Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-44/731-266
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Araç lastiği sektöründe yer alan üç ana teşebbüs tarafından çeşitli yollarla araç lastik satış adetlerinin paylaşıldığı ve fiyat artışlarının birlikte görüşülerek rekabetin ihlal edildiği iddiası
Karar Tarihi: 16.12.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2015-4-38 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-44/731-266
Karar Tarihi : 16.12.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN
Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Dr. Hakan BİLİR, Kasım ŞENGÜL, Nesibe AYAN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Goodyear Lastikleri Türk A.Ş.
Büyükdere Cad. Maslak Meydanı No:37 Kat:2-3-4 Sarıyer,
İstanbul
- BRISA Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Sabancı Center Kule 2 Kat:3 4. Levent, İstanbul
- Türk Pirelli Lastikleri A.Ş.
Dikilitaş Mah. Hakkı Yeten Cad. BJK Süleyman Seba
Kompleksi Selenium Plaza No:10-C Kat:14-15 Beşiktaş,
İstanbul
- Lastik Sanayicileri ve İthalatçıları Derneği
İnönü Cad. Sümer Sokak Zitaş İş Merkezi C2 Blok Daire:8
Kadıköy, İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: Araç lastiği sektöründe yer alan üç ana teşebbüs tarafından
çeşitli yollarla araç lastik satış adetlerinin paylaşıldığı ve fiyat artışlarının birlikte
görüşülerek rekabetin ihlal edildiği iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 03.08.2015 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 03.09.2015 tarih ve 2015-4-38/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 06.10.2015
tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve 15-37/592-M sayı ile önaraştırma yapılmasına
karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca düzenlenen 07.12.2015 tarih ve 2015-4-38/ÖA
sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Araç lastiği sektöründe yer alan üç ana teşebbüs olan Goodyear Lastikleri T.A.Ş
(GOODYEAR), Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BRISA)
ve Türk Pirelli Lastikleri A.Ş. (PIRELLI) tarafından her ayın bitiminde BDO Denet
Bağımsız Denetim Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. (BDO Denet) firması aracılığı ile
lastik satış rakamlarının ve fiyat artışlarının görüşülerek paylaşıldığı ve
paylaşılan satış adetlerinin GOODYEAR’ın ana bilgisayarlarında yer aldığı,
- Daha önceki yıllarda şirketler arası fiyat listesi paylaşımlarının e-posta aracılığı
ile yapıldığı, bazı yetkili satıcıların kamu ihalelerinde GOODYEAR tarafından
desteklenerek ihalelerde danışıklı hareket edildiği,
15-44/731-266
2/14

- Bayilerle yapılan yetkili satıcılık sözleşmelerinde rekabete aykırı hükümlerin yer
aldığı ve araç lastiği sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerce kurulan Lastik
Sanayicileri ve İthalatçıları Derneği (LASİD) tarafından rekabete aykırı faaliyetler
gerçekleştirildiği
iddia edilmektedir.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 41. maddesi uyarınca GOODYEAR, BRISA, PIRELLI ve
LASİD hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığı belirtilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Hakkında İnceleme Yapılanlar
I.1.1. Goodyear Lastikleri Türk A.Ş.
(5) Goodyear Tire and Rubber Company’nin Türkiye’deki iştiraki olarak kurulmuş olan
GOODYEAR, üretim, satış ve satış sonrası hizmetleri ile lastik sektöründe faaliyet
göstermektedir. GOODYEAR, ürünlerini Goodyear, Fulda, Sava ve Debica markaları
altında üretmektedir.
I.1.2. BRISA Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(6) Sabancı Holding ve ortakları tarafından %100 Türk sermayeli olarak, Amerikan BF
Goodrich firması ile yapılan lisans anlaşmasıyla kurulan BRISA, lastik sektöründe
faaliyet göstermektedir.
I. 1.3. Türk Pirelli Lastikleri A.Ş.
(7) %99 hissesi Pirelli S.p.A’ya ait olan PIRELLI, otomobil, hafif ticari araç, kamyon ve
motorsporları ana gruplarında lastik üretimi gerçekleştirmektedir.
I.1.4. Lastik Sanayicileri ve İthalatçıları Derneği (LASİD)
(8) BRISA, GOODYEAR, PIRELLI, Michelin Lastikleri Ticaret A.Ş. (MICHELIN) ve
Otomotiv Lastikleri Tevzi A.Ş. (CONTINENTAL) firmaları tarafından 2014 yılında
kurulmuş olan LASİD’in üye sayısı, Hankook Lastikleri A.Ş.’nin (HANKOOK) de
katılımıyla 6’ya çıkmıştır. Sektörün bir diğer oluşumu olan Lastik Sanayicileri Derneği
(LASDER), daha çok lastik geri dönüşümü alanında, LASİD ise sektörün teknik
konularıyla ilgili alanda faaliyet yürütmektedir.
I.2. Sektöre İlişkin Bilgiler
(9) Ülkemizde üretim yapan yerli ve yabancı ortaklı lastik üretim şirketlerinin yanı sıra,
uluslararası şirketler olan CONTINENTAL, MICHELIN ve HANKOOK ile pek çok firma
distribütörlük ilişkisi ile yurt dışından Türkiye’ye lastik satışı gerçekleştirmektedirler.
(10) Araç lastikleri sektöründe satışın yapıldığı kanallar, araçların ilk üretimi sırasında
kullanılan lastiklerin oluşturduğu ve çoğunlukla araç üreticisi ve lastik üreticisi arasında
doğrudan teknik ve ticari faaliyetler neticesinde gerçekleştirilen satışların oluşturduğu
“orijinal ekipman pazarı (OEM)” ve araçların üretimi sırasında kullanılan lastiklerin
değiştirilmesiyle gerçekleştirilen satışların oluşturduğu “yenileme pazarı” olmak üzere
ikiye ayrılmaktadır.
(11) Araçların teknik özellikleri ve kullanım amaçlarına göre lastiğin ebat, taşıma kapasitesi
gibi özelliklerinde görünen değişikler dolayısıyla pazarda ürün çeşitliliği yüksek olup,
çeşitli performans özelliklerine göre ürünler farklılaşabilmektedir. Önemli ticari
büyüklükte olan lastik türleri; otomobil ve hafif ticari araç lastikleri, ağır vasıta lastikleri,
tarım lastikleri ile motosiklet ve bisiklet lastikleri olarak gruplandırılmaktadır.
15-44/731-266
3/14

(12) Başvuruya konu iddialardan ilki “bilgi değişimine” ilişkin olduğundan, kararın bu
bölümünde önaraştırma kapsamında elde edilen bilgiler çerçevesinde pazarda
sektörel araştırma görevini yerine getiren oluşumlardan bahsedilecektir.
(13) Europool: Europool sistemi Avrupa Lastik ve Kauçuk Üreticileri Derneği (ETRMA)
tarafından yönetilmekte ve yürütülmektedir. Koordinasyon amaçlı Brüksel'deki ETRMA
genel merkezinde gerçekleşen Europool toplantıları, stratejik kararlar almak için yılda
bir kez toplanan Denetleme Kurulu toplantısı ile raporlama yapısındaki teknik
değişikliklere karar vermek için yılda iki kez toplanan İstatistik Komitesi toplantısı
olmak üzere iki türlüdür. 35’ten fazla üye ülkesi olan Europool’a üyelik, ilgili orijinal
ekipman lastik pazarında ilgili coğrafyada bir üretim tesisine sahip olmayı ve ilgili
pazarda %5'in üzerinde bir pazar payının varlığını gerektirmekte, yenileme pazarı
içinse ilgili coğrafyada üretim tesisine sahip olma şartı üyelik adına yeterli olmaktadır.
(14) Europool sistemi ilgili teşebbüslere özel bir raporlama yapmamakla birlikte, üye
teşebbüslerden topladığı verileri sistem veri tabanına işleyerek, teşebbüslerin kendi
coğrafi bölgesindeki pazar verilerine erişimine imkân tanımaktadır. Bununla birlikte,
Europool veri tabanından elde edilen bilgiler, ilgili teşebbüsün ilgili coğrafi pazardaki
satış adetlerini yine ilgili pazardaki toplam satış adetleriyle karşılaştırma imkânı
vermekte ancak tek tek markalar ve üreticiler bazında bir ayrım olmadığından, rakip
teşebbüslerin pazar bilgilerinin görüntülenmesi söz konusu olmamaktadır.
Önaraştırma kapsamında elde edilen bilgilere göre, toplulaştırılmış veriler segment
seviyesinde (örneğin araba, yazlık, ROF), aylık bazda Europool’da yayımlanmaktadır.
Boyut ve tip seviyesindeki veriler ise (örneğin 205/55/16 82H) dönemsel olarak
yayımlanmaktadır. Rapor paylaşımı aylık olarak yapılmakta ve üye olan tüm firmalar,
aynı içerikteki önceki aya ait Europool raporunu her ayın yaklaşık ikinci haftası
almaktadırlar. Europool, yenileme ve orijinal ekipman pazarındaki satış bilgilerini lastik
üreticilerinden almaktadır. Yenileme pazarı için otomobil ve hafif ticari, ağır vasıta, iş
makinası, tarım ve motosiklet lastikleri ürün grupları ve alt segmentlerinde toplam satış
adetlerini bir araya getirmektedir.
(15) GfK-Araba Lastiği Perakende Paneli: Ana faaliyet alanı pazar araştırmaları olan
GfK’nın bir hizmet hattı olan Araba Lastiği Perakende Paneli, Türkiye de dâhil olmak
üzere dünyanın farklı coğrafyalarında sell-out1 bilgi toplama ve raporlama hizmeti
yürüten bir panel araştırmasıdır. İlgili panel kapsamında bir üyelik sistemi
bulunmamakla birlikte, sektörde faaliyet gösteren her firma raporlama hizmetlerinden
belli bir ücret karşılığında faydalanabilmektedir. Raporda, ürün, marka ve satış
kanalları bazında geçmiş tarihli pazar satış adedi/adet yüzdesi, cirosu/ciro yüzdesi ve
ortalama KDV dâhil perakende fiyat trendleri gibi bilgiler yer almaktadır. Halihazırda
raporlama hizmetleri sunulan firmalar, BRISA, GOODYEAR, PIRELLI ve
MICHELIN’dir. GfK tarafından derlenen bilgiler, Türkiye'deki lastik bayilerinden temin
edilmekte olup, üreticilerden ve toptancılardan herhangi bir veri alınmamaktadır.
Temsili örneklemeye dâhil olan perakende satış noktaları; lastik satışı yapan firmalar,
zincir oto tamircileri ve yetkili araba satış/servis noktalarıdır. Raporlar aylık olarak
hazırlanmakta ve en kısa periyot aylık olmak üzere senede 4 ya da 6 defa olmak
üzere müşterilerle paylaşılmaktadır.



1 Bayilerin son tüketiciye yaptığı satış bilgisini ifade etmektedir.
15-44/731-266
4/14

(16) GfK, Türkiye'deki araç lastik pazarının genel durumunu değerlendirmek ve tüketicilerin
satın alma eğilimleriyle ilgili saptamalar yapabilmek amacıyla bir pazar araştırması
gerçekleştirmektedir. Pazar araştırması kapsamında bayiler tarafından GfK ile
paylaşılan yukarıda bahsi geçen bilgiler GfK dışında herhangi bir kurum veya kuruluş
ile paylaşılmamaktadır.
(17) Tyreinstock: Lastik Stok A.Ş. (LASTİK STOK) firmasının sahip olduğu
adresli internet sitesi vasıtasıyla siteye üye olan kullanıcılara
araç lastik ürünlerinin satışının gerçekleştirildiği internet sitesidir. Site üzerinden, lastik
üreticilerinin bayilerinden tedarik edilen ürünlerin üye olan kişi veya kuruluşlara satışı
gerçekleştirilmektedir. Sektörde faaliyet gösteren herhangi bir üretici şirketin siteye
üyeliği bulunmamaktadır. Toplanan bilgiler internet sitesi vasıtasıyla değişen koşullar
çerçevesinde ay içerisinde güncellenerek üyelerle paylaşılmaktadır.
I.3. İncelenen Taraflardan Elde Edilen Bilgiler
I.3.1. GOODYEAR’dan Elde Edilen Bilgiler
(18) Önaraştırma kapsamında GOODYEAR tarafından gönderilen cevabi yazıda özetle;
GOODYEAR’ın yenileme pazarına ilişkin fiyatlandırma politikasının EMEA
Bölgesi’ndeki (Europa, Middle East, Africa) pazarlama ekibi ve o fonksiyonda görev
yapan ilgili fiyatlandırma bölümü yetkilileri ile beraber belirlendiği, buna ilaveten
fiyatların GOODYEAR tarafından piyasa koşulları, tüketici alım gücü, ticari stratejiler
ve maliyet faktörleri göz önüne alınarak, gerek Türkiye organizasyonu gerekse bağlı
bulunduğu global organizasyonun iç hedef ve politikalarına uygunluğu
değerlendirilerek tespit edildiği, karar sonrasında ise Türkiye organizasyonunda iç
prosedürlere uygun olarak gerekli yazılı süreçlerin tamamlanmasıyla beraber fiyatların
sözleşme ile çalışan bayilere ilan edildiği ifade edilmektedir. Daha sonra siparişler,
ilgili departman tarafından EMEA Bölge'sindeki merkezi Tedarik Zinciri ve Üretim
Birimi'ne aktarılarak Avrupa'da farklı ülkelerde bulunan fabrikalarda üretimin
gerçekleştirildiği belirtilmiştir.
I.3.2. BRISA’dan Elde Edilen Bilgiler
(19) Önaraştırma kapsamında BRISA tarafından gönderilen cevabi yazılarda özetle; lastik
yenileme ve satışında fiyatlamanın, satılan malın maliyeti, hammadde fiyat endeksi,
tüketici fiyat endeksi, rakiplere göre rekabetçi ürün konumlandırmaları, ürün yaşam
döngüsü takibi, pazar koşulları ve döviz kurları dikkate alınarak yapıldığı ifade
edilmektedir.
(20) Piyasadaki ürünlerin homojen bir yapıda olmadığı, sadece BRISA’nın bin adedin
üzerinde ürün çeşitliliğine sahip olduğu belirtilmektedir. Bununla birlikte herhangi bir
ürün için fiyat artışına gidilmeden önce bayilerden fiyat artışı öncesi taleplerini iletmek
istemelerinden ötürü siparişlerin alındığı, tüm bu etkenler neticesinde piyasada oluşan
gerçek fiyat seviyesinin marka konumlandırması ile uyumunu görmek ve gerektiği
takdirde kampanya kararı almak amacıyla “Ipsos” adlı bir araştırma şirketinden
faydalanıldığı belirtilmektedir.
I.3.3. PIRELLI’den Elde Edilen Bilgiler
(21) Önaraştırma kapsamında PIRELLI tarafından gönderilen cevabi yazıda özetle;
firmaların Türkiye’de satacakları ürünler için aynı tarihte tek bir tavsiye edilen KDV
dâhil perakende satış fiyat listesi yayınladıkları, söz konusu listeye internet sitesinden
ulaşılabildiği, liste fiyatlarının maliyet değişikliklerinin gerektirdiği durumlarda yılda bir
veya birden çok kere güncellenebildiği belirtilmektedir. Firmaların, yetkili satıcılarına
liste fiyatları üzerinden, alım hacmi, ödeme durumu ve satış kampanyasının olup
15-44/731-266
5/14

olmaması gibi durumları dikkate alarak indirimler yaptığı, yetkili satıcıların da bu
ürünleri son kullanıcılara ve diğer lastik ticareti yapan firmalara diledikleri fiyat
üzerinden satabildikleri ifade edilmektedir.
I.4. Değerlendirme
I.4.1. Yetkili Satıcılık Sözleşmelerinin Değerlendirilmesi
(22) 2005/4 sayılı Motorlu Taşıtlar Sektöründeki Dikey Anlaşmalar ve Uyumlu Eylemlere
İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nin (2005/4 sayılı Tebliğ) 2. maddesi uyarınca yeni
motorlu taşıtların, bunların yedek parçalarının ya da tamir ve bakım hizmetlerinin
alımı, satımı veya yeniden satımı konulu dikey anlaşmalar, dikey sınırlamalar
içermeleri halinde bu Tebliğ’de düzenlenen koşullara uymak kaydıyla, 4054 sayılı
Kanun’un 4. maddesindeki yasaklamadan aynı Kanun’un 5. maddesinin üçüncü
fıkrasına dayanılarak grup olarak muaf tutulmuştur. Bu kapsamda, önaraştırma
sürecinde taraflarca gönderilen bayilik sözleşmeleri 2005/4 sayılı Tebliğ çerçevesinde
incelenmiştir.
(23) PIRELLI, GOODYEAR ve BRISA ile bayileri arasında akdedilen örnek sözleşmelerin
incelenmesi sonucunda, bu sözleşmelerde 2005/4 sayılı Tebliğ’de yer alan ve
anlaşmaları grup muafiyeti kapsamı dışına çıkaran hükümlerin bulunmadığı
saptanmıştır.
I.4.2. İhalelerin Değerlendirilmesi
(24) Başvuru sahibi tarafından, araç lastik sektöründe satıcılar tarafından ihalelere giren
bayilere ayrı ayrı şartlar sunularak sadece bir yetkili satıcının ihaleyi kazanmasının
sağlandığı, bazı yetkili satıcılara ihaleler sebebiyle Yetkili Satıcı Belgesi verilmediği
iddia edilmektedir.
(25) BRISA Bayilik Sözleşmesi’nin “Bayinin Yükümlülükleri” başlıklı bölümünde
“(…..TİCARİ SIR…..)” ifadesi yer almaktadır.
(26) Önaraştırma kapsamında GOODYEAR’da yapılan yerinde inceleme ve görüşmede
elde edilen bilgi ve belgelerden, başvuru sahibi tarafından iddia edildiğinin aksine, her
bir yetkili bayiye farklı şartların sunulmasının mümkün olmadığı, şartnamenin genel
hükümler içerdiği, fiyat gibi çeşitli faktörlerin ihalelerde çok daha fazla önem kazandığı
anlaşılmaktadır.
(27) Yerinde incelemeler sırasında yapılan görüşmelerden de anlaşıldığı üzere, lastik
üreticileri kamu ve özel kurumlar tarafından açılan ihalelere bayileri aracılığıyla
katılmaktadır. Bu ihalelerde ürün fiyatı üreticiler tarafından belirlenmekte olup, bayiye
ise belirli bir kar marjı bırakılmaktadır. Aşağıda konuyla ilgili yerinde incelemelerde
elde edilen bilgi ve belgelere yer verilmektedir.
(28) PIRELLI’nin (…..) bayisiyle arasında geçen e-posta görüşmesinde şu ifadelere yer
verilmektedir (Belge-10/10):
“(…..TİCARİ SIR…..)”
(29) İzmir Emniyet Müdürlüğü tarafından açıdan bir ihale için yapılan e-posta
görüşmesinde şu ifadelere yer verilmektedir (Belge-10/16):
“…“(…..TİCARİ SIR…..).”
Bu belgede, PIRELLI başka bir bayisini BRISA’ya rakip olduğu bir ihaleye teklif
vermesi için yönlendirmektedir.
15-44/731-266
6/14

(30) Sektörde lastik üreticileri ile bayileri arasındaki ihalelere yönelik ilişki, bayinin üreticiye
aracılık veya taşeronluk etmesi şekilde gerçekleştirilmektedir. Bir başka deyişle,
markalar arası rekabet bayiler aracılığıyla yürütülmektedir. Bu çerçevede ihalelerde
bayiler ve üreticilerin danışıklı hareket ederek rekabeti engellediğine yönelik bilgi veya
belgelere ulaşılamamıştır.
I.4.3. Lastik Satış Rakamlarının ve Fiyat Artışlarının Çeşitli Kanallardan
Paylaşıldığı İddiasının Değerlendirilmesi
(31) Başvuru dilekçesinde üretici firmaların çeşitli kanallar aracılığıyla bilgi paylaştıkları ve
rekabeti bu yolla engelledikleri ifade edilmektedir. Söz konusu bilgi değişimine aracılık
eden kanallar olarak ise “ortak bayiler, sektörel araştırma şirketleri ve sektörel
dernekler” gösterilmektedir. Firmalar söz konusu kanallar aracılığıyla rakiplerine ve
sektöre ait bir takım bilgileri öğrenme olanağına sahiptir.
(32) Başvuruya konu rakipler arası iletişim, rekabet hukukunda bilgi değişimi başlığı altında
ele alınmaktadır. 30.04.2013 tarih ve 13-24/326-RM sayılı Yatay İşbirliği Anlaşmaları
Hakkında Kılavuz’un (Kılavuz) 56 ve 58. paragraflarında;
“56. Piyasada rekabeti kısıtlama amacıyla yapılan her türlü bilgi değişiminin,
etkisine bakılmaksızın rekabeti kısıtladığı kabul edilir. Bilgi değişiminin rekabeti
kısıtlama amacı olup olmadığının değerlendirilmesinde bilgi değişiminin
meydana geldiği hukuki ve iktisadi çerçeve dikkate alınacaktır. Bu kapsamda,
bilgi değişiminin, doğası gereği rekabetin kısıtlanmasına yol açıp açmayacağı
değerlendirilecektir.
58. Bilgi değişiminin rekabet üzerindeki olası etkileri, her somut olayın kendine
has özellikleri bağlamında incelenmelidir. Bu değerlendirme, bilgi değişiminin
mevcut ve olası etkileri ile bilgi değişiminin bulunmadığı durumdaki rekabet
koşullarının karşılaştırılması yoluyla yapılır. Bilgi değişiminin, 4. madde
kapsamında rekabeti kısıtlama etkisinin bulunması için, fiyat, üretim miktarı, ürün
kalitesi, ürün çeşitliliği ya da inovasyon gibi rekabet parametrelerinden en az biri
üzerinde olumsuz etki doğurabilecek nitelikte olması gerekir. Bilgi değişiminin
rekabeti kısıtlayıcı etkisinin değerlendirilmesinde, ilgili pazarın özellikleri ile bilgi
değişiminin nitelikleri dikkate alınır.”
şeklinde açıklama yer almaktadır.
(33) Buna göre, piyasadaki rekabeti kısıtlama amacı olan bilgi değişimlerinin, etkisine
bakılmaksızın, rekabeti kısıtladığı kabul edilmektedir. Rekabeti kısıtlama amacı
taşımayan bilgi değişimlerinin rekabet üzerindeki olası etkileri ise her somut olayın
kendine has özellikleri çerçevesinde incelenmektedir. Kılavuz’un 67. paragrafında;
“fiyata, miktara, müşterilere, maliyetlere, cirolara, satışlara, alımlara, kapasiteye, ürün
niteliklerine, pazarlama planlarına, risklere, yatırıma, teknolojilere, ar-ge
programlarına” ilişkin bilgilerin rekabete duyarlı bilgiler olduğu ifade edilmektedir.
(34) Bu çerçevede aşağıda, üçüncü taraflardan elde edilen bilgilerin, 4054 sayılı Kanun’un
4. maddesi çerçevesinde amaç ve/veya etki bakımından rekabetin engellenmesine yol
açıp açmadığı değerlendirilecektir.
I.4.4. Amaç Bakımından Yapılan Değerlendirme
(35) Amaç başlığı altında yapılacak olan değerlendirmeler; PIRELLI, BRISA ve
GOODYEAR’ın farklı bilgi değişim kanalları ve yöntemleri bazında ayrıştırılarak
yapılacaktır.

15-44/731-266
7/14

I.4.4.1. Bayiler Aracılığıyla Gerçekleştirilen Bilgi Değişimi
(36) Sağlayıcılar ile perakendeciler arasında gerçekleştirilen bilgi değişimleri ABC bilgi
değişimi veya topla-dağıt karteller (Hub and Spoke) kavramı kapsamında ele
alınmaktadır2. ABC bilgi değişimi; birbirinden bağımsız rakip teşebbüslerin, dikey ilişki
içerisinde bulunulan ortak bir sağlayıcı veya perakendeci kanalıyla bilgi değişimi
gerçekleştirmesi olarak tanımlanmaktadır.
(37) Doktrinde ABC bilgi değişimlerinin iki şekilde kurulabileceği öngörülmektedir.
Bunlardan birincisi ortak bayilerin santral (hub) vazifesi görerek sağlayıcılar arasındaki
bilgi değişimine aracılık etmesi; ikincisi ise ortak sağlayıcının perakendeciler
arasındaki bilgi değişimine aracılık etmesidir3. Dosya kapsamında ortak bayiler
aracılığı ile gerçekleştirilen dolaylı bilgi değişimi ele alınacaktır.
(38) Birleşik Krallık Rekabet Temyiz Mahkemesi (Competition Appeal Tribunal) (RTM)
tarafından ele alınan Tesco kararında, perakendeciler ile sağlayıcılar arasında
gerçekleşen bilgi değişiminin rekabeti amaç bakımında kısıtlamasının koşullarına yer
verilmiştir. Buna göre söz konusu koşullar;
1. Sağlayıcı A’nın ortak perakendeci X’e rakip sağlayıcı B’nin pazar davranışlarını
etkilemek niyetiyle geleceğe dönük fiyatlama bilgilerini aktarması,
2. Perakendeci X’in bu fiyatlama bilgilerini B’ye aktarması,
3. B’nin de rakip firma A’ya ait olduğuna inandığı (kesin kanaat getirdiği) bu bilgileri
kullanarak kendi fiyatlama politikasını belirlemesidir.
(39) RTM bu koşulların tamamının gerçekleşmesi durumunda, bir rekabet ihlalinin
doğduğunu ifade etmektedir. Konuyla ilgili en güncel ve kapsamlı karar olması
nedeniyle şikâyete konu sağlayıcılar ile bayiler arasındaki bilgi değişimi
değerlendirmesi yukarıda yer alan üç koşul üzerinden yapılacaktır. Söz konusu
koşulların sağlanıp sağlanmadığının tespitinde, önaraştırma kapsamında 05-
06.11.2015 tarihlerinde şikâyete konu teşebbüslerde yapılan yerinde incelemelerde
elde edilen bilgi ve belgeler kullanılacaktır.
(40) 04-05.11.2015 tarihlerinde (…..) unvanlı bayisiyle PIRELLI arasında geçen bir e-posta
görüşmesinde (Belge-10/22):
“(…..TİCARİ SIR…..).”
ifadelerine yer verilmektedir.
(41) BRISA ile bayisi (…..) arasında geçen 21.10.2015 tarihli bir e-posta görüşmesinde
“(…..)” başlığıyla şu ifadeler yer almaktadır (Belge-11/9):
“(…..TİCARİ SIR…..).”
Bu e-postada BRISA’nın ortak bir bayi aracılığı ile rakip sağlayıcı olan GOODYEAR’ın
fiyat artışına gideceği bilgisine ulaştığı görülmektedir.




2 ODUDU, O. (2011), Indirect Information Exchange: The Constituent Elements of Hub and Spoke
Collusion, European Competition Journal, Vol:7, No:2
3 BOLECKI, A., “Polish Antitrust Experience with Hub-and-Spoke Conspiracies” (2011), Yearbook of
Antitrust and Regulator Studies, Vol. 4(5).
15-44/731-266
8/14

(42) 28.09.2015 tarihli ve GOODYEAR’dan elde edilen bir iç yazışmada şu ifadeler yer
almaktadır (Belge-12/1):
“(…..TİCARİ SIR…..)” Yine aynı belge içerisinde 18.09.2015 tarihli bir iç yazışmada
şu ifadeler yer almaktadır: “…(…..TİCARİ SIR…..)”
(43) GOODYEAR’dan elde edilen, 21.09.2015 tarihinde bir bayiden alınan bilgiler “(…..)”
konu başlığı altında bir iç yazışmada şu şekilde ifade edilmektedir (Belge-12/2):
“(…..TİCARİ SIR…..).”
Yine aynı belgede benzer içerikli iç yazışmalar bulunmaktadır.
(44) Önaraştırma kapsamında yapılan yerinde incelemelerde elde edilen bilgi ve
belgelerden anlaşıldığı üzere, GOODYEAR, PIRELLI ve BRISA arasında ortak bayiler
aracılığı ile çeşitli bilgi değişimlerinin gerçekleştiği görülmektedir. Bir sağlayıcının
kendi bayisiyle perakende veya toptan satış fiyatı ve/veya satış bilgilerini paylaşması,
benzer şekilde bir bayinin sağlayıcıdan ürün alırken farklı sağlayıcılardan aldığı benzer
ürünleri kıyaslayarak yeni alacağı ürün için sağlayıcıdan iskonto istemesi makul
karşılanmaktadır.
(45) Bununla birlikte, mevcut bilgi ve belgelerden rakiplerin dolaylı olarak, ortak bayiler
aracılığı ile geleceğe dönük lastik fiyatları hakkında bilgi sahibi olduğu anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede rakip teşebbüsler; PIRELLI, GOODYEAR ve BRISA arasında
gerçekleşen dolaylı bilgi değişimlerinin rekabeti amaç bakımında kısıtlayıp
kısıtlamadığı, RTM’nin yukarıda yer verilen Tesco kararındaki koşullar kapsamında
değerlendirilecektir.
(46) Yapılan yerinde incelemelerde elde edilen e-posta yazışmalarından, PIRELLI,
GOODYEAR ve BRISA’nın ortak bayileri aracılığı ile birbirlerinin fiyatlama
politikalarına ilişkin bazı bilgileri elde ettikleri görülmektedir. Diğer bir ifadeyle ortak
bayi X’in rakip lastik üreticileri olan PIRELLI (A), BRISA (B) ve GOODYEAR (C)
arasında gerçekleşen bilgi değişimine santral olduğu görülmektedir.
(47) İkinci olarak A, B ve C arasında ortak bayileri aracılığı ile gerçekleşen bilgi değişiminin
gerçekten stratejik olup olmadığının veya farklı bir kanaldan yapılıp yapılamayacağının
da ayrıca ispat edilmesi gerekmektedir.
(48) Şikâyete konu teşebbüslerin internet sitelerine ve basın yayın organlarına bakıldığında
lastik fiyat bilgilerinin genellikle aybaşında yayınlandığı, kampanya bilgilerinin ise
kampanyanın başlayacağı tarihte yayınlandığı görülmektedir. Bununla birlikte
önaraştırma kapsamında yapılan yerinde incelemede elde edilen, PIRELLI,
GOODYEAR ve BRISA’nın bayilerinden elde ettiği bilgilerin ileriye dönük bilgiler
olduğu görülmektedir. Bu bilgilerin tarihlerine bakıldığında yeni fiyatların internette
yayınlanmadan önce PIRELLI, GOODYEAR ve BRISA tarafından bayilerle
paylaşıldığı ve yine rakip lastik üreticilerinin bilgilerinin de yeni fiyatlama yapılmadan
önce bayilerden toplandığı görülmektedir. Ayrıca bu bilgiler, PIRELLI, GOODYEAR ve
BRISA tarafından ortak bayilerden talep edilmektedir.
(49) Belgeler ayrıntılı bir biçimde incelendiğinde, PIRELLI, GOODYEAR ve BRISA
tarafından Ekim ayında yapılacak fiyat artışının rakip teşebbüslerden bayi kanalıyla
gelen bilgiler değerlendirilerek uygulandığı anlaşılmaktadır. Rakip üreticiler birbirlerinin
fiyatlama politikalarını takip etmekle kalmayıp ayrıca bir bayiye fiyatlama yapılırken o
bayinin diğer üreticilerden aldığı lastik fiyatları da doğrudan sorulmakta ve bayiye yeni
fiyatlama yapılırken rakiplerin fiyatlarının dikkate alındığı anlaşılmaktadır.
15-44/731-266
9/14

(50) Bu çerçevede RTM’nin Tesco kararında oluşturduğu 2 ve 3 numaralı koşulların
gerçekleştiği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, bazı belgelerde bayilerin rakip
üreticinin yaptığı indirimin veya kampanyanın benzerini bir diğer üreticiden talep ettiği
görülmektedir. Bayilerin, kendileriyle paylaşılan toptan ve perakende lastik satış
bilgilerini, bir pazarlık unsuru olarak kullanarak daha uygun fiyat ve şartlarda lastik
alabilmek için diğer rakip üreticilere aktardığı anlaşılmaktadır. Bu açıdan santral
vazifesi gören bayilerin rekabeti amaç bakımından kısıtlamadığı değerlendirilmektedir.
I.4.4.2. Sektör Araştırma Şirketleri ve Dernekler Aracılığı ile Gerçekleştirilen Bilgi
Değişimi
(51) Yukarıda değinildiği üzere, Türkiye lastik sektöründe, piyasa ile ilgili bilgi toplayan
çeşitli pazar araştırma şirketleri ve iki adet (LASDER ve LASİD) dernek bulunmaktadır.
LASDER çatısı altında lastik üretici firmaları hakkında herhangi bir bilgi toplanması ve
paylaşımı faaliyeti tespit edilememiştir. LASİD’in ise önaraştırma kapsamında elde
edilen bilgilerden, hâlihazırda faaliyetlerinin sınırlı olduğu ve dernek bünyesinde
herhangi bir bilgi toplanmadığı anlaşılmaktadır.
(52) Sektörde kullanılan ilk araştırma şirketlerinden biri olan ve şikayet dilekçesinde adına
yer verilen BDO Denet; BRISA, GOODYEAR ve PIRELLI firmaları için 1999-2009
yılları arasında lastik yenileme (OE) pazarına ilişkin lastik satış verilerini toplayarak
yine aynı firmalarla paylaşmıştır. Bu paylaşımda lastik satış fiyatları değil, yalnızca
miktar verileri yer almaktadır. BDO Denet, Türkiye’nin 2009 yılına kadar taraf olmadığı
Europool sistemine üreticiler için alternatif teşkil eden bir sistem sağlamıştır.
(53) BDO Denet firması hakkında GOODYEAR tarafından gönderilen yazıda,
GOODYEAR’ın zayıf olduğu pazara odaklanmak ve böylece pazar payını artırmak
amacıyla ilgili firmadan elde edilen bilgilerin, rakipler de dâhil olmak üzere herhangi bir
üçüncü kişi ile mütalaa yahut paylaşımı söz konusu olmaksızın, rekabet stratejilerinin
planlanması amacıyla kullanıldığı, BDO Denet firması ile Nisan 1999-Şubat 2009
arasında çalışıldığı ve bu firmanın Türkiye'nin 2009 yılına kadar taraf olmadığı
Europool sistemine alternatif teşkil eden bir hizmet sağladığı, sonrasında ise
Türkiye'nin 2009 yılında Europool'a taraf olmasıyla GOODYEAR’ın BDO Denet ile
ilişkisine son verdiği ifade edilmiştir. Öte yandan GOODYEAR’ın yukarıda bahsi geçen
Tyreinstock internet sitesinin firma sahibi ile herhangi bir ticari yahut sözleşmesel
ilgisinin bulunmadığı ayrıca Europool ve GfK ile de herhangi bir veri yahut bilgi/belge
paylaşımının olmadığı da ifade edilmiştir.
(54) BRISA tarafından gönderilen yazıda; 2002-2008 yılları arasında BDO Denet firması ile
çalışıldığı, söz konusu dönemde BRISA tarafından tüketici ve ticari lastiklerinin satış
adetleri bilgisinin aylık bazda firma ile paylaşıldığı ve firma tarafından kendilerine
iletilen toplam rakamlara ilişkin veriler aracılığı ile pazarın büyüme/küçülme trendleri
hakkında bilgi sahibi olunduğu ifade edilmiştir. Öte yandan BRISA’nın GfK firması ile
proje bazlı çalışmalar yaptığı ve 2012 yılından itibaren GfK Lastik Paneli raporunu
aldıkları, buna ilaveten 2008 yılından bu yana da Europool raporunun alındığı fakat
LASTİK STOK firması ile herhangi bir iş ilişkisi/birliğinde bulunulmadığı belirtilmiştir.
(55) PIRELLI tarafından; BDO Denet firmasının 2008 yılının Ağustos ayına kadar
Türkiye’de faaliyet gösteren PIRELLI, GOODYEAR ve BRISA firmalarının oluşturduğu
havuzdan satış rakamlarını alarak Türkiye toplam lastik pazarı verilerini yine bu
üreticilerle paylaşmak üzere görevlendirilen bir firma olduğu, firma ile çalışılan süre
zarfında PIRELLI grubu markalı otomobil, hafif ticari, ağır vasıta, tarım ve iş makinası
lastiklerinin Türkiye orijinal ekipman ve yenileme pazarındaki satış, ihracat ve üretim
adetleri ilgili lastik tür ve ebatları bazında firma ile paylaşıldığı, satış adeti haricinde
15-44/731-266
10/14

lastik fiyatı veya ciro bilgilerinin BDO Denet ile paylaşılmadığı ve bu yönde bir
raporlama oluşturulmadığı, BDO Denet firmasının lastik satış adedi bilgilerini yalnızca
lastik üreticisi firmalarından temin ettiği ve yenileme pazarında marka/üretici ayrımına
yer vermeden toplam pazar verilerini gösterir raporlar oluşturduğu, söz konusu tarihten
bu yana PIRELLI’nin ilgili firma ile herhangi bir çalışmasının bulunmadığı ifade
edilmiştir.
(56) Ayrıca PIRELLI’nin LASTİK STOK ile herhangi bir ticari ilişkide bulunmadığı, Europool
ile doğrudan bir ticari ilişkisi bulunmamakla birlikte Pirelli Tyre S.p.A. tarafından
PIRELLI grubu markalı lastiklerin tip ve ölçü bazında Türkiye’deki satış adetlerinin
Europool’a raporlandığı ve GfK firmasından ise lastik ürün gruplarına ilişkin geçmiş
tarihli raporların alındığı ifade edilmektedir.
(57) Yukarıda yer verilen açıklamalardan anlaşıldığı üzere, BDO Denet firması tarafından
yalnızca OEM pazarına yönelik olmak üzere miktar verilerinin toplandığı ve söz
konusu geçmişe dönük verilerin ilgili firmalar ile paylaşıldığı görülmektedir. Bu
anlamda ilgili bilgilerin amaç bakımından rekabeti sınırlamadığı sonucuna ulaşılmıştır.
(58) Hâlihazırda Europool, BDO Denet ile benzer satış adedi verilerini lastik üreticilerinden
toplayarak diğer oyuncular ile paylaşmaktadır. Europool elde ettiği bilgileri genellikle
aylık bazda konsolide ederek, diğer bir ifadeyle rakip bilgisi içermeden (toplulaştırılmış
bir biçimde) yayınlamaktadır. Europool tarafından Türkiye’deki faaliyetlerin
benzerlerinin başka ülkelerde de belli standartlar çerçevesinde gerçekleştirildiği ifade
edilmektedir. Bu açıdan Europool sistemi tarafından paylaşılan konsolide verilerin
rekabeti amaç bakımından kısıtlamadığı değerlendirilmektedir.
(59) Bahsi geçen araştırma şirketlerinin en önemlilerinden bir tanesi de GfK’dır. GfK
tarafından paylaşılan bilgiler çok detaylı olması ve rakiplere ilişkin konsolide olmayan
bilgileri içermesi nedeniyle BDO Denet ve Europool sistemlerinden farklı olarak
aşağıda detaylı bir şekilde incelenmiştir.
(60) GfK, Türkiye’de sadece lastik sektöründe değil dokuz farklı sektörde 70’in üzerinde
ürün kategorisi ile hizmet vermektedir. Türkiye lastik sektörüyle alakalı GfK tarafından
toplanan ve paylaşılan bilgiler özetle aşağıdaki gibidir:
- Ürün kategorisi bazında toplam pazar satış adedi, cirosu, ortalama perakende
fiyat trendleri,
- Markalar bazında pazar adedi, adet yüzdesi, cirosu, ciro yüzdesi, ortalama
perakende fiyat ve fiyat indeks trendleri,
- Satış kanalları bazında pazar satış adedi, adet yüzdesi, cirosu, ciro yüzdesi,
ortalama perakende fiyat ve fiyat indeks trendleri,
- Satış kanallarında marka pazar satış adedi, adet yüzdesi, cirosu, ciro yüzdesi,
ortalama perakende fiyat ve fiyat indeks trendleri,
- Ürün segmentleri (yaz lastiği, kış lastiği, RIM (jant ölçüsü) vb.) bazında pazar
satış adedi, adet yüzdesi, cirosu, ciro yüzdesi, ortalama perakende fiyat ve fiyat
indeks trendleri,
(61) Görüldüğü üzere, GfK tarafından çok geniş bir yelpazede bilgi bayilerden toplanmakta
ve kendisi ile anlaşma yapan üretici firmalarla paylaşılmaktadır. Rekabet Kurulu’nun
25.06.2014 tarih ve 14-22/433-196 sayılı Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. ile ilgili
kararında, hangi tür bilgilerin ne tür durumlarda paylaşılmasının rekabetçi endişeye yol
açabileceğine ilişkin değerlendirmelere yer verilmiştir. Buna göre, özellikle rakipler
arasındaki bilgi değişiminin, rekabete duyarlı bilgilerin paylaşılması şeklinde
15-44/731-266
11/14

gerçekleşmesi durumda rekabeti kısıtlayıcı etki doğurabileceği ifade edilmiştir. Bu
nedenle paylaşımın rekabete olan etkisinin tam olarak anlaşılabilmesi için bilginin
niteliği yanında; pazarın yapısının, paylaşımın taraflarının, paylaşım sıklığının,
paylaşılan bilginin pazarın ne kadarını kapsadığının (market coverage) ve paylaşıma
katılımın da bilinmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, Kurul’un bilgi değişimine olan
genel bakışı, geçmişe dönük ve rakiplerin kararlarını etkileyecek stratejik nitelikte
olmayan bilgilerin paylaşımının rekabete olumsuz etki etmesi olasılığının düşük olduğu
yönündedir.
(62) Daha önce de belirtildiği üzere, lastik pazarına ilişkin veriler üreticilerden değil,
perakendeci bayilerden toplanmaktadır. Bir başka deyişle örneğin elde edilen fiyat
bilgileri, 32 farklı bayiden elde edilen son kullanıcıya yansımış fiyatın ağırlıklı
ortalamasıdır. Ayrıca isteyen lastik üreticileri verileri belli ücretler karşılığında GfK’dan
satın almaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta PIRELLI, BRISA ve
GOODYEAR’ın, GfK ile herhangi bir bilgi paylaşımına girmemiş olmasıdır. Ayrıca GfK
tarafından paylaşılan veriler, daha önce de bahsedildiği üzere bayilerden toplanan
verilerdir ve bayi satış adet ve fiyatlarını göstermektedir. Bu anlamda satış fiyatları
üretici fiyatlarını yansıtmadığı gibi ayrıca paylaşılan bilgiler tamamıyla geçmişe
dönüktür.
(63) Bu anlamda GfK’nın bayilerden toplanan ve üreticiler ile 40 gün sonra paylaşıma konu
olan verileri yolu ile rekabetin amaç bakımından kısıtlandığının ortaya konulabilmesi
mümkün değildir.
I.4.5. Etki Bakımından Yapılan Değerlendirme
(64) En çok lastik satış adedi %77 ile otomobil sınıfında gerçekleştiğinden etki
değerlendirmesi özellikle otomobil lastikleri üzerinden yapılacaktır. Aşağıda yer verilen
dört şekilde, PIRELLI, BRISA ve GOODYEAR tarafından yayınlanan tavsiye fiyat
listelerindeki fiyat artış ve azalışları gösterilmektedir. Şikâyete konu teşebbüslerin fiyat
değişimleri, en çok satılan 4 farklı tipteki lastik bazında, paralel fiyatlama uygulanıp
uygulanmadığı ve aylık fiyat artışlarında bir uyumlu eylem içerisinde bulunup
bulunmadığı açısından değerlendirilecektir. Aşağıda yer verilen şekillerde en çok
satanlar listesinde (GfK tarafından belirlenmiş) bulunan üç otomobil lastiği ve bir
kamyonet lastiği bazında 13 aya ilişkin fiyat değişimleri gösterilmektedir.
Şekil 1: 205/75/16 Numaralı Lastiğin Satış Fiyatı Değişimleri

Kaynak: Önaraştırma kapsamında BRISA, PIRELLI ve GOODYEAR’dan elde edilen bilgiler

15-44/731-266
12/14

(65) Yukarıda yer alan şekilde, 205/75/16 numaralı kamyonet lastiğine ilişkin fiyat değişimi
gösterilmektedir. GOODYEAR’ın fiyatı diğer iki üreticiye kıyasla daha yüksek
gözükmektedir. Fiyatların aylara göre değişimine bakıldığında bazı aylarda benzer
artış ve azalışlar görülürken, bazı aylarda ise farklılıklar görülmektedir.
Şekil 2: 84195/65/15 Numaralı Lastiğin Satış Fiyatı Değişimleri

Kaynak: Önaraştırma kapsamında BRISA, PIRELLI ve GOODYEAR’dan elde edilen bilgiler.
Şekil 3: 185/65/15 Numaralı Lastiğin Satış Fiyatı Değişimleri

Kaynak: Önaraştırma kapsamında BRISA, PIRELLI ve GOODYEAR’dan elde edilen bilgiler.
Şekil 4: 175/65/14 Numaralı Lastiğin Satış Fiyatı Değişimleri

Kaynak: Önaraştırma kapsamında BRISA, PIRELLI ve GOODYEAR’dan elde edilen bilgiler.
15-44/731-266
13/14

(66) Yukarıda yer verilen şekil 2, 3 ve 4’te 195/65/15, 185/65/15 ve 175/65/14 numaralı
otomobil lastiklerine ilişkin fiyat değişimlerine yer verilmektedir. 185/65/15 numaralı
lastik türüne ilişkin fiyatlarda paralellik gözlenmekle birlikte, lastik türlerine bütün olarak
bakıldığında paralel bir fiyatlama yapıldığını söylemek mümkün değildir.
(67) Aşağıdaki şekillerde ise, bayiler tarafından son tüketiciye yapılan satışların aylara göre
fiyat değişimlerine yer verilmektedir. Üretici satışlarına ek olarak yapılan bu
incelemede son satış fiyatlarında bir paralelliğin olup olmadığı değerlendirilmektedir.
Yukarıdaki lastik türlerine ek olarak aşağıda en çok satılan lastik türlerinden biri olan
205/55/16 numaralı lastiğe de yer verilmektedir.

Şekil 5:(…..TİCARİ SIR…..)

Kaynak:(…..TİCARİ SIR…..)

Şekil 6:(…..TİCARİ SIR…..)

Kaynak:(…..TİCARİ SIR…..)

Şekil 7:(…..TİCARİ SIR…..)

Kaynak:(…..TİCARİ SIR…..)

(68) Yukarıda yer verilen üç şekil ayrı ayrı incelendiğinde, özellikle 195/65/15 numaralı
lastik türünde bayiler tarafından üretici tavsiye fiyatlarının aksine benzer fiyat artış ve
azalışlarıyla paralel bir fiyatlama yapıldığı görülmekle birlikte, 175/65/14 numaralı
lastik türündeki fiyat değişimleri farklılık arz etmektedir. Ancak söz konusu fiyatlar çok
sayıda bayiden toplanan fiyatların ağırlıklı ortalamasıdır. Bir başka deyişle üreticilerin
tavsiye edilen fiyatlarından farklılık arz etmektedir. Bu çerçevede yukarıdaki şekillerde
yer alan kısmi fiyat paralelliklerinin sezonsallıktan ve özellikle kış aylarındaki talep
artışlarından kaynaklandığı değerlendirilmektedir.
(69) Yukarıdaki değerlendirmeler ışığında, üç rakip teşebbüsün en çok satışa konu
lastiklerinin fiyatları özelinde yapılan incelemelerden, çeşitli kanallar aracılığı ile
gerçekleştirilen bilgi değişiminin rekabete aykırı etkileri tespit edilememiştir. Kılavuz’da
da işaret edildiği üzere, bilgi değişimi çeşitli etkinlik kazanımları ortaya çıkarabileceği
gibi teşebbüslerin rakiplerinin pazar stratejileri hakkında bilgi sahibi olmalarını
sağladığı durumlarda rekabetin kısıtlanmasına neden olabilecektir. Bu çerçevede,
rakiplerin geleceğe dönük fiyat artışlarını ilgilendiren bilgi değişimi konusu
teşebbüslerin duyarlı davranmalarını gerektiren hassas bir konudur. Sonuç olarak
dosya konusu olayda, teşebbüsler arasında doğrudan rekabeti engelleme amacı
taşıyan yazılı bir anlaşmanın ve yeterli delilin mevcut olmaması, bilgi değişiminin
dolaylı bir şekilde ve bazı bayilerce yapılan paylaşımların da üretici firmalarının
kontrolü dışında gerçekleşmesi nedeniyle dosya konusu inceleme kapsamında
teşebbüsler hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.


15-44/731-266
14/14

J. SONUÇ
(70) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy