AskeriYargıtay
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2007/ 912
Karar No: 2007 / 908
Karar Tarihi: 09.05.2007

(1632 S. K. m. 47, 66, Ek m. 8) (5237 S. K. m. 50, 62, 63) (353 S. K. m. 220) (Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği m. 57) (AYDK 23.05.2002 T. 2002/46 E. 2002/45 K.)

Askeri mahkemece; sanığın, 8.3.2006-14.3.2006 tarihleri arasında yakalanmakla sona eren izin (hava değişim) tecavüzü suçunu işlediği sabit görülerek, ASCK'nın 66/1-b ve 5237 sayılı TCK'nın 62'nci maddeleri uygulanıp sonuç olarak 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 14.3.2006-17.3.2006 tarihleri arasında nezarette ve 31.7.2006-3.8.2006 tarihleri arasında adli gözlem altında geçirdiği sürelerin TCK'nın 63'üncü maddesi uyarınca cezasından indirilmesine karar verildiği,

Bu hükmün sanık tarafından neden gösterilmeksizin temyiz edildiği, suç başlangıç tarihi düzeltilmek suretiyle mahkûmiyet hükmünün onanmasına dair görüş bildiren tebliğnamenin tebliğine rağmen yazılı cevap verilmediği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede; sanığın Bornova J.Eğt. A.2'nci J.Eğt. Taburunda askerlik hizmetini yaparken, İzmir Asker Hastanesi tarafından düzenlenmiş 18.1.2006 tarih ve 146 sayılı sağlık kurulu raporuyla Sağ klavikula kırığı tanısıyla C/59 bir buçuk ay hava değişimi aldığı, hava değişimi sonunda başvurduğu Tarsus Askerlik Şube Başkanlığınca 3.3.2006 günü 2 gün yol süresi verilerek sevk edildiğinde zamanında kıta’sına katılmadığı ve hava değişim süresini geçirdikten bir süre sonra 14.3.2006 günü 09.30'da Tarsus'ta evinde yakalandığı, maddi vakıadır.

Bilindiği gibi, TSK Personelinin Sağlık Muayene Yönergesinin (MY.33-2A) 3'üncü bölümünün 3'üncü maddesinde, istirahat veya hava değişiminin, raporun düzenlendiği tarihten başlayacağı öngörülmüştür. Asker Alma Yönergesinin (MSY.70-1C) 3'üncü bölümünün 7'nci maddesinde hava değişim süresinin ay üzerinden, hava değişim bedelinin gün üzerinden hesap edileceği belirtilerek EK-B7'de verilen hesaplama örneklerinde Örn. 5 Ekim tarihli raporla alınan 1 ay hava değişiminin 5 Ekim-4 Kasım tarihlerinde geçirilip, yükümlünün 5 Kasım günü yol süresi verilerek askerlik şubesinden kıta’sına sevk edileceği açıklanmıştır. Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 24.6.2004 tarih ve 2004/130-104 sayılı kararında da belirtildiği gibi, usul yasalarındaki düzenleme ile maddi ceza hukukuna ilişkin hükümlerin istirahat ve hava değişimi sürelerinin hesabında uygulanamayacağı ve hava değişimi süresinin raporun düzenlendiği tarihte başlaması nedeniyle bir aylık sürenin sonraki ayın aynı sayıya denk gelen gününün başlangıcında (00.00 saatinde) sona ermektedir. Bu açıklamalara göre, sanığın 18.1.2006 tarihinde başlayan 1,5 ay süreli hava değişimi 4.3.2006 günü sonunda bitip, 5.3.2006 tarihinde askerlik şubesinden kıta’sına sevk edilmesi gerekmektedir. Ancak, askerlik şubesince 5.3.2006 gününün Pazar günü olması nazara alınarak adı geçenin 3.3.2006 günü sevk edildiği görülmekte ise de, hava değişimi sonunda tanınacak 2 gün yol süresi nazara alındığında 5-6 Mart günlerini yolda geçirme hakkı bulunan sanığın, buna göre en geç 6.3.2006 günü saat 24.00'e kadar birliğine katılması gerektiğinden, izin (hava değişimi) tecavüzü eylemi 7.3.2006 günü saat 00.00'da işlenmeye başlanmış ve 7 gün+9 saat sonra eylem sona ermiştir.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulunun 23.5.2002 tarih ve 2002/46-45 sayılı kararında da belirtildiği gibi, hava değişimi bitmeden sevk edilmesi nazara alındığında sanığın eylemi firar olmayıp, mahkemenin eylemi izin (hava değişimi) tecavüzü olarak nitelemesi isabetlidir.

Askeri Yargıtay’ın yerleşmiş kararlarında mazeret, kıta’ya zamanında gelmeyi zorlaştıran veya imkansızlaştıran, önceden beklenilmesi mümkün olmayan ciddi olaylar olarak tanımlanmakta ve İç Hizmet Yönetmeliğinin 57 (b) maddesi bu konuda ölçü alınmaktadır. Sanığın, hava değişiminde iken imam nikâhlı eşinin sorunlarını çözmek için geciktiğine dair savunması, askerlik hizmetine tercih edilecek ve gecikmeyi haklı gösterecek bir mazeret niteliğinde olmadığından, yasal anlamda geçerli bir özür teşkil etmemekte, mahkemenin bu savunmaya itibar etmemesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

Adli gözlem sonucu ceza ehliyetinin tam olduğu belirlenen ve askeri hastane sağlık kurulunca suç tarihlerinde askerliğe elverişli bulunan sanığın, hava değişimi sonu katılmamasını haklı gösterecek yasal bir mazeretinin bulunmadığı ve suç kastı ile hareket edip izinden 6 gün içinde dönmeyerek ASCK'nın 66/1-b maddesinde yazılı tanıma uygun izin (hava değişimi) tecavüzü suçunu işlediği anlaşıldığından, mahkemece yerinde ve uygun gerekçelerle savunmaya itibar olunmayarak suçun sübutunu kabul ve vasfını tayinde, asgari hadden ceza tayininde, takdiri indirime gidilerek cezanın indirilmesinde, izin tecavüzü suçundan dolayı ASCK'nın Ek-8'inci maddesi hükmü uyarınca cezanın 5237 sayılı TCK'nın 50'nci maddesi uyarınca seçenek yaptırımlara çevrilmesinin ve ASCK'nın 47/A ve Ek-8'inci maddeleri uyarınca cezanın ertelenmesinin kanuni imkânsızlığı nazara alınarak bu yönde bir uygulama yapılmamasında bir isabetsizlik görülmediğinden, sanığın yerinde görülmeyen temyizinin reddine karar verilmiştir.

Ancak, yukarda açıklandığı şekilde suç başlangıç tarihinin 7.3.2006 olarak kabulü gerekirken, mahkemece bu yönde bir hesaplama yapılmadan suç başlangıç tarihinin 8.3.2006 olarak belirlenmesi hatalı olup, dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerle sabit ve hiçbir araştırma yapılmasına ve takdire gerek duyulmayacak şekilde tespiti mümkün olan suç başlangıç tarihinde yapılan bu yanlışlığın, suçun hukuki niteliğinin tayinine ve ceza uygulamasına bir etkisi bulunmadığından, bozma nedeni olan ve fakat yeniden yargılamayı gerektirmeyen bu hatanın 353 sayılı Kanunun 5530 sayılı Kanunla değişik 220/2-F maddesi gereğince düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Sanığın Dağ ve Komando Okul ve Eğitim Merkezi K.lığı Askeri Ceza Evinde başka suçtan tutuklu iken Isparta Asker Hastanesinde adli gözlem altında tutulduğu nazara alındığında, adli gözlem süresinin cezadan indirilmesine karar verilmesi hatalı ise de, infaz sırasında göz önünde bulundurulması mümkün olan bu husus bozma nedeni sayılmayıp hataya işaretle yetinilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy