvarın yeniden inşası gerekirken çöken bölümlerin köpük ve alçı ile doldurularak onarılmasına çalışıldığı, sanıklardan teşkil edilmiş olan geçici-kesin kabul heyetince (İnşaat Emanet Komisyonu da aynı sanıklardan müteşekkildir) inşaatın bu haliyle kabul edildiği, bilirkişi heyetince düzenlenen 3'üncü raporda inşaatlarla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği (6/121-153), maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece, bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
Hakediş raporu incelendiğinde, ilave inşaatlarla ilgili bölüm açılarak yapılan işler ve birim fiyatlarının açıkça belirtildiği, sözleşme bedeli ile hakediş tutarının dökümünün yapıldığı, bu raporun İTA amirince onaylandığı görülmektedir.
Bu dosyada keşif artış onayının sehven İTA Amiri onayı alınmadan verilmiş olabileceği; ödeme sırasında ilave edilmiş hakedişin onaylandığı için sehven yapılması mümkün olan bu hataların herhangi bir suç kastı ile gerçekleştirildiğinin tespit edilememesi, en azından bu noktada doğan şüphelerin sanıklar lehine kullanılması gerektiğinden, 21 nolu dosyada belirtilen işlerin gereği gibi yapıldığının belirlendiği (5/365) görülmekle; bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
22 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 17 nolu dosya olarak incelenmiştir)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Ömer DULKAR tarafından 10.07.2000-24.07.2000 tarihleri arasında 2, 5 ve 8 nolu depoların birleştirilmesi inşaatının yapılması gerektiği, sözleşmenin 07.07.2000 tarihinde inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp, İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel-teknik şartnamenin inşaat komisyonunca imzalanıp, Depo Komutanı (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve emanet inşaata ait sözleşmeye göre işin süresinin 60 iş günü olarak belirlendiği, inşaatın 24.07.2000 tarihinde bitirildiği, bu durumun Emanet İnşaat Heyet başkanı olan (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın imzaladığı bilgi formu ile aynı tarihte heyetçe imzalanan hakediş raporunda görüldüğü, hakedişe ilişkin rapor muhtevası yeşil defterin (malzeme cinsi, birimi, yapıldığı yeri gösterir) ve metraj cetvellerinin Teknik Üye Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE tarafından onaylandığı, demir imalatların tartılıp yapılmasına ilişkin tutanağın heyetçe imzalandığı, sonunda geçici ve kesin kabul tutanağının inşaat heyeti başkan ve üyeleri, taşeron ve depo komutan vekili Yb. Zeki ÖZCAN tarafından imzalanıp İTA Amirince uygun görüldüğü, tutanakta yapılan işin 24.07.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği, hal böyle iken bilirkişi heyetince 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasında Depo Komutanlığında yapılan inceleme ve tespitler sırasında yalnızca 20 ve 21 nolu dosyalar kapsamında yapılmış olan birleştirilmiş 2 depo inşaatı olduğunun görüldüğü, bu dosya kapsamında yapılmış bir inşaat bulunmadığının tespit edildiği, 26.12.2001 tarihli 2 nci bilirkişi raporunda da depoların birleştirilmesine dair durum tespitinde, ilk raporda belirtildiği gibi imalatların üç ayrı iş kapsamında yapıldığı, olmayan depo ile (22 nolu dosya) kastedilen tüm işin 1/3 Tük kısmının yapılmış olduğunun belirtildiği (2 nci bilirkişi raporu (6/25-46)), ayrıca ilk raporda işin keşfinde artış görülmesine rağmen İTA Amirinden alınmış mukayeseli keşif artış onayı bulunmadan ödeme yapıldığı hususuna işaret edildiği, inşaat dosyası incelendiğinde; keşif bedelinin 29.973.032.000 TL, ihale bedelinin 28.459.393.884 TL ve hakediş belgesine göre ödenecek tutarın 29.767.416.291 TL+% 17 KDV 5.060.460.769 TL olduğunun anlaşıldığı, dosyada İTA amirinin keşif artış onayının bulunmadığı, bu durumun bilirkişi raporunu doğruladığı, aynı bilirkişi heyetince düzenlenen 3'üncü raporda inşaatla ilgili tüm işlemlerin tamamlandığının belirtildiği (6/121-153) maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi, sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nev'i imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'ncü maddesinde belirtildiği üzere ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre (Konuyla ilgili mevzuatın A/1-2 maddeleri) şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda 2, 5, 8 nolu depoların birleştirme inşaatının yapılmasına ilişkin idari özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30 uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 60 iş günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 07.07.2000 tarihinde imzalamasına nağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespit sırasında bu dosya kapsamında yapılmış bir inşaat bulunmadığının belirlenmesi ve 2 nci bilirkişi raporunda da bu durumun devam ettiğinin belirtilmesi karşısında, emanet işlere ait Yönetmeliğin 25 nci maddesi kapsamında, taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisi inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde heyet başkanı Yb. Nurettin KULA ve teknik Üye Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, üçüncü bilirkişi raporunda tüm işlerin tamamlanmasının neticeyi değiştirmediği, inşaat bitim süresinin 60 gün olduğu belirtildiği ve hiçbir imalat ve inşaat yapılmadığı halde, inşaat 24.07.2000 tarihinde bitirilmiş gibi hakediş raporu düzenlenerek devlet zararına ancak taşeron yararına uygun işlem yapıldığı, Depo komutanı olan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda teşkil edilen İnşaat Emanet Komisyonlarının tamamında (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'yı başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi teknik üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri birlik komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, iş bitmiş gibi Sosyal Sigortalar Müdürlüğüne (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA'nın bilgi formu çerçevesinde yazı yazıldığı, bu suretle komisyonlarda görev almayan sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonlarda görev alan diğer sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de Şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işlediği anlaşılmaktadır. Bu itibarla, Askeri Mahkemece sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir. Ayrıca tebliğnamede bu eylemin sübuta ermediği yönündeki görüşe iştirak edilmemiştir.
Sanıklar Ord.Yb. Nurettin KULA'nın Başkan, Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE ve (Ter.) İs.Atğm. Kürşat KARABACAK'ın Teknik Üye ve Ord.Asb. Serdar KENTER'in Muhasip Üye olarak görevli oldukları İnşaat Emanet Komisyonu marifetiyle yapılan inşaatlardan;
14 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 5 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre taşeron Ayşe Manolya TOKALI tarafından 12.12.2000-18.12.2000 tarihleri arasında Bilgisayar Merkezi ve Brifing Merkezi onarımı kapsamında duvar döşeme, yıkım söküm işleri, alçıpan duvar bölmeleri, alçıpan tavan, metal tavan, piramit seramik, sıva ve laminat kapı ve kasalarının yapılması gerektiği, sözleşmenin 11.12.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri, taşeron ve İTA Amirince imzalandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme idari özel-teknik şartnamenin heyetçe imzalanıp İTA Amiri tarafından onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 8 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin 18.12.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İTA makamına Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirilip, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyeti yanında Depo Komutanı sanık Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 18.12.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi heyetinin 07.02.2011-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle yapılacak işlerden Bilgisayar Odasına kapı ve kasa dışında adı geçen hiçbir imalatın yapılmadığı, keza brifing salonunda da hiçbir yeni imalat yapılmadığının belirlendiği, 2 nci bilirkişi raporunda da bir kısım imalatların yapıldığının belirtildiği, ancak asıl olan sözleşme süresi içinde bitirilmesinin önem teşkil ettiği 3'üncü bilirkişi raporunda inşaatın tamamlanmış olduğunun belirtildiği, maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'ncü maddesi sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat veya inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden ve ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'ncü maddesince belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler, işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özelliklerde kapsamaktadır.
Müsnet olayda Bilgisayar Merkezi ve Brifing Salonu onarımı inşaatının yapılmasına ilişkin idari özel teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30 uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 8 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 11.12.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bu dosya kapsamında Bilgisayar Odasına kapı ve kasa dışında adı geçen hiçbir imalatın yapılmadığı, keza Brifing Salonunda da hiçbir yeni imalat yapılmadığının belirlendiği, 2 nci bilirkişi raporunda da bu durumun devam ettiği belirtildiğinden, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'nci maddesi kapsamında, taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisi inşaat heyet komisyonuna ait olduğu hak taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı Ord.Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3 üncü bilirkişi raporunda tüm işlerin tamamlandığının belirtilmesinin önemli olmadığı, sözleşmedeki iş bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması veya kısmi olarak yapılıp tam yapılmış gibi işlem yapılıp hakediş raporu düzenlenmesi suretiyle devlet zararına, ancak taşeron yararına uygun davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içindeki tüm inşaatlarda, teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında Ord.Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi teknik üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu bildirerek İTA Amirini kandırdığı ve birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici-kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonda görev almayan sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev alan diğer sanıklar Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri mahkemece, sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
16 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin, ilk raporunda 19 Nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre Taşeron Nazmi ÖZARMUT tarafından 12.12.2000-19.12.2000 tarihleri arasında, Akaryakıt Sundurma onarımı işinin yapılması gerektiği, sözleşmenin 12.12.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme idari özel-teknik şartnamenin heyetçe imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 7 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin ise 19.12.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İTA makamına Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirilip, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyeti yanında Depo Komutanı Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 19.12.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle bu dosya kapsamında hiçbir iş yapılmadığının görüldüğü, 3 üncü bilirkişi raporunda inşaatın tamamlanmış olduğunun belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri mahkemece; bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden, ettirenler üç yıldan az olmamak üzere cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'ncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7 nci maddesine göre şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında, işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda Akaryakıt Sundurma onarımı inşaatının yapılmasına ilişkin idari özel-teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30 uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 7 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 12.12.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bu dosya kapsamında hiçbir iş yapılmadığı belirlendiğinden, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde, anlaşmayı feshetme yetkisi inşaat heyet komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı Yb. Nurettin KULA ve teknik Üye Kamil PİRİNÇTANEnin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3 üncü bilirkişi raporunda tüm işlerin bitirildiğinin belirtilmesinin önem arzetmediği, sözleşme bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması suretiyle devlet zararına ve taşeron yararına uygun davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içerisindeki tüm inşaatlarda teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemleri Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu bildirerek İTA Amirini kandırdığı, birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici-kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonlarda görev almayan Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin kanunda özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonlarda görev alan diğer sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece, sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesine isabet görülmemiştir.
17 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 9 Nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre taşeron Nazmi Özarmut tarafından 13.12.2000-18.12.2000 tarihleri arasında Harp Silah Araç ve Gereçleri Deposuna ait 6 adet yangın tesisatı inşaatı kapsamında yangın dolaplarının montajı, bunlara bağlı galvanizli boru imalatı, muhtelif kazı, asfalt ve beton kırma, beton imal işlerinin yapılmasının gerektiği, sözleşmenin 12.12.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp, İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme idari özel teknik şartnamenin heyetçe imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 7 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin ise 18.12.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İTA Makamına Depo komutanı Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirilip, belirtilen kabul hizmetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyeti yanında Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 18.12.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde tespit tarihi itibariyle bu dosya kapsamında 6 adet yangın dolabının montajı ve borulamasının yapıldığının başkaca bir imalat yapılmadığının görüldüğü, 3 üncü bilirkişi raporunda ise inşaatların tamamlanmış olduğunun belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece; bu eylem memuriyet görevini kötüye kullanmak suçuna esas alınan sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de;
ASCK'nın 143'üncü maddesi sözleşmeye bağlanmış yiyecek giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden, ettirenler üç yıldan az olmamak üzere cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname 2886 sayılı Kanunun 4ncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7inci maddesine göre şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında, işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda Harp Silah Araç ve Gereçleri deposuna ait onarım inşaatının yapılmasına ilişkin idari-özel teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30 uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 7 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 12.12.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespit sırasında bu dosya kapsamında 6 adet yangın dolabının montajı ve borulamasının yapıldığı başkaca bir imalat yapılmadığı belirlendiğinden, emanet işlere ait yönetmeliğinin 25'inci maddesi kapsamında taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmaya feshetme yetkisi emanet inşaat komisyonuna ait yetkili olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3 üncü bilirkişi raporunda işin tamamının bitirildiğinin belirtilmesinin önem arzetmediği, sözleşme bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen, yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması suretiyle devlet zararına ve taşeron yararına uygun davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içerisindeki tüm inşaatlarda teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemlerini Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu bildirerek İTA Amirini kandırdığı, birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici-kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle komisyonlarda görev almayan Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevin suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev yapan diğer sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Askeri Mahkemece, sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
18 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 18 Nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre taşeron Nazmi ÖZARMUT tarafından 14.12.2000-19.12.2000 tarihleri arasında 8x55 ebatlarında bir adet Yakacak Sundurma onarımı kapsamında kazı beton, demir ve kalıp işleri, çelik konstrüksiyon imalatı, yağmur oluk ve boruları, oluklu galvanizli saç çatı kaplaması ve demirlerin boyanması işlerinin yapılması gerektiği, sözleşmenin 13.12.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme idari özel teknik şartnamenin heyetçe ve taşeronca imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 5 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin ise 19.12.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İTA Makamına Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirilip, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyeti yanında Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 19.12.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle bu dosya kapsamında beton ve demir çelik konstrüksiyonun yapıldığı, diğer işlerin yapılmadığının görüldüğü, 3 üncü bilirkişi raporunda ise inşaatların tamamlanmış olduğunun belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
ASCK'nın 143'ncü maddesi sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden, ettirenler üç yıldan az olmamak üzere cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'ncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7 inci maddesine göre şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında, işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda 8x55 ebatlarında bir adet Yakacak Sundurma onarımı inşaatının yapılmasına ilişkin idari-özel teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30 uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 5 takvim günü olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 13.12.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında; bu dosya kapsamında beton ve demir çelik konstrüksiyonun yapıldığı, diğer işlerin yapılmadığı belirlendiğinden, emanet işlere ait yönetmeliğinin 25'nci maddesi kapsamında taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yet; emanet inşaat komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevesinde Heyet Başkanı Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3 üncü bilirkişi raporunda işin tamamının bitirildiğinin belirtilmesinin önem arzetmediği, sözleşme bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen, yapılması gereken işlerin bir kısmının yapılmaması suretiyle devlet zararına ve taşeron yararına uygun davranıldığı, Depo Komutanı olan sanık Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yılı içerisindeki tüm inşaatlarda, teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikleri eylemlerini Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğunu bildirerek İTA Amirini kandırdığı, birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle de komisyonda görev almayan Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan şartnameye, aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu komisyonda görev yapan diğer sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANEnin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır. Bu itibarla, Askeri Mahkemece, sabit görülen bu eylemin memuriyet görevin kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
19 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 12 nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Nazmi ÖZARMUT tarafından 14.12.2000-18.12.2000 tarihleri arasında İkmal Amirliği Silah Yedek Parça Depolarının onarımı kapsamında yangın dolaplarının montajı, buna bağlı galvanizli boruların montajı ve boruların geçeceği kanal açma işleminin yapılması gerektiği, sözleşmenin 13.12.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme idari özel teknik şartnamenin heyetçe ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, kesin ve geçici kabul tutanağına ve sözleşmeye göre işin süresinin 5 takvim günü olarak belirlendiği, yapılacak işlerin ise 18.12.2000 tarihinde bitirildiğinin görüldüğü, işin bitirildiğinin İTA Makamına Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ tarafından yazıyla bildirilip, belirtilen kabul heyetinin İTA Amirince uygun görüldüğü, hakediş raporunda emanet inşaat heyeti yanında Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ'nin de imzasının bulunduğu, inşaat dosyası incelendiğinde; yapılan işlerin 18.12.2000 tarihinde bitirilmiş gibi kabul ve hakediş belgeleri düzenlenip ödeme yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle bu dosya kapsamında makine tesisatı olarak hiçbir imalat yapılmadığının görüldüğü, 3 üncü bilirkişi raporunda ise inşaatların tamamlanmış olduğunun belirtildiği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
ASCK'nın 143'üncü maddesi sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı şartname ve numunelerine uymadıkları halde, kabul eden, ettirenler üç yıldan az olmamak üzere cezalandırılırlar hükmünü amirdir.
Şartname; 2886 sayılı Kanunun 4'ncü maddesinde belirtildiği üzere, ihale konusu işin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgelerdir. Ayrıca aynı Kanunun 7'nci maddesine göre şartnameler işin mahiyetine göre özel ve teknik şartların yanında işin niteliği, nevi, miktarı, teslim etme, teslim alma, işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar gibi idari özellikleri de kapsamaktadır.
Müsnet olayda İkmal Amirliği Silah Yedek Parça Depolarının onarımının yapılmasına ilişkin idari-özel teknik şartname esasları doğrultusunda düzenlenilen emanet inşaata ait sözleşmenin 8, 11, 18, 19, 20, 25 ve 30'uncu maddelerine aykırı davranıldığı, sözleşmede işin yapılma süresinin 5 takvim gün olduğu belirtilmesine ve sözleşmenin 13.12.2000 tarihinde imzalanmasına rağmen, bilirkişilerin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki ilk tespiti sırasında bu dosya kapsamında makine tesisatı olarak hiçbir imalat yapılmadığı belirlendiğinden, emanet işlere ait yönetmeliğin 25'inci maddesi kapsamında taşerona ceza kesilmesi, 10 günü aşan gecikmede anlaşmayı bozma, ceza vererek işe devam ettirme, işin belirlenen müddet içerisinde bitirilmemesi halinde anlaşmayı feshetme yetkisi emanet inşaat komisyonuna ait olduğu halde taşeron hakkında hiçbir işlem yapılmadığı, bu hüküm çerçevelinde Heyet Başkanı Yb. Nurettin KULA ve Teknik Üye Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin sorumlu olduğu, bu suretle firmaya avantaj sağlandığı, 3 üncü bilirkişi raporunda işin tamamının bitirildiğinin belirtilmesinin önem arzetmediği, sözleşme bitim süresi sonunda hakedişin alınmasına rağmen, yapılması gereken işlerin hiç yapılmaması suretiyle devlet zararına ve taşeron yararına davranıldığı; Depo Komutanı olan Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin 2000 yıl içerisindeki tüm inşaatlarda teşkil edilen emanet inşaat komisyonlarının tamamında Yb. Nurettin KULA'yı Başkan, Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'yi Teknik Üye olarak görevlendirdiği, bu sanıkların yapılmamış veya bitirilmemiş inşaat ve onarımlarla ilgili gerçekleştirdikler eylemlerini Depo Komutanı olarak bilmesine rağmen göz yumduğu, emanet işlere ait yönetmelik gereklerini yapmadığı, inşaat ve onarımlar bitmediği halde bitmiş olduğum bildirerek İTA Amirini kandırdığı, birlikte hareket ettiği diğer sanıkların geçici kesin kabul heyeti teşkil etmesini sağladığı, bu suretle de komisyonda görev almayan Ord.Kd.Alb. Mustafa DERELİ'nin ASCK'da özel olarak düzenlenen memuriyet görevini suiistimal suçunun vasıflı bir hali olan Şartnameye aykırı olarak mal ve hizmet kabul ettirmek suçunu, komisyonda görev yapan diğer sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin de şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek suçunu işledikleri anlaşılmaktadır. Bu itibarla Askeri Mahkemece, sabit görülen bu eylemin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu kapsamında değerlendirilmesine isabet görülmemiştir.
28 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 25 Nolu dosya olarak incelenmiştir.)
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Nazmi ÖZARMUT tarafından 11.10.2000-15.11.2000 tarihleri arasında 2 adet Yakacak Sundurması inşaatının yapıldığı, sözleşmenin 09.10.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, geçici ve kesin kabul tutanağına göre işin 23.11.2000 tarihinde bitirildiği, bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlandığı ve uygun olduğunun görüldüğü, kesin ve geçici kabul tutanağında, işin bitirilmesi gereken tarih üzerinde tahrifat bulunduğu ve bitirilmesi gereken tarihin 29.11.2000 olarak gösterildiği, özet formunda ise inşaatın bitim tarihinin 23.11.2000 olarak gösterildiği, bu nedenle sözleşme gereğince ceza uygulaması yapılmadığı belirtilmiş ise de, bu dosyada inşaat 11.10.2000 tarihinde başlandığı ve sözleşmenin 50 takvim günü olduğu belirtildiği, buna göre işlerin süresi içinde bitirildiği, bu nedenle sözleşme gereği ceza uygulaması yapılması gerekmediği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri mahkemece; bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de; sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
29 NOLU DOSYADA: (Bilirkişi heyetinin ilk raporunda 26 Nolu dosya olarak incelenmiştir).
Sözleşme hükümlerine göre, taşeron Nazmi ÖZARMUT tarafından 11.10.2000-15.11.2000 tarihleri arasında 2 adet Yakacak Sundurması inşaatının yapıldığı, sözleşmenin 09.10.2000 tarihinde emanet inşaat heyeti başkanı, üyeleri ve taşeron tarafından imzalanıp İTA Amirince onaylandığı, buna esas tutulan emanet işlere ait eksiltme ve idari özel teknik şartnamenin de heyetçe imzalanıp Depo Komutanı Alb. Mustafa DERELİ tarafından onaylandığı, işin kesin ve geçici kabul tutanağına göre 23.11.2000 tarihinde bitirildiğinin belirtildiği; bilirkişi heyetinin 07.02.2001-13.02.2001 tarihleri arasındaki incelemesinde, tespit tarihi itibariyle imalatların tamamlandığının ve uygun olduğunun görüldüğü, kesin ve geçici kabul tutanağında işin bitim tarihinin 23.11.2000 olduğu ancak sözleşme özet formunda 15.11.2000 tarihinin gösterildiği, bu yüzden sözleşme gereğince ceza uygulaması yapılmadığının anlaşıldığı görülmüş ise de, bu dosyada inşaata 11.10.2000 tarihinde başlandığı ve sözleşmenin 50 takvim günü olduğu belirtildiği, buna göre işlerin süresi içinde bitirildiği, bu nedenle sözleşme gereği ceza uygulaması yapılması gerekmediği maddi olay olarak sübut bulmaktadır.
Askeri Mahkemece; bu eylem müsnet suça esas alınan ve sübuta ermiş bir eylem olarak kabul edilmiş ise de; sözleşme gereklerinin zamanında yerine getirilmiş olması nedeniyle bu dosyanın suç konusu eylemler içerisinde değerlendirilmesinde isabet görülmemiştir.
Yargılama konusu ihaleler, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun yürürlükte bulunduğu dönemde yapılarak sözleşmeye bağlandığından, bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan mevzuat ile konuyla ilgili diğer mevzuatların sanıkların eylemleriyle ilgili bölümleri incelendiğinde;
A) 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun;
1. Tanımların bulunduğu 4'üncü maddesi: ...Şartname: Yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve idari usullerini gösteren belge veya belgeleri,
Sözleşme: İdare ile müteahhit veya müşteri arasında yapılan yazılı anlaşmayı ifade eder...,
2. Şartnamelerle ilgili 7'nci maddesi: İhale konusu işlerin her türlü özelliğini belirten şartname ve varsa ekleri idarelerce hazırlanır. Bu şartnamelerde işin mahiyetine göre konulacak özel ve teknik şartlardan başka genel olarak aşağıdaki hususların da gösterilmesi zorunludur.
a) İşin niteliği, nev'i ve miktarı,
b) İşin yapılma yeri, teslim etme ve teslim alma şekil ve şartları,
c) İşe başlama ve işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak cezalar,
d) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları....,
3. Kesin teminatın verilmesini düzenleyen 56'ncı maddesi: Kesin teminatın; a) taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun biçimde yerine getirildiği, usulüne göre anlaşıldıktan ve müteahhidin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra.....tümü.....müteahhide geri verilir....,
4. Müteahhidin sözleşmenin bozulmasına neden olmasını düzenleyen 62'nci maddesi: Sözleşme yapıldıktan sonra 63'ncü madde de yazılan hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartnameye ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı irat kaydedilir ve sözleşme fesih edilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcundan mahsup edilemez.
5. İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklamayı düzenleyen 84'ncü maddesi: ... üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yaptıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan Bakanlık ve İlgili Bakanlık tarafından bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama karan verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'de ilan ettirildiği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine işlenir....,
6. 86'ncı maddesi: İhale, Muayene ve Kabul Komisyon veya Heyetlerinin Başkan ve Üyeleri ile diğer ilgililer, görevlerini kanuni gereklere göre tarafsızlıkla yapmadıkları ve taraflardan birinin zararına yol açacak ihmal ve kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde haklarında disiplin cezası uygulanabileceği gibi fiil ve davranışlarının özelliğine göre ceza kovuşturması da yapılır. Ayrıca tarafların bu yüzden uğradıkları zarar ve ziyan da kendilerine ödettirilir.,
7. Muayene ve kabul işlemlerini düzenleyen 91'nci maddesi: Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik Muayene ve Kabul Heyetleri tarafından yapılır.
Muayene ve kabul işlemlerinin nasıl yapılacağı, Milli Savunma, Maliye ve Bayındırlık Bakanlıklarınca hazırlanacak, Bakanlıklar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir. hükümlerini amirdir.
B) 2886 Sayılı Kanunun 91'inci maddesine dayanılarak hazırlanan ve 10 Haziran 1985 tarih ve 18780 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konan Muayene ve Kabul İşlemlerine Ait Yönetmeliğin teslim edilen mal veya yapılan işin muayene ve kabullerini düzenleyen üçüncü kısmının:
1. Muayene Heyetlerinin Görev ve Sorumluluklarını Belirten 14'üncü Maddesi:
a) Müteahhit tarafından İdareye sunulan malın veya yapılan işin nitelik, numune ve aranacak diğer şartlara uygun olup olmadığını incelerler,
b) Laboratuvar muayene sonuçlarından ve uzman - üye kararlarından sorumlu tutulmazlar...,
2. 15'inci maddesi: Mal veya yapılan iş müteahhit tarafından İdareye teslim edilmedikçe muayene olunmaz...,
3. 21'inci maddesi: a) bir malın veya yapılan işin heyet tarafından muayenesine başlanabilmesi için:
(1) Muayene emrinin komisyona gelmiş olması,
(2) Numunenin ve numune alımı ile ilgili alet ve malzemenin hazır olması gerekir,
(a) Fıkrasına göre yapılan işlemlerden sonra malın veya yapılan işin fiziksel ve laboratuvar muayeneleri yapılarak sonuç hakkında rapor düzenlenir.
4. 22'nci maddesi: Muayeneye sunulan malın önce bütünü incelenerek, gerek görülür ise bir numune saklı tutulur. İncelemede aranacak noktalar; şartnamede yazılı şart ve nitelikler ile varsa esas numunedeki niteliklerdir.
Birinci fıkra dışında başkaca yeterlik ve nitelik aranmaz.,
5. 32'nci maddesi: İhale, Muayene ve Kabul Komisyon veya Heyetlerinin Başkan ve Üyeleri ile diğer ilgililer, görevlerini kanuni gereklere göre tarafsızlıkla yapmadıkları ve taraflardan birinin zararına yol açacak ihmal ve kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde haklarında disiplin cezası uygulanabileceği gibi, fiil ve davranışlarının özelliğine göre ceza kovuşturması da yapılır. Ayrıca tarafların bu yüzden uğradıkları zarar ve ziyan da kendilerine ödettirilir.
6. 33'üncü maddesi: Bu Yönetmeliğin üçüncü kısmında gösterilen malın veya yapılan işin kabulünün nasıl yapılacağı hususları ile diğer işlerle ilgili ayrıntılı esaslar ayrıca İdarelerince tespit olunabilir. düzenlemelerini içermektedir.
C) Bahsi geçen Yönetmeliğe dayanılarak 26 Ocak 2000 tarihinde Milli Savunma Bakanlığınca yeniden düzenlenerek yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri Mal ve Hizmet Muayene Yönergesinin (MSY-331-1) Birinci Bölüm, Birinci Kısmının;
1) 1'inci maddesi: Bu Yönergenin amacı Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edilen mal, hizmet veya yapılan işin muayene ve kabul işlemlerinin belirli ilke ve yöntemler dahilinde yürütülmesini sağlamaktır.,
2) 2'nci maddesi: a) Bu Yönerge, Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları ve İçişleri Bakanlığı bünyesindeki Silahlı Kuvvetler Karargahı, Birlik ve Kurumlarının mal ve hizmet muayene ve kabul işlemlerinde uygulanır....,
3) 3'üncü maddesi: ...b) Şartname: Yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve idari esas ve usullerini gösteren belge veya belgelerdir...,
4) 4'üncü maddesi: ...c) Bir Muayene Komisyonu en az 3 kişi ile kurulur. Bunlardan biri Başkan, diğeri Üye, üçüncüsü ise muayene edilecek mal ile ilgili mal sorumlusudur. Gerektiğinde Mal Saymanıdır. Muayene Komisyonlarına gerek şartname gereği, gerek İTA Amirinin görevlendirilmesi nedeniyle dışarıdan görevlendirilen her personel, Komisyon üyeleri ile aynı sorumluluğu taşıyarak oy kullanırlar....,
5) 6'ncı maddesi:
a) Muayene Komisyonunun Genel Görevleri:
Satıcı tarafından muayeneye sunulan mal ve hizmetin, teknik şartname evsaf, numune ve diğer şartlara uygun olup olmadığını belirler...,
b) Muayene Komisyonu Başkanının Görevleri:
Muayene hizmetinin her yönden gerektiği gibi yürütülmesini sağlamak için gerekli önlemleri alır...,
c) Muayene Komisyonu Üyelerinin Görevleri:
(1) (1) (1) Görev aldığı Komisyonda muayenelere katılırlar...,
d) Mal Sorumlusu Üyelerinin Görevleri:
(1) Muayene edilmek üzere geçici olarak teslim aldığı mal için muvakkat makbuz veya tutanak düzenler.
(2) Geçici olarak teslim aldığı malın muayenesine üye olarak katılır.
(3) Muayene işlerinin emniyet ve sıhhatle yapılması için gereken önlemleri alır..., e) Muayene Komisyon Başkan ve Üyelerinin Müşterek Sorumlulukları:
(1) Başkan ve Üyeler her muayenede hazır bulunmak zorundadırlar.
(2) Laboratuvar muayene sonuçlarından sorumlu tutulmazlar.
(7) Muayene işlerine, satın alma komisyonu personeli ile muayenesi yapılacak malın ikmaliyle ilgili olan, alımın cins ve miktarını planlayan personel (Proje Subayları, Şube Müdürleri gibi) ile teknik şartnamenin altını imzalayan ve onaylayan personel katılamazlar (Mal Sorumlusu ve Mal Saymanı hariç),
6) 7'nci maddesi: Muayene Usul ve Esasları:
a) Malın Teslim Alınmamış Olması: Mal veya yapılan iş müteahhit tarafından İdareye teslim edilmedikçe muayene işlemine başlanamaz.
b) Muayeneye sunulacak mal veya yapılan iş, muayene sonucu alınıncaya kadar ayrı bir depoda geçici olarak muhafaza edilir. Böyle bir depo bulunmazsa, muayene İdarenin deposu içinde ayrılacak bir yerde yapılır ve bunların değiştirilmesini önleyici her türlü önlem İdare tarafından alınır.
c) Malın veya Yapılan İşin Fiziksel Muayenesi:
Malın veya yapılan işin fiziksel muayenesinde, Mal Muayene Kontrol formuna göre (EK-B), Fiziksel Muayene Tutanağı ile başlanır (EK-C). Bunlar da muayenenin başlangıcından itibaren tetkik, muayene usulleri ve numune alma safhaları özetlenir.
d) Muayenede Aranacak Nitelikler:
Muayeneye sunulan malın önce bütünü incelenir. Daha sonra teknik şartnameye veya evsaf ile genel ve özel şartnamelerde yazılı şart ve nitelikler aranır.,
7) Numunelerle ilgili 8'nci maddesinin b (3) alt fıkrasında: Muayenelerde asıl olan o maddenin bütününün incelenmesi ve muayene edilmesidir. Ancak bu maddelerin cins ve miktarı dolayısıyla hepsinin birer birer incelenmesine zaman ve imkan olamayacağından, bu tür maddelerin muayenesi malın bütününü temsil edecek şekilde içlerinden veya arasından alınacak numuneler üzerinde yapılır.,
8) Yönergenin 7'nci maddesine göre Muayene Komisyonunca muayene başlangıcında tutulması gereken: Mal Muayene Kontrol Formu (EK-B)
...4) Muayene muhtırasının doğruluğu kontrol edildi mi?.....
10) Malın tamam olup olmadığı kontrol edildi mi?.....
15) Ambalaj şekli tespit edildi mi?.....
16) Malın parti çeşit miktarı tespit edildi mi?.....
23) TSE. 150, MKB, Laboratuvar Uygunluk Belgesi vs. gibi Genel ve Özel Şartnamede istenilen belgeler ibraz edildi mi?....
34) Geç getirme, eksik getirme, evsafına uygun olmayanlar gibi cezalar kayda geçirildi mi?.....
36) Ambalaj, etiket, damga bilgileri kontrol edildi mi?.....
9) Yönergenin 7'nci maddesine göre Muayene Komisyonunca muayene başlangıcında tutulması gereken Fiziksel Muayene Tutanağı (EK-C)
MALIN CİNSİ:
MİKTARI:
Sonuç:...., şeklinde düzenlenmiştir.
a) İdarenin sebebiyet verdiği haller,
b) Olağanüstü tabiat hadiselerinden veya hasar neticesinde işte bir gerileme veya gecikme olması,
c) Kanuni grev vukuu bulması,
d) Bulaşıcı hastalık vukuu bulması,
e) Kısmi veya genel seferberlik ilan edilmesi,
Şeklinde oluşabilecek hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebileceği açıktır.
Belirtilen mevzuata göre;
Taahhüdün sözleşme ve sözleşmenin eki olan şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğinin tespiti, muayene ve kabulü ile olmaktadır. Devlet İhale Kanununun 91'inci maddesi muayene ve kabul işlemlerini, heyetlerin kuruluşu bakımından düzenlenmiş ve bu işlemlerin yapılış esaslarını yönetmeliğe bırakmıştır.
Yönetmelik ve bu yönetmeliğe göre çıkarılan yönergede muayene ve kabul işlemlerinin nasıl yapılacağı düzenlenmiş olup, akdin ifasının belgelenmesi niteliğini taşıyan muayene ve kabul işlemlerinin yasal çerçevesi Borçlar Kanunumuzda düzenlenmiştir. Satım sözleşmesi olarak kabul gören mal alım - satımları aynı Kanunun 67-95 nci maddelerinde düzenlenen borçların ifası hükümlerine tabi iken, teslim edilen mal veya yapılan işin muayene ve kabullerinde; şartnamede numune üzerine alım öngörülmüş ise Borçlar Kanununun 218'nci, tecrübe ve muayene şartıyla alım yoluna gidilmiş ise aynı Kanunun 219-221'nci maddeleri uygulanmaktadır. (Açıklamalı Devlet İhale Kanunu ve Yapım Sözleşmelerinin Uygulanması, Dinçer GÖNEN - Hikmet IŞIK)
Görüldüğü üzere, söz konusu Yönetmeliğin 22'nci maddesi ile bu Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan Türk Silahlı Kuvvetleri Mal ve Hizmet Muayene Yönergesinin yukarıda belirtilen 6, 8/c, 7/d, 8/b (3) madde ve fıkraları gereği Muayene Komisyonlarının, Muayene Muhtırasıyla kendilerine sevk edilen malzemenin sözleşmedeki malzemenin bütünü olup olmadığını tespit etmeleri ve muayenelerini bütün malzemeyi kapsayacak şekilde yapmaları görevlerinin bir bölümünü oluşturmaktadır.
Dolayısıyla; müteahhit tarafından idare ile yapılan sözleşmeye uygun olarak idareye teslim edilecek malzemelerin Mal Saymanı veya sorumlusu tarafından muayene muhtırası hazırlanarak Muayene Komisyonunun incelemesine sunulması, Komisyonca öncelikle malzemelerin bütünü incelenerek, teslim edilen malzemelerin cins ve miktarının tespit edilmesi, akabinde bu hususları hazırlayacakları Muayene Kontrol Formu (EK-B) ve Fiziksel Muayene Tutanağı (EK-C)nda belirtmeleri görevleri gereğidir.
Yine Muayene Komisyonlarının, Muayene Kontrol Formlarını doldururlarken EK-B'nin 23'ncü maddesi gereği genel ve özel şartnamede istenilen belgelerin ibraz edilip edilmediğini de incelemeleri gerekmektedir. Müteahhide hangi mücbir sebepler karşısında, hangi şartlarda süre uzatımı verilebileceği; 2886 Sayılı Yasa kapsamında sözleşme ve eklerinde, tadillerin nasıl yapılabileceği de 4353 Sayılı Yasada açıkça düzenlenmiştir.
Yargılama konusu inşaat ihaleleri, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun yürürlükte bulunduğu dönemde yapılarak sözleşmeye bağlandığından, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkarılan Muayene ve Kabul İşlemlerine Ait Yönetmelik, T.S.K Mal ve Hizmetleri Muayene Yönergesi hükümlerine göre, sanıkların sözleşme hükümlerini yerine getirmeyen firmaya ceza uygulamaları, kesin teminatını irat kaydetmeleri, uğranılan diğer zararları da firmadan istemeleri, Devlet İhale Mevzuatına uygun hareket etmeleri gerekirken, tüm yasal mevzuatı yok sayarak hareket ettiklerinin anlaşılması karşısında Devlet yararına hareket ettiklerine ilişkin savunma ve temyiz sebepleri haklı bulunmamıştır.
Sanıklara (E) Tümgeneral Yavuz ERTÜRK tarafından yasa dışı hareket etmeleri yönünde emir verildiği saptanamadığı gibi, bir an için böyle bir emrin verildiği düşünülse dahi kanunsuz nitelikteki bu emrin Anayasamın 137, ASCK'nın 43/3 ve İç Hizmet Yönetmeliğinin 33'üncü maddelerine göre yerine getirilmemesi gerektiğinden sanıkların sorumluluktan kurtulmaları mümkün değildir.
Toplanan delillere göre, 5, 6, 7, 8, 14, 16, 17, 18, 19 ve 22 nolu inşaat dosyalarındaki sanıkların eylemlerinin; Askeri Mahkemece kanuni tipiklik açısından komisyonlarda görev almayan sanık Alb. Mustafa DERELİ yönünden Teselsülen Şartnameye Aykırı Mal ve Hizmet kabul Ettirmek, komisyonlarda görev alan diğer sanıklar Yb. Nurettin KULA ve Bnb. Kamil PİRİNÇTANE yönünden görevli oldukları komisyonlar marifetiyle yapılan işlerde Teselsülen Şartnameye Aykırı Mal ve Hizmet Kabul Etmek olarak vasıflandırılmamış olması yasaya aykırı bulunmuş, ancak sanık Alb. Mustafa DERELİ yönünden aleyhe temyiz bulunmadığından kazanılmış haklarının saklı tutulması hususuna bu aşamada işaretle yetinilmiştir.
Bu nedenlerle, sanıklar ve müdafilerinin suçların sübuta ermediğine, noksan soruşturma ile hükme varıldığına, mevcut yazılı belgelere itibar edilip tanık anlatımlarına itibar edilmemesi gerektiğine, doğan hiçbir hazine zararı bulunmadığına, sanıkların işbirliği içerisinde hareket etmediklerine, sanık Alb. Mustafa DERELİ'nin sadece görevi ihmal ettiğinden bahsedilebileceğine, eylemlerin esasını yeterli ödenek sağlanmamasının yarattığı zaruretin teşkil ettiğine, inşaatlar nedeniyle yapılan noksanlıkların daha sonra giderildiğine yönelik temyiz sebepleri yasal ve isabetli bulunmamıştır.
İddianamenin 18.04.2001 tarihli oluşu, lehe olan 765 sayılı TCK'nın zamanaşımı ve bunu kesen süreleri düzenleyen 102 ve 104'ncü maddelerine göre sanıkların eylemlerinin 7,5 yıllık zamanaşımına tabi bulunduğu dikkate alındığında, kamu davasının halen zamanaşımına uğramadığı anlaşılmıştır.
Üçüncü bilirkişi raporunda 7 ve 8 nolu dosyalarla ilgili inşaatların tamamlanmadığı belirtilmiş olmasına ve daha sonra bu inşaatların tamamlandığına dair dosyaya bilgi ve belge girmemiş olmasına rağmen, bu konuda hazine zararı talebi ve verilmiş karar olmadığından ve temyiz de bulunmasından bu hususta inceleme yapılmamıştır.
Bozma sebepleri nazara alınarak uygulamaya ilişkin talepler bu aşamada inceleme konusu yapılmamıştır. 353 sayılı Kanunun 218'nci maddesi ağır cezalı işlerde duruşmalı temyiz incelemesini öngördüğünden, karar tarihi itibariyle verilen cezaların nev'i ve miktarı dikkate alındığından, sadece sanık Asb. Serdar KENTER hakkında ağır hapis cezasını içeren mahkumiyet hükmü ağır cezalı işler kapsamına girdiği anlaşılmakla yalnızca bu sanık müdafiinin duruşmalı temyiz incelemesi isteminin 353 sayılı Kanunun 218 nci maddesi gereğince kabulüne karar verilmiştir.
Sonuç ve Karar: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A- Sanık Bçvş. Serdar KENTER ve müdafiinin duruşma taleplerinin işin ağır cezalı olması nedeniyle, 353 sayılı Kanunun 218'inci maddesi gereğince KABULÜNE, diğer sanık ve müdafıilerinin duruşma istemlerinin işin ağır cezalı olmaması nedeniyle aynı yasa maddesi uyarınca REDDİNE,
B- Sanıklar; I- (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ,
II- (Em.) Ord. Yb. Nurettin KULA ve
III- Ord.Bnb. Kamil PİRİNÇTANE'nin;
1 nolu Mukavva karton kutu ve bobin taşıma aparatı alımı,
2 nolu VCI esaslı kağıt alımı,
3 nolu Gürgen kereste alımı,
4 nolu Bilgisayar malzemesi alımı ve firmaya iadesi ve
6 nolu 2000 Yılı içerisinde Emanet Komisyonu marifetiyle yaptırılan inşaat ve onarım olaylarındaki tüm yasadışı fiillerinden dolayı TCK'nın 240 ve 80'inci maddeleri uyarınca kurulan mahkumiyet hükümlerinin;
Bu hükümlere esas alınan ve sabit görülen eylemlere yönelik yasal ve isabetli bulunmayan sanıkların ve müdafilerinin temyiz sebeplerinin 353 sayılı Kanunun 217/2'nci maddesi gereğince REDDİNE,
Sanıkların; (1), (2), (3) ve (4)'üncü maddelerde yazılı fiillerinin memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu oluşturacağı ve bu suç yönünden 5237 sayılı TCK'nın lehe hükümlerinin de değerlendirilmesi, ayrıca (1) ve (3)'üncü maddelerdeki olaylarla ilgili hazine zararının yeniden belirlenmesi gerektiğinden,
(6)'inci maddede yazılı 2000 Yılı içerisinde inşaat emanet komisyonu marifetiyle yaptırılan 5, 6, 7, 8, 14, 16, 17, 18, 19 ve 22 nolu dosyalardaki sanıkların fiillerinin ASCK'nın 143'üncü maddesinde düzenlenen müteselsilen şartnameye aykırı mal veya hizmet kabul etmek veya ettirmek suçunu oluşturacağından; 3, 4, 9, 10, 11, 20, 21, 28 ve 29 nolu dosyalarda ise, sanıkların suç kastıyla hareket ettikleri belirlenemediği için Askeri Mahkemece bu dosyaların teselsüle dahil edilmesi isabetli bulunmadığından,
Askeri Savcının, sanıklar (Em.) Ord.Yb. Nurettin KULA ve Ord.Bnb. Kamil PIRİNÇTANE hakkındaki aleyhe temyizlerine, keza sanıkların ve müdafilerinin temyizlerine atfen ve resen 353 sayılı Kanunun 221/1'inci maddesi uyarınca, sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin kazanılmış hakkı dikkate alınmak suretiyle, tebliğnameye (3'üncü maddede yazılı olayla ilgili hazine zararı ve inşaat emanet komisyonu marifetiyle yaptırılan 22 nolu dosya hariç olmak üzere) uygun olarak BOZULMASINA,
IV- Sanık Kd.Bçvş. Serdar KENTER'in, 2000 yılında (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin onayı ile kullandığı 5 nolu olay olarak izah edilen avanslardaki yasa dışı fiillerden dolayı, müteselsilen ihtilasen zimmet suçundan ASCK'nın 131/1 ve TCK'nın 80'inci maddeleri uyarınca kurulan mahkumiyet hükmünün;
Bu hükme esas alınan ve sabit görülen eylemlere yönelik sanık ve müdafiin yasal ve isabetli bulunmayan temyiz sebeplerinin 353 sayılı Kanunun 217/2'nci maddesi gereğince REDDİNE,
Askeri Mahkemece atılı suç nedeniyle sabit görülen 3, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 14, 15 ve 20 nolu avans dosyalarından; 5, 6 ve 14 nolu avans dosyalarında sanığın eylemleri şüpheli kalıp sübut bulmadığından, bu eylemler çıktıktan sonra hazine zararı belirlenip, 5237 sayılı TCK'nın zincirleme suçla ilgili hükümleri de dikkate alınmak suretiyle teselsüle göre artırım yapılmasının değerlendirilmesi gerektiğinden ve 5252 sayılı Kanunun 6/1'inci maddesine göre ağır hapis cezası, hapis cezasına dönüştüğünden, sanık ve müdafiin temyizlerine atfen ve resen 353 sayılı Kanunun 221/1'inci maddesi gereğince tebliğnameye uygun olarak BOZULMASINA,
Sanık (Em.) Ord.Alb. Mustafa DERELİ'nin, 2000 Yılında Bçvş. Serdar KENTER'in eliyle kullanılan avansların, kullanılması ve kapatılması sırasında ilgisiz kalıp denetim görevini yerine getirmemesi eyleminin Memuriyet görevini ihmal suçunu oluşturacağından; sanığın iddia konusu bu eyleminin diğer tüm eylemleriyle birlikte memuriyet görevini kötüye kullanmak suçu içinde değerlendirilmesinin yasaya aykırı düştüğü anlaşılmakla, bu sanık hakkındaki memuriyet görevini kötüye kullanmak suçundan kurulan mahkumiyet hükmünün, yukarıda belirtilen sebeplere ilaveten ayrıca avans olaylarına ilişkin suç vasfı yönünden de 353 sayılı Kanunun 221/1'inci maddesi uyarınca sanık ve müdafilerinin temyizlerine atfen ve resen tebliğnameye uygun olarak (sanığın kazanılmış hakkı saklı kalmak üzere) BOZULMASINA;
30.05.2006 tarihinde, oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy
Mahkeme: Askeri Yargıtay
Karar Tarihi: 30.05.2006
Askeri Yargıtay 3. Daire 2006/317 Esas 2006/874 Karar
Karar Dilini Çevir: