AskeriYargıtay
Dairesi: 1. Daire
Esas No: 2006/ 645
Karar No: 2006 / 637
Karar Tarihi: 12.04.2006

(1632 S. K. m. 87, 131) (765 S. K. m. 59)

Emre itaatsizlikte ısrar suçundan sanık terhisli P.Onb. Ayhan KARA hakkındaki 12’nci Mknz. P. Tug. K.lığı Askeri Mahkemesinin 10.11.2004 tarih ve 2004/385-601 sayılı mahkûmiyet hükmünün, sanık tarafından süresinde temyiz edilmesi üzerine, Askeri Yargıtay Başsavcılığının 30.03.2006 tarih ve 2006/2078 sayılı onama görüşünü içeren tebliğnamesi ekinde Dairemize gönderilen dava dosyası üzerinden yapılan temyiz incelemesi sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Askeri Mahkemece; sanığın, 03.04.2003 tarihinde emre itaatsizlikte ısrar suçunu işlediği kabul edilerek ASCK’nın 87/1(birinci cümle) ve 765 sayılı TCK’nın 59/2’nci maddeleri uygulanıp sonuç olarak 25 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş olup, bu hükmün sanık tarafından cezayı fazla bulduğu belirtilerek temyiz edildiği; tebliğnamede, hükmün onanması yönünde görüş bildirildiği anlaşılmaktadır.

Mahkemece, sanığın 5’inci Hd. A. 3’üncü Hd. Tb. 5’inci Hd. Bölüğünde askerlik hizmetini yaparken, aramalar konulu ve içeriğinde Üzerinde, dolaplarında, sivil çantalarında, yatak altlarında boş kovan, mermi, fotoğraf makinesi, radyo, cep telefonu, kesici ve delici aletler vs. bulundurulması yasaktır. Bu tür malzemeleri bulunduranlar 01.05.2002 tarihine kadar Bl. Astsubayına teslim edeceklerdir. Aramalarda bu tür malzemeleri bulunduranlar emre itaatsizlikte ısrar suçundan mahkemeye verilecektir şeklinde düzenleme bulunan 67 No.lu günlük emrin 26.04.2002 günü hazır bulunduğu içtimada okunarak tebliğ edildiği; yasak yayınlar konulu ve içeriğinde satın aldığınız kitap, dergi, kaset ve CD’i yasak yayın disketinden kontrol etmesi için Bl. Astsubayına verin. Disket kontrolünden sonra onaylayıp size geri vereceğim. Onayım alınmamış kitap, dergi, kaset, CD, vb. malzemelere aramalarda rastlarsam kanuni işlem yapacağım. şeklinde düzenleme bulunan 130 No.lu günlük emrin 01.11.2002 günü hazır bulunduğu içtimada okunarak tebliğ edildiği; 03.04.2003 günü saat 00.50’de sanığın sorumluluğunda olan terzihanede yapılan aramada Bl. K. veya Bl.Astsb.nın onayına sunulmamış 4 adet CD ile 13 adet boş mermi kovanı bulunduğu, maddi vakıa olarak kabul edilerek, sanığın hizmete ilişkin olan her iki emre aykırı hareket ederek sorumlusu olduğu terzihanede 4 adet CD ile 13 adet boş mermi kovanı bulundurmak suretiyle emre itaatsizlikte ısrar suçunu işlediği sabit görülerek yazılı olduğu şekilde mahkûmiyet hükmü tesis edilmiş ise de;

Tutanak düzenleyicileri olan Bl. K. P. Yzb. Yaşar KAYA ile P.Uzm.Onb.Hüseyin ŞEREFLİ’nin istinabe yoluyla alınan ifadeleri Dz. 25’deki talimat duruşma tutanağına kaydedilmiş ise de, duruşmanın hangi yer ve hangi mahkemeye ait olduğu tutanaktan anlaşılamamakta ve duruşma tutanağının belirtilen yönlerden noksan olduğu görülmektedir. Belirtilen noksanlık duruşma tutanağının ispat gücünü ortadan kaldırdığından, mahkûmiyet hükmünün usul yönünden bozulmasına karar verilmiştir.(As. Yrg. Drl. Kurulunun 23.03.2006 tarih ve 2006/66-67 sayılı kararı da aynı mahiyettedir.) Bu nedenle, adı geçen tutanak düzenleyicilerinin, sanığın savunmasına da açıklık getirecek şekilde yeniden ifadelerine başvurulması gerekmektedir.

Öte yandan, sanığın Terzihanede bulunan dava konusu eşyaların kendisine ait olmadığı, Bölük Merkezindeki çamaşırhaneye yıkanmak üzere 31.03.2003 günü gelen nevresim, parka ve kamuflaj elbiselerin arasından çıkan bu eşyaları Bl. Astsubayına teslim etmek üzere bir kenara ayırdığı, daha önceki yıkamalarda da benzer eşyalar çıkıp bunları ilgililere teslim etmiş olduğu şeklindeki savunmasının hiç araştırılmadığı görülmektedir. Sanığın çamaşırhane sorumlusu olup olmadığının, çamaşırhane ile terzihanenin aynı yerde bulunup bulunmadığının araştırılması ve önceki çamaşır yıkamalarda ele geçen eşyalar olmuşsa bu hususta Bl. Astsubayının ifadesine başvurularak sanığın suç kastı ile hareket edip etmediğinin ortaya konması için mevcut noksan soruşturmanın giderilmesi gerekirken, belirtilen hususlar araştırılmadan tesis olunan mahkûmiyet hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.

Diğer taraftan, bilindiği gibi, kanun ve tanzimi tasarruflarla cezai müeyyide altına alınan hususların emir haline getirilmesi bir hatırlatmadan ibaret olup, bu emre aykırı davranılmasının ayrıca emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturmayacağı kuşkusuzdur. Somut olayda, sanığın boş kovan bulundurmak şeklindeki eylemi de bir bütün olarak emre itaatsizlikte ısrar suçu kapsamında değerlendirilmiş ise de; ele geçen boş kovanların askeri eşya vasfında olması hâlinde, boş kovanların sanık tarafından ne şekilde elde edildiği de saptandıktan sonra, eylem diğer unsurlarının da mevcudiyetine bağlı olarak ASCK’nın 131’inci maddesinde tanımlanan ‘askeri eşyayı çalmak’, ‘askeri eşyayı zimmetine geçirmek’ ya da ‘askeri eşyayı gizlemek’ suçlarından birisini oluşturabilecektir. Bu nedenle, boş kovanların elde ediliş biçimi ve niteliklerinin saptanması için mevcut noksan soruşturmanın giderilmesi gerekmektedir. Boş mermi kovanı bulundurmak olgusu, iddianamede sanığa yüklenen eylem olarak tanımlandığı hâlde, Mahkemece, belirtilen yönde bir araştırma yapılmaksızın, eylemin emre itaatsizlikte ısrar suçu kapsamında değerlendirilmesinde de isabet bulunmadığından, mahkûmiyet hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.

Ayrıca, emre itaatsizlikte ısrar suçu kapsamında değerlendirilen 4 adet CD bulundurmak eylemi yönünden yapılan değerlendirmede, CD bulundurmayı yasaklayan emrin konusu ‘yasak yayınlar’ olup, emir, Genelkurmay Başkanlığınca erbaş ve erler tarafından okunması veya bulundurulması yasaklanan kitap, dergi vb. her türlü yayın ve materyalin kontrolünü öngörmekte ve içeriği itibarıyla sakıncasız olduğu saptanan bu tür eşyaların sahibine geri verilmesini düzenlemektedir. Emre göre, kışlada CD bulundurmak yasak olmayıp, satın alınıp kışlaya getirilen CD’yi sakıncalı olup olmadığı yönünde kontrol ettirmeyen ve bu şekilde kontrolsüz kalan CD’yi bulunduranların eylemi yasaklanmıştır. Bu açıklamalar itibarıyla kışlaya getirilen CD’nin içeriği, yüklenen suçun unsurlarının değerlendirilmesi yönünden önem taşımaktadır. Sözgelimi, ele geçen CD’nin tamamen boş olması hâlinde, yasaklama emrinin amacı nazara alındığında, suç kastıyla hareket edildiği söylenemeyecektir. Bu nedenle, ele geçen 4 adet CD’deki bilgi ve kayıtların nelerden ibaret olduğunun tespiti ve gerekiyorsa tutanak düzenleyicilerinin bu hususta da ifadelerine başvurulması gerektiği hâlde bu yönde hiçbir araştırma yapılmadan hüküm tesisi de noksan soruşturma ile kurulmuş hükmün bozulmasını gerektirmektedir.

Açıklanan nedenlerle yukarda belirtilen usul ve noksan soruşturma nedenlerine bağlı olarak mahkûmiyet hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.

SONUÇ VE KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

Sanığın temyizine atfen ve resen, mahkûmiyet hükmünün 353 sayılı Kanunun 221/1’inci maddesi gereğince noksan soruşturma nedeniyle BOZULMASINA,

Tebliğnameye aykırı olarak, 12.04.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy